Իմաստութիւն Սողոմոնի / Wisdoms - 13 |

Text:
< PreviousԻմաստութիւն Սողոմոնի - 13 Wisdoms - 13Next >


tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
1–9. Обоготворение сил и явлений природы. 10–19. Почитание за богов идолов.

Неоднократное упоминание об идолопоклонстве хананеев и египтян побудило писателя посвятить этому предмету обстоятельное рассуждение. В XIII и XIV гл. он говорит о сущности и происхождении многобожия и идолопоклонства. При этом писатель различает отдельные формы и виды политеизма, не в одинаковой степени неразумные: 1) обоготворение величественных явлений и могущественных сил природы, политеизм натуралистический; 2) обоготворение произведений рук человеческих, в собственном смысле идолопоклонство; 3) обоготворение животных — зоолатрия: 4) предкопочитание. Для такого различения форм политеизма и оценки их по степени разумности в Св. Писании Ветхого Завета нет прямых оснований. Оно было делом самостоятельного изучения языческих религий самого писателя кн. Премудрости.
13:113:1: Զի ընդունա՛յն էին ամենայն մարդիկ բնութեամբ յորս էր աստուածանգիտութիւն, եւ յերեւելի բարութեանցն ո՛չ կարացին գիտել զայն որ էրն, եւ ո՛չ ՚ի գործս հայեցեալ ծանեան զճարտարապետն[8932]։ [8932] Ոմանք. Ամենայն մարդիկ բնակութեամբ... եւ ոչ ՚ի գործն նայեցեալք։ ՚Ի լուս՛՛. ՚ի վերայ՝ աստուածանգիտութիւն. նշանակի՝ Ակ. Աստուծոյ անգիտութիւն. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։ Ուր երկու օրինակք համաձայնք իրերաց ունին. Յորս ոչ էր աստուածային գիտութիւն։ Եւ օրինակ մի. յորս էր աստուածգիտութիւն։
1 Իսկապէս բնութեամբ յիմար էին բոլոր այն մարդիկ, որ աստուածգիտութիւն չունէին եւ անկարող էին տեսանելի բարի բաներից գիտենալ, թէ որն է Գոյը, եւ ոչ էլ նայելով գործերին՝ ճանաչեցին նրանց Ճարտարապետին:
Զի ընդունա՛յն էին ամենայն մարդիկ բնութեամբ յորս էր աստուածանգիտութիւն, եւ յերեւելի բարութեանցն ո՛չ կարացին գիտել զայն որ էրն, եւ ո՛չ ՛ի գործս հայեցեալ ծանեան զճարտարապետն[191]:

13:1: Զի ընդունա՛յն էին ամենայն մարդիկ բնութեամբ յորս էր աստուածանգիտութիւն, եւ յերեւելի բարութեանցն ո՛չ կարացին գիտել զայն որ էրն, եւ ո՛չ ՚ի գործս հայեցեալ ծանեան զճարտարապետն[8932]։
[8932] Ոմանք. Ամենայն մարդիկ բնակութեամբ... եւ ոչ ՚ի գործն նայեցեալք։ ՚Ի լուս՛՛. ՚ի վերայ՝ աստուածանգիտութիւն. նշանակի՝ Ակ. Աստուծոյ անգիտութիւն. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։ Ուր երկու օրինակք համաձայնք իրերաց ունին. Յորս ոչ էր աստուածային գիտութիւն։ Եւ օրինակ մի. յորս էր աստուածգիտութիւն։
1 Իսկապէս բնութեամբ յիմար էին բոլոր այն մարդիկ, որ աստուածգիտութիւն չունէին եւ անկարող էին տեսանելի բարի բաներից գիտենալ, թէ որն է Գոյը, եւ ոչ էլ նայելով գործերին՝ ճանաչեցին նրանց Ճարտարապետին:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
13:113:1 Подлинно суетны по природе все люди, у которых не было ведения о Боге, которые из видимых совершенств не могли познать Сущего и, взирая на дела, не познали Виновника,
13:1 μάταιοι ματαιος superficial μὲν μεν first of all γὰρ γαρ for πάντες πας all; every ἄνθρωποι ανθρωπος person; human φύσει φυσις nature οἷς ος who; what παρῆν παρειμι here; present θεοῦ θεος God ἀγνωσία αγνωσια ignorance καὶ και and; even ἐκ εκ from; out of τῶν ο the ὁρωμένων οραω view; see ἀγαθῶν αγαθος good οὐκ ου not ἴσχυσαν ισχυω have means; have force εἰδέναι οιδα aware τὸν ο the ὄντα ειμι be οὔτε ουτε not; neither τοῖς ο the ἔργοις εργον work προσέχοντες προσεχω pay attention; beware ἐπέγνωσαν επιγινωσκω recognize; find out τὸν ο the τεχνίτην τεχνιτης craftsman
13:1. vani sunt autem omnes homines quibus non subest scientia Dei et de his quae videntur bona non potuerunt intellegere eum qui est neque operibus adtendentes agnoverunt quis esset artifexBut all men are vain, in whom there is not the knowledge of God: and who by these good things that are seen, could not understand him that is, neither by attending to the works have acknowledged who was the workman:
1. For verily all men by nature vain who had no perception of God, And from the good things that are seen they gained not power to know him that is, Neither by giving heed to the works did they recognise the artificer;
13:1. But all men are vain, who are not under the knowledge of God, and who, from these good things that are seen, were not able to understand he who is, nor, by paying attention to the works, did they acknowledge he who was the artisan.
Surely vain are all men by nature, who are ignorant of God, and could not out of the good things that are seen know him that is: neither by considering the works did they acknowledge the workmaster:

13:1 Подлинно суетны по природе все люди, у которых не было ведения о Боге, которые из видимых совершенств не могли познать Сущего и, взирая на дела, не познали Виновника,
13:1
μάταιοι ματαιος superficial
μὲν μεν first of all
γὰρ γαρ for
πάντες πας all; every
ἄνθρωποι ανθρωπος person; human
φύσει φυσις nature
οἷς ος who; what
παρῆν παρειμι here; present
θεοῦ θεος God
ἀγνωσία αγνωσια ignorance
καὶ και and; even
ἐκ εκ from; out of
τῶν ο the
ὁρωμένων οραω view; see
ἀγαθῶν αγαθος good
οὐκ ου not
ἴσχυσαν ισχυω have means; have force
εἰδέναι οιδα aware
τὸν ο the
ὄντα ειμι be
οὔτε ουτε not; neither
τοῖς ο the
ἔργοις εργον work
προσέχοντες προσεχω pay attention; beware
ἐπέγνωσαν επιγινωσκω recognize; find out
τὸν ο the
τεχνίτην τεχνιτης craftsman
13:1. vani sunt autem omnes homines quibus non subest scientia Dei et de his quae videntur bona non potuerunt intellegere eum qui est neque operibus adtendentes agnoverunt quis esset artifex
But all men are vain, in whom there is not the knowledge of God: and who by these good things that are seen, could not understand him that is, neither by attending to the works have acknowledged who was the workman:
1. For verily all men by nature vain who had no perception of God, And from the good things that are seen they gained not power to know him that is, Neither by giving heed to the works did they recognise the artificer;
13:1. But all men are vain, who are not under the knowledge of God, and who, from these good things that are seen, were not able to understand he who is, nor, by paying attention to the works, did they acknowledge he who was the artisan.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
1. «Подлинно суетны по природе всю люди, у которых не было ве дения о Боге…» Начало XIII гл. ясно указывает на ее тесную связь с предшествующей речью о наказании египтян через их собственных богов (XII:27). В этом был разительный пример, насколько суетны люди без истинного богопознания. Предикат «суетный», часто прилагаемый в кн. Св. Писания к идолопоклонству и всему, что с ним связано, дает понятие о том, что оно основывается на ничтожном и пустом и в результате дает обман и гибель (XV:2; 4: Цар XVII:15: ; Иер II:5: ; Деян XIV:15: ; Рим I:21: ). Выражение «по природе» означает не то, что эти люди по самой духовной природе своей были не способны к истинному богопознанию, ибо далее писатель эту способность за ними признает и делает их ответственными за неведение Бога (3–4, 10); «по природе» значит по существу, само по себе, безотносительно к чему либо другому неведение истинного Бога делает людей ничтожными.

«Из видимых совершенств не могли познать Сущего…» Видимые совершенства — это совершеннейшие дела Божии, прекраснейшие и величественные явления природы, в противоположность невидимому Божеству, которое в них познается. Наименование Бога Сущим, ό ών, употреблено писателем, вероятно, в платоновском смысле, для выражения понятия о Боге, как истинно сущем (όντως όν), в противоположность бывающему. Хотя, с другой стороны, выражение ό ών писатель кн. Премудрости мог заимствовать и из библейского языка: греческий перевод LXX еврейское имя Бога — Иегова передает этим выражением.
13:213:2: Այլ կամ զհուր, կամ զհողմ, կամ զօդ երագ, կամ զաստեղաց շրջանս, կամ զջրոց բռնութիւնս, կամ զլուսաւորս երկնաւորս՝ զարբանեակս աշխարհի՝ աստուածս համարեցան[8933]։ [8933] Ոմանք. Կամ զօդ արագ... կամ զջրոյ բնութիւն։ Ուր Ոսկան. կամ զհող. կամ զօդ արագ։
2 Այլ նրա փոխարէն աստուածներ համարեցին կա՛մ կրակը, կա՛մ հողմը, կա՛մ արագահոս օդը, կա՛մ աստղերի շրջանները, կա՛մ յորդ ջրերը եւ կա՛մ երկնային լուսատուները՝ աշխարհիս արբանեակները:
Այլ կամ զհուր, կամ զհողմ, կամ զօդ երագ, կամ զաստեղաց շրջանս, կամ զջրոց բռնութիւնս, կամ զլուսաւորս երկնաւորս` զարբանեակս աշխարհի` աստուածս համարեցան[192]:

13:2: Այլ կամ զհուր, կամ զհողմ, կամ զօդ երագ, կամ զաստեղաց շրջանս, կամ զջրոց բռնութիւնս, կամ զլուսաւորս երկնաւորս՝ զարբանեակս աշխարհի՝ աստուածս համարեցան[8933]։
[8933] Ոմանք. Կամ զօդ արագ... կամ զջրոյ բնութիւն։ Ուր Ոսկան. կամ զհող. կամ զօդ արագ։
2 Այլ նրա փոխարէն աստուածներ համարեցին կա՛մ կրակը, կա՛մ հողմը, կա՛մ արագահոս օդը, կա՛մ աստղերի շրջանները, կա՛մ յորդ ջրերը եւ կա՛մ երկնային լուսատուները՝ աշխարհիս արբանեակները:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
13:213:2 а почитали за богов, правящих миром, или огонь, или ветер, или движущийся воздух, или звездный круг, или бурную воду, или небесные светила.
13:2 ἀλλ᾿ αλλα but ἢ η or; than πῦρ πυρ fire ἢ η or; than πνεῦμα πνευμα spirit; wind ἢ η or; than ταχινὸν ταχινος quick ἀέρα αηρ air ἢ η or; than κύκλον κυκλος constellation ἢ η or; than βίαιον βιαιος violent ὕδωρ υδωρ water ἢ η or; than φωστῆρας φωστηρ light source; beacon οὐρανοῦ ουρανος sky; heaven πρυτάνεις πρυτανις world; adornment θεοὺς θεος God ἐνόμισαν νομιζω suppose; expect
13:2. sed aut ignem aut spiritum aut citatum aerem aut gyrum stellarum aut nimiam aquam aut solem et lunam rectores orbis terrarum deos putaveruntBut have imagined either the fire, or the wind, or the swift air, or the circle of the stars, or the great water, or the sun and moon, to be the gods that rule the world.
2. But either fire, or wind, or swift air, Or circling stars, or raging water, or luminaries of heaven, They thought to be gods that rule the world.
13:2. Instead, they had considered either the fire, or the air, or the atmosphere, or the circle of stars, or the great sea, or the sun and moon, to be the gods that rule the world.
But deemed either fire, or wind, or the swift air, or the circle of the stars, or the violent water, or the lights of heaven, to be the gods which govern the world:

13:2 а почитали за богов, правящих миром, или огонь, или ветер, или движущийся воздух, или звездный круг, или бурную воду, или небесные светила.
13:2
ἀλλ᾿ αλλα but
η or; than
πῦρ πυρ fire
η or; than
πνεῦμα πνευμα spirit; wind
η or; than
ταχινὸν ταχινος quick
ἀέρα αηρ air
η or; than
κύκλον κυκλος constellation
η or; than
βίαιον βιαιος violent
ὕδωρ υδωρ water
η or; than
φωστῆρας φωστηρ light source; beacon
οὐρανοῦ ουρανος sky; heaven
πρυτάνεις πρυτανις world; adornment
θεοὺς θεος God
ἐνόμισαν νομιζω suppose; expect
13:2. sed aut ignem aut spiritum aut citatum aerem aut gyrum stellarum aut nimiam aquam aut solem et lunam rectores orbis terrarum deos putaverunt
But have imagined either the fire, or the wind, or the swift air, or the circle of the stars, or the great water, or the sun and moon, to be the gods that rule the world.
2. But either fire, or wind, or swift air, Or circling stars, or raging water, or luminaries of heaven, They thought to be gods that rule the world.
13:2. Instead, they had considered either the fire, or the air, or the atmosphere, or the circle of stars, or the great sea, or the sun and moon, to be the gods that rule the world.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
2. Перечисляются главные силы и явления природы, которые обоготворялись у язычников: огонь, воздух, вода, небесные светила. В этом перечне видит указание на учение язычников о четырех элементах, управляющих миром (Филон . De decern orac. II, 189). В мифологии эти управляющие миром силы олицетворялись в образах разных божеств.
13:313:3: Ընդ որոց թէ ընդ գեղն զուարճացեալք՝ զնոսա աստուածս կարծիցեն, գիտասցեն թէ ո՞րչափ եւս նոցա Տէրն առաւե՛լ լա՛ւ է. զի որ գեղեցկութեան արարչապետն է՝ նա՛ հաստատեաց զնոսա[8934]։ [8934] Ոմանք. Որոց եթէ ընդ գեղն... զնոսա աստուածս կարծեցին։
3 Եւ եթէ դրանց գեղեցկութեամբ հրճուելով՝ նրանց աստուածներ կարծեցին, ապա պիտի գիտենային, թէ որքա՜ն առաւել եւս լաւ է դրանց Տէրը, որովհետեւ նա, որ գեղեցկութեան արարչապետն է, նա էլ ստեղծել է դրանք:
Ընդ որոց թէ ընդ գեղն զուարճացեալք` զնոսա աստուածս կարծիցեն, գիտասցեն թէ ո՞րչափ եւս նոցա Տէրն առաւե՛լ լա՛ւ է. զի որ գեղեցկութեան արարչապետն է` նա՛ հաստատեաց զնոսա[193]:

13:3: Ընդ որոց թէ ընդ գեղն զուարճացեալք՝ զնոսա աստուածս կարծիցեն, գիտասցեն թէ ո՞րչափ եւս նոցա Տէրն առաւե՛լ լա՛ւ է. զի որ գեղեցկութեան արարչապետն է՝ նա՛ հաստատեաց զնոսա[8934]։
[8934] Ոմանք. Որոց եթէ ընդ գեղն... զնոսա աստուածս կարծեցին։
3 Եւ եթէ դրանց գեղեցկութեամբ հրճուելով՝ նրանց աստուածներ կարծեցին, ապա պիտի գիտենային, թէ որքա՜ն առաւել եւս լաւ է դրանց Տէրը, որովհետեւ նա, որ գեղեցկութեան արարչապետն է, նա էլ ստեղծել է դրանք:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
13:313:3 Если, пленяясь их красотою, они почитали их за богов, то должны были бы познать, сколько лучше их Господь, ибо Он, Виновник красоты, создал их.
13:3 ὧν ος who; what εἰ ει if; whether μὲν μεν first of all τῇ ο the καλλονῇ καλλονη this; he θεοὺς θεος God ὑπελάμβανον υπολαμβανω take up; suppose γνώτωσαν γινωσκω know πόσῳ ποσος how much? τούτων ουτος this; he ὁ ο the δεσπότης δεσποτης master ἐστὶ ειμι be βελτίων βελτιων the γὰρ γαρ for τοῦ ο the κάλλους καλλος create; set up αὐτά αυτος he; him
13:3. quorum si specie delectati deos putaverunt sciant quanto dominator eorum speciosior est speciei enim generator haec omnia constituitWith whose beauty, if they, being delighted, took them to be gods: let them know how much the Lord of them is more beautiful than they: for the first author of beauty made all those things.
3. And if it was through delight in their beauty that they took them to be gods, Let them know how much better than these is their Sovereign Lord; For the first author of beauty created them:
13:3. If they, being delighted by such sights, supposed them to be gods, let them know how great the Lord of them is in splendor. For he who created all things is the author of beauty.
With whose beauty if they being delighted took them to be gods; let them know how much better the Lord of them is: for the first author of beauty hath created them:

13:3 Если, пленяясь их красотою, они почитали их за богов, то должны были бы познать, сколько лучше их Господь, ибо Он, Виновник красоты, создал их.
13:3
ὧν ος who; what
εἰ ει if; whether
μὲν μεν first of all
τῇ ο the
καλλονῇ καλλονη this; he
θεοὺς θεος God
ὑπελάμβανον υπολαμβανω take up; suppose
γνώτωσαν γινωσκω know
πόσῳ ποσος how much?
τούτων ουτος this; he
ο the
δεσπότης δεσποτης master
ἐστὶ ειμι be
βελτίων βελτιων the
γὰρ γαρ for
τοῦ ο the
κάλλους καλλος create; set up
αὐτά αυτος he; him
13:3. quorum si specie delectati deos putaverunt sciant quanto dominator eorum speciosior est speciei enim generator haec omnia constituit
With whose beauty, if they, being delighted, took them to be gods: let them know how much the Lord of them is more beautiful than they: for the first author of beauty made all those things.
3. And if it was through delight in their beauty that they took them to be gods, Let them know how much better than these is their Sovereign Lord; For the first author of beauty created them:
13:3. If they, being delighted by such sights, supposed them to be gods, let them know how great the Lord of them is in splendor. For he who created all things is the author of beauty.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
3-4. Указывается, каким образом люди пришли к обоготворению явлений природы. К этому побуждало их или эстетическое чувство: они «пленились их красотою», или чувства страха и зависимости — перед грозными стихийными явлениями: «удивлялись силе и действию их» . Однако, обаятельность природы не оправдывает язычников. Напротив, они «должны были познать Виновника красоты» и могущество Творца.
13:413:4: Ապա թէ ընդ զօրութիւնս եւ ընդ ազդեցութիւնս զարմանայցեն, իմասցին ՚ի նոցանէն՝ ո՞րչափ եւս որ կազմեացն զնոսա առաւե՛լ զօրաւոր է[8935]։ [8935] Ոմանք. Ո՛րչափ եւս առեալ որ։
4 Իսկ եթէ զարմանում են դրանց ուժի եւ ազդեցութեան վրայ, ապա թող իմանան, թէ որքա՜ն առաւել եւս զօրաւոր է նա, որ ստեղծել է դրանք.
Ապա թէ ընդ զօրութիւնս եւ ընդ ազդեցութիւնս զարմանայցեն, իմասցին ՛ի նոցանէն` ո՞րչափ եւս որ կազմեացն զնոսա առաւե՛լ զօրաւոր է[194]:

13:4: Ապա թէ ընդ զօրութիւնս եւ ընդ ազդեցութիւնս զարմանայցեն, իմասցին ՚ի նոցանէն՝ ո՞րչափ եւս որ կազմեացն զնոսա առաւե՛լ զօրաւոր է[8935]։
[8935] Ոմանք. Ո՛րչափ եւս առեալ որ։
4 Իսկ եթէ զարմանում են դրանց ուժի եւ ազդեցութեան վրայ, ապա թող իմանան, թէ որքա՜ն առաւել եւս զօրաւոր է նա, որ ստեղծել է դրանք.
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
13:413:4 А если удивлялись силе и действию их, то должны были бы узнать из них, сколько могущественнее Тот, Кто сотворил их;
13:4 εἰ ει if; whether δὲ δε though; while δύναμιν δυναμις power; ability καὶ και and; even ἐνέργειαν ενεργεια activity ἐκπλαγέντες εκπλησσω awestruck νοησάτωσαν νοεω perceive ἀπ᾿ απο from; away αὐτῶν αυτος he; him πόσῳ ποσος how much? ὁ ο the κατασκευάσας κατασκευαζω furnish; prepare αὐτὰ αυτος he; him δυνατώτερός δυνατος possible; able ἐστιν ειμι be
13:4. aut si virtutem et opera eorum mirati sunt intellegant ab ipsis quoniam qui haec constituit fortior est illisOr if they admired their power, and their effects, let them understand by them, that he that made them, is mightier than they:
4. But if it was through astonishment at their power and influence, Let them understand from them how much more powerful is he that formed them;
13:4. Or, if they wondered at their power and their effects, let them understand by these things, that he who created them is mightier than they are.
But if they were astonished at their power and virtue, let them understand by them, how much mightier he is that made them:

13:4 А если удивлялись силе и действию их, то должны были бы узнать из них, сколько могущественнее Тот, Кто сотворил их;
13:4
εἰ ει if; whether
δὲ δε though; while
δύναμιν δυναμις power; ability
καὶ και and; even
ἐνέργειαν ενεργεια activity
ἐκπλαγέντες εκπλησσω awestruck
νοησάτωσαν νοεω perceive
ἀπ᾿ απο from; away
αὐτῶν αυτος he; him
πόσῳ ποσος how much?
ο the
κατασκευάσας κατασκευαζω furnish; prepare
αὐτὰ αυτος he; him
δυνατώτερός δυνατος possible; able
ἐστιν ειμι be
13:4. aut si virtutem et opera eorum mirati sunt intellegant ab ipsis quoniam qui haec constituit fortior est illis
Or if they admired their power, and their effects, let them understand by them, that he that made them, is mightier than they:
4. But if it was through astonishment at their power and influence, Let them understand from them how much more powerful is he that formed them;
13:4. Or, if they wondered at their power and their effects, let them understand by these things, that he who created them is mightier than they are.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
13:513:5: Զի ՚ի մեծութենէ եւ ՚ի գեղեցկութենէ արարածոյն ըստ նմին համեմատութեան եւ արարչագործն նոցա երեւի[8936]։ [8936] Ոմանք. Եւ ՚ի գեղեցկութենէ արարածոց ըստ նմին։
5 քանզի արարուածների մեծութիւնից եւ գեղեցկութիւնից՝ նոյն համեմատութեամբ էլ երեւում է դրանք արարչագործողը:
Զի ՛ի մեծութենէ եւ ՛ի գեղեցկութենէ արարածոյն ըստ նմին համեմատութեան եւ արարչագործն նոցա երեւի[195]:

13:5: Զի ՚ի մեծութենէ եւ ՚ի գեղեցկութենէ արարածոյն ըստ նմին համեմատութեան եւ արարչագործն նոցա երեւի[8936]։
[8936] Ոմանք. Եւ ՚ի գեղեցկութենէ արարածոց ըստ նմին։
5 քանզի արարուածների մեծութիւնից եւ գեղեցկութիւնից՝ նոյն համեմատութեամբ էլ երեւում է դրանք արարչագործողը:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
13:513:5 ибо от величия красоты созданий сравнительно познается Виновник бытия их.
13:5 ἐκ εκ from; out of γὰρ γαρ for μεγέθους μεγεθος magnitude; greatness καὶ και and; even καλλονῆς καλλονη creature ἀναλόγως αναλογως the γενεσιουργὸς γενεσιουργος he; him θεωρεῖται θεωρεω observe
13:5. a magnitudine enim speciei et creaturae cognoscibiliter poterit horum creator videriFor by the greatness of the beauty, and of the creature, the creator of them may be seen, so as to be known thereby.
5. For from the greatness of the beauty even of created things In like proportion does man form the image of their first maker.
13:5. For, by the greatness of the creation and its beauty, the creator of these will be able to be seen discernibly.
For by the greatness and beauty of the creatures proportionably the maker of them is seen:

13:5 ибо от величия красоты созданий сравнительно познается Виновник бытия их.
13:5
ἐκ εκ from; out of
γὰρ γαρ for
μεγέθους μεγεθος magnitude; greatness
καὶ και and; even
καλλονῆς καλλονη creature
ἀναλόγως αναλογως the
γενεσιουργὸς γενεσιουργος he; him
θεωρεῖται θεωρεω observe
13:5. a magnitudine enim speciei et creaturae cognoscibiliter poterit horum creator videri
For by the greatness of the beauty, and of the creature, the creator of them may be seen, so as to be known thereby.
5. For from the greatness of the beauty even of created things In like proportion does man form the image of their first maker.
13:5. For, by the greatness of the creation and its beauty, the creator of these will be able to be seen discernibly.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
5. Пятый стих содержит основание для мысли предшествующих стихов, что язычники, созерцая природу, «должны были познать» Бога. Они стояли на самом естественном пути к богопознанию: «от величия красоты созданий сравнительно познается Виновник бытия их» . «Сравнительно», αναλόγως, т. е. путем заключения от свойств явления к причине.

Во многих кодексах вместо чтения «величия красоты» стоит «величия и красоты созданий…» Такое чтение более отвечает 3: и 4: ст., в которых об этих свойствах явлений природы говорится отдельно.
13:613:6: Բայց սակայն տակաւին եւ նոցա գոյ սակաւ ինչ մեղադրութիւն. զի եւ նոքա թերեւս մոլորեալք խնդրեն զԱստուած՝ եւ կամին գտանել[8937]։ [8937] Ոմանք. Գոյ եւ նոցա սակաւ։
6 Սակայն այդ մարդկանց մեղադրելու տակաւին քիչ բան կայ, քանի որ, թէեւ մոլորուած, բայց նրանք Աստուած են որոնել եւ ուզել են գտնել նրան:
Բայց սակայն տակաւին եւ նոցա գոյ սակաւ ինչ մեղադրութիւն. զի եւ նոքա թերեւս մոլորեալք խնդրեն զԱստուած` եւ կամին գտանել[196]:

13:6: Բայց սակայն տակաւին եւ նոցա գոյ սակաւ ինչ մեղադրութիւն. զի եւ նոքա թերեւս մոլորեալք խնդրեն զԱստուած՝ եւ կամին գտանել[8937]։
[8937] Ոմանք. Գոյ եւ նոցա սակաւ։
6 Սակայն այդ մարդկանց մեղադրելու տակաւին քիչ բան կայ, քանի որ, թէեւ մոլորուած, բայց նրանք Աստուած են որոնել եւ ուզել են գտնել նրան:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
13:613:6 Впрочем, они меньше заслуживают порицания, ибо заблуждаются, может быть, ища Бога и желая найти Его:
13:6 ἀλλ᾿ αλλα but ὅμως ομως nevertheless ἐπὶ επι in; on τούτοις ουτος this; he μέμψις μεμψις be ὀλίγη ολιγος few; sparse καὶ και and; even γὰρ γαρ for αὐτοὶ αυτος he; him τάχα ταχα perhaps πλανῶνται πλαναω mislead; wander θεὸν θεος God ζητοῦντες ζητεω seek; desire καὶ και and; even θέλοντες θελω determine; will εὑρεῖν ευρισκω find
13:6. sed tamen adhuc in his minor est querella et hii enim fortassis errant Deum quaerentes et volentes invenireBut yet as to these they are less to be blamed. For they perhaps err, seeking God, and desirous to find him.
6. But yet for these men there is but small blame, For they too peradventure do go astray While they are seeking God and desiring to find him.
13:6. Yet, up to this point, the complaint about this is lesser. For perhaps they made a mistake in this, while desiring and seeking to find God.
But yet for this they are the less to be blamed: for they peradventure err, seeking God, and desirous to find him:

13:6 Впрочем, они меньше заслуживают порицания, ибо заблуждаются, может быть, ища Бога и желая найти Его:
13:6
ἀλλ᾿ αλλα but
ὅμως ομως nevertheless
ἐπὶ επι in; on
τούτοις ουτος this; he
μέμψις μεμψις be
ὀλίγη ολιγος few; sparse
καὶ και and; even
γὰρ γαρ for
αὐτοὶ αυτος he; him
τάχα ταχα perhaps
πλανῶνται πλαναω mislead; wander
θεὸν θεος God
ζητοῦντες ζητεω seek; desire
καὶ και and; even
θέλοντες θελω determine; will
εὑρεῖν ευρισκω find
13:6. sed tamen adhuc in his minor est querella et hii enim fortassis errant Deum quaerentes et volentes invenire
But yet as to these they are less to be blamed. For they perhaps err, seeking God, and desirous to find him.
6. But yet for these men there is but small blame, For they too peradventure do go astray While they are seeking God and desiring to find him.
13:6. Yet, up to this point, the complaint about this is lesser. For perhaps they made a mistake in this, while desiring and seeking to find God.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
6-7. Делая оценку натуралистическому политеизму, писатель ставит его выше других форм многобожия: последователи его «меньше заслуживают порицания…» Причина такого предпочтения указывается двоякая. Во-первых, писатель допускает, что эти заблуждения в основе своей имеют искание истинного Бога; во-вторых, в своих результатах эта форма политеизма давала и нечто положительное: обращаясь к делам Божиим, люди убеждались, «что все видимое прекрасно» . У них рассеивалось темное подозрение, что в мире господствует зло и мрак. Таким образом, красота видимого мира сама по себе имеет цену. И красота видимая в мире, такой же существенный элемент, как и истина и добро: и она последнее основание свое имеет в Боге. Поэтому «от величия красоты созданий сравнительно познается Виновник бытия их» (5: ст.). Эта черта воззрения писателя на мир, который рассматривается им со стороны художественной красоты, указывает в нем иудея эллиниста.
13:713:7: Ընդ գործս նորա յածեալ՝ քննեն, եւ հաւանին տեսլեամբն թէ բարւոք են երեւելիքս։
7 Անդրադառնալով նրա գործերին՝ քննում եւ տեսողութեամբ հաւանելով տեսանելիները՝ համոզւում են, թէ դրանք գեղեցիկ են:
Ընդ գործս նորա յածեալ` քննեն, եւ հաւանին տեսլեամբն թէ բարւոք են երեւելիքս:

13:7: Ընդ գործս նորա յածեալ՝ քննեն, եւ հաւանին տեսլեամբն թէ բարւոք են երեւելիքս։
7 Անդրադառնալով նրա գործերին՝ քննում եւ տեսողութեամբ հաւանելով տեսանելիները՝ համոզւում են, թէ դրանք գեղեցիկ են:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
13:713:7 потому что, обращаясь к делам Его, они исследуют и убеждаются зрением, что все видимое прекрасно.
13:7 ἐν εν in γὰρ γαρ for τοῖς ο the ἔργοις εργον work αὐτοῦ αυτος he; him ἀναστρεφόμενοι αναστρεφω overturn; turn up / back διερευνῶσιν διερευναω and; even πείθονται πειθω persuade τῇ ο the ὄψει οψις sight; face ὅτι οτι since; that καλὰ καλος fine; fair τὰ ο the βλεπόμενα βλεπω look; see
13:7. etenim cum in operibus illius conversentur inquirunt et persuasum habent quoniam bona sunt quae videnturFor being conversant among his works, they search: and they are persuaded that the things are good which are seen.
7. For living among his works they make diligent search, And they yield themselves up to sight, because the things that they look upon are beautiful.
13:7. And, indeed, having some familiarity with him through his works, they search, and they are persuaded, because the things that they are seeing are good.
For being conversant in his works they search him diligently, and believe their sight: because the things are beautiful that are seen:

13:7 потому что, обращаясь к делам Его, они исследуют и убеждаются зрением, что все видимое прекрасно.
13:7
ἐν εν in
γὰρ γαρ for
τοῖς ο the
ἔργοις εργον work
αὐτοῦ αυτος he; him
ἀναστρεφόμενοι αναστρεφω overturn; turn up / back
διερευνῶσιν διερευναω and; even
πείθονται πειθω persuade
τῇ ο the
ὄψει οψις sight; face
ὅτι οτι since; that
καλὰ καλος fine; fair
τὰ ο the
βλεπόμενα βλεπω look; see
13:7. etenim cum in operibus illius conversentur inquirunt et persuasum habent quoniam bona sunt quae videntur
For being conversant among his works, they search: and they are persuaded that the things are good which are seen.
7. For living among his works they make diligent search, And they yield themselves up to sight, because the things that they look upon are beautiful.
13:7. And, indeed, having some familiarity with him through his works, they search, and they are persuaded, because the things that they are seeing are good.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
13:813:8: Դարձեալ՝ եւ նոքա ո՛չ են ներելիք։
8 Բայց նրանք եւս արժանի չեն ներման,
Դարձեալ` եւ նոքա ո՛չ են ներելիք:

13:8: Դարձեալ՝ եւ նոքա ո՛չ են ներելիք։
8 Բայց նրանք եւս արժանի չեն ներման,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
13:813:8 Но и они неизвинительны:
13:8 πάλιν παλιν again δ᾿ δε though; while οὐδ᾿ ουδε not even; neither αὐτοὶ αυτος he; him συγγνωστοί συγγνωστος pardoned; pardonable
13:8. iterum autem nec his debet ignosciBut then again they are not to be pardoned.
8. But again even they are not to be excused.
13:8. But, then again, neither can their debt be ignored.
Howbeit neither are they to be pardoned:

13:8 Но и они неизвинительны:
13:8
πάλιν παλιν again
δ᾿ δε though; while
οὐδ᾿ ουδε not even; neither
αὐτοὶ αυτος he; him
συγγνωστοί συγγνωστος pardoned; pardonable
13:8. iterum autem nec his debet ignosci
But then again they are not to be pardoned.
8. But again even they are not to be excused.
13:8. But, then again, neither can their debt be ignored.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
8-9. Содержат ограничение для мысли двух предшествующих стихов. Хотя последователи натуралистического политеизма «и менее других заслуживают порицания», однако «и они не извинительны» . Их разум был настолько развит, что «они в состоянии были исследовать временный (= видимый) мир» . Они имели поэтому полную возможность от свойств вселенной заключить к свойствам Творца ее, «почему же они тотчас не обрели Господа?» Причина, очевидно, лежит не в недостатке познавательных способностей, а в нравственных качествах людей: это и делает их виноватыми за непознание Бога.
13:913:9: Զի թէ ա՛յնչափ կարացին գիտել՝ զի բաւակա՛ն լինիցին նկատել զաշխարհս. զսոցա Տէրն զիա՞րդ ո՛չ գտին վաղվաղակի[8938]։ [8938] Ոսկան. Զնոցա Տէրն զիարդ։
9 որովհետեւ եթէ կարողացան այդքան խելամուտ լինել, որ ընդունակ եղան զննելու աշխարհը, ապա ինչո՞ւ անմիջապէս չկարողացան յայտնաբերել նրա Տիրոջը:
Զի թէ ա՛յնչափ կարացին գիտել` զի բաւակա՛ն լինիցին նկատել զաշխարհս. զսոցա Տէրն զիա՞րդ ո՛չ գտին վաղվաղակի[197]:

13:9: Զի թէ ա՛յնչափ կարացին գիտել՝ զի բաւակա՛ն լինիցին նկատել զաշխարհս. զսոցա Տէրն զիա՞րդ ո՛չ գտին վաղվաղակի[8938]։
[8938] Ոսկան. Զնոցա Տէրն զիարդ։
9 որովհետեւ եթէ կարողացան այդքան խելամուտ լինել, որ ընդունակ եղան զննելու աշխարհը, ապա ինչո՞ւ անմիջապէս չկարողացան յայտնաբերել նրա Տիրոջը:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
13:913:9 если они столько могли разуметь, что в состоянии были исследовать временный мир, то почему они тотчас не обрели Господа его?
13:9 εἰ ει if; whether γὰρ γαρ for τοσοῦτον τοσουτος as much; so many ἴσχυσαν ισχυω have means; have force εἰδέναι οιδα aware ἵνα ινα so; that δύνωνται δυναμαι able; can στοχάσασθαι στοχαζομαι the αἰῶνα αιων age; -ever τὸν ο the τούτων ουτος this; he δεσπότην δεσποτης master πῶς πως.1 how τάχιον ταχιον more quickly; quicker οὐχ ου not εὗρον ευρισκω find
13:9. si enim tantum potuerunt scire ut possent aestimare saeculum quomodo huius Dominum non facilius inveneruntFor if they were able to know so much as to make a judgment of the world: how did they not more easily find out the Lord thereof?
9. For if they had power to know so much, That they should be able to explore the course How is it that they did not sooner find the Sovereign Lord of these
13:9. For, if they were able to know enough so that they could value the universe, how is it they did not easily discover the Lord of it?
For if they were able to know so much, that they could aim at the world; how did they not sooner find out the Lord thereof:

13:9 если они столько могли разуметь, что в состоянии были исследовать временный мир, то почему они тотчас не обрели Господа его?
13:9
εἰ ει if; whether
γὰρ γαρ for
τοσοῦτον τοσουτος as much; so many
ἴσχυσαν ισχυω have means; have force
εἰδέναι οιδα aware
ἵνα ινα so; that
δύνωνται δυναμαι able; can
στοχάσασθαι στοχαζομαι the
αἰῶνα αιων age; -ever
τὸν ο the
τούτων ουτος this; he
δεσπότην δεσποτης master
πῶς πως.1 how
τάχιον ταχιον more quickly; quicker
οὐχ ου not
εὗρον ευρισκω find
13:9. si enim tantum potuerunt scire ut possent aestimare saeculum quomodo huius Dominum non facilius invenerunt
For if they were able to know so much as to make a judgment of the world: how did they not more easily find out the Lord thereof?
9. For if they had power to know so much, That they should be able to explore the course How is it that they did not sooner find the Sovereign Lord of these
13:9. For, if they were able to know enough so that they could value the universe, how is it they did not easily discover the Lord of it?
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
13:1013:10: Թշուառակա՛նք են՝ եւ ՚ի մեռեալս յոյս նոցա. որք համարեցան աստուածս զձեռագործս մարդկան. զոսկի եւ զարծաթ զճարտարութեան արուեստ, եւ զնմանութիւն անասնոց. կամ զքա՛ր անպիտան, զձեռագործս նախնեաց[8939]։ [8939] Ոմանք. Եւ զճարտարութեան արուեստս։ Ոսկան յաւելու. Զձեռագործս նախնեաց զաստուածս յորջյորջեցին։
10 Թշուառական են նաեւ այն մարդիկ, եւ մեռեալ իրերի վրայ է նրանց յոյսը, ովքեր աստուածներ համարեցին մարդկային ձեռքի գործերը, ոսկին եւ արծաթը, արուեստի ճարտար կերտուածքները, կենդանիների նմանութիւնները կամ նախնիների ձեռակերտ չնչին ինչ-որ քար:
Թշուառակա՛նք են` եւ ՛ի մեռեալս յոյս նոցա. որք համարեցան աստուածս զձեռագործս մարդկան. զոսկի եւ զարծաթ զճարտարութեան արուեստ, եւ զնմանութիւն անասնոց. կամ զքա՛ր անպիտան, զձեռագործս նախնեաց[198]:

13:10: Թշուառակա՛նք են՝ եւ ՚ի մեռեալս յոյս նոցա. որք համարեցան աստուածս զձեռագործս մարդկան. զոսկի եւ զարծաթ զճարտարութեան արուեստ, եւ զնմանութիւն անասնոց. կամ զքա՛ր անպիտան, զձեռագործս նախնեաց[8939]։
[8939] Ոմանք. Եւ զճարտարութեան արուեստս։ Ոսկան յաւելու. Զձեռագործս նախնեաց զաստուածս յորջյորջեցին։
10 Թշուառական են նաեւ այն մարդիկ, եւ մեռեալ իրերի վրայ է նրանց յոյսը, ովքեր աստուածներ համարեցին մարդկային ձեռքի գործերը, ոսկին եւ արծաթը, արուեստի ճարտար կերտուածքները, կենդանիների նմանութիւնները կամ նախնիների ձեռակերտ չնչին ինչ-որ քար:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
13:1013:10 Но более жалки те, и надежды их на бездушных, которые называют богами дела рук человеческих, золото и серебро, изделия художества, изображения животных, или негодный камень, дело давней руки.
13:10 ταλαίπωροι ταλαιπωρος wretched δὲ δε though; while καὶ και and; even ἐν εν in νεκροῖς νεκρος dead αἱ ο the ἐλπίδες ελπις hope αὐτῶν αυτος he; him οἵτινες οστις who; that ἐκάλεσαν καλεω call; invite θεοὺς θεος God ἔργα εργον work χειρῶν χειρ hand ἀνθρώπων ανθρωπος person; human χρυσὸν χρυσος gold καὶ και and; even ἄργυρον αργυρος silver τέχνης τεχνη craft ἐμμελέτημα εμμελετημα and; even ἀπεικάσματα απεικασμα animal ἢ η or; than λίθον λιθος stone ἄχρηστον αχρηστος unsuitable χειρὸς χειρ hand ἔργον εργον work ἀρχαίας αρχαιος original; ancient
13:10. infelices autem sunt et inter mortuos spes illorum est qui appellaverunt deos opera manuum hominum aurum et argentum artis inventionem similitudines animalium aut lapidem inutilem opus manus antiquaeBut unhappy are they, and their hope is among the dead, who have called gods the works of the hand of men, gold and silver, the inventions of art, and the resemblances of beasts, or an unprofitable stone the work of an ancient hand.
10. But miserable they, and in dead things their hopes, Who called them gods which are works of men’s hands, Gold and silver, wrought with careful art, and likenesses of animals, Or a useless stone, the work of an ancient hand.
13:10. Yet they are unhappy, and their hope is among the dead, for they have called ‘gods’ the works of the hands of men, gold and silver, the inventions of skill, and the likeness of animals, or a useless stone, the work of an ancient hand.
But miserable are they, and in dead things is their hope, who call them gods, which are the works of men' s hands, gold and silver, to shew art in, and resemblances of beasts, or a stone good for nothing, the work of an ancient hand:

13:10 Но более жалки те, и надежды их на бездушных, которые называют богами дела рук человеческих, золото и серебро, изделия художества, изображения животных, или негодный камень, дело давней руки.
13:10
ταλαίπωροι ταλαιπωρος wretched
δὲ δε though; while
καὶ και and; even
ἐν εν in
νεκροῖς νεκρος dead
αἱ ο the
ἐλπίδες ελπις hope
αὐτῶν αυτος he; him
οἵτινες οστις who; that
ἐκάλεσαν καλεω call; invite
θεοὺς θεος God
ἔργα εργον work
χειρῶν χειρ hand
ἀνθρώπων ανθρωπος person; human
χρυσὸν χρυσος gold
καὶ και and; even
ἄργυρον αργυρος silver
τέχνης τεχνη craft
ἐμμελέτημα εμμελετημα and; even
ἀπεικάσματα απεικασμα animal
η or; than
λίθον λιθος stone
ἄχρηστον αχρηστος unsuitable
χειρὸς χειρ hand
ἔργον εργον work
ἀρχαίας αρχαιος original; ancient
13:10. infelices autem sunt et inter mortuos spes illorum est qui appellaverunt deos opera manuum hominum aurum et argentum artis inventionem similitudines animalium aut lapidem inutilem opus manus antiquae
But unhappy are they, and their hope is among the dead, who have called gods the works of the hand of men, gold and silver, the inventions of art, and the resemblances of beasts, or an unprofitable stone the work of an ancient hand.
10. But miserable they, and in dead things their hopes, Who called them gods which are works of men’s hands, Gold and silver, wrought with careful art, and likenesses of animals, Or a useless stone, the work of an ancient hand.
13:10. Yet they are unhappy, and their hope is among the dead, for they have called ‘gods’ the works of the hands of men, gold and silver, the inventions of skill, and the likeness of animals, or a useless stone, the work of an ancient hand.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
10. С 10: ст. писатель переходит к изображению неразумия другой формы многобожия — идолопоклонства в собственном смысле, почитания предметов, сделанных руками человека. Конечно, по первоначальной идее почитание относилось не к самим этим предметам, а к тому, что они изображали и означали; но впоследствии невежественная масса стала отождествлять изображение с самим божеством. Вот эту форму религиозного невежества писатель и имеет в виду. О ней говорится и во многих других местах Св. Писания: Втор IV:28: ; Пс CXXXIV:15–18: ; Ис XL:18–20: ; XLI:7: ; XLIV:9–20: ; Иер II:28: ; X:3–15: . Неразумие этой формы многобожия в том, прежде всего, что люди возлагают свои надежды «на бездушных», έν νεκροις, на мертвые неодушевленные предметы. Так идолы названы не в противоположность истинному живому Богу, а в противоположность выше названным силам и явлениям природы. В них все же есть жизнь, они могут приносить пользу или вред человеку, это могло послужить основанием к их почитанию людьми, а почитатели бездушных идолов не имеют и этого основания, поэтому они «более жалки» .

«…золото и серебро…» не сами по себе почитались, а разумеются здесь изображения, идолы, делаемые из этих металлов.

«…негодный камень, дело давней руки…» — разумеются каменные изображения и статуи, обоготворяемые по причине их большой древности.
13:1113:11: Ապա թէ ոք ատաղձագործ հեւսն՝ զփայտ ինչ գեղեցիկ սղոցեալ՝ քերեաց ճարտարութեամբ զամենայն կեղեւ նորա, եւ հնարեալ վայելուչ անօթ պիտանի կազմեաց ՚ի սպասաւորութիւն կենաց[8940]։ [8940] Ոմանք. Կազմեաց պիտանի ՚ի սպասաւորութիւն կենացս։
11 Եւ եթէ որեւէ ատաղձագործ, սղոցելով ինչ-որ գեղեցիկ մի ծառ, վարպետօրէն քերել է նրա ողջ կեղեւը եւ կեանքում օգտագործելու համար պատրաստել վայելուչ եւ պիտանի մի անօթ,
Ապա թէ ոք ատաղձագործ հեւսն` զփայտ ինչ գեղեցիկ սղոցեալ` քերեաց ճարտարութեամբ զամենայն կեղեւ նորա, եւ հնարեալ վայելուչ անօթ պիտանի կազմեաց ՛ի սպասաւորութիւն կենաց[199]:

13:11: Ապա թէ ոք ատաղձագործ հեւսն՝ զփայտ ինչ գեղեցիկ սղոցեալ՝ քերեաց ճարտարութեամբ զամենայն կեղեւ նորա, եւ հնարեալ վայելուչ անօթ պիտանի կազմեաց ՚ի սպասաւորութիւն կենաց[8940]։
[8940] Ոմանք. Կազմեաց պիտանի ՚ի սպասաւորութիւն կենացս։
11 Եւ եթէ որեւէ ատաղձագործ, սղոցելով ինչ-որ գեղեցիկ մի ծառ, վարպետօրէն քերել է նրա ողջ կեղեւը եւ կեանքում օգտագործելու համար պատրաստել վայելուչ եւ պիտանի մի անօթ,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
13:1113:11 Или какой-либо древодел, вырубив годное дерево, искусно снял с него всю кору и, обделав красиво, устроил из него сосуд, полезный к употреблению в жизни,
13:11 εἰ ει if; whether δὲ δε though; while καί και and; even τις τις anyone; someone ὑλοτόμος υλοτομος carpenter; craftsman εὐκίνητον ευκινητος all; every τὸν ο the φλοιὸν φλοιος he; him καὶ και and; even τεχνησάμενος τεχναομαι furnish; prepare χρήσιμον χρησιμος serviceable; useful σκεῦος σκευος vessel; jar εἰς εις into; for ὑπηρεσίαν υπηρεσια life; vitality
13:11. aut si quis artifex faber de silva lignum rectum secaverit et huius docte eradat omnem corticem et arte sua usus diligenter fabricet vas utile in conversatione vitaeOr if an artist, a carpenter, hath cut down a tree proper for his use in the wood, and skilfully taken off all the bark thereof, and with his art, diligently formeth a vessel profitable for the common uses of life,
11. Yea and if some woodcutter, having sawn down a tree that is easily moved, Skilfully strippeth away all its bark, And fashioning it in comely form maketh a vessel useful for the service of life;
13:11. Or, it is as if a craftsman, a workman of the forest, had cut straight wood, and, with his expertise, shaved off all of its bark, and, with his skill, diligently fashioned a vessel, practical for use in life,
Now a carpenter that felleth timber, after he hath sawn down a tree meet for the purpose, and taken off all the bark skilfully round about, and hath wrought it handsomely, and made a vessel thereof fit for the service of man' s life:

13:11 Или какой-либо древодел, вырубив годное дерево, искусно снял с него всю кору и, обделав красиво, устроил из него сосуд, полезный к употреблению в жизни,
13:11
εἰ ει if; whether
δὲ δε though; while
καί και and; even
τις τις anyone; someone
ὑλοτόμος υλοτομος carpenter; craftsman
εὐκίνητον ευκινητος all; every
τὸν ο the
φλοιὸν φλοιος he; him
καὶ και and; even
τεχνησάμενος τεχναομαι furnish; prepare
χρήσιμον χρησιμος serviceable; useful
σκεῦος σκευος vessel; jar
εἰς εις into; for
ὑπηρεσίαν υπηρεσια life; vitality
13:11. aut si quis artifex faber de silva lignum rectum secaverit et huius docte eradat omnem corticem et arte sua usus diligenter fabricet vas utile in conversatione vitae
Or if an artist, a carpenter, hath cut down a tree proper for his use in the wood, and skilfully taken off all the bark thereof, and with his art, diligently formeth a vessel profitable for the common uses of life,
11. Yea and if some woodcutter, having sawn down a tree that is easily moved, Skilfully strippeth away all its bark, And fashioning it in comely form maketh a vessel useful for the service of life;
13:11. Or, it is as if a craftsman, a workman of the forest, had cut straight wood, and, with his expertise, shaved off all of its bark, and, with his skill, diligently fashioned a vessel, practical for use in life,
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
11-16. Неразумие идолопоклонства писатель доказывает ярким описанием способа приготовления идолов. В этом описании у него сквозит едкая ирония. Идолы приготовляются из ни к чему негодных обрезков дерева, после того как ценный материал употреблен на изготовление полезных предметов. Делают их «на досуге», когда время не занято более полезным делом. Прикрыв краской всякие недостатки дерева, изображение ставят в нишу, причем не забывают, что оно само беспомощно, может упасть и разбиться и его укрепляют железом. Подобное описание мы находим еще у пророка Исаии XLIV:9–20: .

Ст. 17–19. Писатель изображает все неразумие обращаться с молитвой к идолу, приготовление которого он только что описал. Идол не может дать того, чего у него нет. А между тем люди «о здоровье взывают к немощному, о жизни просят мертвое… о силе самое бессильное», и не замечают и не стыдятся этого неразумия.
13:1213:12: Եւ զտաշիղ գործոյն ՚ի պատրաստութիւն կերակրոյ ծախեալ յագեցաւ. եւ որ ինչ ՚ի նոցանէ անպիտա՛ն եւ խոտան էր[8941]։ [8941] Ոմանք. Եւ զտաշեղ գոր՛՛։
12 իսկ տաշեղը վառել կերակուր պատրաստելու համար եւ յագեցել,
Եւ զտաշիղ գործոյն ՛ի պատրաստութիւն կերակրոյ ծախեալ յագեցաւ. եւ որ ինչ ՛ի նոցանէ անպիտա՛ն եւ խոտան էր[200]:

13:12: Եւ զտաշիղ գործոյն ՚ի պատրաստութիւն կերակրոյ ծախեալ յագեցաւ. եւ որ ինչ ՚ի նոցանէ անպիտա՛ն եւ խոտան էր[8941]։
[8941] Ոմանք. Եւ զտաշեղ գոր՛՛։
12 իսկ տաշեղը վառել կերակուր պատրաստելու համար եւ յագեցել,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
13:1213:12 а обрезки от работы употребил на приготовление пищи и насытился;
13:12 τὰ ο the δὲ δε though; while ἀποβλήματα αποβλημα the ἐργασίας εργασια occupation; effort εἰς εις into; for ἑτοιμασίαν ετοιμασια preparation τροφῆς τροφη nourishment; provisions ἀναλώσας αναλισκω waste; consume ἐνεπλήσθη εμπιπλημι fill in; fill up
13:12. reliquias autem eius operis ad praeparationem escae abutaturAnd useth the chips of his work to dress his meat:
12. And burning the refuse of his handywork to dress his food, eateth his fill;
13:12. and even the remains of his work were exhausted in the preparation of food;
And after spending the refuse of his work to dress his meat, hath filled himself:

13:12 а обрезки от работы употребил на приготовление пищи и насытился;
13:12
τὰ ο the
δὲ δε though; while
ἀποβλήματα αποβλημα the
ἐργασίας εργασια occupation; effort
εἰς εις into; for
ἑτοιμασίαν ετοιμασια preparation
τροφῆς τροφη nourishment; provisions
ἀναλώσας αναλισκω waste; consume
ἐνεπλήσθη εμπιπλημι fill in; fill up
13:12. reliquias autem eius operis ad praeparationem escae abutatur
And useth the chips of his work to dress his meat:
12. And burning the refuse of his handywork to dress his food, eateth his fill;
13:12. and even the remains of his work were exhausted in the preparation of food;
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
13:1313:13: Զփայտն խեղաթեւր եւ ոստովք վարակեալ. առեալ դրօշեաց մտադրութեամբ գործոյն իւրոյ, եւ խելամտութեամբ իմաստութեան տպաւորեաց զնա։ Եւ նմանեցոյց զնա պատկերի մարդոյ[8942]՝ [8942] Այլք. Մտադիւրութեամբ գործոյն։ Ոմանք. Եւ պատկերի մարդոյ... (14) վատթարի ճշգրտիւ նմանեցոյց զնա... եւ զամենայն խնդբունս նորա։
13 կամ անպէտք, խոտելի եւ ծռտիկ-մռտիկ փայտը վերցրել ու տաշել է գործի խոր իմացութեամբ եւ իմաստուն խելամտութեամբ ձեւաւորել՝ նմանեցրել մարդու կերպարանքին
Զփայտն խեղաթեւր եւ ոստովք վարակեալ. առեալ դրօշեաց մտադրութեամբ գործոյն իւրոյ, եւ խելամտութեամբ իմաստութեան տպաւորեաց զնա: Եւ նմանեցոյց զնա պատկերի մարդոյ[201]:

13:13: Զփայտն խեղաթեւր եւ ոստովք վարակեալ. առեալ դրօշեաց մտադրութեամբ գործոյն իւրոյ, եւ խելամտութեամբ իմաստութեան տպաւորեաց զնա։ Եւ նմանեցոյց զնա պատկերի մարդոյ[8942]՝
[8942] Այլք. Մտադիւրութեամբ գործոյն։ Ոմանք. Եւ պատկերի մարդոյ... (14) վատթարի ճշգրտիւ նմանեցոյց զնա... եւ զամենայն խնդբունս նորա։
13 կամ անպէտք, խոտելի եւ ծռտիկ-մռտիկ փայտը վերցրել ու տաշել է գործի խոր իմացութեամբ եւ իմաստուն խելամտութեամբ ձեւաւորել՝ նմանեցրել մարդու կերպարանքին
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
13:1313:13 один же из обрезков, ни к чему не годный, дерево кривое и сучковатое, взяв, старательно округлил на досуге и, с опытностью знатока обделав его, уподобил его образу человека,
13:13 τὸ ο the δὲ δε though; while ἐξ εκ from; out of αὐτῶν αυτος he; him ἀπόβλημα αποβλημα into; for οὐθὲν ουδεις no one; not one εὔχρηστον ευχρηστος well-suited ξύλον ξυλον wood; timber σκολιὸν σκολιος warped; crooked καὶ και and; even ὄζοις οζος sprout together λαβὼν λαμβανω take; get ἔγλυψεν γλυφω in ἐπιμελείᾳ επιμελεια care ἀργίας αργια he; him καὶ και and; even ἐμπειρίᾳ εμπειρια comprehension ἐτύπωσεν τυποω he; him ἀπείκασεν απεικαζω he; him εἰκόνι εικων image ἀνθρώπου ανθρωπος person; human
13:13. et reliquum horum quod ad nullos usus facit lignum curvum et verticibus plenum sculpat diligenter per vacuitatem suam et per scientiam artis suae figuret illud et adsimilet illud imagini hominisAnd taking what was left thereof, which is good for nothing, being a crooked piece of wood, and full of knots, carveth it diligently when he hath nothing else to do, and by the skill of his art fashioneth it, and maketh it like the image of a man:
13. And taking the very refuse thereof which served to no use, A crooked piece of wood and full of knots, Carveth it with the diligence of his idleness, And shapeth it by the skill of his indolence; he giveth it the semblance of the image of a man,
13:13. and, from the remainder of this, which has become useful for nothing, a curved piece of wood and full of knots, he diligently carves it in his spare time, and, through the knowledge of his art, forms it and makes it in the image of a man,
And taking the very refuse among those which served to no use, being a crooked piece of wood, and full of knots, hath carved it diligently, when he had nothing else to do, and formed it by the skill of his understanding, and fashioned it to the image of a man:

13:13 один же из обрезков, ни к чему не годный, дерево кривое и сучковатое, взяв, старательно округлил на досуге и, с опытностью знатока обделав его, уподобил его образу человека,
13:13
τὸ ο the
δὲ δε though; while
ἐξ εκ from; out of
αὐτῶν αυτος he; him
ἀπόβλημα αποβλημα into; for
οὐθὲν ουδεις no one; not one
εὔχρηστον ευχρηστος well-suited
ξύλον ξυλον wood; timber
σκολιὸν σκολιος warped; crooked
καὶ και and; even
ὄζοις οζος sprout together
λαβὼν λαμβανω take; get
ἔγλυψεν γλυφω in
ἐπιμελείᾳ επιμελεια care
ἀργίας αργια he; him
καὶ και and; even
ἐμπειρίᾳ εμπειρια comprehension
ἐτύπωσεν τυποω he; him
ἀπείκασεν απεικαζω he; him
εἰκόνι εικων image
ἀνθρώπου ανθρωπος person; human
13:13. et reliquum horum quod ad nullos usus facit lignum curvum et verticibus plenum sculpat diligenter per vacuitatem suam et per scientiam artis suae figuret illud et adsimilet illud imagini hominis
And taking what was left thereof, which is good for nothing, being a crooked piece of wood, and full of knots, carveth it diligently when he hath nothing else to do, and by the skill of his art fashioneth it, and maketh it like the image of a man:
13. And taking the very refuse thereof which served to no use, A crooked piece of wood and full of knots, Carveth it with the diligence of his idleness, And shapeth it by the skill of his indolence; he giveth it the semblance of the image of a man,
13:13. and, from the remainder of this, which has become useful for nothing, a curved piece of wood and full of knots, he diligently carves it in his spare time, and, through the knowledge of his art, forms it and makes it in the image of a man,
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
13:1413:14: կամ անասնոյ վատթարի ճշգրտեցո՛յց զնա։ Ծեփեաց բռով, եւ կարմրացոյց սնգուրաւ զգոյն նորա. եւ զամենայն խնդբունդս նորա ծեփեաց հողով։
14 կամ դարձրել անարգ կենդանու ճշգրիտ նմանութիւն, կրով ծեփել եւ կարմիր սնգոյրով ներկել այն, կաւով սուաղել նրա բոլոր խորդուբորդ մասերը,
կամ անասնոյ վատթարի ճշգրտեցո՛յց զնա: Ծեփեաց բռով, եւ կարմրացոյց սնգուրաւ զգոյն նորա. եւ զամենայն խնդբունդս նորա ծեփեաց հողով:

13:14: կամ անասնոյ վատթարի ճշգրտեցո՛յց զնա։ Ծեփեաց բռով, եւ կարմրացոյց սնգուրաւ զգոյն նորա. եւ զամենայն խնդբունդս նորա ծեփեաց հողով։
14 կամ դարձրել անարգ կենդանու ճշգրիտ նմանութիւն, կրով ծեփել եւ կարմիր սնգոյրով ներկել այն, կաւով սուաղել նրա բոլոր խորդուբորդ մասերը,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
13:1413:14 или сделал подобным какому-нибудь низкому животному, намазал суриком и покрыл краскою поверхность его, и закрасил в нем всякий недостаток,
13:14 ἢ η or; than ζῴῳ ζωον animal τινὶ τις anyone; someone εὐτελεῖ ευτελης like; liken αὐτὸ αυτος he; him καταχρίσας καταχριω and; even φύκει φυκος he; him καὶ και and; even πᾶσαν πας all; every κηλῖδα κηλις the ἐν εν in αὐτῷ αυτος he; him καταχρίσας καταχριω besmear with
13:14. aut alicui ex animalibus illud conparet perliniens lubrica et rubicundum faciens fuco colorem illius et omnem maculam quae in illo est perliniensOr the resemblance of some beast, laying it over with vermilion, and painting it red, and covering every spot that is in it:
14. Or maketh it like some paltry animal, Smearing it with vermilion, and with paint colouring it red, And smearing over every stain that is therein;
13:14. or something comparable to an animal, thoroughly rubbing it with red ochre, to make it red with the color of the pigment, and to cover every imperfection which is in it;
Or made it like some vile beast, laying it over with vermilion, and with paint colouring it red, and covering every spot therein:

13:14 или сделал подобным какому-нибудь низкому животному, намазал суриком и покрыл краскою поверхность его, и закрасил в нем всякий недостаток,
13:14
η or; than
ζῴῳ ζωον animal
τινὶ τις anyone; someone
εὐτελεῖ ευτελης like; liken
αὐτὸ αυτος he; him
καταχρίσας καταχριω and; even
φύκει φυκος he; him
καὶ και and; even
πᾶσαν πας all; every
κηλῖδα κηλις the
ἐν εν in
αὐτῷ αυτος he; him
καταχρίσας καταχριω besmear with
13:14. aut alicui ex animalibus illud conparet perliniens lubrica et rubicundum faciens fuco colorem illius et omnem maculam quae in illo est perliniens
Or the resemblance of some beast, laying it over with vermilion, and painting it red, and covering every spot that is in it:
14. Or maketh it like some paltry animal, Smearing it with vermilion, and with paint colouring it red, And smearing over every stain that is therein;
13:14. or something comparable to an animal, thoroughly rubbing it with red ochre, to make it red with the color of the pigment, and to cover every imperfection which is in it;
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
13:1513:15: Եւ արար նմա տուն ըստ նմին արժանի. ե՛դ զնա առ որմ հաստատեալ երկաթով[8943], [8943] Ոմանք. Ըստ նորին արժանի, եւ զնա առ որմն։
15 եւ նրա համար ըստ արժանւոյն տուն շինելով՝ դրել պատի մօտ եւ ամրացրել երկաթով,
Եւ արար նմա տուն ըստ նմին արժանի. ե՛դ զնա առ որմ հաստատեալ երկաթով[202]:

13:15: Եւ արար նմա տուն ըստ նմին արժանի. ե՛դ զնա առ որմ հաստատեալ երկաթով[8943],
[8943] Ոմանք. Ըստ նորին արժանի, եւ զնա առ որմն։
15 եւ նրա համար ըստ արժանւոյն տուն շինելով՝ դրել պատի մօտ եւ ամրացրել երկաթով,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
13:1513:15 и, устроив для него достойное его место, повесил его на стене, укрепив железом.
13:15 καὶ και and; even ποιήσας ποιεω do; make αὐτῷ αυτος he; him αὐτοῦ αυτος he; him ἄξιον αξιος worthy; deserving οἴκημα οικημα cell ἐν εν in τοίχῳ τοιχος wall ἔθηκεν τιθημι put; make αὐτὸ αυτος he; him ἀσφαλισάμενος ασφαλιζω secure σιδήρῳ σιδηρος iron
13:15. et faciat ei dignam habitationem in pariete ponens illud confirmans ferroAnd maketh a convenient dwelling place for it, and setting it in a wall, and fastening it with iron,
15. And having made for it a chamber worthy of it, He setteth it in a wall, making it fast with iron.
13:15. and it is as if he made a fitting resting place for it, even setting it in a wall and fastening it with iron,
And when he had made a convenient room for it, set it in a wall, and made it fast with iron:

13:15 и, устроив для него достойное его место, повесил его на стене, укрепив железом.
13:15
καὶ και and; even
ποιήσας ποιεω do; make
αὐτῷ αυτος he; him
αὐτοῦ αυτος he; him
ἄξιον αξιος worthy; deserving
οἴκημα οικημα cell
ἐν εν in
τοίχῳ τοιχος wall
ἔθηκεν τιθημι put; make
αὐτὸ αυτος he; him
ἀσφαλισάμενος ασφαλιζω secure
σιδήρῳ σιδηρος iron
13:15. et faciat ei dignam habitationem in pariete ponens illud confirmans ferro
And maketh a convenient dwelling place for it, and setting it in a wall, and fastening it with iron,
15. And having made for it a chamber worthy of it, He setteth it in a wall, making it fast with iron.
13:15. and it is as if he made a fitting resting place for it, even setting it in a wall and fastening it with iron,
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
13:1613:16: եւ զգուշացաւ նմա զի մի՛ կործանեսցի։ Գիտէ՝ թէ եւ իւրո՛ւմ անձինն օգնել ո՛չ կարէ. քանզի է՛ պատկեր՝ եւ կարօ՛տ է օգնականութեան։
16 զգուշանալով, որ չկործանուի, որովհետեւ գիտէր, թէ նա ինքն իր անձին օգնել չի կարող, քանզի արձան է եւ կարօտ օգնութեան:
եւ զգուշացաւ նմա զի մի՛ կործանեսցի: Գիտէ` թէ եւ իւրո՛ւմ անձինն օգնել ո՛չ կարէ. քանզի է՛ պատկեր` եւ կարօ՛տ է օգնականութեան:

13:16: եւ զգուշացաւ նմա զի մի՛ կործանեսցի։ Գիտէ՝ թէ եւ իւրո՛ւմ անձինն օգնել ո՛չ կարէ. քանզի է՛ պատկեր՝ եւ կարօ՛տ է օգնականութեան։
16 զգուշանալով, որ չկործանուի, որովհետեւ գիտէր, թէ նա ինքն իր անձին օգնել չի կարող, քանզի արձան է եւ կարօտ օգնութեան:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
13:1613:16 Итак, чтобы {произведение} его не упало, он наперед озаботился, зная, что оно само себе помочь не может, ибо это кумир и имеет нужду в помощи.
13:16 ἵνα ινα so; that μὲν μεν first of all οὖν ουν then μὴ μη not καταπέσῃ καταπιπτω fall down προενόησεν προνοεω provide αὐτοῦ αυτος he; him εἰδὼς οιδα aware ὅτι οτι since; that ἀδυνατεῖ αδυνατεω impossible ἑαυτῷ εαυτου of himself; his own βοηθῆσαι βοηθεω help καὶ και and; even γάρ γαρ for ἐστιν ειμι be εἰκὼν εικων image καὶ και and; even χρείαν χρεια need ἔχει εχω have; hold βοηθείας βοηθεια help
13:16. ne forte cadat prospiciens illi sciens quoniam non potest se adiuvare imago enim est et opus est illi adiutorioProviding for it, lest it should fall, knowing that it is unable to help itself: for it is an image, and hath need of help.
16. While then he taketh thought for it that it may not fall down, Knowing that it is unable to help itself; (For verily it is an image, and hath need of help;)
13:16. providing for it, lest it should fall, knowing that it is unable to help itself, for it is an image and it is in need of help.
For he provided for it that it might not fall, knowing that it was unable to help itself; for it is an image, and hath need of help:

13:16 Итак, чтобы {произведение} его не упало, он наперед озаботился, зная, что оно само себе помочь не может, ибо это кумир и имеет нужду в помощи.
13:16
ἵνα ινα so; that
μὲν μεν first of all
οὖν ουν then
μὴ μη not
καταπέσῃ καταπιπτω fall down
προενόησεν προνοεω provide
αὐτοῦ αυτος he; him
εἰδὼς οιδα aware
ὅτι οτι since; that
ἀδυνατεῖ αδυνατεω impossible
ἑαυτῷ εαυτου of himself; his own
βοηθῆσαι βοηθεω help
καὶ και and; even
γάρ γαρ for
ἐστιν ειμι be
εἰκὼν εικων image
καὶ και and; even
χρείαν χρεια need
ἔχει εχω have; hold
βοηθείας βοηθεια help
13:16. ne forte cadat prospiciens illi sciens quoniam non potest se adiuvare imago enim est et opus est illi adiutorio
Providing for it, lest it should fall, knowing that it is unable to help itself: for it is an image, and hath need of help.
16. While then he taketh thought for it that it may not fall down, Knowing that it is unable to help itself; (For verily it is an image, and hath need of help;)
13:16. providing for it, lest it should fall, knowing that it is unable to help itself, for it is an image and it is in need of help.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
13:1713:17: Եւ վասն ամուսնութեան, եւ որդւոց եւ ստացուածոց իւրոց՝ մատուցեալ շըշնջէ առ անշնչին[8944]. [8944] Ոմանք. Շըշնջէ առանձին։
17 Այնուամենայնիւ ամուսնութեան, որդիների եւ ունեցուածքի համար մօտենում ու շշնջում է այդ անշունչ կերտուածքին, աղաչում է եւ չի ամաչում,
Եւ վասն ամուսնութեան, եւ որդւոց եւ ստացուածոց իւրոց` մատուցեալ շշնջէ առ անշնչին[203]:

13:17: Եւ վասն ամուսնութեան, եւ որդւոց եւ ստացուածոց իւրոց՝ մատուցեալ շըշնջէ առ անշնչին[8944].
[8944] Ոմանք. Շըշնջէ առանձին։
17 Այնուամենայնիւ ամուսնութեան, որդիների եւ ունեցուածքի համար մօտենում ու շշնջում է այդ անշունչ կերտուածքին, աղաչում է եւ չի ամաչում,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
13:1713:17 Молясь же {пред ним} о своих стяжаниях, о браке и о детях, он не стыдится говорить бездушному,
13:17 περὶ περι about; around δὲ δε though; while κτημάτων κτημα acquisition; possession καὶ και and; even γάμων γαμος wedding αὐτοῦ αυτος he; him καὶ και and; even τέκνων τεκνον child προσευχόμενος προσευχομαι pray οὐκ ου not αἰσχύνεται αισχυνω shame; ashamed τῷ ο the ἀψύχῳ αψυχος inanimate προσλαλῶν προσλαλεω talk to καὶ και and; even περὶ περι about; around μὲν μεν first of all ὑγιείας υγιεια the ἀσθενὲς ασθενης infirm; ailing ἐπικαλεῖται επικαλεω invoke; nickname
13:17. et de substantia sua et filiis suis et nuptiis votum faciens inquirit non erubescit loqui cum illo qui sine anima estAnd then maketh prayer to it, enquiring concerning his substance, and his children, or his marriage. And he is not ashamed to speak to that which hath no life:
17. When he maketh his prayer concerning goods and his marriage and children, He is not ashamed to speak to that which hath no life;
13:17. And then, making an offering, he inquires about his wealth, and about his sons, and about marriage. And he is not ashamed to talk to that which has no soul.
Then maketh he prayer for his goods, for his wife and children, and is not ashamed to speak to that which hath no life:

13:17 Молясь же {пред ним} о своих стяжаниях, о браке и о детях, он не стыдится говорить бездушному,
13:17
περὶ περι about; around
δὲ δε though; while
κτημάτων κτημα acquisition; possession
καὶ και and; even
γάμων γαμος wedding
αὐτοῦ αυτος he; him
καὶ και and; even
τέκνων τεκνον child
προσευχόμενος προσευχομαι pray
οὐκ ου not
αἰσχύνεται αισχυνω shame; ashamed
τῷ ο the
ἀψύχῳ αψυχος inanimate
προσλαλῶν προσλαλεω talk to
καὶ και and; even
περὶ περι about; around
μὲν μεν first of all
ὑγιείας υγιεια the
ἀσθενὲς ασθενης infirm; ailing
ἐπικαλεῖται επικαλεω invoke; nickname
13:17. et de substantia sua et filiis suis et nuptiis votum faciens inquirit non erubescit loqui cum illo qui sine anima est
And then maketh prayer to it, enquiring concerning his substance, and his children, or his marriage. And he is not ashamed to speak to that which hath no life:
17. When he maketh his prayer concerning goods and his marriage and children, He is not ashamed to speak to that which hath no life;
13:17. And then, making an offering, he inquires about his wealth, and about his sons, and about marriage. And he is not ashamed to talk to that which has no soul.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
13:1813:18: աղաչէ՝ եւ ո՛չ ամաչէ։ Եւ վասն առողջութեան՝ զապիկարն կարդայ. եւ վասն կենաց՝ զմեռեա՛լն աղաչէ. եւ վասն ՚ի թիկունս հասանելոյ՝ տարակուսելո՛յն մաղթէ։
18 իր առողջութեան համար դիմում է այդ ապիկարին, իր կեանքի համար աղերսում է այդ մեռեալին, աղօթում է այդ անկարին, որ թեւ ու թիկունք լինի իրեն.
աղաչէ` եւ ո՛չ ամաչէ: Եւ վասն առողջութեան` զապիկարն կարդայ. եւ վասն կենաց` զմեռեա՛լն աղաչէ. եւ վասն ՛ի թիկունս հասանելոյ` տարակուսելո՛յն մաղթէ:

13:18: աղաչէ՝ եւ ո՛չ ամաչէ։ Եւ վասն առողջութեան՝ զապիկարն կարդայ. եւ վասն կենաց՝ զմեռեա՛լն աղաչէ. եւ վասն ՚ի թիկունս հասանելոյ՝ տարակուսելո՛յն մաղթէ։
18 իր առողջութեան համար դիմում է այդ ապիկարին, իր կեանքի համար աղերսում է այդ մեռեալին, աղօթում է այդ անկարին, որ թեւ ու թիկունք լինի իրեն.
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
13:1813:18 и о здоровье взывает к немощному, о жизни просит мертвое, о помощи умоляет совершенно неспособное, о путешествии не могущее ступить,
13:18 περὶ περι about; around δὲ δε though; while ζωῆς ζωη life; vitality τὸ ο the νεκρὸν νεκρος dead ἀξιοῖ αξιοω deem worthy; consider worthwhile περὶ περι about; around δὲ δε though; while ἐπικουρίας επικουρια aid τὸ ο the ἀπειρότατον απειρος untried; unacquainted with ἱκετεύει ικετευω about; around δὲ δε though; while ὁδοιπορίας οδοιπορια journey τὸ ο the μηδὲ μηδε while not; nor βάσει βασις sole of the foot χρῆσθαι χραομαι resort to; treat δυνάμενον δυναμαι able; can
13:18. et pro sanitate quidem infirmum deprecatur et pro vita mortuum rogat et in adiutorium inutilem invocatAnd for health he maketh supplication to the weak, and for life prayeth to that which is dead, and for help calleth upon that which is unprofitable:
18. Yea for health he calleth upon that which is weak, And for life he beseecheth that which is dead, And for aid he supplicateth that which hath least experience. And for a journey that which cannot so much as move a step,
13:18. And for health, indeed, something unhealthy is being prayed to, and for life, he petitions what is dead, and for help, he calls upon something helpless,
For health he calleth upon that which is weak: for life prayeth to that which is dead; for aid humbly beseecheth that which hath least means to help: and for a good journey he asketh of that which cannot set a foot forward:

13:18 и о здоровье взывает к немощному, о жизни просит мертвое, о помощи умоляет совершенно неспособное, о путешествии не могущее ступить,
13:18
περὶ περι about; around
δὲ δε though; while
ζωῆς ζωη life; vitality
τὸ ο the
νεκρὸν νεκρος dead
ἀξιοῖ αξιοω deem worthy; consider worthwhile
περὶ περι about; around
δὲ δε though; while
ἐπικουρίας επικουρια aid
τὸ ο the
ἀπειρότατον απειρος untried; unacquainted with
ἱκετεύει ικετευω about; around
δὲ δε though; while
ὁδοιπορίας οδοιπορια journey
τὸ ο the
μηδὲ μηδε while not; nor
βάσει βασις sole of the foot
χρῆσθαι χραομαι resort to; treat
δυνάμενον δυναμαι able; can
13:18. et pro sanitate quidem infirmum deprecatur et pro vita mortuum rogat et in adiutorium inutilem invocat
And for health he maketh supplication to the weak, and for life prayeth to that which is dead, and for help calleth upon that which is unprofitable:
18. Yea for health he calleth upon that which is weak, And for life he beseecheth that which is dead, And for aid he supplicateth that which hath least experience. And for a journey that which cannot so much as move a step,
13:18. And for health, indeed, something unhealthy is being prayed to, and for life, he petitions what is dead, and for help, he calls upon something helpless,
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
13:1913:19: Եւ վասն ճանապարհորդութեան՝ զայն որ եւ ոտն յոտանէ չկարէ՛ փոխել. եւ ընչաւէտութեան՝ եւ գործո՛ց եւ ձեռաց կորովութեան, յանարգասաւորէն ձեռօք՝ զարգասաւորութի՛ւն խնդրէ[8945]։[8945] Ոմանք. Եւ վասն ընչաւետութեան եւ գործոց ձեռաց կարողութեան։
19 եւ նրանից, որ ոտքն առաջ տանել չի կարող, ճանապարհորդութեան, հարստութեան եւ գործերի յաջողութեան համար է խնդրում, եւ նրանից, որ ձեռքը շարժել չի կարող, խնդրում է ձեռքերի կորով եւ արգասաւորութիւն:
Եւ վասն ճանապարհորդութեան` զայն որ եւ ոտն յոտանէ չկարէ՛ փոխել. եւ ընչաւէտութեան` եւ գործո՛ց եւ ձեռաց կորովութեան, յանարգասաւորէն ձեռօք` զարգասաւորութի՛ւն խնդրէ[204]:

13:19: Եւ վասն ճանապարհորդութեան՝ զայն որ եւ ոտն յոտանէ չկարէ՛ փոխել. եւ ընչաւէտութեան՝ եւ գործո՛ց եւ ձեռաց կորովութեան, յանարգասաւորէն ձեռօք՝ զարգասաւորութի՛ւն խնդրէ[8945]։
[8945] Ոմանք. Եւ վասն ընչաւետութեան եւ գործոց ձեռաց կարողութեան։
19 եւ նրանից, որ ոտքն առաջ տանել չի կարող, ճանապարհորդութեան, հարստութեան եւ գործերի յաջողութեան համար է խնդրում, եւ նրանից, որ ձեռքը շարժել չի կարող, խնդրում է ձեռքերի կորով եւ արգասաւորութիւն:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
13:1913:19 о прибытке, о ремесле и об успехе рук совсем не могущее делать руками, о силе просит самое бессильное.
13:19 περὶ περι about; around δὲ δε though; while πορισμοῦ πορισμος profit καὶ και and; even ἐργασίας εργασια occupation; effort καὶ και and; even χειρῶν χειρ hand ἐπιτυχίας επιτυχια the ἀδρανέστατον αδρανης the χερσὶν χειρ hand εὐδράνειαν ευδρανεια ask
13:19. et pro itinere petit ab hoc qui ambulare non potest et de adquirendo et de operando et de omnium rerum eventu petit ab eo qui in omnibus est inutilisAnd for a good journey he petitioneth him that cannot walk: and for getting, and for working, and for the event of all things he asketh him that is unable to do any thing.
19. And for gaining and getting and good success of his hands He asketh ability of that which with its hands is most unable.
13:19. and for a good journey, he entreats that which is unable to walk, and for acquiring, and for working, and for success in all things, he entreats that which is useless in all things.
And for gaining and getting, and for good success of his hands, asketh ability to do of him, that is most unable to do any thing:

13:19 о прибытке, о ремесле и об успехе рук совсем не могущее делать руками, о силе просит самое бессильное.
13:19
περὶ περι about; around
δὲ δε though; while
πορισμοῦ πορισμος profit
καὶ και and; even
ἐργασίας εργασια occupation; effort
καὶ και and; even
χειρῶν χειρ hand
ἐπιτυχίας επιτυχια the
ἀδρανέστατον αδρανης the
χερσὶν χειρ hand
εὐδράνειαν ευδρανεια ask
13:19. et pro itinere petit ab hoc qui ambulare non potest et de adquirendo et de operando et de omnium rerum eventu petit ab eo qui in omnibus est inutilis
And for a good journey he petitioneth him that cannot walk: and for getting, and for working, and for the event of all things he asketh him that is unable to do any thing.
19. And for gaining and getting and good success of his hands He asketh ability of that which with its hands is most unable.
13:19. and for a good journey, he entreats that which is unable to walk, and for acquiring, and for working, and for success in all things, he entreats that which is useless in all things.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾