Գ Մակաբայեցիներ / 3 Maccabees - 6 |

Text:
< PreviousԳ Մակաբայեցիներ - 6 3 Maccabees - 6Next >


tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
Молитва Елеазара священника (1–14). Спасение иудеев (15–37).
6:16:1: Եղիազարոս ոմն անուն՝ ա՛յր երեւելի ՚ի գնդէ՛ քահանայիցն, յեցեալ ՚ի ծերութիւն, զարդարեալ լուսաւորեալ ամենայն քաջութեամբ եւ արդարութեամբ ՚ի մանկութենէ, հազի՛ւ ինչ՝ ծերս քանի մի որ զիւրեւն էին՝ հանդարտեցուցանէր, եւ առ ի՛նքն յարեալ ՚ի սուրբն Աստուած աղօթս մատուցանէր, եւ ասէր ա՛յսպէս[6507]. [6507] Ոմանք. ՚Ի մանկութենէ իւրմէ. հազիւ ինչ զծերսն եւ զամենեսին որ զիւրեւն... մատուցանէր. եւ յառաջ մատուցեալ ասէր այսպէս։ Ուր օրինակ մի. Զծերսն քան զամենեսին ՚ի մի որ զիւրեւն։
1 Քահանաների սերնդից Եղիազար անունով երեւելի մի մարդ, որ արդէն ծերութեան էր հասել, եւ որի կեանքը մանկութիւնից քաջութեամբ ու արդարութեամբ էր զարդարուած, իր շուրջը համախմբեց մի քանի ծերունիների, հանգստացրեց նրանց եւ սուրբ Աստծուն դիմելով՝ աղօթեց այսպիսի խօսքերով.
Եղիազարոս ոմն անուն` ա՛յր երեւելի ՛ի գնդէ՛ քահանայիցն, յեցեալ ՛ի ծերութիւն, զարդարեալ լուսաւորեալ ամենայն քաջութեամբ եւ արդարութեամբ ՛ի մանկութենէ, հազի՛ւ ինչ` ծերս քանի մի որ զիւրեւն էին` հանդարտեցուցանէր, եւ առ ի՛նքն յարեալ ՛ի սուրբն Աստուած աղօթս մատուցանէր, եւ ասէր ա՛յսպէս[86]:

6:1: Եղիազարոս ոմն անուն՝ ա՛յր երեւելի ՚ի գնդէ՛ քահանայիցն, յեցեալ ՚ի ծերութիւն, զարդարեալ լուսաւորեալ ամենայն քաջութեամբ եւ արդարութեամբ ՚ի մանկութենէ, հազի՛ւ ինչ՝ ծերս քանի մի որ զիւրեւն էին՝ հանդարտեցուցանէր, եւ առ ի՛նքն յարեալ ՚ի սուրբն Աստուած աղօթս մատուցանէր, եւ ասէր ա՛յսպէս[6507].
[6507] Ոմանք. ՚Ի մանկութենէ իւրմէ. հազիւ ինչ զծերսն եւ զամենեսին որ զիւրեւն... մատուցանէր. եւ յառաջ մատուցեալ ասէր այսպէս։ Ուր օրինակ մի. Զծերսն քան զամենեսին ՚ի մի որ զիւրեւն։
1 Քահանաների սերնդից Եղիազար անունով երեւելի մի մարդ, որ արդէն ծերութեան էր հասել, եւ որի կեանքը մանկութիւնից քաջութեամբ ու արդարութեամբ էր զարդարուած, իր շուրջը համախմբեց մի քանի ծերունիների, հանգստացրեց նրանց եւ սուրբ Աստծուն դիմելով՝ աղօթեց այսպիսի խօսքերով.
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:16:1 Между тем некто Елеазар, уважаемый муж, из священников страны, уже достигший старческого возраста и украшенный в жизни своей всякою добродетелью, пригласил стоявших вокруг него старцев призывать святаго Бога и молился так:
6:1 Ελεαζαρος ελεαζαρος though; while τις τις anyone; someone ἀνὴρ ανηρ man; husband ἐπίσημος επισημος notorious; notable τῶν ο the ἀπὸ απο from; away τῆς ο the χώρας χωρα territory; estate ἱερέων ιερευς priest ἐν εν in πρεσβείῳ πρεσβειον the ἡλικίαν ηλικια adulthood; age ἤδη ηδη already λελογχὼς λαγχανω cast lots; allotted καὶ και and; even πάσῃ πας all; every τῇ ο the κατὰ κατα down; by τὸν ο the βίον βιος livelihood; lifestyle ἀρετῇ αρετη valor κεκοσμημένος κοσμεω adorn; trim τοὺς ο the περὶ περι about; around αὐτὸν αυτος he; him καταστείλας καταστελλω pacify πρεσβυτέρους πρεσβυτερος senior; older ἐπικαλεῖσθαι επικαλεω invoke; nickname τὸν ο the ἅγιον αγιος holy θεὸν θεος God προσηύξατο προσευχομαι pray τάδε οδε further; this
Then a certain Eleazar, famous among the priests of the country, who had attained a ripe old age and throughout his life had been adorned with every virtue, directed the elders around him to cease calling upon the holy God and prayed as follows:

6:1 Между тем некто Елеазар, уважаемый муж, из священников страны, уже достигший старческого возраста и украшенный в жизни своей всякою добродетелью, пригласил стоявших вокруг него старцев призывать святаго Бога и молился так:
6:1
Ελεαζαρος ελεαζαρος though; while
τις τις anyone; someone
ἀνὴρ ανηρ man; husband
ἐπίσημος επισημος notorious; notable
τῶν ο the
ἀπὸ απο from; away
τῆς ο the
χώρας χωρα territory; estate
ἱερέων ιερευς priest
ἐν εν in
πρεσβείῳ πρεσβειον the
ἡλικίαν ηλικια adulthood; age
ἤδη ηδη already
λελογχὼς λαγχανω cast lots; allotted
καὶ και and; even
πάσῃ πας all; every
τῇ ο the
κατὰ κατα down; by
τὸν ο the
βίον βιος livelihood; lifestyle
ἀρετῇ αρετη valor
κεκοσμημένος κοσμεω adorn; trim
τοὺς ο the
περὶ περι about; around
αὐτὸν αυτος he; him
καταστείλας καταστελλω pacify
πρεσβυτέρους πρεσβυτερος senior; older
ἐπικαλεῖσθαι επικαλεω invoke; nickname
τὸν ο the
ἅγιον αγιος holy
θεὸν θεος God
προσηύξατο προσευχομαι pray
τάδε οδε further; this
ru▾ LXX-gloss▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
1. «Из священников страны…» В числе иудеев рассеяния были многие из священнического сословия, которые не переставали и на чужбине именоваться ???, по-гречески ιερείς, а если они были при этом из главных фамилий, то и αρχιερείς. Упоминаемые рядом с ними старцы (πρεσβύτεροι) ведали дела синагоги вместе с архисинагогом. Это как бы геронты и архонты Александрийской иудейской общины.
6:26:2: Թագաւո՛ր մեծազօր, բարձրեալ ամենակալ Աստուած. որ զամենայն վարես եւ ուղղես ՚ի գթութիւն ողորմութեանց քոց. հայեա՛ց ՚ի վերայ Աբրահամեան զաւակիս, ՚ի սրբոյ Սահակայ՝ յորդիս Յակոբայ, ՚ի բաժին ժառանգութեան քոյ՝ ՚ի ժողովուրդ օտար՝ յօտար երկրի ՚ի կորուստ մատնեալ[6508]։ [6508] Ոմանք. ՚Ի յորդիս Յակոբայ, ՚ի բաժին սրբութեան քո... յօտար երկիր ՚ի կորուստ մատնել։
2 «Մեծազօր թագաւոր, բարձրեալ եւ Ամենակալ Աստուած, որ քո բոլոր ստեղծածներին առաջնորդում եւ ուղղում ես քո ողորմած գթութեամբ, նայի՛ր Աբրահամի զաւակների, սուրբ Իսահակի ու Յակոբի որդիների՝ քո բաժին ժառանգութեան վրայ, որոնք օտար երկրում օտար ժողովրդի ձեռքին կորստի են մատնւում:
Թագաւո՛ր մեծազօր, բարձրեալ ամենակալ Աստուած. որ զամենայն վարես եւ ուղղես ՛ի գթութիւն ողորմութեանց քոց. հայեա՛ց ՛ի վերայ Աբրահամեան զաւակիս, ՛ի սրբոյ Սահակայ` յորդիս Յակոբայ, ՛ի բաժին ժառանգութեան քոյ` ՛ի ժողովուրդ օտար` յօտար երկրի ՛ի կորուստ մատնեալ[87]:

6:2: Թագաւո՛ր մեծազօր, բարձրեալ ամենակալ Աստուած. որ զամենայն վարես եւ ուղղես ՚ի գթութիւն ողորմութեանց քոց. հայեա՛ց ՚ի վերայ Աբրահամեան զաւակիս, ՚ի սրբոյ Սահակայ՝ յորդիս Յակոբայ, ՚ի բաժին ժառանգութեան քոյ՝ ՚ի ժողովուրդ օտար՝ յօտար երկրի ՚ի կորուստ մատնեալ[6508]։
[6508] Ոմանք. ՚Ի յորդիս Յակոբայ, ՚ի բաժին սրբութեան քո... յօտար երկիր ՚ի կորուստ մատնել։
2 «Մեծազօր թագաւոր, բարձրեալ եւ Ամենակալ Աստուած, որ քո բոլոր ստեղծածներին առաջնորդում եւ ուղղում ես քո ողորմած գթութեամբ, նայի՛ր Աբրահամի զաւակների, սուրբ Իսահակի ու Յակոբի որդիների՝ քո բաժին ժառանգութեան վրայ, որոնք օտար երկրում օտար ժողովրդի ձեռքին կորստի են մատնւում:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:26:2
6:2 βασιλεῦ βασιλευς monarch; king μεγαλοκράτωρ μεγαλοκρατωρ almighty θεὲ θεος God τὴν ο the πᾶσαν πας all; every διακυβερνῶν διακυβερναω in οἰκτιρμοῖς οικτιρμος compassion κτίσιν κτισις creation
King of great power, Almighty God Most High, governing all creation with mercy, look upon the descendants of Abraham, O Father, upon the children of the sainted Jacob, a people of your consecrated portion who are perishing as foreigners in a foreign land:

6:2 <<Царь всесильный, высочайший, Бог Вседержитель, милостиво управляющий всем созданием! призри, Отец, на семя Авраама, на детей освященного Иакова, на народ святаго удела Твоего, странствующий в земле чужой и неправедно погубляемый.
6:2
βασιλεῦ βασιλευς monarch; king
μεγαλοκράτωρ μεγαλοκρατωρ almighty
θεὲ θεος God
τὴν ο the
πᾶσαν πας all; every
διακυβερνῶν διακυβερναω in
οἰκτιρμοῖς οικτιρμος compassion
κτίσιν κτισις creation
ru▾ LXX-gloss▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
2. О различных наименованиях Божиих — см. 2: Мак I:24: и д. — «Милостиво управляют всем созданием…» Tήv πασαν διακυβερναν οικτιρμοίς κτίσιν…, слав.: «иже создание все строяй в щедротах…» Если Бог всем созданием управляет милостиво, то при его особенных отношениях к Израилю это давало особенные основания в столь чрезвычайных обстоятельствах надеяться, что Он не откажет в Своем милосердии. — «Народ святого удела твоего…», народ, составляющий Твою священную собственность, посвященный Тобою в Твою собственность. О наименовании «Отец» — см. к V:4.
6:36:3: Դու ա՛յն Աստուած ես, որ զփարաւոն բազմացեալ կառօք եւ երիվարօք եւ զօրօքն Եգիպտացւոց, զհպարտացեալ բարձրացեալ մեծաբանեալ ամբարտաւան զօրօքն հանդերձ՝ ծովամացս ՚ի կորուստ յուղարկեալս ընկղմեցեր[6509]։ [6509] Ոմանք. Ամբարտաւանեալ զօրօքն հանդերձ ծովաթացս ՚ի կո՛՛։
3 Դու այն Աստուածն ես, որ եգիպտական Փարաւոնին իր բազմաթիւ մարտակառքերով, երիվարներով ու զինուորներով՝ գոռոզ ու ամբարտաւան եգիպտական զօրքի հետ միասին ծովասոյզ անելով՝ կորստեան մատնեցիր:
Դու ա՛յն Աստուած ես, որ զփարաւոն բազմացեալ կառօք եւ երիվարօք եւ զօրօքն Եգիպտացւոց, զհպարտացեալ բարձրացեալ մեծաբանեալ ամբարտաւան զօրօքն հանդերձ` ծովամացս ՛ի կորուստ յուղարկեալս ընկղմեցեր[88]:

6:3: Դու ա՛յն Աստուած ես, որ զփարաւոն բազմացեալ կառօք եւ երիվարօք եւ զօրօքն Եգիպտացւոց, զհպարտացեալ բարձրացեալ մեծաբանեալ ամբարտաւան զօրօքն հանդերձ՝ ծովամացս ՚ի կորուստ յուղարկեալս ընկղմեցեր[6509]։
[6509] Ոմանք. Ամբարտաւանեալ զօրօքն հանդերձ ծովաթացս ՚ի կո՛՛։
3 Դու այն Աստուածն ես, որ եգիպտական Փարաւոնին իր բազմաթիւ մարտակառքերով, երիվարներով ու զինուորներով՝ գոռոզ ու ամբարտաւան եգիպտական զօրքի հետ միասին ծովասոյզ անելով՝ կորստեան մատնեցիր:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:36:3 Ты фараона, прежнего властителя Египта, имевшего множество колесниц, превознесшегося беззаконною дерзостью и высокомерными речами, погубил с гордым его войском, потопив в море, а роду Израильскому явил свет милости.
6:3 ἔπιδε επειδον look on; have regard ἐπὶ επι in; on Αβρααμ αβρααμ Abraam; Avraam σπέρμα σπερμα seed ἐπὶ επι in; on ἡγιασμένου αγιαζω hallow τέκνα τεκνον child Ιακωβ ιακωβ Iakōb; Iakov μερίδος μερις portion ἡγιασμένης αγιαζω hallow σου σου of you; your λαὸν λαος populace; population ἐν εν in ξένῃ ξενος alien; foreigner γῇ γη earth; land ξένον ξενος alien; foreigner ἀδίκως αδικως injuriously; unjustly ἀπολλύμενον απολλυμι destroy; lose πάτερ πατηρ father
Pharaoh with his abundance of chariots, the former ruler of this Egypt, exalted with lawless insolence and boastful tongue, you destroyed together with his arrogant army by drowning them in the sea, manifesting the light of your mercy upon the nation of Israel:

6:3 Ты фараона, прежнего властителя Египта, имевшего множество колесниц, превознесшегося беззаконною дерзостью и высокомерными речами, погубил с гордым его войском, потопив в море, а роду Израильскому явил свет милости.
6:3
ἔπιδε επειδον look on; have regard
ἐπὶ επι in; on
Αβρααμ αβρααμ Abraam; Avraam
σπέρμα σπερμα seed
ἐπὶ επι in; on
ἡγιασμένου αγιαζω hallow
τέκνα τεκνον child
Ιακωβ ιακωβ Iakōb; Iakov
μερίδος μερις portion
ἡγιασμένης αγιαζω hallow
σου σου of you; your
λαὸν λαος populace; population
ἐν εν in
ξένῃ ξενος alien; foreigner
γῇ γη earth; land
ξένον ξενος alien; foreigner
ἀδίκως αδικως injuriously; unjustly
ἀπολλύμενον απολλυμι destroy; lose
πάτερ πατηρ father
ru▾ LXX-gloss▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
3. Ср. Исх XIV:26–28.
6:46:4: Դու՝ որ զանթիւ զօրսն պերճացեալ պարծեցեալս՝ Սանատրուկ արքայի Ասորեստանեայց սատակեցեր, որ ՚ի մի սայր սուսերի, եւ ՚ի մի տէգ նիզակաց առեալ հաւաքէր ամփոփել զերկիրն ամենայն Հրէաստանի. հպարտացաւ եւս հասանել ծանր բարբառով՝ յանդուգն սաստկութեամբ մեծա՛ւ նախատանօք ՚ի վերայ քաղաքին սրբոյ։ Դու Տէր հարեր բեկեր կործանեցեր, յա՛յտ յանդիմանութեամբ ցուցեր զզօրութիւն բազկի քոյ ամենայն հեթանոսաց[6510]։ [6510] Ոմանք. Սանատրկով արքայիւն Ասորես՛՛... աւագեալ ամփոփեալ զերկիրն... ՚ի վերայ քաղաքին սրբութեանց։ ՚Ի լուս՛՛. ՚ի վերայ՝ Սանատրուկ, նշանակի՝ Սենեքերիմ։ Ուր օրինակ մի. Սանատրուկ Սենեքերիմ արքայի։ Ոմանք յաւելուն. Դու Տէր ամենակալ հարեր։
4 Դու ես, որ կոտորեցիր Ասորեստանի պարծենկոտ Սանատրուկ արքայի զօրքը, որը մի սրով ու մի տէգով գրաւել, նուաճել էր ամբողջ Հրէաստան երկիրը: Նա ինքնահաւան խօսքերով գոռոզացել էր, սպառնացել, թէ յանդուգն զայրոյթով եւ մեծ նախատինքով կը յարձակուի նաեւ սուրբ քաղաքի վրայ: Դու, Տէ՛ր, հարուածեցիր, կոտորեցիր ու կործանեցիր նրան եւ բոլոր հեթանոսներին ցոյց տուեցիր քո բազկի ուժը:
Դու` որ զանթիւ զօրսն պերճացեալ պարծեցեալս` Սանատրուկ արքայի Ասորեստանեայց սատակեցեր, որ ՛ի մի սայր սուսերի, եւ ՛ի մի տէգ նիզակաց առեալ հաւաքէր ամփոփել զերկիրն ամենայն Հրէաստանի. հպարտացաւ եւս հասանել ծանր բարբառով` յանդուգն սաստկութեամբ մեծա՛ւ նախատանօք ՛ի վերայ քաղաքին սրբոյ: Դու Տէր հարեր բեկեր կործանեցեր, յա՛յտ յանդիմանութեամբ ցուցեր զզօրութիւն բազկի քոյ ամենայն հեթանոսաց[89]:

6:4: Դու՝ որ զանթիւ զօրսն պերճացեալ պարծեցեալս՝ Սանատրուկ արքայի Ասորեստանեայց սատակեցեր, որ ՚ի մի սայր սուսերի, եւ ՚ի մի տէգ նիզակաց առեալ հաւաքէր ամփոփել զերկիրն ամենայն Հրէաստանի. հպարտացաւ եւս հասանել ծանր բարբառով՝ յանդուգն սաստկութեամբ մեծա՛ւ նախատանօք ՚ի վերայ քաղաքին սրբոյ։ Դու Տէր հարեր բեկեր կործանեցեր, յա՛յտ յանդիմանութեամբ ցուցեր զզօրութիւն բազկի քոյ ամենայն հեթանոսաց[6510]։
[6510] Ոմանք. Սանատրկով արքայիւն Ասորես՛՛... աւագեալ ամփոփեալ զերկիրն... ՚ի վերայ քաղաքին սրբութեանց։ ՚Ի լուս՛՛. ՚ի վերայ՝ Սանատրուկ, նշանակի՝ Սենեքերիմ։ Ուր օրինակ մի. Սանատրուկ Սենեքերիմ արքայի։ Ոմանք յաւելուն. Դու Տէր ամենակալ հարեր։
4 Դու ես, որ կոտորեցիր Ասորեստանի պարծենկոտ Սանատրուկ արքայի զօրքը, որը մի սրով ու մի տէգով գրաւել, նուաճել էր ամբողջ Հրէաստան երկիրը: Նա ինքնահաւան խօսքերով գոռոզացել էր, սպառնացել, թէ յանդուգն զայրոյթով եւ մեծ նախատինքով կը յարձակուի նաեւ սուրբ քաղաքի վրայ: Դու, Տէ՛ր, հարուածեցիր, կոտորեցիր ու կործանեցիր նրան եւ բոլոր հեթանոսներին ցոյց տուեցիր քո բազկի ուժը:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:46:4 Ты жестокого царя Ассирийского Сеннахирима, тщеславившегося бесчисленными войсками, покорившего мечом всю землю и восставшего на святый город Твой, в гордости и дерзости произносившего хулы, низложил, явно показав многим народам Твою силу.
6:4 σὺ συ you Φαραω φαραω Pharaō; Farao πληθύνοντα πληθυνω multiply ἅρμασιν αρμα chariot τὸν ο the πρὶν πριν before Αἰγύπτου αιγυπτος Aigyptos; Eyiptos ταύτης ουτος this; he δυνάστην δυναστης dynasty; dynast ἐπαρθέντα επαιρω lift up; rear up ἀνόμῳ ανομος lawless θράσει θρασυς and; even γλώσσῃ γλωσσα tongue μεγαλορρήμονι μεγαλορρημων with; [definite object marker] τῇ ο the ὑπερηφάνῳ υπερηφονος army ποντοβρόχους ποντοβροχος destroy; lose φέγγος φεγγος brilliance ἐπιφάνας επιφαινω manifest ἐλέους ελεος mercy Ισραηλ ισραηλ.1 Israel γένει γενος family; class
Sennacherib exulting in his countless forces, oppressive king of the Assyrians, who had already gained control of the whole world by the spear and was lifted up against your holy city, speaking grievous words with boasting and insolence, you, O Lord, broke in pieces, showing your power to many nations:

6:4 Ты жестокого царя Ассирийского Сеннахирима, тщеславившегося бесчисленными войсками, покорившего мечом всю землю и восставшего на святый город Твой, в гордости и дерзости произносившего хулы, низложил, явно показав многим народам Твою силу.
6:4
σὺ συ you
Φαραω φαραω Pharaō; Farao
πληθύνοντα πληθυνω multiply
ἅρμασιν αρμα chariot
τὸν ο the
πρὶν πριν before
Αἰγύπτου αιγυπτος Aigyptos; Eyiptos
ταύτης ουτος this; he
δυνάστην δυναστης dynasty; dynast
ἐπαρθέντα επαιρω lift up; rear up
ἀνόμῳ ανομος lawless
θράσει θρασυς and; even
γλώσσῃ γλωσσα tongue
μεγαλορρήμονι μεγαλορρημων with; [definite object marker]
τῇ ο the
ὑπερηφάνῳ υπερηφονος army
ποντοβρόχους ποντοβροχος destroy; lose
φέγγος φεγγος brilliance
ἐπιφάνας επιφαινω manifest
ἐλέους ελεος mercy
Ισραηλ ισραηλ.1 Israel
γένει γενος family; class
ru▾ LXX-gloss▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
4. Ср. 1: Мак VII:41; 2: Мак VIII:19. — «Святый город Твой» — 1: Мак II:7; 2: Мак I:12. Перед «низложил» здесь в русском переводе пропущено «Господи» (δέσποτα, слав. «Владыко»).
6:56:5: Դու՝ եւ որ յերկրին Բաբելացւոց երեք մանկունքն ինքնակամ զանձինս ՚ի հուրն մատնեցին՝ զի մի՛ երկի՛ր պագցեն սնոտի պաշտամանց, փրկեցեր, զի եւ հերոյ վարսից նոցա ո՛չ մեղանչէր հուրն. ճարա՛կ ետուր հրոյն զօրութեանց զթշնամիսն[6511]։ [6511] Ոմանք. Սնոտւոյ պաշտամանց... ո՛չ մեղանչեաց հուրն։
5 Դու փրկեցիր երեք մանուկներին, որոնք Բաբելացիների երկրում սնոտի աստուածներին չերկրպագելու համար իրենք իրենց ինքնակամ կերպով հրի էին մատնել, որպէսզի նրանց մազի մի թելին անգամ կրակ չդիպչի: Դու հրոյ ճարակ դարձրիր թշնամուն:
Դու` եւ որ յերկրին Բաբելացւոց երեք մանկունքն ինքնակամ զանձինս ՛ի հուրն մատնեցին` զի մի՛ երկի՛ր պագցեն սնոտի պաշտամանց, փրկեցեր, զի եւ հերոյ վարսից նոցա ո՛չ մեղանչէր հուրն. ճարա՛կ ետուր հրոյն զօրութեանց զթշնամիսն[90]:

6:5: Դու՝ եւ որ յերկրին Բաբելացւոց երեք մանկունքն ինքնակամ զանձինս ՚ի հուրն մատնեցին՝ զի մի՛ երկի՛ր պագցեն սնոտի պաշտամանց, փրկեցեր, զի եւ հերոյ վարսից նոցա ո՛չ մեղանչէր հուրն. ճարա՛կ ետուր հրոյն զօրութեանց զթշնամիսն[6511]։
[6511] Ոմանք. Սնոտւոյ պաշտամանց... ո՛չ մեղանչեաց հուրն։
5 Դու փրկեցիր երեք մանուկներին, որոնք Բաբելացիների երկրում սնոտի աստուածներին չերկրպագելու համար իրենք իրենց ինքնակամ կերպով հրի էին մատնել, որպէսզի նրանց մազի մի թելին անգամ կրակ չդիպչի: Դու հրոյ ճարակ դարձրիր թշնամուն:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:56:5 Ты трех отроков в Вавилоне, добровольно предавших жизнь свою огню, чтобы не служить суетным идолам, сохранил невредимыми до волоса, оросив разжженную печь, а пламень обратил на всех врагов.
6:5 σὺ συ you τὸν ο the ἀναριθμήτοις αναριθμητος innumerable δυνάμεσιν δυναμις power; ability γαυρωθέντα γαυροω weighty; heavy Ἀσσυρίων ασσυριος monarch; king δόρατι δορυ the πᾶσαν πας all; every ὑποχείριον υποχειριος already λαβόντα λαμβανω take; get γῆν γη earth; land καὶ και and; even μετεωρισθέντα μετεωριζω in suspense ἐπὶ επι in; on τὴν ο the ἁγίαν αγιος holy σου σου of you; your πόλιν πολις city βαρέα βαρυς weighty; heavy λαλοῦντα λαλεω talk; speak κόμπῳ κομπος and; even θράσει θρασυς you δέσποτα δεσποτης master ἔθραυσας θραυω crush ἔκδηλον εκδηλος evident δεικνὺς δεικνυω show ἔθνεσιν εθνος nation; caste πολλοῖς πολυς much; many τὸ ο the σὸν σος your κράτος κρατος dominion
The three companions in Babylon who had voluntarily surrendered their lives to the flames so as not to serve vain things, you rescued unharmed, even to a hair, moistening the fiery furnace with dew and turning the flame against all their enemies:

6:5 Ты трех отроков в Вавилоне, добровольно предавших жизнь свою огню, чтобы не служить суетным идолам, сохранил невредимыми до волоса, оросив разжженную печь, а пламень обратил на всех врагов.
6:5
σὺ συ you
τὸν ο the
ἀναριθμήτοις αναριθμητος innumerable
δυνάμεσιν δυναμις power; ability
γαυρωθέντα γαυροω weighty; heavy
Ἀσσυρίων ασσυριος monarch; king
δόρατι δορυ the
πᾶσαν πας all; every
ὑποχείριον υποχειριος already
λαβόντα λαμβανω take; get
γῆν γη earth; land
καὶ και and; even
μετεωρισθέντα μετεωριζω in suspense
ἐπὶ επι in; on
τὴν ο the
ἁγίαν αγιος holy
σου σου of you; your
πόλιν πολις city
βαρέα βαρυς weighty; heavy
λαλοῦντα λαλεω talk; speak
κόμπῳ κομπος and; even
θράσει θρασυς you
δέσποτα δεσποτης master
ἔθραυσας θραυω crush
ἔκδηλον εκδηλος evident
δεικνὺς δεικνυω show
ἔθνεσιν εθνος nation; caste
πολλοῖς πολυς much; many
τὸ ο the
σὸν σος your
κράτος κρατος dominion
ru▾ LXX-gloss▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
5. Срав Дан I:6; III:12: и д.; 23: и 24: ст. — «Cуетным идолам…», κενοίς… слав.: «скверным» . Средний род греческого κενός в значении — суетное, тщетное, пустое, несуществующее, отсюда — «идолы». Подобное же значение в 9: стихе имеет μεταίοις (ср. Ам II:4: τά μάταια αυτών), собств. их обман, ложь; слав.: лесть, прелесть. — «Оросив разжженную печь… — ср. Дан III:50. — «Сохранил невредимыми до волоса…» включительно, ср. Дан III:94. — «Пламень обратил на всех врагов…», ср. Дан III:22, 48.
6:66:6: Դու՝ եւ որ ՚ի նախանձ նենգութեան ՚ի գո՛ւբ արկեալ զԴանիէլ ՚ի բերան անհնարին գազանացն, ՚ի լո՛յս ածեր անարատ պահեալ[6512]։ [6512] Ոմանք. ԶԴանիէլ ՚ի բերանոյ անհնարին գա՛՛։
6 Դու ես, որ անվնաս պահեցիր եւ գբից հանեցիր Դանիէլին, որը նենգ վրէժխնդրութեան պատճառով յանձնուած էր կատաղած գազանների երախին:
Դու` եւ որ ՛ի նախանձ նենգութեան ՛ի գո՛ւբ արկեալ զԴանիէլ ՛ի բերան անհնարին գազանացն, ՛ի լո՛յս ածեր անարատ պահեալ[91]:

6:6: Դու՝ եւ որ ՚ի նախանձ նենգութեան ՚ի գո՛ւբ արկեալ զԴանիէլ ՚ի բերան անհնարին գազանացն, ՚ի լո՛յս ածեր անարատ պահեալ[6512]։
[6512] Ոմանք. ԶԴանիէլ ՚ի բերանոյ անհնարին գա՛՛։
6 Դու ես, որ անվնաս պահեցիր եւ գբից հանեցիր Դանիէլին, որը նենգ վրէժխնդրութեան պատճառով յանձնուած էր կատաղած գազանների երախին:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:66:6 Ты Даниила, клеветами зависти вверженного в ров на растерзание львам, вывел на свет невредимым; Ты, Отец,
6:6 σὺ συ you τοὺς ο the κατὰ κατα down; by τὴν ο the Βαβυλωνίαν βαβυλωνιαν three ἑταίρους εταιρος partner πυρὶ πυρ fire τὴν ο the ψυχὴν ψυχη soul αὐθαιρέτως αυθαιρετως give; deposit εἰς εις into; for τὸ ο the μὴ μη not λατρεῦσαι λατρευω employed by τοῖς ο the κενοῖς κενος hollow; empty διάπυρον διαπυρος furnace ἐρρύσω ρυομαι rescue μέχρι μεχρι up to; as far as τριχὸς θριξ hair ἀπημάντους απημαντος blaze πᾶσιν πας all; every ἐπιπέμψας επιπεμπω the ὑπεναντίοις υπεναντιος contrary
Daniel, who through envious slanders was cast down into the ground to lions as food for wild beasts, you brought up to the light unharmed:

6:6 Ты Даниила, клеветами зависти вверженного в ров на растерзание львам, вывел на свет невредимым; Ты, Отец,
6:6
σὺ συ you
τοὺς ο the
κατὰ κατα down; by
τὴν ο the
Βαβυλωνίαν βαβυλωνιαν three
ἑταίρους εταιρος partner
πυρὶ πυρ fire
τὴν ο the
ψυχὴν ψυχη soul
αὐθαιρέτως αυθαιρετως give; deposit
εἰς εις into; for
τὸ ο the
μὴ μη not
λατρεῦσαι λατρευω employed by
τοῖς ο the
κενοῖς κενος hollow; empty
διάπυρον διαπυρος furnace
ἐρρύσω ρυομαι rescue
μέχρι μεχρι up to; as far as
τριχὸς θριξ hair
ἀπημάντους απημαντος blaze
πᾶσιν πας all; every
ἐπιπέμψας επιπεμπω the
ὑπεναντίοις υπεναντιος contrary
ru▾ LXX-gloss▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
6. Ср. Дан VI:2–28. Об Ионе — ср. Ион II гл. — «Иону, когда он безнадежно томился во чреве кита, обитающего во глубине моря…», Греч.: τόν τε βυθοτρεφούς έν γαστρί κήτους 'Ιωναν τηκόμενον άφειδώς…, τочнее слав.: «Иону, во чреве ки та морскаго та ющаго нещадне…». — «Невредимым показал всем его присным» . Книга пророка и вообще Ветхий Завет об этом не передают ничего.
6:76:7: Դու՝ եւ որ զհե՛ւրն անդնդոց. որ տեսեր զի մաշէր ՚ի պորտ ձկանն, անարա՛տ ածեալ, յանդիման ընտանեաց իւրոց կացուցանէիր[6513]։ [6513] Բազումք. Դու եւ հեւրն անդնդոց։
7 Դու ես, որ տեսար եւ անդունդներից հանեցիր այն հիւրին, որ մաշւում էր ձկան որովայնում, եւ անվնաս բերեցիր յանձնեցիր իր ընտանիքին:
Դու` եւ որ զհե՛ւրն անդնդոց. որ տեսեր զի մաշէր ՛ի պորտ ձկանն, անարա՛տ ածեալ, յանդիման ընտանեաց իւրոց կացուցանէիր[92]:

6:7: Դու՝ եւ որ զհե՛ւրն անդնդոց. որ տեսեր զի մաշէր ՚ի պորտ ձկանն, անարա՛տ ածեալ, յանդիման ընտանեաց իւրոց կացուցանէիր[6513]։
[6513] Բազումք. Դու եւ հեւրն անդնդոց։
7 Դու ես, որ տեսար եւ անդունդներից հանեցիր այն հիւրին, որ մաշւում էր ձկան որովայնում, եւ անվնաս բերեցիր յանձնեցիր իր ընտանիքին:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:7и Иону, когда он безнадежно томился во чреве кита, обитающего во глубине моря, невредимым показал всем его присным.
6:7 σὺ συ you τὸν ο the διαβολαῖς διαβολη envy λέουσι λεων lion κατὰ κατα down; by γῆς γη earth; land ῥιφέντα ριπτω fling; disperse θηρσὶν θηρ Daniēl; Thanil εἰς εις into; for φῶς φως light ἀνήγαγες αναγω lead up; head up ἀσινῆ ασινης unhurt; unharmed
And Jonah, wasting away in the belly of a huge, sea- born monster:

и Иону, когда он безнадежно томился во чреве кита, обитающего во глубине моря, невредимым показал всем его присным.
6:7
σὺ συ you
τὸν ο the
διαβολαῖς διαβολη envy
λέουσι λεων lion
κατὰ κατα down; by
γῆς γη earth; land
ῥιφέντα ριπτω fling; disperse
θηρσὶν θηρ Daniēl; Thanil
εἰς εις into; for
φῶς φως light
ἀνήγαγες αναγω lead up; head up
ἀσινῆ ασινης unhurt; unharmed
ru▾ LXX-gloss▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
7. «Явись…», т. е. спасающею Своею силою для Израиля, и карающею — для язычников.
6:86:8: Դո՛ւ հայր եւ արդ ամբարտաւանատեաց, բարեսէր, ողորմած, ապաւէն ամենայնի, արա՛գ երեւեա՛ց ՚ի վերայ ազգիս Իսրայէլացւոց, որ ՚ի ձեռս պղծոց անօրինաց հեթանոսաց անկեալ չարաչար կա՛ն ՚ի պատուհասի[6514]։ [6514] Յօրինակին. Արագ երեւելեաց ՚ի վերայ ազգիս։
8 Դու, ո՜վ Հայր, որ ատում ես ամբարտաւաններին, որ բարեսէր ես, որորմած, բոլորի ապաւէն, շտա՛պ յայտնուիր իսրայէլացիներին, որոնք պիղծ ու անօրէն հեթանոսների ձեռքին չարաչար կորստեան են մատնւում:
Դո՛ւ հայր եւ արդ ամբարտաւանատեաց, բարեսէր, ողորմած, ապաւէն ամենայնի, արա՛գ երեւեա՛ց ՛ի վերայ ազգիս Իսրայէլացւոց, որ ՛ի ձեռս պղծոց անօրինաց հեթանոսաց անկեալ չարաչար կա՛ն ՛ի պատուհասի[93]:

6:8: Դո՛ւ հայր եւ արդ ամբարտաւանատեաց, բարեսէր, ողորմած, ապաւէն ամենայնի, արա՛գ երեւեա՛ց ՚ի վերայ ազգիս Իսրայէլացւոց, որ ՚ի ձեռս պղծոց անօրինաց հեթանոսաց անկեալ չարաչար կա՛ն ՚ի պատուհասի[6514]։
[6514] Յօրինակին. Արագ երեւելեաց ՚ի վերայ ազգիս։
8 Դու, ո՜վ Հայր, որ ատում ես ամբարտաւաններին, որ բարեսէր ես, որորմած, բոլորի ապաւէն, շտա՛պ յայտնուիր իսրայէլացիներին, որոնք պիղծ ու անօրէն հեթանոսների ձեռքին չարաչար կորստեան են մատնւում:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:86:7 И ныне, Отмститель обид, многомилостивый, покровитель всех, явись вскоре сущим от рода Израилева, обидимым от гнусных беззаконных язычников.
6:8 τόν ο the τε τε both; and βυθοτρεφοῦς βυθοτρεφης in γαστρὶ γαστηρ stomach; pregnant κήτους κητος sea monster Ιωναν ιωναν Iōnan; Ionan τηκόμενον τηκω melt ἀφιδὼν αφοραω have full view ἀπήμαντον απημαντος all; every οἰκείοις οικειος household member; of the house ἀνέδειξας αναδεικνυμι indicate; appoint πάτερ πατηρ father
you, Father, watched over and restored unharmed to all his family. And now, you who hate insolence, all- merciful and protector of all, reveal yourself quickly to those of the nation of Israel -- who are being outrageously treated by the abominable and lawless Gentiles:

6:7 И ныне, Отмститель обид, многомилостивый, покровитель всех, явись вскоре сущим от рода Израилева, обидимым от гнусных беззаконных язычников.
6:8
τόν ο the
τε τε both; and
βυθοτρεφοῦς βυθοτρεφης in
γαστρὶ γαστηρ stomach; pregnant
κήτους κητος sea monster
Ιωναν ιωναν Iōnan; Ionan
τηκόμενον τηκω melt
ἀφιδὼν αφοραω have full view
ἀπήμαντον απημαντος all; every
οἰκείοις οικειος household member; of the house
ἀνέδειξας αναδεικνυμι indicate; appoint
πάτερ πατηρ father
ru▾ LXX-gloss▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
8. «В преселении…», κατά τήν αποικίαν, собств. за время пребывания на чужбине, и именно вследствие этого пребывания. Молитвенник допускает, что несмотря на все предосторожности, иудеи могли не избежать многих нечистых влияний окружавшего их язычества. В таком случае выражается желание лучше потерпеть от руки Божией всякое наказание — до смерти включительно, нежели терпеть такое наказание от руки язычников, которые могли отнести это к могуществу своих богов (9: ст.).
6:96:9: Ապա եթէ ըստ ամպարշտութեան կեանքս մեր ՚ի վախճան մահու այսո՛ւ սաստիւք հասեալ իցեն. ՚ի ձեռաց թշնամեացս միայն փրկեա՛ զմեզ. եւ որով կամիցիս սաստիկ պատիժ պատուհասիւք դատեսջի՛ր զմեզ. զի մի՛ ընդունայնամիտ զրախորհուրդ հեթանոսք պարծեսցին առաջի սնոտեաց իւրեանց ՚ի վերայ մերոյ կորստեան, եւ ասիցեն թէ՝ Եւ ո՛չ Աստուա՛ծն իւրեանց փրկեաց զնոսա ՚ի ձեռա՛ց մերոց[6515]։ [6515] Ոմանք. Այս սաստիւ... ՚ի ձեռաց միայն ՚ի թշնամեաց... եւ ասասցեն եթէ ո՛չ Աստուածն իւր՛՛։
9 Իսկ եթէ մեր ամբարիշտ կեանքը այսպիսի սպառնալիքներով է վախճան ունենալու, ապա գոնէ թշնամիների ձեռքից ազատի՛ր եւ յետոյ, ինչպիսի սոսկալի պատուհասներով էլ ցանկանաս պատժել մեզ, պատժի՛ր, որպէսզի դատարկամիտ ու ունայնախոհ հեթանոսները մեզ կոտորելով չպարծենան իրենց սնոտի աստուածների առաջ ու չասեն, թէ՝ “Անգամ իրենց Աստուածը նրանց չփրկեց մեր ձեռքից”:
Ապա եթէ ըստ ամպարշտութեան կեանքս մեր ՛ի վախճան մահու այսո՛ւ սաստիւք հասեալ իցեն. ՛ի ձեռաց թշնամեացս միայն փրկեա՛ զմեզ. եւ որով կամիցիս սաստիկ պատիժ պատուհասիւք դատեսջի՛ր զմեզ. զի մի՛ ընդունայնամիտ զրախորհուրդ հեթանոսք պարծեսցին առաջի սնոտեաց իւրեանց ՛ի վերայ մերոյ կորստեան, եւ ասիցեն թէ` Եւ ո՛չ Աստուա՛ծն իւրեանց փրկեաց զնոսա ՛ի ձեռա՛ց մերոց[94]:

6:9: Ապա եթէ ըստ ամպարշտութեան կեանքս մեր ՚ի վախճան մահու այսո՛ւ սաստիւք հասեալ իցեն. ՚ի ձեռաց թշնամեացս միայն փրկեա՛ զմեզ. եւ որով կամիցիս սաստիկ պատիժ պատուհասիւք դատեսջի՛ր զմեզ. զի մի՛ ընդունայնամիտ զրախորհուրդ հեթանոսք պարծեսցին առաջի սնոտեաց իւրեանց ՚ի վերայ մերոյ կորստեան, եւ ասիցեն թէ՝ Եւ ո՛չ Աստուա՛ծն իւրեանց փրկեաց զնոսա ՚ի ձեռա՛ց մերոց[6515]։
[6515] Ոմանք. Այս սաստիւ... ՚ի ձեռաց միայն ՚ի թշնամեաց... եւ ասասցեն եթէ ո՛չ Աստուածն իւր՛՛։
9 Իսկ եթէ մեր ամբարիշտ կեանքը այսպիսի սպառնալիքներով է վախճան ունենալու, ապա գոնէ թշնամիների ձեռքից ազատի՛ր եւ յետոյ, ինչպիսի սոսկալի պատուհասներով էլ ցանկանաս պատժել մեզ, պատժի՛ր, որպէսզի դատարկամիտ ու ունայնախոհ հեթանոսները մեզ կոտորելով չպարծենան իրենց սնոտի աստուածների առաջ ու չասեն, թէ՝ “Անգամ իրենց Աստուածը նրանց չփրկեց մեր ձեռքից”:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:96:8 Если же жизнь наша в преселении наполнилась нечестием, то, избавив нас от руки врагов, погуби нас, Господи, какою Тебе благоугодно, смертью,6:9 да не славословят суеверы суетных идолов за погибель возлюбленных Твоих, говоря: не избавил их Бог их.
6:9 καὶ και and; even νῦν νυν now; present μίσυβρι μισυβρις the ὅλων ολος whole; wholly σκεπαστά σκεπαστης the τάχος ταχος quickness ἐπιφάνηθι επιφαινω manifest τοῖς ο the ἀπὸ απο from; away Ισραηλ ισραηλ.1 Israel γένους γενος family; class ὑπὸ υπο under; by ἐβδελυγμένων βδελυσσω abominate; loathsome ἀνόμων ανομος lawless ἐθνῶν εθνος nation; caste ὑβριζομένοις υβριζω insolent; insult
Even if our lives have become entangled in impieties in our exile, rescue us from the hand of the enemy, and destroy us, Lord, by whatever fate you choose. Let not the vain- minded praise their vanities at the destruction of your beloved people, saying, ` Not even their god has rescued them:

6:8 Если же жизнь наша в преселении наполнилась нечестием, то, избавив нас от руки врагов, погуби нас, Господи, какою Тебе благоугодно, смертью,
6:9 да не славословят суеверы суетных идолов за погибель возлюбленных Твоих, говоря: не избавил их Бог их.
6:9
καὶ και and; even
νῦν νυν now; present
μίσυβρι μισυβρις the
ὅλων ολος whole; wholly
σκεπαστά σκεπαστης the
τάχος ταχος quickness
ἐπιφάνηθι επιφαινω manifest
τοῖς ο the
ἀπὸ απο from; away
Ισραηλ ισραηλ.1 Israel
γένους γενος family; class
ὑπὸ υπο under; by
ἐβδελυγμένων βδελυσσω abominate; loathsome
ἀνόμων ανομος lawless
ἐθνῶν εθνος nation; caste
ὑβριζομένοις υβριζω insolent; insult
ru▾ LXX-gloss▾
6:106:10: Այլ դու որ զամենայն զօրութիւնս՝ եւ զիշխանութիւնս եւ զպետութիւնս յաւիտենից ՚ի ձեռս քո ունիս, անուշակ անմահ ողորմա՛ծ Աստուած՝ ողորմեա՛ց գթա՛ ՚ի մեզ, որ ա՛յսչափ անօրէն թշնամանօք զանկարգ զանիմաստ պատուհաս մահու յանձինս կրեալ ՚ի կենաց ՚ի մահ՝ զօրէն չարագործաց յուղարկիմք[6516]։ [6516] Ոմանք. Յանձինս կալեալ ՚ի կե՛՛։
10 Դու, որ բոլոր զօրութիւնները, իշխանութիւնները եւ պետութիւնները յաւիտեանս պահում ես քո ձեռքում, ո՜վ անուշ, անմահ ու ողորմած Աստուած, ողորմի՛ր, գթա՛ մեզ, որ այսպիսի անօրէն թշնամութեամբ մահուան անիմաստ պատիժ կրելով՝ կեանքից զրկուելով մահուան չմատնուենք իբրեւ չարագործներ:
Այլ դու որ զամենայն զօրութիւնս` եւ զիշխանութիւնս եւ զպետութիւնս յաւիտենից ՛ի ձեռս քո ունիս, անուշակ անմահ ողորմա՛ծ Աստուած` ողորմեա՛ց գթա՛ ՛ի մեզ, որ ա՛յսչափ անօրէն թշնամանօք զանկարգ զանիմաստ պատուհաս մահու յանձինս կրեալ ՛ի կենաց ՛ի մահ` զօրէն չարագործաց յուղարկիմք[95]:

6:10: Այլ դու որ զամենայն զօրութիւնս՝ եւ զիշխանութիւնս եւ զպետութիւնս յաւիտենից ՚ի ձեռս քո ունիս, անուշակ անմահ ողորմա՛ծ Աստուած՝ ողորմեա՛ց գթա՛ ՚ի մեզ, որ ա՛յսչափ անօրէն թշնամանօք զանկարգ զանիմաստ պատուհաս մահու յանձինս կրեալ ՚ի կենաց ՚ի մահ՝ զօրէն չարագործաց յուղարկիմք[6516]։
[6516] Ոմանք. Յանձինս կալեալ ՚ի կե՛՛։
10 Դու, որ բոլոր զօրութիւնները, իշխանութիւնները եւ պետութիւնները յաւիտեանս պահում ես քո ձեռքում, ո՜վ անուշ, անմահ ու ողորմած Աստուած, ողորմի՛ր, գթա՛ մեզ, որ այսպիսի անօրէն թշնամութեամբ մահուան անիմաստ պատիժ կրելով՝ կեանքից զրկուելով մահուան չմատնուենք իբրեւ չարագործներ:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:106:10 Ты же, Вечный, имеющий всю силу и всякую власть, призри ныне:6:11 помилуй нас, по несмысленному насилию беззаконных лишаемых жизни, подобно злоумышленникам.
6:10 εἰ ει if; whether δὲ δε though; while ἀσεβείαις ασεβεια irreverence κατὰ κατα down; by τὴν ο the ἀποικίαν αποικια the βίος βιος livelihood; lifestyle ἡμῶν ημων our ἐνέσχηται ενεχω have in; hold in ῥυσάμενος ρυομαι rescue ἡμᾶς ημας us ἀπὸ απο from; away ἐχθρῶν εχθρος hostile; enemy χειρός χειρ hand ᾧ ος who; what προαιρῇ προαιρω master ἀπόλεσον απολλυμι destroy; lose ἡμᾶς ημας us μόρῳ μορος man's appointed doom; fate
But you, O Eternal One, who have all might and all power, watch over us now and have mercy upon us who by the senseless insolence of the lawless are being deprived of life in the manner of traitors:

6:10 Ты же, Вечный, имеющий всю силу и всякую власть, призри ныне:
6:11 помилуй нас, по несмысленному насилию беззаконных лишаемых жизни, подобно злоумышленникам.
6:10
εἰ ει if; whether
δὲ δε though; while
ἀσεβείαις ασεβεια irreverence
κατὰ κατα down; by
τὴν ο the
ἀποικίαν αποικια the
βίος βιος livelihood; lifestyle
ἡμῶν ημων our
ἐνέσχηται ενεχω have in; hold in
ῥυσάμενος ρυομαι rescue
ἡμᾶς ημας us
ἀπὸ απο from; away
ἐχθρῶν εχθρος hostile; enemy
χειρός χειρ hand
ος who; what
προαιρῇ προαιρω master
ἀπόλεσον απολλυμι destroy; lose
ἡμᾶς ημας us
μόρῳ μορος man's appointed doom; fate
ru▾ LXX-gloss▾
6:116:11: Հաշեսցէ մաշեսցէ զհեթանոսս զօրութիւն յաղթութեան քոյ. զի գո՛յ զօրութիւն փրկութեան պատուի քում ՚ի վերայ փրկութեան Յակովբեան տոհմիս[6517]։ [6517] Ոմանք. ՚Ի պատուի քում ՚ի վերայ... տոհմին։
11 Քո ամենայաղթ զօրութիւնը թող հալեցնի, մաշեցնի հեթանոսներին, որովհետեւ Յակոբի տոհմի փրկութիւնը քո պատիւն է:
Հաշեսցէ մաշեսցէ զհեթանոսս զօրութիւն յաղթութեան քոյ. զի գո՛յ զօրութիւն փրկութեան պատուի քում ՛ի վերայ փրկութեան Յակովբեան տոհմիս[96]:

6:11: Հաշեսցէ մաշեսցէ զհեթանոսս զօրութիւն յաղթութեան քոյ. զի գո՛յ զօրութիւն փրկութեան պատուի քում ՚ի վերայ փրկութեան Յակովբեան տոհմիս[6517]։
[6517] Ոմանք. ՚Ի պատուի քում ՚ի վերայ... տոհմին։
11 Քո ամենայաղթ զօրութիւնը թող հալեցնի, մաշեցնի հեթանոսներին, որովհետեւ Յակոբի տոհմի փրկութիւնը քո պատիւն է:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:116:12 Да устрашатся теперь язычники непобедимого могущества Твоего, Преславный, обладающий силою спасти род Иакова.
6:11 μὴ μη not τοῖς ο the ματαίοις ματαιος superficial οἱ ο the ματαιόφρονες ματαιοφρων commend; acclaim ἐπὶ επι in; on τῇ ο the τῶν ο the ἠγαπημένων αγαπαω love σου σου of you; your ἀπωλείᾳ απωλεια destruction; waste λέγοντες λεγω tell; declare οὐδὲ ουδε not even; neither ὁ ο the θεὸς θεος God αὐτῶν αυτος he; him ἐρρύσατο ρυομαι rescue αὐτούς αυτος he; him
And let the Gentiles cower today in fear of your invincible might, O honored One, who have power to save the nation of Jacob:

6:12 Да устрашатся теперь язычники непобедимого могущества Твоего, Преславный, обладающий силою спасти род Иакова.
6:11
μὴ μη not
τοῖς ο the
ματαίοις ματαιος superficial
οἱ ο the
ματαιόφρονες ματαιοφρων commend; acclaim
ἐπὶ επι in; on
τῇ ο the
τῶν ο the
ἠγαπημένων αγαπαω love
σου σου of you; your
ἀπωλείᾳ απωλεια destruction; waste
λέγοντες λεγω tell; declare
οὐδὲ ουδε not even; neither
ο the
θεὸς θεος God
αὐτῶν αυτος he; him
ἐρρύσατο ρυομαι rescue
αὐτούς αυτος he; him
ru▾ LXX-gloss▾
6:126:12: Անկեալ աղաղակէին աւասիկ ամենայն աղածրի երա՛մ երա՛մ բազմութիւն տղայոց. եւ նոցունց հարք եւ մարք արտասուօք, զի ողորմութիւն քո յայտնի՛ լիցի ամենայն հեթանոսաց, եթէ դու Տէր մեր ընդ մե՛զ ես, եւ ո՛չ դարձուցեր զերեսս քո ՚ի մէնջ. այլ որպէս յառա՛ջ իսկ խոստացար՝ թէ եւ յերկրի թշնամեաց նոցա զնոսա ՚ի ձեռաց ո՛չ թողից. արդ զնո՛յն բան հրամանի քոյ կատարեսջի՛ր Տէր[6518]։ [6518] Այլք. Անկեալ աղաչեն աւասիկ։
12 Ահա մատղաշ երեխաները, նրանց հայրերն ու մայրերը խումբ-խումբ ծնկի եկած, արցունք թափելով աղաչում են, որ բոլոր հեթանոսներին ցոյց տաս, թէ դու մեր նկատմամբ ողորմած ես, որ, ո՜վ մեր Տէր, դու մեզ հետ ես ու երես չես թեքել մեզանից, ինչպէս առաջ էլ խոստացել էիր, թէ մեր թշնամիների երկրում չես լքի մեզ: Արդ, քո նոյն այդ խոստումը կատարի՛ր, ո՜վ Տէր»:
Անկեալ աղաղակէին աւասիկ ամենայն աղածրի երա՛մ երա՛մ բազմութիւն տղայոց. եւ նոցունց հարք եւ մարք արտասուօք, զի ողորմութիւն քո յայտնի՛ լիցի ամենայն հեթանոսաց, եթէ դու Տէր մեր ընդ մե՛զ ես, եւ ո՛չ դարձուցեր զերեսս քո ՛ի մէնջ. այլ որպէս յառա՛ջ իսկ խոստացար` թէ եւ յերկրի թշնամեաց նոցա զնոսա ՛ի ձեռաց ո՛չ թողից. արդ զնո՛յն բան հրամանի քոյ կատարեսջի՛ր Տէր[97]:

6:12: Անկեալ աղաղակէին աւասիկ ամենայն աղածրի երա՛մ երա՛մ բազմութիւն տղայոց. եւ նոցունց հարք եւ մարք արտասուօք, զի ողորմութիւն քո յայտնի՛ լիցի ամենայն հեթանոսաց, եթէ դու Տէր մեր ընդ մե՛զ ես, եւ ո՛չ դարձուցեր զերեսս քո ՚ի մէնջ. այլ որպէս յառա՛ջ իսկ խոստացար՝ թէ եւ յերկրի թշնամեաց նոցա զնոսա ՚ի ձեռաց ո՛չ թողից. արդ զնո՛յն բան հրամանի քոյ կատարեսջի՛ր Տէր[6518]։
[6518] Այլք. Անկեալ աղաչեն աւասիկ։
12 Ահա մատղաշ երեխաները, նրանց հայրերն ու մայրերը խումբ-խումբ ծնկի եկած, արցունք թափելով աղաչում են, որ բոլոր հեթանոսներին ցոյց տաս, թէ դու մեր նկատմամբ ողորմած ես, որ, ո՜վ մեր Տէր, դու մեզ հետ ես ու երես չես թեքել մեզանից, ինչպէս առաջ էլ խոստացել էիր, թէ մեր թշնամիների երկրում չես լքի մեզ: Արդ, քո նոյն այդ խոստումը կատարի՛ր, ո՜վ Տէր»:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:126:13 Умоляет Тебя все множество младенцев и родители их со слезами: да будет явно всем язычникам, что с нами Ты, Господи, и не отвратил лица Твоего от нас;6:14 соверши так, как сказал Ты, Господи, что и в земле врагов их Ты не презришь их>>.
6:12 σὺ συ you δέ δε though; while ὁ ο the πᾶσαν πας all; every ἀλκὴν αλκη and; even δυναστείαν δυναστεια have; hold ἅπασαν απας all at once; everything αἰώνιε αιωνιος eternal; of ages νῦν νυν now; present ἔπιδε επειδον look on; have regard ἐλέησον ελεεω show mercy; have mercy on ἡμᾶς ημας us τοὺς ο the καθ᾿ κατα down; by ὕβριν υβρις insolence; insult ἀνόμων ανομος lawless ἀλόγιστον αλογιστος from; out of τοῦ ο the ζῆν ζαω live; alive μεθισταμένους μεθιστημι stand aside; remove ἐν εν in ἐπιβούλων επιβουλος manner; by means
The whole throng of infants and their parents entreat you with tears. Let it be shown to all the Gentiles that you are with us, O Lord, and have not turned your face from us; but just as you have said, ` Not even when they were in the land of their enemies did I neglect them,' so accomplish it, O Lord:

6:13 Умоляет Тебя все множество младенцев и родители их со слезами: да будет явно всем язычникам, что с нами Ты, Господи, и не отвратил лица Твоего от нас;
6:14 соверши так, как сказал Ты, Господи, что и в земле врагов их Ты не презришь их>>.
6:12
σὺ συ you
δέ δε though; while
ο the
πᾶσαν πας all; every
ἀλκὴν αλκη and; even
δυναστείαν δυναστεια have; hold
ἅπασαν απας all at once; everything
αἰώνιε αιωνιος eternal; of ages
νῦν νυν now; present
ἔπιδε επειδον look on; have regard
ἐλέησον ελεεω show mercy; have mercy on
ἡμᾶς ημας us
τοὺς ο the
καθ᾿ κατα down; by
ὕβριν υβρις insolence; insult
ἀνόμων ανομος lawless
ἀλόγιστον αλογιστος from; out of
τοῦ ο the
ζῆν ζαω live; alive
μεθισταμένους μεθιστημι stand aside; remove
ἐν εν in
ἐπιβούλων επιβουλος manner; by means
ru▾ LXX-gloss▾
6:136:13: Այն ինչ լինէր Եղիազարու զաղօթսն առ Աստուած մատուցանել. եւ թագաւորն գազանօքն եւ զօրօքն հանդերձ ՚ի տեղի հանդիսին յասպարէ՛ս անդր մեծա՛ւ բարկութեամբ հասանէր։ Զաչս ՚ի վեր բարձին որդիք Եբրայեցւոցն, իբրեւ զայն տեսին՝ ՚ի ձա՛յն մեծ գոչման յերկինս զաղաղակ բարձին։ Յա՛յն ձայն գոչման առ հասարակ լերինք եւ հովիտք անդրէն կրկնեալ բարբառով ընդդէմ հնչեցին. անհնարին խռովութիւն յերկոցունց աղաղակէ գոչմանն ՚ի վերայ զօրացն հասանէր[6519]։ [6519] Յօրինակին պակասէր. Եւ հովիտք անդրէն կրկնեալ։
13 Երբ Եղիազարն իր այս աղօթքը ուղղում էր Աստծուն, խիստ զայրացած թագաւորը գազաններով ու զօրքով եկաւ հրապարակ: Եբրայեցիները, տեսնելով դա, իրենց աչքերը վեր բարձրացրին եւ բարձր ձայնով աղաղակեցին դէպի երկինք: Աղաղակի այս ձայնին արձագանքեցին բոլոր լեռներն ու հովիտները: Երկու կողմերի աղմուկ-աղաղակից սաստիկ խռովութիւն բարձրացաւ զօրքի մէջ:
Այն ինչ լինէր Եղիազարու զաղօթսն առ Աստուած մատուցանել. եւ թագաւորն գազանօքն եւ զօրօքն հանդերձ ՛ի տեղի հանդիսին յասպարէ՛ս անդր մեծա՛ւ բարկութեամբ հասանէր: Զաչս ՛ի վեր բարձին որդիք Եբրայեցւոցն, իբրեւ զայն տեսին` ՛ի ձա՛յն մեծ գոչման յերկինս զաղաղակ բարձին: Յա՛յն ձայն գոչման առ հասարակ լերինք եւ հովիտք անդրէն կրկնեալ բարբառով ընդդէմ հնչեցին. անհնարին խռովութիւն յերկոցունց աղաղակէ գոչմանն ՛ի վերայ զօրացն հասանէր[98]:

6:13: Այն ինչ լինէր Եղիազարու զաղօթսն առ Աստուած մատուցանել. եւ թագաւորն գազանօքն եւ զօրօքն հանդերձ ՚ի տեղի հանդիսին յասպարէ՛ս անդր մեծա՛ւ բարկութեամբ հասանէր։ Զաչս ՚ի վեր բարձին որդիք Եբրայեցւոցն, իբրեւ զայն տեսին՝ ՚ի ձա՛յն մեծ գոչման յերկինս զաղաղակ բարձին։ Յա՛յն ձայն գոչման առ հասարակ լերինք եւ հովիտք անդրէն կրկնեալ բարբառով ընդդէմ հնչեցին. անհնարին խռովութիւն յերկոցունց աղաղակէ գոչմանն ՚ի վերայ զօրացն հասանէր[6519]։
[6519] Յօրինակին պակասէր. Եւ հովիտք անդրէն կրկնեալ։
13 Երբ Եղիազարն իր այս աղօթքը ուղղում էր Աստծուն, խիստ զայրացած թագաւորը գազաններով ու զօրքով եկաւ հրապարակ: Եբրայեցիները, տեսնելով դա, իրենց աչքերը վեր բարձրացրին եւ բարձր ձայնով աղաղակեցին դէպի երկինք: Աղաղակի այս ձայնին արձագանքեցին բոլոր լեռներն ու հովիտները: Երկու կողմերի աղմուկ-աղաղակից սաստիկ խռովութիւն բարձրացաւ զօրքի մէջ:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:136:15 Только что Елеазар окончил молитву, как царь со зверями и со всем страшным войском пришел на ристалище.6:16 Когда увидели его Иудеи, подняли громкий вопль к небу, так что и близлежащие долины огласились эхом, и возбудили неудержимое сострадание во всем войске.
6:13 πτηξάτω πτησσω though; while ἔθνη εθνος nation; caste σὴν σος your δύναμιν δυναμις power; ability ἀνίκητον ανικητος today; present ἔντιμε εντιμος valued; valuable δύναμιν δυναμις power; ability ἔχων εχω have; hold ἐπὶ επι in; on σωτηρίᾳ σωτηρια safety Ιακωβ ιακωβ Iakōb; Iakov γένους γενος family; class
Just as Eleazar was ending his prayer, the king arrived at the hippodrome with the beasts and all the arrogance of his forces. And when the Jews observed this they raised great cries to heaven so that even the nearby valleys resounded with them and brought an uncontrollable terror upon the army:

6:15 Только что Елеазар окончил молитву, как царь со зверями и со всем страшным войском пришел на ристалище.
6:16 Когда увидели его Иудеи, подняли громкий вопль к небу, так что и близлежащие долины огласились эхом, и возбудили неудержимое сострадание во всем войске.
6:13
πτηξάτω πτησσω though; while
ἔθνη εθνος nation; caste
σὴν σος your
δύναμιν δυναμις power; ability
ἀνίκητον ανικητος today; present
ἔντιμε εντιμος valued; valuable
δύναμιν δυναμις power; ability
ἔχων εχω have; hold
ἐπὶ επι in; on
σωτηρίᾳ σωτηρια safety
Ιακωβ ιακωβ Iakōb; Iakov
γένους γενος family; class
ru▾ LXX-gloss▾
6:146:14: Յայնմ ժամանակի Բարձրեալն փառօք՝ մեծապատիւ ամենակա՛լ ճշմարիտն Աստուած երեւեցո՛յց զերեսս իւր. բաց նա զդրունս երկնից. ուստի եկին իջին երկու ահեղ փառաւորեալք աներեւոյթ հրեշտակք. զի ո՛չ ումեք ո՛չ երեւէին՝ բայց միայն Հրէիցն[6520]։ [6520] Ոմանք. Զի ո՛չ ումեք երեւէին։
14 Այդ ժամին Բարձրեալը՝ փառաւոր, մեծապատիւ, ամենակալ, ճշմարիտ Աստուած, ցոյց տուեց իր երեսը: Նա բաց արեց երկնքի դռները, որտեղից եկան իջան երկու ահեղ, փառաւոր ու աներեւոյթ հրեշտակներ, որոնք, բացի հրեաներից, ոչ ոքի չէին երեւում[114]:[114] 114. MAC3 - Այլ բնագրերում՝ որոնք երեւում էին բոլորին, բացի հրեաներից:
Յայնմ ժամանակի Բարձրեալն փառօք` մեծապատիւ ամենակա՛լ ճշմարիտն Աստուած երեւեցո՛յց զերեսս իւր. բաց նա զդրունս երկնից. ուստի եկին իջին երկու ահեղ փառաւորեալք աներեւոյթ հրեշտակք. զի ո՛չ ումեք ո՛չ երեւէին` բայց միայն Հրէիցն[99]:

6:14: Յայնմ ժամանակի Բարձրեալն փառօք՝ մեծապատիւ ամենակա՛լ ճշմարիտն Աստուած երեւեցո՛յց զերեսս իւր. բաց նա զդրունս երկնից. ուստի եկին իջին երկու ահեղ փառաւորեալք աներեւոյթ հրեշտակք. զի ո՛չ ումեք ո՛չ երեւէին՝ բայց միայն Հրէիցն[6520]։
[6520] Ոմանք. Զի ո՛չ ումեք երեւէին։
14 Այդ ժամին Բարձրեալը՝ փառաւոր, մեծապատիւ, ամենակալ, ճշմարիտ Աստուած, ցոյց տուեց իր երեսը: Նա բաց արեց երկնքի դռները, որտեղից եկան իջան երկու ահեղ, փառաւոր ու աներեւոյթ հրեշտակներ, որոնք, բացի հրեաներից, ոչ ոքի չէին երեւում[114]:
[114] 114. MAC3 - Այլ բնագրերում՝ որոնք երեւում էին բոլորին, բացի հրեաներից:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:146:17 Тогда великославный Вседержитель и истинный Бог, явив святое лице Свое, отверз небесные врата, из которых сошли два славных и страшных Ангела, видимые всем, кроме Иудеев.
6:14 ἱκετεύει ικετευω you τὸ ο the πᾶν πας all; every πλῆθος πληθος multitude; quantity τῶν ο the νηπίων νηπιος minor καὶ και and; even οἱ ο the τούτων ουτος this; he γονεῖς γονευς parent μετὰ μετα with; amid δακρύων δακρυ tear
Then the most glorious, almighty, and true God revealed his holy face and opened the heavenly gates, from which two glorious angels of fearful aspect descended, visible to all but the Jews:

6:17 Тогда великославный Вседержитель и истинный Бог, явив святое лице Свое, отверз небесные врата, из которых сошли два славных и страшных Ангела, видимые всем, кроме Иудеев.
6:14
ἱκετεύει ικετευω you
τὸ ο the
πᾶν πας all; every
πλῆθος πληθος multitude; quantity
τῶν ο the
νηπίων νηπιος minor
καὶ και and; even
οἱ ο the
τούτων ουτος this; he
γονεῖς γονευς parent
μετὰ μετα with; amid
δακρύων δακρυ tear
ru▾ LXX-gloss▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
14. «Как сказал Ты…», ср. Лев XXVI:44: «и тогда как они будут в земле врагов их, — Я не презрю их и не возгнушаюсь ими до того, чтоб истребить их…» Подобное — см. Втор XXX:2–4.
6:156:15: Եւ հարան ՚ի դիմի թշնամեացն, եւ լցին զզօրսն խռովութեամբ, եւ լի՛ արարին ահիւ եւ դողութեամբ. եւ առ հասարակ զամենեսեան անշարժ կապեալ պատեալ պաշարեալ պահէին։ Եւ թագաւորին իսկ գլխովին՝ սոսկացեալ դողացեալ քստմնեալ լինէին ոսկերք եւ մարմինքն. սաստն խռովութեան գազանութեանն՝ եւ սրտմտութիւն բարկութեանն անդէն յապո՛ւշ միտս եղծանէին։ Եւ գազանքն անդէն յետս ՚ի վերայ վառեալ զօրացն յարձակէին, եւ զբազումս ՚ի նոցանէ առաթուր հարեալ անդէն առ ոտս իւրեանց սատակէին[6521]։ [6521] Ոմանք. Սաստն խստութեան գազանութեանն... եւ գազանքն անդրէն յետս։
15 Նրանք ելան թշնամիների դէմ, զօրքը խռովքի մատնեցին, ահ ու դողի մէջ գցեցին նրանց եւ բոլորին առհասարակ կաշկանդեցին, անշարժ պահեցին: Թագաւորի մարմինն ու ոսկորները սոսկալի դողում էին, փշաքաղւում: Կատաղութեան խիստ սպառնալիքը եւ զայրոյթը խելագարեցրել էին նրան: Ապա գազանները յարձակուեցին զինուած զօրքի վրայ, նրանցից շատերին ոտնակոխ անելով՝ սպանեցին:
Եւ հարան ՛ի դիմի թշնամեացն, եւ լցին զզօրսն խռովութեամբ, եւ լի՛ արարին ահիւ եւ դողութեամբ. եւ առ հասարակ զամենեսեան անշարժ կապեալ պատեալ պաշարեալ պահէին: Եւ թագաւորին իսկ գլխովին` սոսկացեալ դողացեալ քստմնեալ լինէին ոսկերք եւ մարմինքն. սաստն խռովութեան գազանութեանն` եւ սրտմտութիւն բարկութեանն անդէն յապո՛ւշ միտս եղծանէին: Եւ գազանքն անդէն յետս ՛ի վերայ վառեալ զօրացն յարձակէին, եւ զբազումս ՛ի նոցանէ առաթուր հարեալ անդէն առ ոտս իւրեանց սատակէին[100]:

6:15: Եւ հարան ՚ի դիմի թշնամեացն, եւ լցին զզօրսն խռովութեամբ, եւ լի՛ արարին ահիւ եւ դողութեամբ. եւ առ հասարակ զամենեսեան անշարժ կապեալ պատեալ պաշարեալ պահէին։ Եւ թագաւորին իսկ գլխովին՝ սոսկացեալ դողացեալ քստմնեալ լինէին ոսկերք եւ մարմինքն. սաստն խռովութեան գազանութեանն՝ եւ սրտմտութիւն բարկութեանն անդէն յապո՛ւշ միտս եղծանէին։ Եւ գազանքն անդէն յետս ՚ի վերայ վառեալ զօրացն յարձակէին, եւ զբազումս ՚ի նոցանէ առաթուր հարեալ անդէն առ ոտս իւրեանց սատակէին[6521]։
[6521] Ոմանք. Սաստն խստութեան գազանութեանն... եւ գազանքն անդրէն յետս։
15 Նրանք ելան թշնամիների դէմ, զօրքը խռովքի մատնեցին, ահ ու դողի մէջ գցեցին նրանց եւ բոլորին առհասարակ կաշկանդեցին, անշարժ պահեցին: Թագաւորի մարմինն ու ոսկորները սոսկալի դողում էին, փշաքաղւում: Կատաղութեան խիստ սպառնալիքը եւ զայրոյթը խելագարեցրել էին նրան: Ապա գազանները յարձակուեցին զինուած զօրքի վրայ, նրանցից շատերին ոտնակոխ անելով՝ սպանեցին:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:156:18 Они стали против войска, и исполнили врагов смятением и страхом, и связали неподвижными узами; также и тело царя объял трепет, и раздраженную дерзость его постигло забвение.6:19 Тогда слоны обратились на сопровождавшие их вооруженные войска, попирали их и погубляли.
6:15 δειχθήτω δεικνυω show πᾶσιν πας all; every ἔθνεσιν εθνος nation; caste ὅτι οτι since; that μεθ᾿ μετα with; amid ἡμῶν ημων our εἶ ειμι be κύριε κυριος lord; master καὶ και and; even οὐκ ου not ἀπέστρεψας αποστρεφω turn away; alienate τὸ ο the πρόσωπόν προσωπον face; ahead of σου σου of you; your ἀφ᾿ απο from; away ἡμῶν ημων our ἀλλὰ αλλα but καθὼς καθως just as / like εἶπας επω say; speak ὅτι οτι since; that οὐδὲ ουδε not even; neither ἐν εν in τῇ ο the γῇ γη earth; land τῶν ο the ἐχθρῶν εχθρος hostile; enemy αὐτῶν αυτος he; him ὄντων ειμι be ὑπερεῖδον υπεροραω overlook αὐτούς αυτος he; him οὕτως ουτως so; this way ἐπιτέλεσον επιτελεω finish off; perform κύριε κυριος lord; master
They opposed the forces of the enemy and filled them with confusion and terror, binding them with immovable shackles. Even the king began to shudder bodily, and he forgot his sullen insolence. The beasts turned back upon the armed forces following them and began trampling and destroying them:

6:18 Они стали против войска, и исполнили врагов смятением и страхом, и связали неподвижными узами; также и тело царя объял трепет, и раздраженную дерзость его постигло забвение.
6:19 Тогда слоны обратились на сопровождавшие их вооруженные войска, попирали их и погубляли.
6:15
δειχθήτω δεικνυω show
πᾶσιν πας all; every
ἔθνεσιν εθνος nation; caste
ὅτι οτι since; that
μεθ᾿ μετα with; amid
ἡμῶν ημων our
εἶ ειμι be
κύριε κυριος lord; master
καὶ και and; even
οὐκ ου not
ἀπέστρεψας αποστρεφω turn away; alienate
τὸ ο the
πρόσωπόν προσωπον face; ahead of
σου σου of you; your
ἀφ᾿ απο from; away
ἡμῶν ημων our
ἀλλὰ αλλα but
καθὼς καθως just as / like
εἶπας επω say; speak
ὅτι οτι since; that
οὐδὲ ουδε not even; neither
ἐν εν in
τῇ ο the
γῇ γη earth; land
τῶν ο the
ἐχθρῶν εχθρος hostile; enemy
αὐτῶν αυτος he; him
ὄντων ειμι be
ὑπερεῖδον υπεροραω overlook
αὐτούς αυτος he; him
οὕτως ουτως so; this way
ἐπιτέλεσον επιτελεω finish off; perform
κύριε κυριος lord; master
ru▾ LXX-gloss▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
15. «Со всем страшным войском…», греч.: σύν παντί τω τής δυνάμεως φρυάγματι…, слав. точнее: «со… всею силы гордостию…»
6:166:16: ՚Ի նմին տեղւոջ վաղվաղակի թագաւորին բարկութիւնն ՚ի գութ յարտասուս վասն առաջին պնդութեան յամառութեան խստութեանն հարկանէր. զի իբրեւ լուաւ զգոչիւն բարբառոյն, եւ զմտաւ ած զկորուստն բազմաց, զայրացաւ՝ հարա՛ւ յարտասուս։ Խօսել սկսաւ ընդ բարեկամսն լի՛ բարկութեամբ՝ եւ ասէ[6522]. [6522] Յօրինակին պակասէր. Վաղվաղակի թագաւորին՝ բարկութիւնն։
16 Նոյն տեղում թագաւորի զայրոյթն ու խստութիւնը անմիջապէս փոխուեցին արտասուքի ու գութի նախկինում իր ցոյց տուած յամառութեան ու խստութեան համար, որովհետեւ երբ լսեց նրանց աղաղակն ու յիշեց բազմութեան կոտորածը, վրդովուեց, արցունքներ թափեց, խստութեամբ սկսեց խօսել բարեկամների հետ ու ասաց.
՛Ի նմին տեղւոջ վաղվաղակի թագաւորին բարկութիւնն ՛ի գութ յարտասուս վասն առաջին պնդութեան յամառութեան խստութեանն հարկանէր. զի իբրեւ լուաւ զգոչիւն բարբառոյն, եւ զմտաւ ած զկորուստն բազմաց, զայրացաւ` հարա՛ւ յարտասուս: Խօսել սկսաւ ընդ բարեկամսն լի՛ բարկութեամբ` եւ ասէ[101]:

6:16: ՚Ի նմին տեղւոջ վաղվաղակի թագաւորին բարկութիւնն ՚ի գութ յարտասուս վասն առաջին պնդութեան յամառութեան խստութեանն հարկանէր. զի իբրեւ լուաւ զգոչիւն բարբառոյն, եւ զմտաւ ած զկորուստն բազմաց, զայրացաւ՝ հարա՛ւ յարտասուս։ Խօսել սկսաւ ընդ բարեկամսն լի՛ բարկութեամբ՝ եւ ասէ[6522].
[6522] Յօրինակին պակասէր. Վաղվաղակի թագաւորին՝ բարկութիւնն։
16 Նոյն տեղում թագաւորի զայրոյթն ու խստութիւնը անմիջապէս փոխուեցին արտասուքի ու գութի նախկինում իր ցոյց տուած յամառութեան ու խստութեան համար, որովհետեւ երբ լսեց նրանց աղաղակն ու յիշեց բազմութեան կոտորածը, վրդովուեց, արցունքներ թափեց, խստութեամբ սկսեց խօսել բարեկամների հետ ու ասաց.
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:166:20 Гнев царя превратился в жалость и слезы о том, что пред тем он ухищрялся исполнить.6:21 Ибо, когда услышал он крик {Иудеев} и увидел их всех преклонившимися на погибель, то, заплакав, с гневом угрожал друзьям своим и говорил:
6:16 τοῦ ο the δὲ δε though; while Ελεαζαρου ελεαζαρος this moment; just now τῆς ο the προσευχῆς προσευχη prayer ὁ ο the βασιλεὺς βασιλευς monarch; king σὺν συν with; [definite object marker] τοῖς ο the θηρίοις θηριον beast καὶ και and; even παντὶ πας all; every τῷ ο the τῆς ο the δυνάμεως δυναμις power; ability φρυάγματι φρυαγμα down; by τὸν ο the ἱππόδρομον ιπποδρομος head along; head aside
Then the king' s anger was turned to pity and tears because of the things that he had devised beforehand. For when he heard the shouting and saw them all fallen headlong to destruction, he wept and angrily threatened his friends, saying:

6:20 Гнев царя превратился в жалость и слезы о том, что пред тем он ухищрялся исполнить.
6:21 Ибо, когда услышал он крик {Иудеев} и увидел их всех преклонившимися на погибель, то, заплакав, с гневом угрожал друзьям своим и говорил:
6:16
τοῦ ο the
δὲ δε though; while
Ελεαζαρου ελεαζαρος this moment; just now
τῆς ο the
προσευχῆς προσευχη prayer
ο the
βασιλεὺς βασιλευς monarch; king
σὺν συν with; [definite object marker]
τοῖς ο the
θηρίοις θηριον beast
καὶ και and; even
παντὶ πας all; every
τῷ ο the
τῆς ο the
δυνάμεως δυναμις power; ability
φρυάγματι φρυαγμα down; by
τὸν ο the
ἱππόδρομον ιπποδρομος head along; head aside
ru▾ LXX-gloss▾
6:176:17: Անցէք զանցէք ապաքէն, բռնացարուք, թագաւորել կամիք. եւ զիս իսկ ՚ի վերայ ամենայն երախտեաց, ՚ի մտաց խորհրդոց՝ ՚ի տէրութենէ առ հասարակ մերժե՛լ կամիք. գողացարուք աւադիկ զմիտս իմ խորհրդակա՛նքդ առաքինիք. եւ զինչ ո՛չ է օգուտ տէրութեան մերում, զա՛յն առնել տալ մենքենայիւք[6523]։ [6523] Ոմանք. ՚Ի մտաց ՚ի խորհրդոց։
17 «Դուք չափն անցկացրիք, բռնութիւններ գործեցիք, ուզում էք թագաւոր դառնալ, ուզում էք իմ երախտիքների փոխարէն ինձ առհասարակ իշխանութիւնից զրկել: Դուք՝ առաքինի խորհրդականներդ, ինձ խելքից հանեցիք եւ խորամանկութեամբ ուզեցիք անել այն, ինչ օգտակար չէ մեր պետութեանը:
Անցէք զանցէք ապաքէն, բռնացարուք, թագաւորել կամիք. եւ զիս իսկ ՛ի վերայ ամենայն երախտեաց, ՛ի մտաց խորհրդոց` ՛ի տէրութենէ առ հասարակ մերժե՛լ կամիք. գողացարուք աւադիկ զմիտս իմ խորհրդակա՛նքդ առաքինիք. եւ զինչ ո՛չ է օգուտ տէրութեան մերում, զա՛յն առնել տալ մենքենայիւք[102]:

6:17: Անցէք զանցէք ապաքէն, բռնացարուք, թագաւորել կամիք. եւ զիս իսկ ՚ի վերայ ամենայն երախտեաց, ՚ի մտաց խորհրդոց՝ ՚ի տէրութենէ առ հասարակ մերժե՛լ կամիք. գողացարուք աւադիկ զմիտս իմ խորհրդակա՛նքդ առաքինիք. եւ զինչ ո՛չ է օգուտ տէրութեան մերում, զա՛յն առնել տալ մենքենայիւք[6523]։
[6523] Ոմանք. ՚Ի մտաց ՚ի խորհրդոց։
17 «Դուք չափն անցկացրիք, բռնութիւններ գործեցիք, ուզում էք թագաւոր դառնալ, ուզում էք իմ երախտիքների փոխարէն ինձ առհասարակ իշխանութիւնից զրկել: Դուք՝ առաքինի խորհրդականներդ, ինձ խելքից հանեցիք եւ խորամանկութեամբ ուզեցիք անել այն, ինչ օգտակար չէ մեր պետութեանը:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:176:22 вы злоупотребляете властью, и превзошли жестокостью тиранов, и меня самого, вашего благодетеля, покушаетесь лишить власти и жизни, замышляя тайно неполезное для царства.
6:17 καὶ και and; even θεωρήσαντες θεωρεω observe οἱ ο the Ιουδαῖοι ιουδαιος Judean μέγα μεγας great; loud εἰς εις into; for οὐρανὸν ουρανος sky; heaven ἀνέκραξαν ανακραζω cry out ὥστε ωστε as such; that καὶ και and; even τοὺς ο the παρακειμένους παρακειμαι accessible αὐλῶνας αυλων.1 untameable πτόην πτοη do; make παντὶ πας all; every τῷ ο the στρατοπέδῳ στρατοπεδον bivouac
You are committing treason and surpassing tyrants in cruelty; and even me, your benefactor, you are now attempting to deprive of dominion and life by secretly devising acts of no advantage to the kingdom:

6:22 вы злоупотребляете властью, и превзошли жестокостью тиранов, и меня самого, вашего благодетеля, покушаетесь лишить власти и жизни, замышляя тайно неполезное для царства.
6:17
καὶ και and; even
θεωρήσαντες θεωρεω observe
οἱ ο the
Ιουδαῖοι ιουδαιος Judean
μέγα μεγας great; loud
εἰς εις into; for
οὐρανὸν ουρανος sky; heaven
ἀνέκραξαν ανακραζω cry out
ὥστε ωστε as such; that
καὶ και and; even
τοὺς ο the
παρακειμένους παρακειμαι accessible
αὐλῶνας αυλων.1 untameable
πτόην πτοη do; make
παντὶ πας all; every
τῷ ο the
στρατοπέδῳ στρατοπεδον bivouac
ru▾ LXX-gloss▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
17. «Явив святое лице Свое…», т. е. «воззрев весело, милостиво», ср. Чис VI:25; Пс ХХХ:17; LXXIX:4, 8, 20.
6:186:18: Ո՞ է որ զհզօր զաշտարակդ հաւատարիմ սասանէ, զաւանդապահսդ ուխտից մերոց։ Ո՞ է որ զսոսա յիւրաքանչի՛ւր տեղեաց բնակութենէ իբրեւ զգազա՛նս չարագործս յայս տեղի կապեալս կուտեալս պաշարեալս պահէ։ Ո՞ է որ զսոսա որ իսկզբանէ ընդ մեզ միաբանութեամբ եւ արդարութեամբ քան զամենայն ազգս եւ ազինս ՚ի մէջ բազում պատերազմաց եւ խռովութեան ժամանակի, հաւանութիւն արդարութեան պահեալ, այսպիսի անօրէն չարաչար տանջանօք ածեալ կապեալ պատեալ պաշարեալ պահէ[6524]։ [6524] Ոմանք. Ո՞վ է որ... իբրեւ զգազանս ինչ չարա՛՛... ո՞վ է որ զսոսա իսկզբանէ... ՚ի ժամանակի հաւանութեան զարդարութիւն պարհեալ... պատեալ պարշարեալ պահէ։
18 Այդ ո՞վ է, որ ուզում է սասանել մեր հզօր ու հաստատուն աշտարակը՝ մեր ուխտի աւանդապահներին, ո՞վ է, որ սրանցից իւրաքանչիւրին իրենց բնակավայրերից կտրելով, իբրեւ չարագործ գազանների, հաւաքել ու պաշարուած պահում է այստեղ: Ո՞վ է, որ այս մարդկանց պահում է կապած-կապկպած, անասելի տանջանքների ենթարկում, պաշարուած պահում, երբ սրանք, արդարամտութեանը հաւատարիմ մնալով, բազմաթիւ պատերազմների ու յուզումների ժամանակ սկզբից եւեթ մեր նկատմամբ աւելի հաւատարիմ ու արդար են եղել, քան միւս ազգերը:
Ո՞ է որ զհզօր զաշտարակդ հաւատարիմ սասանէ, զաւանդապահսդ ուխտից մերոց: Ո՞ է որ զսոսա յիւրաքանչի՛ւր տեղեաց բնակութենէ իբրեւ զգազա՛նս չարագործս յայս տեղի կապեալս կուտեալս պաշարեալս պահէ: Ո՞ է որ զսոսա որ իսկզբանէ ընդ մեզ միաբանութեամբ եւ արդարութեամբ քան զամենայն ազգս եւ ազինս ՛ի մէջ բազում պատերազմաց եւ խռովութեան ժամանակի, հաւանութիւն արդարութեան պահեալ, այսպիսի անօրէն չարաչար տանջանօք ածեալ կապեալ պատեալ պաշարեալ պահէ[103]:

6:18: Ո՞ է որ զհզօր զաշտարակդ հաւատարիմ սասանէ, զաւանդապահսդ ուխտից մերոց։ Ո՞ է որ զսոսա յիւրաքանչի՛ւր տեղեաց բնակութենէ իբրեւ զգազա՛նս չարագործս յայս տեղի կապեալս կուտեալս պաշարեալս պահէ։ Ո՞ է որ զսոսա որ իսկզբանէ ընդ մեզ միաբանութեամբ եւ արդարութեամբ քան զամենայն ազգս եւ ազինս ՚ի մէջ բազում պատերազմաց եւ խռովութեան ժամանակի, հաւանութիւն արդարութեան պահեալ, այսպիսի անօրէն չարաչար տանջանօք ածեալ կապեալ պատեալ պաշարեալ պահէ[6524]։
[6524] Ոմանք. Ո՞վ է որ... իբրեւ զգազանս ինչ չարա՛՛... ո՞վ է որ զսոսա իսկզբանէ... ՚ի ժամանակի հաւանութեան զարդարութիւն պարհեալ... պատեալ պարշարեալ պահէ։
18 Այդ ո՞վ է, որ ուզում է սասանել մեր հզօր ու հաստատուն աշտարակը՝ մեր ուխտի աւանդապահներին, ո՞վ է, որ սրանցից իւրաքանչիւրին իրենց բնակավայրերից կտրելով, իբրեւ չարագործ գազանների, հաւաքել ու պաշարուած պահում է այստեղ: Ո՞վ է, որ այս մարդկանց պահում է կապած-կապկպած, անասելի տանջանքների ենթարկում, պաշարուած պահում, երբ սրանք, արդարամտութեանը հաւատարիմ մնալով, բազմաթիւ պատերազմների ու յուզումների ժամանակ սկզբից եւեթ մեր նկատմամբ աւելի հաւատարիմ ու արդար են եղել, քան միւս ազգերը:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:186:23 Тех, которые так верно охраняли укрепления нашей страны, кто безумно собрал сюда, удалив каждого из дома?6:24 Тех, которые издревле превосходили все народы преданностью нам во всем и часто терпели самые тяжкие угнетения от людей, кто подверг столь незаслуженному позору?
6:18 τότε τοτε at that ὁ ο the μεγαλόδοξος μεγαλοδοξος almighty καὶ και and; even ἀληθινὸς αληθινος truthful; true θεὸς θεος God ἐπιφάνας επιφαινω manifest τὸ ο the ἅγιον αγιος holy αὐτοῦ αυτος he; him πρόσωπον προσωπον face; ahead of ἠνέῳξεν ανοιγω open up τὰς ο the οὐρανίους ουρανιος skyward; heavenly πύλας πυλη gate ἐξ εκ from; out of ὧν ος who; what δεδοξασμένοι δοξαζω glorify δύο δυο two φοβεροειδεῖς φοβεροειδης messenger κατέβησαν καταβαινω step down; descend φανεροὶ φανερος exposed; exposure πᾶσιν πας all; every πλὴν πλην besides; only τοῖς ο the Ιουδαίοις ιουδαιος Judean
Who is it that has taken each man from his home and senselessly gathered here those who faithfully have held the fortresses of our country? Who is it that has so lawlessly encompassed with outrageous treatment those who from the beginning differed from all nations in their goodwill toward us and often have accepted willingly the worst of human dangers:

6:23 Тех, которые так верно охраняли укрепления нашей страны, кто безумно собрал сюда, удалив каждого из дома?
6:24 Тех, которые издревле превосходили все народы преданностью нам во всем и часто терпели самые тяжкие угнетения от людей, кто подверг столь незаслуженному позору?
6:18
τότε τοτε at that
ο the
μεγαλόδοξος μεγαλοδοξος almighty
καὶ και and; even
ἀληθινὸς αληθινος truthful; true
θεὸς θεος God
ἐπιφάνας επιφαινω manifest
τὸ ο the
ἅγιον αγιος holy
αὐτοῦ αυτος he; him
πρόσωπον προσωπον face; ahead of
ἠνέῳξεν ανοιγω open up
τὰς ο the
οὐρανίους ουρανιος skyward; heavenly
πύλας πυλη gate
ἐξ εκ from; out of
ὧν ος who; what
δεδοξασμένοι δοξαζω glorify
δύο δυο two
φοβεροειδεῖς φοβεροειδης messenger
κατέβησαν καταβαινω step down; descend
φανεροὶ φανερος exposed; exposure
πᾶσιν πας all; every
πλὴν πλην besides; only
τοῖς ο the
Ιουδαίοις ιουδαιος Judean
ru▾ LXX-gloss▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
18. «Связали неподвижными узами…», т. е. привели в состояние такое, что они не могли двинуть ног и сделать ни одного шагу.
6:196:19: Լուծէ՛ք արձակեցէ՛ք զանօրէն կապանսդ, յիւրաքանչիւր տեղիս խաղաղութեամբ յուղարկեցէ՛ք, զառաջին զեղեալ լլկութիւնսն ՚ի գրգութիւնս ողոքանաց. մխիթարեցէ՛ք զորդիսդ ամենակալի՛ Աստուծոյ երկնաւորի կենդանւոյ, որ ՚ի սկզբանն նախնեաց մինչեւ ցայսօր անարգե՛լ տէրութիւն եւ հաստատուն իրաւունք՝ տուեալ են մեզ։ Եւ թագաւորն յա՛յսմ օրինակի զբանս իւր մերկանայր[6525]։ [6525] Ոմանք. Որ ՚ի սկզբանէ նախնեաց մինչեւ... յայն օրինակ զբանս։
19 Քանդեցէ՛ք, արձակեցէ՛ք այդ անօրէն կապանքները, ամէն մէկին խաղաղութեամբ իր բնակավայրն ուղարկեցէ՛ք, նախկինում պատճառած լլկանքների փոխարէն մխիթարեցէ՛ք կենդանի Երկնաւորի՝ Ամենակալ Աստծու որդիներին, որը մեր նախնիներից սկսած մինչեւ այսօր մեզ տուել է հզօր իշխանութիւն ու հաստատուն իրաւունքներ»: Թագաւորն այսպիսի խօսքերով յայտնեց իր միտքը:
Լուծէ՛ք արձակեցէ՛ք զանօրէն կապանսդ, յիւրաքանչիւր տեղիս խաղաղութեամբ յուղարկեցէ՛ք, զառաջին զեղեալ լլկութիւնսն ՛ի գրգութիւնս ողոքանաց. մխիթարեցէ՛ք զորդիսդ ամենակալի՛ Աստուծոյ երկնաւորի կենդանւոյ, որ ՛ի սկզբանն նախնեաց մինչեւ ցայսօր անարգե՛լ տէրութիւն եւ հաստատուն իրաւունք` տուեալ են մեզ: Եւ թագաւորն յա՛յսմ օրինակի զբանս իւր մերկանայր[104]:

6:19: Լուծէ՛ք արձակեցէ՛ք զանօրէն կապանսդ, յիւրաքանչիւր տեղիս խաղաղութեամբ յուղարկեցէ՛ք, զառաջին զեղեալ լլկութիւնսն ՚ի գրգութիւնս ողոքանաց. մխիթարեցէ՛ք զորդիսդ ամենակալի՛ Աստուծոյ երկնաւորի կենդանւոյ, որ ՚ի սկզբանն նախնեաց մինչեւ ցայսօր անարգե՛լ տէրութիւն եւ հաստատուն իրաւունք՝ տուեալ են մեզ։ Եւ թագաւորն յա՛յսմ օրինակի զբանս իւր մերկանայր[6525]։
[6525] Ոմանք. Որ ՚ի սկզբանէ նախնեաց մինչեւ... յայն օրինակ զբանս։
19 Քանդեցէ՛ք, արձակեցէ՛ք այդ անօրէն կապանքները, ամէն մէկին խաղաղութեամբ իր բնակավայրն ուղարկեցէ՛ք, նախկինում պատճառած լլկանքների փոխարէն մխիթարեցէ՛ք կենդանի Երկնաւորի՝ Ամենակալ Աստծու որդիներին, որը մեր նախնիներից սկսած մինչեւ այսօր մեզ տուել է հզօր իշխանութիւն ու հաստատուն իրաւունքներ»: Թագաւորն այսպիսի խօսքերով յայտնեց իր միտքը:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:196:25 Разрешите, разрешите неправедные узы, отпустите их с миром в свои домы, испросив прощение в том, что прежде сделано; освободите сынов небесного Вседержителя, живаго Бога, Который от времен наших предков доныне подавал непрерывное благоденствие и славу нашему царству.
6:19 καὶ και and; even ἀντέστησαν ανθιστημι resist καὶ και and; even τὴν ο the δύναμιν δυναμις power; ability τῶν ο the ὑπεναντίων υπεναντιος contrary ἐπλήρωσαν πληροω fulfill; fill ταραχῆς ταραχη stirring καὶ και and; even δειλίας δειλια intimidation; timidity καὶ και and; even ἀκινήτοις ακινητος bind; tie πέδαις πεδη leg iron
Loose and untie their unjust bonds! Send them back to their homes in peace, begging pardon for your former actions! Release the sons of the almighty and living God of heaven, who from the time of our ancestors until now has granted an unimpeded and notable stability to our government." These then were the things he said:

6:25 Разрешите, разрешите неправедные узы, отпустите их с миром в свои домы, испросив прощение в том, что прежде сделано; освободите сынов небесного Вседержителя, живаго Бога, Который от времен наших предков доныне подавал непрерывное благоденствие и славу нашему царству.
6:19
καὶ και and; even
ἀντέστησαν ανθιστημι resist
καὶ και and; even
τὴν ο the
δύναμιν δυναμις power; ability
τῶν ο the
ὑπεναντίων υπεναντιος contrary
ἐπλήρωσαν πληροω fulfill; fill
ταραχῆς ταραχη stirring
καὶ και and; even
δειλίας δειλια intimidation; timidity
καὶ και and; even
ἀκινήτοις ακινητος bind; tie
πέδαις πεδη leg iron
ru▾ LXX-gloss▾
6:206:20: Իսկ Հեբրայեցիքն վաղվաղակի յակա՛ն թօթափել, լուծեալք ՚ի կապանաց անտի, զամենակալ փրկիչ զսուրբն Աստուած իւրեանց օրհնէին. ա՛յն ինչ մազապուր ՚ի դրաց մահուանէ չհաւատալի զերծեալք[6526]։ [6526] Ոմանք. Մազապուրք ՚ի դրանց մահուանէ չաւատալի զերծեալ լինէին։
20 Եբրայեցիները անմիջապէս, մի ակնթարթում արձակուելով իրենց կապանքներից՝ օրհնեցին իրենց ամենակալ փրկիչ սուրբ Աստծուն, որ իրենք անհաւատալի կերպով մազապուրծ ազատուել են մահուանից:
Իսկ Հեբրայեցիքն վաղվաղակի յակա՛ն թօթափել, լուծեալք ՛ի կապանաց անտի, զամենակալ փրկիչ զսուրբն Աստուած իւրեանց օրհնէին. ա՛յն ինչ մազապուր ՛ի դրաց մահուանէ չհաւատալի զերծեալք[105]:

6:20: Իսկ Հեբրայեցիքն վաղվաղակի յակա՛ն թօթափել, լուծեալք ՚ի կապանաց անտի, զամենակալ փրկիչ զսուրբն Աստուած իւրեանց օրհնէին. ա՛յն ինչ մազապուր ՚ի դրաց մահուանէ չհաւատալի զերծեալք[6526]։
[6526] Ոմանք. Մազապուրք ՚ի դրանց մահուանէ չաւատալի զերծեալ լինէին։
20 Եբրայեցիները անմիջապէս, մի ակնթարթում արձակուելով իրենց կապանքներից՝ օրհնեցին իրենց ամենակալ փրկիչ սուրբ Աստծուն, որ իրենք անհաւատալի կերպով մազապուրծ ազատուել են մահուանից:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:206:26 Вот что сказал царь. В ту же минуту разрешенные Иудеи, избавившись от смерти, прославляли своего святаго Спасителя Бога.
6:20 καὶ και and; even ὑπόφρικον υποφρικος and; even τὸ ο the τοῦ ο the βασιλέως βασιλευς monarch; king σῶμα σωμα body ἐγενήθη γινομαι happen; become καὶ και and; even λήθη ληθη forgetfulness τὸ ο the θράσος θρασος he; him τὸ ο the βαρύθυμον βαρυθυμος take; get
and the Jews, immediately released, praised their holy God and Savior, since they now had escaped death:

6:26 Вот что сказал царь. В ту же минуту разрешенные Иудеи, избавившись от смерти, прославляли своего святаго Спасителя Бога.
6:20
καὶ και and; even
ὑπόφρικον υποφρικος and; even
τὸ ο the
τοῦ ο the
βασιλέως βασιλευς monarch; king
σῶμα σωμα body
ἐγενήθη γινομαι happen; become
καὶ και and; even
λήθη ληθη forgetfulness
τὸ ο the
θράσος θρασος he; him
τὸ ο the
βαρύθυμον βαρυθυμος take; get
ru▾ LXX-gloss▾
6:216:21: Իբրեւ զայն դիւրութիւն դիւրէր Հեբրայեցւոց՝ թագաւորն ինքն ՚ի ներքս ՚ի քաղաքն դառնայր, կոչե՛լ հրամայէր զմտից դպիրն՝ եւ ասէ. Հա՛պա, վաղվաղակի գինի՛ եւ նաշիհ, եւ որ զինչ պիտի յուրախութեան հանդերձ Հրէիցն մատուցանել զեւթն օր։ Զի հրամայեցաւ նոցա ՚ի նմին տեղւոջ ուր համարեցան զեղեռնաւոր սատակումն անձանց իւրեանց կատարել, անդէն զայն եւթն օր փրկութեան ուրախութեամբ անցուցանէին[6527]։ [6527] Ոմանք. Եւ որ զինչ պիտոյ իցէ. կամ՝ պիտիցի յուրախութիւն Հրէիցն... եւթն օր փրկութեամբ անցուցանել։
21 Թագաւորը եբրայեցիներին այս ազատութիւնը տալուց յետոյ մտաւ քաղաքամէջ, հրամայեց կանչել ծախսերի գրագրին ու ասաց. «Գինի, ընտիր ալիւր եւ ինչ որ պէտք է եօթը օրուայ ուրախութեան հանդէսի համար, բեր մատուցի՛ր հրեաներին»: Հրաման տրուեց, որ այնտեղ, ուր պէտք է կատարուէր նրանց կոտորածի նախճիրը, նոյն տեղում փրկութեան առիթով եօթը օր ուրախութիւն կատարուի:
Իբրեւ զայն դիւրութիւն դիւրէր Հեբրայեցւոց` թագաւորն ինքն ՛ի ներքս ՛ի քաղաքն դառնայր, կոչե՛լ հրամայէր զմտից դպիրն` եւ ասէ. Հա՛պա, վաղվաղակի գինի՛ եւ նաշիհ, եւ որ զինչ պիտի յուրախութեան հանդերձ Հրէիցն մատուցանել զեւթն օր: Զի հրամայեցաւ նոցա ՛ի նմին տեղւոջ ուր համարեցան զեղեռնաւոր սատակումն անձանց իւրեանց կատարել, անդէն զայն եւթն օր փրկութեան ուրախութեամբ անցուցանէին[106]:

6:21: Իբրեւ զայն դիւրութիւն դիւրէր Հեբրայեցւոց՝ թագաւորն ինքն ՚ի ներքս ՚ի քաղաքն դառնայր, կոչե՛լ հրամայէր զմտից դպիրն՝ եւ ասէ. Հա՛պա, վաղվաղակի գինի՛ եւ նաշիհ, եւ որ զինչ պիտի յուրախութեան հանդերձ Հրէիցն մատուցանել զեւթն օր։ Զի հրամայեցաւ նոցա ՚ի նմին տեղւոջ ուր համարեցան զեղեռնաւոր սատակումն անձանց իւրեանց կատարել, անդէն զայն եւթն օր փրկութեան ուրախութեամբ անցուցանէին[6527]։
[6527] Ոմանք. Եւ որ զինչ պիտոյ իցէ. կամ՝ պիտիցի յուրախութիւն Հրէիցն... եւթն օր փրկութեամբ անցուցանել։
21 Թագաւորը եբրայեցիներին այս ազատութիւնը տալուց յետոյ մտաւ քաղաքամէջ, հրամայեց կանչել ծախսերի գրագրին ու ասաց. «Գինի, ընտիր ալիւր եւ ինչ որ պէտք է եօթը օրուայ ուրախութեան հանդէսի համար, բեր մատուցի՛ր հրեաներին»: Հրաման տրուեց, որ այնտեղ, ուր պէտք է կատարուէր նրանց կոտորածի նախճիրը, նոյն տեղում փրկութեան առիթով եօթը օր ուրախութիւն կատարուի:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:216:27 После того царь, возвратившись в город и призвав заведующего расходами, приказал в продолжение семи дней давать Иудеям вино и прочее потребное для пиршества, положив, чтобы они на том же месте, на котором ожидали себе погибели, в полном веселье праздновали свое спасение.
6:21 καὶ και and; even ἀπέστρεψαν αποστρεφω turn away; alienate τὰ ο the θηρία θηριον beast ἐπὶ επι in; on τὰς ο the συνεπομένας συνεπομαι consort with; accompany ἐνόπλους ενοπλος power; ability καὶ και and; even κατεπάτουν καταπατεω trample αὐτὰς αυτος he; him καὶ και and; even ὠλέθρευον ολεθρευω destroy
Then the king, when he had returned to the city, summoned the official in charge of the revenues and ordered him to provide to the Jews both wines and everything else needed for a festival of seven days, deciding that they should celebrate their rescue with all joyfulness in that same place in which they had expected to meet their destruction:

6:27 После того царь, возвратившись в город и призвав заведующего расходами, приказал в продолжение семи дней давать Иудеям вино и прочее потребное для пиршества, положив, чтобы они на том же месте, на котором ожидали себе погибели, в полном веселье праздновали свое спасение.
6:21
καὶ και and; even
ἀπέστρεψαν αποστρεφω turn away; alienate
τὰ ο the
θηρία θηριον beast
ἐπὶ επι in; on
τὰς ο the
συνεπομένας συνεπομαι consort with; accompany
ἐνόπλους ενοπλος power; ability
καὶ και and; even
κατεπάτουν καταπατεω trample
αὐτὰς αυτος he; him
καὶ και and; even
ὠλέθρευον ολεθρευω destroy
ru▾ LXX-gloss▾
6:226:22: Յայնմ ժամանակի՝ որ յառա՛ջ մատնցո՛յց նախատանօք եկեալ հասեալ ՚ի մահ, մա՛նաւանդ թէ մտեալ իսկ էին ընդ դրունս դժոխոց. փոխանակ դա՛ռն այնր օրահասին՝ խնճո՛յս ուրախութեան կացուցեալ ՚ի փրկութեան տեղւոջն, ուր սատակմանն եւ վհին ակն ունէին։ Բազմականս բազմականս բաշխեալ լի՛ ուրախութեամբ յիւրաքանչիւր կողմանս բաժանէին[6528]։ [6528] Ոմանք. Նախատանօք մերձեցեալ. մանաւանդ... փոխանակ դառնածաղր օրհասին։
22 Այն ժամանակ, երբ նրանք նախատինքի, ծաղրուծանակի ենթարկուելով՝ եկել հասել էին մահուան դուռը, նոյնիսկ մտել էին դժոխքի դռնից ներս, այժմ այդ դառն օրհասի փոխարէն ուրախութեան խնջոյք էին կատարում այն նոյն փրկութեան վայրում, որտեղ սպասում էին կոտորուելու ու մահուան վիհն ընկնելու: Այժմ, խմբերի բաժանուած, ուրախութեամբ լի, ամէն մէկն իր տեղը գնաց:
Յայնմ ժամանակի` որ յառա՛ջ մատնցո՛յց նախատանօք եկեալ հասեալ ՛ի մահ, մա՛նաւանդ թէ մտեալ իսկ էին ընդ դրունս դժոխոց. փոխանակ դա՛ռն այնր օրահասին` խնճո՛յս ուրախութեան կացուցեալ ՛ի փրկութեան տեղւոջն, ուր սատակմանն եւ վհին ակն ունէին: Բազմականս բազմականս բաշխեալ լի՛ ուրախութեամբ յիւրաքանչիւր կողմանս բաժանէին[107]:

6:22: Յայնմ ժամանակի՝ որ յառա՛ջ մատնցո՛յց նախատանօք եկեալ հասեալ ՚ի մահ, մա՛նաւանդ թէ մտեալ իսկ էին ընդ դրունս դժոխոց. փոխանակ դա՛ռն այնր օրահասին՝ խնճո՛յս ուրախութեան կացուցեալ ՚ի փրկութեան տեղւոջն, ուր սատակմանն եւ վհին ակն ունէին։ Բազմականս բազմականս բաշխեալ լի՛ ուրախութեամբ յիւրաքանչիւր կողմանս բաժանէին[6528]։
[6528] Ոմանք. Նախատանօք մերձեցեալ. մանաւանդ... փոխանակ դառնածաղր օրհասին։
22 Այն ժամանակ, երբ նրանք նախատինքի, ծաղրուծանակի ենթարկուելով՝ եկել հասել էին մահուան դուռը, նոյնիսկ մտել էին դժոխքի դռնից ներս, այժմ այդ դառն օրհասի փոխարէն ուրախութեան խնջոյք էին կատարում այն նոյն փրկութեան վայրում, որտեղ սպասում էին կոտորուելու ու մահուան վիհն ընկնելու: Այժմ, խմբերի բաժանուած, ուրախութեամբ լի, ամէն մէկն իր տեղը գնաց:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:226:28 Тогда они, бывшие перед тем в поругании и находившиеся близ ада или, лучше, нисходившие в ад, вместо горькой и плачевной смерти учредили пиршество спасения и, полные радости, разделили для возлежания место, приготовленное им на погибель и могилу.
6:22 καὶ και and; even μετεστράφη μεταστρεφω reverse τοῦ ο the βασιλέως βασιλευς monarch; king ἡ ο the ὀργὴ οργη passion; temperament εἰς εις into; for οἶκτον οικτος and; even δάκρυα δακρυ tear ὑπὲρ υπερ over; for τῶν ο the ἔμπροσθεν εμπροσθεν in front; before αὐτῷ αυτος he; him μεμηχανευμένων μηχαναομαι prepare; make ready
Accordingly those disgracefully treated and near to death, or rather, who stood at its gates, arranged for a banquet of deliverance instead of a bitter and lamentable death, and full of joy they apportioned to celebrants the place which had been prepared for their destruction and burial:

6:28 Тогда они, бывшие перед тем в поругании и находившиеся близ ада или, лучше, нисходившие в ад, вместо горькой и плачевной смерти учредили пиршество спасения и, полные радости, разделили для возлежания место, приготовленное им на погибель и могилу.
6:22
καὶ και and; even
μετεστράφη μεταστρεφω reverse
τοῦ ο the
βασιλέως βασιλευς monarch; king
ο the
ὀργὴ οργη passion; temperament
εἰς εις into; for
οἶκτον οικτος and; even
δάκρυα δακρυ tear
ὑπὲρ υπερ over; for
τῶν ο the
ἔμπροσθεν εμπροσθεν in front; before
αὐτῷ αυτος he; him
μεμηχανευμένων μηχαναομαι prepare; make ready
ru▾ LXX-gloss▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
22. «Лишить власти и жизни, замышляя тайно неполезное для царства…» Благоденствие царства и его главы поставляется здесь царем в неразрывную связь.
6:236:23: Եւ փոխանակ արտասուալից ողբոցն, ե՛րգս առեալ ՚ի ձայն օրհնութեան հայրենի բարբառովն զնշանագործ փրկիչն զԱստուած օրհնէին։ Զլալիւն եւ զհեծեծութիւն ՚ի բա՛ց մերժեցին. պա՛ր առեալ ուրախութեան խաղաղութեան ցնծութեան նշան կանգնէին[6529]։ [6529] Ոմանք. Եւ փոխանակ արտօսրալից... եւ զհեծութիւն ՚ի բաց մեր՛՛... նշանակ կանգնեցին։
23 Նրանք արտասուալից ողբերի փոխարէն իրենց մայրենի լեզուով սկսեցին օրհնել հրաշագործ, փրկիչ Աստծուն: Մոռացան լացն ու կոծը: Ի նշան խաղաղութեան ու ցնծութեան, նրանք ուրախ պարեր էին պարում:
Եւ փոխանակ արտասուալից ողբոցն, ե՛րգս առեալ ՛ի ձայն օրհնութեան հայրենի բարբառովն զնշանագործ փրկիչն զԱստուած օրհնէին: Զլալիւն եւ զհեծեծութիւն ՛ի բա՛ց մերժեցին. պա՛ր առեալ ուրախութեան խաղաղութեան ցնծութեան նշան կանգնէին[108]:

6:23: Եւ փոխանակ արտասուալից ողբոցն, ե՛րգս առեալ ՚ի ձայն օրհնութեան հայրենի բարբառովն զնշանագործ փրկիչն զԱստուած օրհնէին։ Զլալիւն եւ զհեծեծութիւն ՚ի բա՛ց մերժեցին. պա՛ր առեալ ուրախութեան խաղաղութեան ցնծութեան նշան կանգնէին[6529]։
[6529] Ոմանք. Եւ փոխանակ արտօսրալից... եւ զհեծութիւն ՚ի բաց մեր՛՛... նշանակ կանգնեցին։
23 Նրանք արտասուալից ողբերի փոխարէն իրենց մայրենի լեզուով սկսեցին օրհնել հրաշագործ, փրկիչ Աստծուն: Մոռացան լացն ու կոծը: Ի նշան խաղաղութեան ու ցնծութեան, նրանք ուրախ պարեր էին պարում:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:236:29 Оставив жалостнейшую песнь плача, они начали песнь отцов, восхваляя Спасителя Израилева и Чудотворца Бога, и, отвергнув все сетование и рыдание, составили хоры в знамение мирного веселья.
6:23 ἀκούσας ακουω hear γὰρ γαρ for τῆς ο the κραυγῆς κραυγη cry; outcry καὶ και and; even συνιδὼν συνειδω conscious; aware πρηνεῖς πρηνης prone; distended ἅπαντας απας all at once; everything εἰς εις into; for τὴν ο the ἀπώλειαν απωλεια destruction; waste δακρύσας δακρυω shed tears μετ᾿ μετα with; amid ὀργῆς οργη passion; temperament τοῖς ο the φίλοις φιλος friend διηπειλεῖτο διαπειλεω tell; declare
They ceased their chanting of dirges and took up the song of their fathers, praising God, their Savior and worker of wonders. Putting an end to all mourning and wailing, they formed choruses as a sign of peaceful joy:

6:29 Оставив жалостнейшую песнь плача, они начали песнь отцов, восхваляя Спасителя Израилева и Чудотворца Бога, и, отвергнув все сетование и рыдание, составили хоры в знамение мирного веселья.
6:23
ἀκούσας ακουω hear
γὰρ γαρ for
τῆς ο the
κραυγῆς κραυγη cry; outcry
καὶ και and; even
συνιδὼν συνειδω conscious; aware
πρηνεῖς πρηνης prone; distended
ἅπαντας απας all at once; everything
εἰς εις into; for
τὴν ο the
ἀπώλειαν απωλεια destruction; waste
δακρύσας δακρυω shed tears
μετ᾿ μετα with; amid
ὀργῆς οργη passion; temperament
τοῖς ο the
φίλοις φιλος friend
διηπειλεῖτο διαπειλεω tell; declare
ru▾ LXX-gloss▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
23-24. О верности иудеев своим царям особенно много говорит Иосиф Флавий, Арх XII, 1.
6:246:24: Սո՛յն օրինակ եւ թագաւորն վասն նոցա ՚ի մեծի՛ տաճարին ժա՛մ տուեալ ուրախութեամբ բազմաւ զկոչնականսն հրամայէր ՚ի ներքս կոչել, անպակաս բերանով յերկինս հայեցեալ, բազմապատիկ ՚ի վերայ յանկարծակի սքանչելի փրկութեան ժողովրդեանն զԱստուած ՚ի վե՛ր օրհնէին։ Եւ որ յառաջն ՚ի սատակումն գազանագէշ հաւակերի զժողովուրդն նուիրէին խնդութեամբ, յոգւո՛ց ելանէին ամօթ եւ վնաս յանձին կալեալ. եւ զհրաշո՛ւնչ բարկութիւնն իւրեանց շիջուցեալ, ցնծութեամբ զուրախութիւն զուարթացուցանէին[6530]։ [6530] Ոմանք. Վասն նոցա մեծի տաճարին... ՚ի վերայ սքանչելի փրկութեան... եւ որ յառաջին սատակումն գազանա՛՛։
24 Այս ձեւով թագաւորն էլ մեծ տաճարում ժամ նշանակելով՝ անսահման ուրախութեամբ հրամայեց ներս կանչել կոչնականներին: Նա անդադար աղօթելով ու երկինք նայելով՝ ժողովրդի անակնկալ եւ սքանչելի փրկութեան համար օրհնում էր Աստծուն: Ովքեր առաջ ժողովրդին ուզում էին ուրախութեամբ գազանների ու գիշատիչ թռչունների կեր դարձնել, այժմ ամօթից ու իրենց մեղաւոր զգալուց հառաչում, իրենց հրաբորբոք բարկութիւնը իջեցնում եւ ցնծում էին անզուսպ ուրախութեամբ:
Սո՛յն օրինակ եւ թագաւորն վասն նոցա ՛ի մեծի՛ տաճարին ժա՛մ տուեալ ուրախութեամբ բազմաւ զկոչնականսն հրամայէր ՛ի ներքս կոչել, անպակաս բերանով յերկինս հայեցեալ, բազմապատիկ ՛ի վերայ յանկարծակի սքանչելի փրկութեան ժողովրդեանն զԱստուած ՛ի վե՛ր օրհնէին: Եւ որ յառաջն ՛ի սատակումն գազանագէշ հաւակերի զժողովուրդն նուիրէին խնդութեամբ, յոգւո՛ց ելանէին ամօթ եւ վնաս յանձին կալեալ. եւ զհրաշո՛ւնչ բարկութիւնն իւրեանց շիջուցեալ, ցնծութեամբ զուրախութիւն զուարթացուցանէին[109]:

6:24: Սո՛յն օրինակ եւ թագաւորն վասն նոցա ՚ի մեծի՛ տաճարին ժա՛մ տուեալ ուրախութեամբ բազմաւ զկոչնականսն հրամայէր ՚ի ներքս կոչել, անպակաս բերանով յերկինս հայեցեալ, բազմապատիկ ՚ի վերայ յանկարծակի սքանչելի փրկութեան ժողովրդեանն զԱստուած ՚ի վե՛ր օրհնէին։ Եւ որ յառաջն ՚ի սատակումն գազանագէշ հաւակերի զժողովուրդն նուիրէին խնդութեամբ, յոգւո՛ց ելանէին ամօթ եւ վնաս յանձին կալեալ. եւ զհրաշո՛ւնչ բարկութիւնն իւրեանց շիջուցեալ, ցնծութեամբ զուրախութիւն զուարթացուցանէին[6530]։
[6530] Ոմանք. Վասն նոցա մեծի տաճարին... ՚ի վերայ սքանչելի փրկութեան... եւ որ յառաջին սատակումն գազանա՛՛։
24 Այս ձեւով թագաւորն էլ մեծ տաճարում ժամ նշանակելով՝ անսահման ուրախութեամբ հրամայեց ներս կանչել կոչնականներին: Նա անդադար աղօթելով ու երկինք նայելով՝ ժողովրդի անակնկալ եւ սքանչելի փրկութեան համար օրհնում էր Աստծուն: Ովքեր առաջ ժողովրդին ուզում էին ուրախութեամբ գազանների ու գիշատիչ թռչունների կեր դարձնել, այժմ ամօթից ու իրենց մեղաւոր զգալուց հառաչում, իրենց հրաբորբոք բարկութիւնը իջեցնում եւ ցնծում էին անզուսպ ուրախութեամբ:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:246:30 Равно и царь, составив по сему случаю многолюдное пиршество, выражал свою признательность к небу за славное, торжественно дарованное им спасение.6:31 Те же, которые обрекали их на погибель и на пищу хищным птицам и с радостью делали им перепись, теперь, объятые стыдом, восстенали, и дышавшая огнем дерзость угасла с позором.
6:24 παραβασιλεύετε παραβασιλευω and; even τυράννους τυραννος.1 overstep ὠμότητι ωμοτης and; even ἐμὲ εμε me αὐτὸν αυτος he; him τὸν ο the ὑμῶν υμων your εὐεργέτην ευεργετης.1 benefactor ἐπιχειρεῖτε επιχειρεω take in hand; attempt τῆς ο the ἀρχῆς αρχη origin; beginning ἤδη ηδη already καὶ και and; even τοῦ ο the πνεύματος πνευμα spirit; wind μεθιστᾶν μεθιστημι stand aside; remove λάθρᾳ λαθρα privately μηχανώμενοι μηχαναομαι the μὴ μη not συμφέροντα συμφερω advantageous; bring together τῇ ο the βασιλείᾳ βασιλεια realm; kingdom
Likewise also the king, after convening a great banquet to celebrate these events, gave thanks to heaven unceasingly and lavishly for the unexpected rescue which he had experienced. And those who had previously believed that the Jews would be destroyed and become food for birds, and had joyfully registered them, groaned as they themselves were overcome by disgrace, and their fire- breathing boldness was ignominiously quenched:

6:30 Равно и царь, составив по сему случаю многолюдное пиршество, выражал свою признательность к небу за славное, торжественно дарованное им спасение.
6:31 Те же, которые обрекали их на погибель и на пищу хищным птицам и с радостью делали им перепись, теперь, объятые стыдом, восстенали, и дышавшая огнем дерзость угасла с позором.
6:24
παραβασιλεύετε παραβασιλευω and; even
τυράννους τυραννος.1 overstep
ὠμότητι ωμοτης and; even
ἐμὲ εμε me
αὐτὸν αυτος he; him
τὸν ο the
ὑμῶν υμων your
εὐεργέτην ευεργετης.1 benefactor
ἐπιχειρεῖτε επιχειρεω take in hand; attempt
τῆς ο the
ἀρχῆς αρχη origin; beginning
ἤδη ηδη already
καὶ και and; even
τοῦ ο the
πνεύματος πνευμα spirit; wind
μεθιστᾶν μεθιστημι stand aside; remove
λάθρᾳ λαθρα privately
μηχανώμενοι μηχαναομαι the
μὴ μη not
συμφέροντα συμφερω advantageous; bring together
τῇ ο the
βασιλείᾳ βασιλεια realm; kingdom
ru▾ LXX-gloss▾
6:256:25: Իսկ Հրէայքն որպէս ասացաք յառաջագոյն՝ պա՛րս ուրախութեան կազմեալ զեւթնօրեայ ժամանակն զուարթութեամբ ցնծութեամբ օրհնէին զԱստուած։ ՚Ի հաւասար միաբանութենէ[6531] [6531] Ոսկան. ՚Ի հաւասար միաբանութեան։
25 Իսկ հրեաները, ինչպէս քիչ առաջ ասացինք, եօթը օր ուրախութեան պարեր պարելով եւ զուարճանալով՝ օրհնում էին Աստծուն:
Իսկ Հրէայքն որպէս ասացաք յառաջագոյն` պա՛րս ուրախութեան կազմեալ զեւթնօրեայ ժամանակն զուարթութեամբ ցնծութեամբ օրհնէին զԱստուած: ՛Ի հաւասար միաբանութենէ[110]:

6:25: Իսկ Հրէայքն որպէս ասացաք յառաջագոյն՝ պա՛րս ուրախութեան կազմեալ զեւթնօրեայ ժամանակն զուարթութեամբ ցնծութեամբ օրհնէին զԱստուած։ ՚Ի հաւասար միաբանութենէ[6531]
[6531] Ոսկան. ՚Ի հաւասար միաբանութեան։
25 Իսկ հրեաները, ինչպէս քիչ առաջ ասացինք, եօթը օր ուրախութեան պարեր պարելով եւ զուարճանալով՝ օրհնում էին Աստծուն:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:256:32 А Иудеи, как сказали мы, составив упомянутый хор, отправляли празднество с радостными славословиями и псалмопениями.
6:25 τίς τις.1 who?; what? τοὺς ο the κρατήσαντας κρατεω seize; retain ἡμῶν ημων our ἐν εν in πίστει πιστις faith; belief τὰ ο the τῆς ο the χώρας χωρα territory; estate ὀχυρώματα οχυρωμα stronghold τῆς ο the οἰκίας οικια house; household ἀποστήσας αφιστημι distance; keep distance ἕκαστον εκαστος each ἀλόγως αλογως gather round ἐνθάδε ενθαδε this place; back here
But the Jews, when they had arranged the aforementioned choral group, as we have said before, passed the time in feasting to the accompaniment of joyous thanksgiving and psalms:

6:32 А Иудеи, как сказали мы, составив упомянутый хор, отправляли празднество с радостными славословиями и псалмопениями.
6:25
τίς τις.1 who?; what?
τοὺς ο the
κρατήσαντας κρατεω seize; retain
ἡμῶν ημων our
ἐν εν in
πίστει πιστις faith; belief
τὰ ο the
τῆς ο the
χώρας χωρα territory; estate
ὀχυρώματα οχυρωμα stronghold
τῆς ο the
οἰκίας οικια house; household
ἀποστήσας αφιστημι distance; keep distance
ἕκαστον εκαστος each
ἀλόγως αλογως gather round
ἐνθάδε ενθαδε this place; back here
ru▾ LXX-gloss▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
25. «В свои домы…», είς τα ίδια…, точнее слав.: «во своя их…» .
6:266:26: օրէնս դնէին յամենայն տեղիս բնակութեան իւրեանց՝ ածե՛լ զաւուրսն զայն ուրախութեան. ո՛չ վասն հպարտութեան, եւ ո՛չ վասն որկորստութեան, այլ վասն գոհութեան եւ փրկութեան զոր արա՛ր ընդ նոսա Աստուած[6532]։ [6532] Ոմանք. Օրէնս դնէին ընդ ամենայն տեղիս։
26 Ընդհանուր համաձայնութեամբ օրէնք սահմանեցին, որ իրենց բնակութեան բոլոր վայրերում այդ օրերը ուրախութեամբ անցկացնեն: Դա ոչ թէ իրենց հպարտութեանը կամ որկրամոլութեանը յագուրդ տալու համար էր, այլ գոհութիւն յայտնելու Աստծուն՝ նրա պարգեւած փրկութեան համար:
օրէնս դնէին յամենայն տեղիս բնակութեան իւրեանց` ածե՛լ զաւուրսն զայն ուրախութեան. ո՛չ վասն հպարտութեան, եւ ո՛չ վասն որկորստութեան, այլ վասն գոհութեան եւ փրկութեան զոր արա՛ր ընդ նոսա Աստուած[111]:

6:26: օրէնս դնէին յամենայն տեղիս բնակութեան իւրեանց՝ ածե՛լ զաւուրսն զայն ուրախութեան. ո՛չ վասն հպարտութեան, եւ ո՛չ վասն որկորստութեան, այլ վասն գոհութեան եւ փրկութեան զոր արա՛ր ընդ նոսա Աստուած[6532]։
[6532] Ոմանք. Օրէնս դնէին ընդ ամենայն տեղիս։
26 Ընդհանուր համաձայնութեամբ օրէնք սահմանեցին, որ իրենց բնակութեան բոլոր վայրերում այդ օրերը ուրախութեամբ անցկացնեն: Դա ոչ թէ իրենց հպարտութեանը կամ որկրամոլութեանը յագուրդ տալու համար էր, այլ գոհութիւն յայտնելու Աստծուն՝ նրա պարգեւած փրկութեան համար:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:266:33 Они сделали даже общественное постановление, чтобы во всяком населении их в роды и роды радостно праздновать означенные дни, не для питья и пресыщения, но в память бывшего им от Бога спасения.
6:26 τίς τις.1 who?; what? τοὺς ο the ἐξ εκ from; out of ἀρχῆς αρχη origin; beginning εὐνοίᾳ ευνοια favor πρὸς προς to; toward ἡμᾶς ημας us κατὰ κατα down; by πάντα πας all; every διαφέροντας διαφερω transcend; transport πάντων πας all; every ἐθνῶν εθνος nation; caste καὶ και and; even τοὺς ο the χειρίστους κακος bad; ugly πλεονάκις πλεονακις person; human ἐπιδεδεγμένους επιδεχομαι welcome κινδύνους κινδυνος danger οὕτως ουτως so; this way ἀθέσμως αθεσμως drape; clothe αἰκίαις αικια injurious treatment; affront
And when they had ordained a public rite for these things in their whole community and for their descendants, they instituted the observance of the aforesaid days as a festival, not for drinking and gluttony, but because of the deliverance that had come to them through God:

6:33 Они сделали даже общественное постановление, чтобы во всяком населении их в роды и роды радостно праздновать означенные дни, не для питья и пресыщения, но в память бывшего им от Бога спасения.
6:26
τίς τις.1 who?; what?
τοὺς ο the
ἐξ εκ from; out of
ἀρχῆς αρχη origin; beginning
εὐνοίᾳ ευνοια favor
πρὸς προς to; toward
ἡμᾶς ημας us
κατὰ κατα down; by
πάντα πας all; every
διαφέροντας διαφερω transcend; transport
πάντων πας all; every
ἐθνῶν εθνος nation; caste
καὶ και and; even
τοὺς ο the
χειρίστους κακος bad; ugly
πλεονάκις πλεονακις person; human
ἐπιδεδεγμένους επιδεχομαι welcome
κινδύνους κινδυνος danger
οὕτως ουτως so; this way
ἀθέσμως αθεσμως drape; clothe
αἰκίαις αικια injurious treatment; affront
ru▾ LXX-gloss▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
26. «В ту же минуту разрешенные…» Если иметь в виду множество заключенных в оковы, сколько приходится предположить исполнителей царского повеления о разрешении закованных «в ту же минуту!» Очевидно и из сего, что количество обреченных на смерть иудеев должно быть весьма преувеличено.
6:276:27: Կարգեցին խառնել զաւուրսն զայնս ՚ի տօնս տարեկանաց իւրեանց. եւ ապա խնդրեցին ՚ի թագաւորէ՛ անտի արձակել զինքեանս յիւրաքանչիւր տեղիս։ Յաշխարհահամար խառնէին ՚ի հինգերորդ քսաներորդ Պաքոնայ, մինչեւ ՚ի չորրորդն Եպիփայ՝ աւուրս քառասուն[6533]։ [6533] Ոմանք. Յաշխարհամար խառնէին զնոսա. եւ հինգերորդ քսա՛՛... մինչ ՚ի չորրորդն Իպիփայ։
27 Որոշեցին այդ օրերը դասել իրենց տարեկան տօների շարքը: Դրանից յետոյ խնդրեցին թագաւորին, որ թոյլ տայ իրենցից ամէն մէկին մեկնելու իր բնակավայրը: Քառասուն օր՝ Պաքոն ամսի քսանհինգից մինչեւ Եպիփոս ամսի չորսը, ցուցակ կազմեցին:
Կարգեցին խառնել զաւուրսն զայնս ՛ի տօնս տարեկանաց իւրեանց. եւ ապա խնդրեցին ՛ի թագաւորէ՛ անտի արձակել զինքեանս յիւրաքանչիւր տեղիս: Յաշխարհահամար խառնէին ՛ի հինգերորդ քսաներորդ Պաքոնայ, մինչեւ ՛ի չորրորդն Եպիփայ` աւուրս քառասուն[112]:

6:27: Կարգեցին խառնել զաւուրսն զայնս ՚ի տօնս տարեկանաց իւրեանց. եւ ապա խնդրեցին ՚ի թագաւորէ՛ անտի արձակել զինքեանս յիւրաքանչիւր տեղիս։ Յաշխարհահամար խառնէին ՚ի հինգերորդ քսաներորդ Պաքոնայ, մինչեւ ՚ի չորրորդն Եպիփայ՝ աւուրս քառասուն[6533]։
[6533] Ոմանք. Յաշխարհամար խառնէին զնոսա. եւ հինգերորդ քսա՛՛... մինչ ՚ի չորրորդն Իպիփայ։
27 Որոշեցին այդ օրերը դասել իրենց տարեկան տօների շարքը: Դրանից յետոյ խնդրեցին թագաւորին, որ թոյլ տայ իրենցից ամէն մէկին մեկնելու իր բնակավայրը: Քառասուն օր՝ Պաքոն ամսի քսանհինգից մինչեւ Եպիփոս ամսի չորսը, ցուցակ կազմեցին:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:276:34 Потом они предстали царю и просили отпустить их в домы.6:35 Перепись их производилась с двадцать пятого дня месяца Пахона до четвертого дня месяца Епифа, в продолжение сорока дней;
6:27 λύσατε λυω let loose; untie ἐκλύσατε εκλυω faint; let loose ἄδικα αδικος injurious; unjust δεσμά δεσμος bond; confinement εἰς εις into; for τὰ ο the ἴδια ιδιος his own; private μετ᾿ μετα with; amid εἰρήνης ειρηνη peace ἐξαποστείλατε εξαποστελλω send forth τὰ ο the προπεπραγμένα προπρασσω beg; decline
Then they petitioned the king, asking for dismissal to their homes. So their registration was carried out from the twenty- fifth of Pachon to the fourth of Epeiph, for forty days:

6:34 Потом они предстали царю и просили отпустить их в домы.
6:35 Перепись их производилась с двадцать пятого дня месяца Пахона до четвертого дня месяца Епифа, в продолжение сорока дней;
6:27
λύσατε λυω let loose; untie
ἐκλύσατε εκλυω faint; let loose
ἄδικα αδικος injurious; unjust
δεσμά δεσμος bond; confinement
εἰς εις into; for
τὰ ο the
ἴδια ιδιος his own; private
μετ᾿ μετα with; amid
εἰρήνης ειρηνη peace
ἐξαποστείλατε εξαποστελλω send forth
τὰ ο the
προπεπραγμένα προπρασσω beg; decline
ru▾ LXX-gloss▾
6:286:28: Դարձեալ հրամա՛ն եւս արարին ՚ի տեղւոջն առնել զե՛լս եւ զծախս ՚ի հինգերորդէ անտի Եպիփայ մինչեւ յօր երրորդ ամսոյ աւուրցն, յորում մեծապէս փառաւորեցո՛յց Աստուած զողորմութիւն իւր, եւ փրկեաց զնոսա անարատս առ հասարակ. եւ ա՛յնպէս ուրախ լինէին ՚ի հրամանէ թագաւորին[6534]։ [6534] Ոմանք. Զի փրկեաց զնոսա անա՛՛։
28 Որոշեցին նոյն տեղում, Եպիփոս ամսի հինգից սկսած երեք օրուայ ընթացքում կազմել ծախսերի ցանկը, երբ Աստուած առատաձեռն կերպով իր ողորմածութիւնն էր պարգեւել եւ նրանց բոլորին անվնաս պահել:
Դարձեալ հրամա՛ն եւս արարին ՛ի տեղւոջն առնել զե՛լս եւ զծախս ՛ի հինգերորդէ անտի Եպիփայ մինչեւ յօր երրորդ ամսոյ աւուրցն, յորում մեծապէս փառաւորեցո՛յց Աստուած զողորմութիւն իւր, եւ փրկեաց զնոսա անարատս առ հասարակ. եւ ա՛յնպէս ուրախ լինէին ՛ի հրամանէ թագաւորին[113]:

6:28: Դարձեալ հրամա՛ն եւս արարին ՚ի տեղւոջն առնել զե՛լս եւ զծախս ՚ի հինգերորդէ անտի Եպիփայ մինչեւ յօր երրորդ ամսոյ աւուրցն, յորում մեծապէս փառաւորեցո՛յց Աստուած զողորմութիւն իւր, եւ փրկեաց զնոսա անարատս առ հասարակ. եւ ա՛յնպէս ուրախ լինէին ՚ի հրամանէ թագաւորին[6534]։
[6534] Ոմանք. Զի փրկեաց զնոսա անա՛՛։
28 Որոշեցին նոյն տեղում, Եպիփոս ամսի հինգից սկսած երեք օրուայ ընթացքում կազմել ծախսերի ցանկը, երբ Աստուած առատաձեռն կերպով իր ողորմածութիւնն էր պարգեւել եւ նրանց բոլորին անվնաս պահել:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:28погубление их назначалось от пятого дня месяца Епифа до седьмого, в течение трех дней, в которые славным образом явил Свою милость Владыка всех и спас их невредимо и всецело.
6:28 ἀπολύσατε απολυω release; dismiss τοὺς ο the υἱοὺς υιος son τοῦ ο the παντοκράτορος παντοκρατωρ almighty ἐπουρανίου επουρανιος celestial; heavenly θεοῦ θεος God ζῶντος ζαω live; alive ὃς ος who; what ἀφ᾿ απο from; away ἡμετέρων ημετερος our own μέχρι μεχρι up to; as far as τοῦ ο the νῦν νυν now; present προγόνων προγονος ancestor ἀπαραπόδιστον απαραποδιστος with; amid δόξης δοξα glory εὐστάθειαν ευσταθεια afford; cause τοῖς ο the ἡμετέροις ημετερος our own πράγμασιν πραγμα act; matter
and their destruction was set for the fifth to the seventh of Epeiph, the three days on which the Lord of all most gloriously revealed his mercy and rescued them all together and unharmed:

погубление их назначалось от пятого дня месяца Епифа до седьмого, в течение трех дней, в которые славным образом явил Свою милость Владыка всех и спас их невредимо и всецело.
6:28
ἀπολύσατε απολυω release; dismiss
τοὺς ο the
υἱοὺς υιος son
τοῦ ο the
παντοκράτορος παντοκρατωρ almighty
ἐπουρανίου επουρανιος celestial; heavenly
θεοῦ θεος God
ζῶντος ζαω live; alive
ὃς ος who; what
ἀφ᾿ απο from; away
ἡμετέρων ημετερος our own
μέχρι μεχρι up to; as far as
τοῦ ο the
νῦν νυν now; present
προγόνων προγονος ancestor
ἀπαραπόδιστον απαραποδιστος with; amid
δόξης δοξα glory
εὐστάθειαν ευσταθεια afford; cause
τοῖς ο the
ἡμετέροις ημετερος our own
πράγμασιν πραγμα act; matter
ru▾ LXX-gloss▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
28. «Нисходившие в ад…», βεβηκότες…, слав. правильнее: «сошедшие…», т. е. как бы, сошедшие уже в ад. — «Пиршество спасения…», т. е. пиршество в празднование спасения.
6:296:29: Զի հրամայեալ էր տալ զամենայն հանդերձանս զուրախութեան, մինչեւ յօրն չորեքտասաներորդ, յորում գտին զվճիռ արձակելոյն իւրեանց։ Յա՛նձն առ թագաւորն. հրամա՛ն ետ տալ հրովարտակս ՚ի քաղաքս քաղաքս՝ առ զօրավար զօրավար օրինակ զա՛յս[6535]։[6535] Ոմանք. Զի հրամայեալ տալ զամենայն զհանդերձն ուրա՛՛։
29 Ուրախացան, որ թագաւորը հրամայել է մինչեւ տասնչորսերորդ օրը խնջոյքի պատրաստութիւններ տեսնել, որից յետոյ նա պիտի տար իրենց ազատ արձակելու վճիռը: Թագաւորը յանձն առաւ եւ հրամայեց, որ բոլոր քաղաքների զօրավարներին ուղարկուեն այսպիսի հրովարտակներ.
Զի հրամայեալ էր տալ զամենայն հանդերձանս զուրախութեան, մինչեւ յօրն չորեքտասաներորդ, յորում գտին զվճիռ արձակելոյն իւրեանց: Յա՛նձն առ թագաւորն. հրամա՛ն ետ տալ հրովարտակս ՛ի քաղաքս քաղաքս` առ զօրավար զօրավար օրինակ զա՛յս[114]:

6:29: Զի հրամայեալ էր տալ զամենայն հանդերձանս զուրախութեան, մինչեւ յօրն չորեքտասաներորդ, յորում գտին զվճիռ արձակելոյն իւրեանց։ Յա՛նձն առ թագաւորն. հրամա՛ն ետ տալ հրովարտակս ՚ի քաղաքս քաղաքս՝ առ զօրավար զօրավար օրինակ զա՛յս[6535]։
[6535] Ոմանք. Զի հրամայեալ տալ զամենայն զհանդերձն ուրա՛՛։
29 Ուրախացան, որ թագաւորը հրամայել է մինչեւ տասնչորսերորդ օրը խնջոյքի պատրաստութիւններ տեսնել, որից յետոյ նա պիտի տար իրենց ազատ արձակելու վճիռը: Թագաւորը յանձն առաւ եւ հրամայեց, որ բոլոր քաղաքների զօրավարներին ուղարկուեն այսպիսի հրովարտակներ.
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
6:296:36 Праздновали они, довольствуемые всем от царя, до четырнадцатого дня, в который они и представили прошение об отпуске их.6:37 Царь, соизволив им, великодушно написал в их пользу, за своею подписью, следующее послание к городским начальникам:
6:29 ὁ ο the μὲν μεν first of all οὖν ουν then ταῦτα ουτος this; he ἔλεξεν λεγω tell; declare οἱ ο the δὲ δε though; while ἐν εν in ἀμερεῖ αμερης time; while λυθέντες λυω let loose; untie τὸν ο the ἅγιον αγιος holy σωτῆρα σωτηρ savior θεὸν θεος God αὐτῶν αυτος he; him εὐλόγουν ευλογεω commend; acclaim ἄρτι αρτι this moment; just now τὸν ο the θάνατον θανατος death ἐκπεφευγότες εκφευγω escape
Then they feasted, provided with everything by the king, until the fourteenth day, on which also they made the petition for their dismissal. The king granted their request at once and wrote the following letter for them to the generals in the cities, magnanimously expressing his concern:

6:36 Праздновали они, довольствуемые всем от царя, до четырнадцатого дня, в который они и представили прошение об отпуске их.
6:37 Царь, соизволив им, великодушно написал в их пользу, за своею подписью, следующее послание к городским начальникам:
6:29
ο the
μὲν μεν first of all
οὖν ουν then
ταῦτα ουτος this; he
ἔλεξεν λεγω tell; declare
οἱ ο the
δὲ δε though; while
ἐν εν in
ἀμερεῖ αμερης time; while
λυθέντες λυω let loose; untie
τὸν ο the
ἅγιον αγιος holy
σωτῆρα σωτηρ savior
θεὸν θεος God
αὐτῶν αυτος he; him
εὐλόγουν ευλογεω commend; acclaim
ἄρτι αρτι this moment; just now
τὸν ο the
θάνατον θανατος death
ἐκπεφευγότες εκφευγω escape
ru▾ LXX-gloss▾