Ա Մակաբայեցիներ / 1 Maccabees - 1 |

Text:
< PreviousԱ Մակաբայեցիներ - 1 1 Maccabees - 1Next >


tb▾ armz▾ all ▾
Zohrap 1805
ՆԱԽԱԴՐՈՒԹԻՒՆ ԱՌԱՋԻՆ ՄԱԿԱԲԱՅԵՑՒՈՑ

ՅԱդամայ մինչեւ ցկրկին շինուած պարսպին Երուսաղեմի, եւ ցերկոտասան ամ իշխանութեանն Հրէից Նեեմիայ, կարգաւ ածեն զժամանակն Գիրք Եբրայեցւոց. իսկ անտի եւ յառաջ՝ ո՛չ եւս։ Քանզի երկերիւր (յիսուն) եւ հինգ ամաց միջոցաւ յետ Նեեմեայ կրցեր է ժամանակն Անտիոքայ Եպիփանեայ՝ առ որով պատմութիւնս Մակաբայեցւոց. եւ ՚ի միջոցս յայս ՚ի Յովսեպայ եւ յԱփրիկանեայ առեալ Եւսեբի զանունս քահանայապետիցն որ տիրէին ժողովրդեանն՝ նշանակէ ՚ի կանոնս ժամանակաց։ Բայց զի առ Անտիոքաւ Մեծն կոչեցելով՝ զԱռաջին Մակաբայեցւոցն իրս վճարիլ ասէ ինքն Եւսեբի, որ քառասուն եւ աւելի ամօք յառա՛ջ է քան զԱնտիոքոս Եպիփանէս. այս Երրորդ Մակաբայեցւոցն ճահաւորի. զի առ Մեծն Անտիոքաւ հանդիպի Պտղոմէոս Փիղոպատովր, առ որովք իրք Երրորդ Մակաբայեցւոցն։ Եւ թէ զի՞նչ այսմ պատճառ, ո՛չ ունիմ ասել. եւ՛ս զի եւ առ մահուամբն Շմաւոնի ասէ զԵրկրորդ Մակաբայեցւոցն իրս կատարել. եւ յա՛յտ է ՚ի գրոց աստի, զի Առաջինս՝ եւ ո՛չ Երկրորդ Մակաբայեցին հասուցանէ զպատմութիւնս մինչեւ ցՇմաւոն, կալցի՛ զայս ոք որպէս եւ ախորժէ կամ գրչին սխալել, կամ կարգի գրոցս փոփոխել։ Բայց թէ ո՞ ոք գրեաց զպատմութիւնս զայս, եւ կամ զի՞նչ պատճառաւ, թէպէտ եւ զվերասացեալ միջոցս ժամանակին ո՛չ նշանակեն ինչ գիրք Հրէից՝ յետ Նեեմեայ, բա՛ց յԵսթերայ իրացն. այլ զայս վասն մեծ վշտացն զոր կրեցին Հրէայք վասն աստուածպաշտութեան յԱնտիոքեանց. եւ վասն մե՛ծ քաջութեանն Մակաբեանց, եւ մեծագոյն առ նոսա Աստուծոյ խնամոցն՝ գրեցին մեծաւ զգուշութեամբ. մանաւանդ ՚ի հաւատարմութիւն մարգարէութեանն Դանիելի, որ նշանակեաց զանցս ժամանակին այնորիկ։ Այլ որպէս յԵրկրորդ Մակաբայեցւոջն ասէ, թէ՝ Յասոն Կիւրենացի ՚ի հի՛նգ գիրս բաժանեաց զպատմութիւնս Մակաբայեցւոցն լայն եւ ճոխ բանիւ. զորս յետոյ առեալ համառօտեցին վասն հեշտի՛ ընթերցողաց։ Արդ՝ երեւի յերկոցունց գրոցս զի ՚ի միոջէ նախագրեալ օրինակէ, ՚ի հնգից գրոցն ասեմ Յասոնեայ երկուք ոմանք համառօտեցին. յայտ է՝ զի յայլ եւ յայլ տեղիս կամ ժամանակս. ուստի է՛ ինչ զոր համաձայնին, եւ է՛ ինչ զոր յաւելուն մի քան զմի։ Բայց զանուանս իւրեանց ո՛չ եդին ըստ առաջնոցն պատճառի, զոր ՚ի Դատաւորացն եւ ՚ի Թագաւորութեանցն յառաջաբանսն ասացաք։

А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
Первая книга Маккавейская

Предисловие

О ПЕРВОЙ КНИГЕ МАККАВЕЙСКОЙ

Стройное хронологическое течение священного кодекса, и более или менее связное, исторически последовательное содержание его книг — после книг Неемии и пророка Малахии — внезапно нарушается крупным пробелом в несколько столетий (440–175: г. до Р. X.), не нашедших себе достойного увековечения в священных книгах. С 175: года книги Маккавейские снова продолжают изложение событий священного характера для ветхозаветного человечества и доводят его до 135: г. до Р. X., после чего ветхозаветный кодекс вновь обрывается совершенно, уступая место священным книгам кодекса новозаветного, начинающегося евангельскими повествованиями о рождестве Спасителя мира.

Наименование свое Маккавейские книги заимствовали от прозвания, первоначально усвоенного 3-му сыну священника Маттафии — Иуде — Маккавей, что значит «молот», за его выдающееся геройство и успехи в борьбе с врагами иудеев (1: Мак II:4: — Ιούδας ό επικαλούμενος Μακκαβαιος; ср. Ιούδας Μακκαβαιος — 66: ст.; III:1; V:24; VIII:20: др. Во 2-ой Маккавейской книге во многих местах (VIII:5, 16) прямо ό Μακκοβαιος, и даже просто Μακκαβαίος — X:1, как встречается и в 1: Мак V:34). — От этого прозвища Иуды получило такое наименование «Маккавеев» и все семейство братьев Иуды, и само движение, вызванное и руководимое ими, стало известно под названием борьбы или эпохи «Маккавеев».

Под именем «Маккавейских» в Библии имеются три книги, признаваемые неканоническими.

Первая книга Маккавейская, передав вкратце обстоятельства воцарения Антиоха Епифана на сирийском престоле, повествует о тяжких гонениях этого безбожника на верное Богу иудейство и о геройской борьбе за свою веру и свободу последовательно всего семейства Маккавеев, начиная Маттафиею, родоначальником этой фамилии, и кончая Симоном, т. е. от 175–135: г. до Р. X. (Маттафия, I–II гл.; Иуда, гл. ΙΙI–IX:22: ст.; Ионафан, гл. IX:23–XII:53: ст.; Симон, гл. XIII–XVI).

По свидетельству Оригена и блаж. Иеронима, эта книга написана первоначально на еврейском наречии. Свидетельство первого (у Евсевия, Hist. eccles. VI, 25) таково: έξω τούτων (т. е. кроме этих, канонических книг Ветхого Завета) έστi τα Μακκαβαικα, απερ έπιγέγραπται Σαρβήθ Σορβανέ έλ — (евр. ???, т. е. «владычество», или «История князей сынов Божиих»). — Блаж. Иероним в своем свидетельстве (prolog. galeat.) называет в числе книг, не принадлежащих к канону, только две Маккавейские книги, и при этом замечает: Machabeorum primum librum hebraicum reperi; secundus graecus est, quod ex ipsa quoque phrasi probari potest. — Обе книги находятся уже в Италийском кодексе, и из него перешли в Вульгату, так что блаж. Иероним не переводил их вновь.

Время написания книги . Время написания книги приблизительно может быть указано — в конце жизни первосвященника Иоанна, преемника Симона. Это следует из пометки самого писателя в конце книги, где он, дойдя до истории Иоанна, отсылает читателя к книге дней первосвященства его, не упоминая о его смерти, но перечисляя — «и войны его, и мужественные подвиги его, славно совершенные, и сооружение стен, им воздвигнутых, и другие деяния его… с того времени, как сделался он первосвященником после отца своего» — (XVI гл., 23–24: ст.).

Перевод на греческий язык еврейского оригинала, несомненно, был сделан вскоре же после появления оригинала. Сделанный довольно свободно от оригинала и по-видимому столь же авторитетным лицом, этот перевод вытеснил собою даже оригинал, войдя вместо него и в греческий канон. Иосиф Флавий, известный иудейский историк, пользовался для своего классического труда исключительно переводным текстом.

Писатель книги (как и переводчик) точно неизвестен. Вероятно, это был палестинский иудей, близко стоявший к описываемым лицам и событиям, имевший возможность при написании книги пользоваться не только личными впечатлениями и воспоминаниями, но и официальными документами того времени. Это самое — ставит подлинность и историческую достоверность описываемых событий вне всякого сомнения, тем более, что обо всем том и совершенно согласно повествуют и другие — сирийские и греческие историки (особенно — Поливий), излагая события времен царей сирийских.

Краткое изложение событий после Неемии до воцарения Антиоха Епифана (1–10). Отступничество некоторых сынов Израиля в угоду эллинистическим обычаям (11–15). Удачная война Антиоха Епифана с Египтом (16–19). Разграбление Иерусалима и храма Антиохом, и скорбь иудеев по этому случаю (20–28). Новое разрушение Иерусалима и обращение его в языческую крепость (29–40). Указ Антиоха по всему царству об исповедании одной (эллинской) веры и следовании одним (эллинским) обычаям (41–51). Грозные меры к исполнению указа, гонения и мучения израильтян (52–61). Твердость и непоколебимость многих из них (62–64).
1:11:1: Եւ յետ հարուածոցն Աղ՚էքսանդրի կայսեր Մակեդոնացւոց որդւոյ Փիլիպպեայ. որ խաղա՛ց գնաց նա յերկրէն Քետիմացւոց, ՚ի ժամանակի զի հարկանէր զԴարեհ արքայ զՊարսից եւ զՊարթեւաց. եւ որ թագաւորեաց իսկ յետ նորա, ՚ի վերայ Յունաց աշխարհին եւ Հռոմոց[5568]։ [5568] Ոմանք. Գնաց նա յերկրէն Քետացւոց... որ եւ թագաւորեաց իսկ... եւ Հոռոմոց։
1 Փիլիպպոսի որդի Ալեքսանդր Մակեդոնացի կայսրը Քետիմացիների երկրից դուրս գալով՝ ծնկի բերեց պարսիկների եւ պարթեւների արքայ Դարեհին, թագաւորեց նրա փոխարէն, իշխեց յոյների եւ հռոմէացիների երկրների վրայ:
Եւ յետ հարուածոցն Աղ՛էքսանդրի կայսեր Մակեդոնացւոց որդւոյ Փիլիպպեայ. որ խաղա՛ց գնաց նա յերկրէն Քետիմացւոց, ՛ի ժամանակի զի հարկանէր զԴարեհ արքայ զՊարսից եւ զՊարթեւաց. եւ որ թագաւորեաց իսկ յետ նորա, ՛ի վերայ Յունաց աշխարհին եւ Հռոմոց[1]:

1:1: Եւ յետ հարուածոցն Աղ՚էքսանդրի կայսեր Մակեդոնացւոց որդւոյ Փիլիպպեայ. որ խաղա՛ց գնաց նա յերկրէն Քետիմացւոց, ՚ի ժամանակի զի հարկանէր զԴարեհ արքայ զՊարսից եւ զՊարթեւաց. եւ որ թագաւորեաց իսկ յետ նորա, ՚ի վերայ Յունաց աշխարհին եւ Հռոմոց[5568]։
[5568] Ոմանք. Գնաց նա յերկրէն Քետացւոց... որ եւ թագաւորեաց իսկ... եւ Հոռոմոց։
1 Փիլիպպոսի որդի Ալեքսանդր Մակեդոնացի կայսրը Քետիմացիների երկրից դուրս գալով՝ ծնկի բերեց պարսիկների եւ պարթեւների արքայ Դարեհին, թագաւորեց նրա փոխարէն, իշխեց յոյների եւ հռոմէացիների երկրների վրայ:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:11:1 После того как Александр, сын Филиппа, Македонянин, который вышел из земли Киттим, поразил Дария, царя Персидского и Мидийского, и воцарился вместо него прежде над Елладою,
1:1 καὶ και and; even ἐγένετο γινομαι happen; become μετὰ μετα with; amid τὸ ο the πατάξαι πατασσω pat; impact Ἀλέξανδρον αλεξανδρος Alexandros; Aleksanthros τὸν ο the Φιλίππου φιλιππος Philippos; Filippos Μακεδόνα μακεδων Makedōn; Makethon ὃς ος who; what ἐξῆλθεν εξερχομαι come out; go out ἐκ εκ from; out of γῆς γη earth; land Χεττιιμ χεττιιμ and; even ἐπάταξεν πατασσω pat; impact τὸν ο the Δαρεῖον δαρειον monarch; king Περσῶν περσης and; even Μήδων μηδης and; even ἐβασίλευσεν βασιλευω reign ἀντ᾿ αντι against; instead of αὐτοῦ αυτος he; him πρότερον προτερον earlier ἐπὶ επι in; on τὴν ο the Ἑλλάδα ελλας Hellas; Ellas
1:1. et factum est postquam percussit Alexander Philippi Macedo qui primus regnavit in Graecia egressus de terra Cetthim Darium regem Persarum et MedorumNow it came to pass, after that Alexander the son of Philip the Macedonian, who first reigned in Greece, coming out of the land of Cethim, had overthrown Darius, king of the Persians and Medes:
1. AND it came to pass, after that Alexander the Macedonian, the son of Philip, who came out of the land of Chittim, and smote Darius king of the Persians and Medes, after he had smitten him, that he reigned in his stead, in former time, over Greece.
And it happened, after that Alexander son of Philip, the Macedonian, who came out of the land of Chettiim, had smitten Darius king of the Persians and Medes, that he reigned in his stead, the first over Greece:

1:1 После того как Александр, сын Филиппа, Македонянин, который вышел из земли Киттим, поразил Дария, царя Персидского и Мидийского, и воцарился вместо него прежде над Елладою,
1:1
καὶ και and; even
ἐγένετο γινομαι happen; become
μετὰ μετα with; amid
τὸ ο the
πατάξαι πατασσω pat; impact
Ἀλέξανδρον αλεξανδρος Alexandros; Aleksanthros
τὸν ο the
Φιλίππου φιλιππος Philippos; Filippos
Μακεδόνα μακεδων Makedōn; Makethon
ὃς ος who; what
ἐξῆλθεν εξερχομαι come out; go out
ἐκ εκ from; out of
γῆς γη earth; land
Χεττιιμ χεττιιμ and; even
ἐπάταξεν πατασσω pat; impact
τὸν ο the
Δαρεῖον δαρειον monarch; king
Περσῶν περσης and; even
Μήδων μηδης and; even
ἐβασίλευσεν βασιλευω reign
ἀντ᾿ αντι against; instead of
αὐτοῦ αυτος he; him
πρότερον προτερον earlier
ἐπὶ επι in; on
τὴν ο the
Ἑλλάδα ελλας Hellas; Ellas
1:1. et factum est postquam percussit Alexander Philippi Macedo qui primus regnavit in Graecia egressus de terra Cetthim Darium regem Persarum et Medorum
Now it came to pass, after that Alexander the son of Philip the Macedonian, who first reigned in Greece, coming out of the land of Cethim, had overthrown Darius, king of the Persians and Medes:
1. AND it came to pass, after that Alexander the Macedonian, the son of Philip, who came out of the land of Chittim, and smote Darius king of the Persians and Medes, after he had smitten him, that he reigned in his stead, in former time, over Greece.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
1-9. Первые девять стихов книги представляют собою как бы «введение» к истории Антиоха Епифана и вместе — попытку связать события времен предыдущей библейской книги (Неемии) с последующими, за все время перерыва в библейском повествовании, от 440–175: г. — Как такая попытка, означенный отдел не совсем удовлетворителен для читателя: во-первых, он очень краток и слишком конспективен; во-вторых, он страдает и исторической неточностью, упоминая о каком-то дележе Александром своего государства между друзьями, чего на самом деле он не производил. Повествование начинается словами — καί έγένετο — «и было» — обычная начальная формула в еврейских исторических повествованиях. — «Александр, сын Филиппа, Македонянин…» Александр Великий Македонский, род. 356: г., ум. 323: до Р. Х., основатель Македонской монархии, о могуществе которого пророчествовал Даниил, VIII:21: и XI:3, предсказав и распадение его царства на четыре «не с его силою» и «не к его потомкам» «из земли Киттим…» — ср. Иер II:10: и Иез XXVII:6: — «острова Киттим» — обозначение местности из группы островов и прибрежной полосы земли в западной части Средиземного, и собственно — Эгейского, моря (нынешнего Архипелага); в составе этой местности мыслится и Македония, иначе — Κιτιεις (VIII:5; ср. γή Κιτιαίων, Ис XXIII:1; Чис XXIV:24: и Κίτιοι, Дан XI:30). — Дарий — Δαρείος — последний царь Персидского царства, Дарий III, Кодоман, царств. 336–331: г. до Р. X. — Царь персидский и индийский (ср. XIV:2) — титул царя персидского со времени соединения Мидии и Персии в одну монархию при Кире (ср. Есф I:14–19: ст.; Дан V:28; VI:15; VIII:20). — «Воцарился вместо него прежде над Елладою…» — это выражение должно быть понимаемо не в том смысле, что и Дарий владел Элладою, и что здесь Александр воцарился вместо и после Дария, — прежде воцарения над другими владениями Дария. Последние слова этого выражения — τ. ρότερον έπί τήν Ελλάδα — имеют в виду только первоначальную историю самого Александра, безотносительно к Дарию, вместо которого Александр воцарился потом в других его собственных странах. Воцарение прежде над Элладою было, таким образом, прежде воцарения во владениях Дария и вместо Дария. Это и хочет сказать писатель. Как вводные слова, и отступление мысли в предшествующие описываемым события, это выражение «прежде над Елладою» следовало бы поставить в скобки. «Царем Эллады», собственно, Александр провозглашен был значительно позднее, вначале же он вел свои войны с персами лишь как свободно избранный объединенными греческими силами главный военачальник, полководец. Замечание VI:2: ст., что он «первый (царь) воцарившийся над Еллинами» — не совсем точно, так как уже отец его Филипп на равных правах управлял эллинами; поэтому надо полагать, что «первым (царем) воцарившимся над еллинами» Александр представлялся признанию Иудеев, как сломивший могущество персов, сменивший их значение на Востоке, как основатель новой мировой эллинской монархии, перед славою которой совершенно померкла слава отца. Право на наименование Александра первым царем Греции давалось также Иудею и известным пророчеством Даниила — VIII:21: — о новых слагавшихся мировых событиях.
1:21:2: Եւ զօրաժողո՛վ լինէր մեծա՛ւ պատերազմաւ, զամուրս հարկանէր, զբազում թագաւորս ՚ի սո՛ւր սուսերի իւրոյ սատակէր.
2 Այնուհետեւ զօրք հաւաքելով՝ մեծ պատերազմներ մղեց, բերդեր գրաւեց, բազում թագաւորներ սպանեց,
Եւ զօրաժողո՛վ լինէր մեծա՛ւ պատերազմաւ, զամուրս հարկանէր, զբազում թագաւորս ՛ի սո՛ւր սուսերի իւրոյ սատակէր:

1:2: Եւ զօրաժողո՛վ լինէր մեծա՛ւ պատերազմաւ, զամուրս հարկանէր, զբազում թագաւորս ՚ի սո՛ւր սուսերի իւրոյ սատակէր.
2 Այնուհետեւ զօրք հաւաքելով՝ մեծ պատերազմներ մղեց, բերդեր գրաւեց, բազում թագաւորներ սպանեց,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:21:2 он произвел много войн и овладел многими укрепленными местами, и убивал царей земли.
1:2 καὶ και and; even συνεστήσατο συνιστημι introduce; establish πολέμους πολεμος battle πολλοὺς πολυς much; many καὶ και and; even ἐκράτησεν κρατεω seize; retain ὀχυρωμάτων οχυρωμα stronghold καὶ και and; even ἔσφαξεν σφαζω slaughter βασιλεῖς βασιλευς monarch; king τῆς ο the γῆς γη earth; land
1:2. constituit proelia multa et omnium obtinuit munitiones et interfecit reges terraeHe fought many battles, and took the strong holds of all, and slew the kings of the earth:
2. And he fought many battles, and won many strongholds, and slew the kings of the earth,
And made many wars, and won many strong holds, and slew the kings of the earth:

1:2 он произвел много войн и овладел многими укрепленными местами, и убивал царей земли.
1:2
καὶ και and; even
συνεστήσατο συνιστημι introduce; establish
πολέμους πολεμος battle
πολλοὺς πολυς much; many
καὶ και and; even
ἐκράτησεν κρατεω seize; retain
ὀχυρωμάτων οχυρωμα stronghold
καὶ και and; even
ἔσφαξεν σφαζω slaughter
βασιλεῖς βασιλευς monarch; king
τῆς ο the
γῆς γη earth; land
1:2. constituit proelia multa et omnium obtinuit munitiones et interfecit reges terrae
He fought many battles, and took the strong holds of all, and slew the kings of the earth:
2. And he fought many battles, and won many strongholds, and slew the kings of the earth,
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
2. «Убивал царей земли…» — это было не «убиение» их в сражениях, а обычное древним варварам, в том числе и грекам, предание на смерть по взятии в плен, — на смерть, иногда крайне мучительную и бесчеловечную (Иер XXXIX:6–7; LII:10–11). Под «царями земли» (греч. Βασιλείς, без члена) здесь разумеются цари и князья подвластные персидскому великому царю и носившие царский титул наместники и правители различных провинций великой монархии.
1:31:3: առնո՛յր զօր բազում ազգաց ազգաց հեթանոսաց. եւ սարսէր երկիրս ամենայն առաջի նորա[5569]։ [5569] Ոմանք. Առնոյր զաւար բազում։
3 հեթանոս տարբեր ազգերից մեծ աւար վերցրեց: Ամբողջ երկիրը դողում էր նրա առաջ:
առնո՛յր զօր բազում ազգաց ազգաց հեթանոսաց. եւ սարսէր երկիրս ամենայն առաջի նորա[2]:

1:3: առնո՛յր զօր բազում ազգաց ազգաց հեթանոսաց. եւ սարսէր երկիրս ամենայն առաջի նորա[5569]։
[5569] Ոմանք. Առնոյր զաւար բազում։
3 հեթանոս տարբեր ազգերից մեծ աւար վերցրեց: Ամբողջ երկիրը դողում էր նրա առաջ:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:31:3 И прошел до пределов земли и взял добычу от множества народов; и умолкла земля пред ним, и он возвысился, и вознеслось сердце его.
1:3 καὶ και and; even διῆλθεν διερχομαι pass through; spread ἕως εως till; until ἄκρων ακρον top; tip τῆς ο the γῆς γη earth; land καὶ και and; even ἔλαβεν λαμβανω take; get σκῦλα σκυλον spoil πλήθους πληθος multitude; quantity ἐθνῶν εθνος nation; caste καὶ και and; even ἡσύχασεν ησυχαζω tranquil; keep quiet ἡ ο the γῆ γη earth; land ἐνώπιον ενωπιος in the face; facing αὐτοῦ αυτος he; him καὶ και and; even ὑψώθη υψοω elevate; lift up καὶ και and; even ἐπήρθη επαιρω lift up; rear up ἡ ο the καρδία καρδια heart αὐτοῦ αυτος he; him
1:3. et pertransiit usque ad fines terrae et accepit spolia multitudinis gentium et siluit terra in conspectu eiusAnd he went through even to the ends of the earth: and took the spoils of many nations: and the earth was quiet before him.
3. and went through to the ends of the earth, and took spoils of a multitude of nations. And the earth was quiet before him, and he was exalted, and his heart was lifted up,
And went through to the ends of the earth, and took spoils of many nations, insomuch that the earth was quiet before him; whereupon he was exalted and his heart was lifted up:

1:3 И прошел до пределов земли и взял добычу от множества народов; и умолкла земля пред ним, и он возвысился, и вознеслось сердце его.
1:3
καὶ και and; even
διῆλθεν διερχομαι pass through; spread
ἕως εως till; until
ἄκρων ακρον top; tip
τῆς ο the
γῆς γη earth; land
καὶ και and; even
ἔλαβεν λαμβανω take; get
σκῦλα σκυλον spoil
πλήθους πληθος multitude; quantity
ἐθνῶν εθνος nation; caste
καὶ και and; even
ἡσύχασεν ησυχαζω tranquil; keep quiet
ο the
γῆ γη earth; land
ἐνώπιον ενωπιος in the face; facing
αὐτοῦ αυτος he; him
καὶ και and; even
ὑψώθη υψοω elevate; lift up
καὶ και and; even
ἐπήρθη επαιρω lift up; rear up
ο the
καρδία καρδια heart
αὐτοῦ αυτος he; him
1:3. et pertransiit usque ad fines terrae et accepit spolia multitudinis gentium et siluit terra in conspectu eius
And he went through even to the ends of the earth: and took the spoils of many nations: and the earth was quiet before him.
3. and went through to the ends of the earth, and took spoils of a multitude of nations. And the earth was quiet before him, and he was exalted, and his heart was lifted up,
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
3. «Прошел до пределов земли…» — гиперболическое выражение, имеющее некоторое оправдание в выдающихся успехах завоевателя. — «Умолкла земля пред ним…» — смысл выражения может быть тот же, что в Пс LXXV:9: — «земля убоялась и утихла» (ср. XI:38–52), или это может обозначать и действительное успокоение и мирное настроение земли, как VII:50; IX:57; XIV:7; ср. Суд III:11; V:31.
1:41:4: Զօրաժողո՛վ լինէր զօրօք բազմօք, եւ հասանէր ՚ի վերայ երկրի, յամենայն պետութեանցն զօրութեանց,
4 Նա բազմաթիւ զօրք հաւաքեց, յարձակուեց բոլոր հզօր երկրների վրայ
Զօրաժողո՛վ լինէր զօրօք բազմօք, եւ հասանէր ՛ի վերայ երկրի, յամենայն պետութեանցն զօրութեանց:

1:4: Զօրաժողո՛վ լինէր զօրօք բազմօք, եւ հասանէր ՚ի վերայ երկրի, յամենայն պետութեանցն զօրութեանց,
4 Նա բազմաթիւ զօրք հաւաքեց, յարձակուեց բոլոր հզօր երկրների վրայ
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:41:4 Он собрал весьма сильное войско и господствовал над областями и народами и властителями,
1:4 καὶ και and; even συνῆξεν συναγω gather δύναμιν δυναμις power; ability ἰσχυρὰν ισχυρος forceful; severe σφόδρα σφοδρα vehemently; tremendously καὶ και and; even ἦρξεν αρχω rule; begin χωρῶν χωρα territory; estate ἐθνῶν εθνος nation; caste καὶ και and; even τυράννων τυραννος.1 and; even ἐγένοντο γινομαι happen; become αὐτῷ αυτος he; him εἰς εις into; for φόρον φορος.1 income tax
1:4. et congregavit virtutem exercituum fortem nimis et exaltatum est et elevatum cor eiusAnd he gathered a power, and a very strong army: and his heart was exalted and lifted up:
4. and he gathered together an exceeding strong host, and ruled over countries and nations and principalities,
And he gathered a mighty strong host and ruled over countries, and nations, and kings:

1:4 Он собрал весьма сильное войско и господствовал над областями и народами и властителями,
1:4
καὶ και and; even
συνῆξεν συναγω gather
δύναμιν δυναμις power; ability
ἰσχυρὰν ισχυρος forceful; severe
σφόδρα σφοδρα vehemently; tremendously
καὶ και and; even
ἦρξεν αρχω rule; begin
χωρῶν χωρα territory; estate
ἐθνῶν εθνος nation; caste
καὶ και and; even
τυράννων τυραννος.1 and; even
ἐγένοντο γινομαι happen; become
αὐτῷ αυτος he; him
εἰς εις into; for
φόρον φορος.1 income tax
1:4. et congregavit virtutem exercituum fortem nimis et exaltatum est et elevatum cor eius
And he gathered a power, and a very strong army: and his heart was exalted and lifted up:
4. and he gathered together an exceeding strong host, and ruled over countries and nations and principalities,
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
4. «Сделались его данниками…», греч. έγένοντο είς φόρον, ср. Суд I:30, 33, 35.
1:51:5: եւ զաշխարհս ամենայն ՚ի հարկի՛ կացուցանէր։
5 ու ողջ աշխարհը հարկատու դարձրեց:
եւ զաշխարհս ամենայն ՛ի հարկի՛ կացուցանէր:

1:5: եւ զաշխարհս ամենայն ՚ի հարկի՛ կացուցանէր։
5 ու ողջ աշխարհը հարկատու դարձրեց:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:5[1:4] и они сделались его данниками.
(see #4)
1:5. et obtinuit regiones gentium et tyrannos et facti sunt illi in tributumAnd he subdued countries of nations, and princes; and they became tributaries to him.
[4] and they became tributary unto him.
KJV [4] who became tributaries unto him:

[1:4] и они сделались его данниками.
(see #4)
1:5. et obtinuit regiones gentium et tyrannos et facti sunt illi in tributum
And he subdued countries of nations, and princes; and they became tributaries to him.
[4] and they became tributary unto him.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
1:61:6: Եւ յետ այսր անկանէր ՚ի մահիճս իւր եւ զա՛խտս մահու ջերանէր. եւ իբրեւ ետես թէ մեռանիմ[5570], [5570] Ոմանք. Եւ զախտ մահու... եթէ մեռանի։
6 Դրանից յետոյ նա մահացու ախտով հիւանդացաւ եւ անկողին ընկաւ:
Եւ յետ այսր անկանէր ՛ի մահիճս իւր եւ զա՛խտս մահու ջերանէր. եւ իբրեւ ետես թէ մեռանիմ[3]:

1:6: Եւ յետ այսր անկանէր ՚ի մահիճս իւր եւ զա՛խտս մահու ջերանէր. եւ իբրեւ ետես թէ մեռանիմ[5570],
[5570] Ոմանք. Եւ զախտ մահու... եթէ մեռանի։
6 Դրանից յետոյ նա մահացու ախտով հիւանդացաւ եւ անկողին ընկաւ:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:61:5 После того он слег в постель и, почувствовав, что умирает,
1:5 καὶ και and; even μετὰ μετα with; amid ταῦτα ουτος this; he ἔπεσεν πιπτω fall ἐπὶ επι in; on τὴν ο the κοίτην κοιτη lying down; relations καὶ και and; even ἔγνω γινωσκω know ὅτι οτι since; that ἀποθνῄσκει αποθνησκω die
1:6. et post haec decidit in lectum et cognovit quia moriturAnd after these things, he fell down upon his bed, and knew that he should die.
5. And after these things he fell sick, and perceived that he should die.
KJV [5] And after these things he fell sick, and perceived that he should die:

1:5 После того он слег в постель и, почувствовав, что умирает,
1:5
καὶ και and; even
μετὰ μετα with; amid
ταῦτα ουτος this; he
ἔπεσεν πιπτω fall
ἐπὶ επι in; on
τὴν ο the
κοίτην κοιτη lying down; relations
καὶ και and; even
ἔγνω γινωσκω know
ὅτι οτι since; that
ἀποθνῄσκει αποθνησκω die
1:6. et post haec decidit in lectum et cognovit quia moritur
And after these things, he fell down upon his bed, and knew that he should die.
5. And after these things he fell sick, and perceived that he should die.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
6. Повествование, что Александр «еще при жизни своей» разделил свое царство между своими сподвижниками, не находит подтверждения у других историков Александра. Достовернейшие и обстоятельнейшие из них (Арриан, VII, 26: и Курций X, 5) передают о последних минутах его жизни, что окружающие его одр действительно задали ему вопрос: «Кому поручает он свое царство?» Но на этот вопрос Александр лишь ответил одним словом: «достойнейшему!» (τώκρατίστω). При этом он передал свой царский перстень своему главному телохранителю, Пердикке, в знак назначения его наместником царства, которое было затем поделено самими главными военачальниками и сподвижниками Александра.
1:71:7: կոչեա՛ց նա զծառայսն դայեկորդիսն իւր, զչորեսին փառաւորեալս ՚ի նմանէ, որ ընդ նմա՛ իսկ սնեալ էին ՚ի մանկութենէ. եւ բաժանեաց եւ ետ նոցա զարքայութիւնն իւր, մինչդեռ ինքն կենդանի՛ էր[5571]։ [5571] Ոմանք. Դայեակորդիսն իւր։
7 Երբ տեսաւ, որ մեռնում է, կանչեց մանկուց իր հետ սնուած-դաստիարակուած ծառաներին՝ իր կողմից փառքի արժանացած իր չորս կաթնեղբայրներին, ու քանի դեռ կենդանի էր, իր թագաւորութիւնը բաժանեց եւ տուեց նրանց:
կոչեա՛ց նա զծառայսն դայեկորդիսն իւր, զչորեսին փառաւորեալս ՛ի նմանէ, որ ընդ նմա՛ իսկ սնեալ էին ՛ի մանկութենէ. եւ բաժանեաց եւ ետ նոցա զարքայութիւնն իւր, մինչդեռ ինքն կենդանի՛ էր[4]:

1:7: կոչեա՛ց նա զծառայսն դայեկորդիսն իւր, զչորեսին փառաւորեալս ՚ի նմանէ, որ ընդ նմա՛ իսկ սնեալ էին ՚ի մանկութենէ. եւ բաժանեաց եւ ետ նոցա զարքայութիւնն իւր, մինչդեռ ինքն կենդանի՛ էր[5571]։
[5571] Ոմանք. Դայեակորդիսն իւր։
7 Երբ տեսաւ, որ մեռնում է, կանչեց մանկուց իր հետ սնուած-դաստիարակուած ծառաներին՝ իր կողմից փառքի արժանացած իր չորս կաթնեղբայրներին, ու քանի դեռ կենդանի էր, իր թագաւորութիւնը բաժանեց եւ տուեց նրանց:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:71:6 призвал знатных из слуг своих, которые были воспитаны с ним от юности, и разделил им свое царство еще при жизни своей.
1:6 καὶ και and; even ἐκάλεσεν καλεω call; invite τοὺς ο the παῖδας παις child; boy αὐτοῦ αυτος he; him τοὺς ο the ἐνδόξους ενδοξος glorious τοὺς ο the συνεκτρόφους συνεκτροφος he; him ἐκ εκ from; out of νεότητος νεοτης youth καὶ και and; even διεῖλεν διαιρεω divide αὐτοῖς αυτος he; him τὴν ο the βασιλείαν βασιλεια realm; kingdom αὐτοῦ αυτος he; him ἔτι ετι yet; still αὐτοῦ αυτος he; him ζῶντος ζαω live; alive
1:7. et vocavit pueros suos nobiles qui secum erant nutriti a iuventute et divisit illis regnum suum cum adhuc viveretAnd he called his servants, the nobles that were brought up with him from his youth: and he divided his kingdom among them, while he was yet alive.
6. And he called his servants, which were honourable, which had been brought up with him from his youth, and he divided unto them his kingdom, while he was yet alive.
KJV [6] Wherefore he called his servants, such as were honourable, and had been brought up with him from his youth, and parted his kingdom among them, while he was yet alive:

1:6 призвал знатных из слуг своих, которые были воспитаны с ним от юности, и разделил им свое царство еще при жизни своей.
1:6
καὶ και and; even
ἐκάλεσεν καλεω call; invite
τοὺς ο the
παῖδας παις child; boy
αὐτοῦ αυτος he; him
τοὺς ο the
ἐνδόξους ενδοξος glorious
τοὺς ο the
συνεκτρόφους συνεκτροφος he; him
ἐκ εκ from; out of
νεότητος νεοτης youth
καὶ και and; even
διεῖλεν διαιρεω divide
αὐτοῖς αυτος he; him
τὴν ο the
βασιλείαν βασιλεια realm; kingdom
αὐτοῦ αυτος he; him
ἔτι ετι yet; still
αὐτοῦ αυτος he; him
ζῶντος ζαω live; alive
1:7. et vocavit pueros suos nobiles qui secum erant nutriti a iuventute et divisit illis regnum suum cum adhuc viveret
And he called his servants, the nobles that were brought up with him from his youth: and he divided his kingdom among them, while he was yet alive.
6. And he called his servants, which were honourable, which had been brought up with him from his youth, and he divided unto them his kingdom, while he was yet alive.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
7. «Александр царствовал двенадцать лет…» По Арриану, XII, 28: — двенадцать лет и 8: месяцев. В ночь под 1: июня на него напала жестокая лихорадка, и к вечеру 11: его не стало…
1:81:8: Եւ թագաւորեա՛ց Աղ՚էքսանդրոս ամս երկոտասան՝ եւ մեռաւ։
8 Ալեքսանդրը տասներկու տարի թագաւորելուց յետոյ մեռաւ:
Եւ թագաւորեա՛ց Աղ՛էքսանդրոս ամս երկոտասան` եւ մեռաւ:

1:8: Եւ թագաւորեա՛ց Աղ՚էքսանդրոս ամս երկոտասան՝ եւ մեռաւ։
8 Ալեքսանդրը տասներկու տարի թագաւորելուց յետոյ մեռաւ:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:81:7 Александр царствовал двенадцать лет и умер.
1:7 καὶ και and; even ἐβασίλευσεν βασιλευω reign Ἀλέξανδρος αλεξανδρος Alexandros; Aleksanthros ἔτη ετος year δώδεκα δωδεκα twelve καὶ και and; even ἀπέθανεν αποθνησκω die
1:8. et regnavit Alexander annis duodecim et mortuus estAnd Alexander reigned twelve years, and he died.
7. And Alexander reigned twelve years, and he died.
KJV [7] So Alexander reigned twelve years, and then died:

1:7 Александр царствовал двенадцать лет и умер.
1:7
καὶ και and; even
ἐβασίλευσεν βασιλευω reign
Ἀλέξανδρος αλεξανδρος Alexandros; Aleksanthros
ἔτη ετος year
δώδεκα δωδεκα twelve
καὶ και and; even
ἀπέθανεν αποθνησκω die
1:8. et regnavit Alexander annis duodecim et mortuus est
And Alexander reigned twelve years, and he died.
7. And Alexander reigned twelve years, and he died.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
8. «Владычествовали слуги его каждый в своем месте…», т. е. в доставшейся каждому части, объявив себя царями.
1:91:9: Յետ նորա զատեալ հաստատեցան կացի՛ն յիւրաքանչիւր տէրութեան դայեկորդիքն իւր[5572], [5572] ՚Ի բազումս պակասի. Յետ նորա զատեալ հաստա՛՛։
9 Նրանից յետոյ իր կաթնեղբայրները իշխեցին իրենց բաժին հասած տարածքում.
Յետ նորա զատեալ հաստատեցան կացի՛ն յիւրաքանչիւր տէրութեան դայեկորդիքն իւր[5]:

1:9: Յետ նորա զատեալ հաստատեցան կացի՛ն յիւրաքանչիւր տէրութեան դայեկորդիքն իւր[5572],
[5572] ՚Ի բազումս պակասի. Յետ նորա զատեալ հաստա՛՛։
9 Նրանից յետոյ իր կաթնեղբայրները իշխեցին իրենց բաժին հասած տարածքում.
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:91:8 И владычествовали слуги его каждый в своем месте.
1:8 καὶ και and; even ἐπεκράτησαν επικρατεω the παῖδες παις child; boy αὐτοῦ αυτος he; him ἕκαστος εκαστος each ἐν εν in τῷ ο the τόπῳ τοπος place; locality αὐτοῦ αυτος he; him
1:9. et obtinuerunt pueri eius regnum unusquisque in loco suoAnd his servants made themselves kings, every one in his place:
8. And his servants bare rule, each one in his place.
KJV [8] And his servants bare rule every one in his place:

1:8 И владычествовали слуги его каждый в своем месте.
1:8
καὶ και and; even
ἐπεκράτησαν επικρατεω the
παῖδες παις child; boy
αὐτοῦ αυτος he; him
ἕκαστος εκαστος each
ἐν εν in
τῷ ο the
τόπῳ τοπος place; locality
αὐτοῦ αυτος he; him
1:9. et obtinuerunt pueri eius regnum unusquisque in loco suo
And his servants made themselves kings, every one in his place:
8. And his servants bare rule, each one in his place.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
9. «Все они возложили на себя венцы…» Под «всеми» здесь надлежит разуметь собственно упоминаемых в 6: ст. «знатных» из слуг Александра, каковы были: Антигон, получивший Азию, Птоломей — Египет, Селевк — Вавилон, Лизимах — Фракию, Кассандр — Македонию. — «А после них и сыновья их в течение многих лет…», т. е., царствовали, — возлагая на себя венцы. — «И умножили зло на земле…», — т. е. причинили много страдания и скорбей своими междоусобными войнами и неправдами всякого рода. Отсюда писатель делает естественный переход к описанию жестокостей Антиоха Епифана, разразившихся над Иудеею.
1:101:10: թա՛գ կապեցին իւրաքանչիւր յետ մահուան նորա. եւ որդիք նոցա յետ նոցա՝ ամս բազումս. բազմացուցին զանօրէնութիւնս, եւ լցի՛ն զերկիր չարեօք իւրեանց։
10 նրա մահուանից յետոյ իւրաքանչիւրը թագ կապեց իր գլխին: Սրանց հետեւեցին նաեւ իրենց որդիները: Եւ այսպէս՝ երկար տարիներ: Սրանք բազմացրին անօրէնութիւններն ու երկիրը լցրին իրենց չարագործութիւններով:
թա՛գ կապեցին իւրաքանչիւր յետ մահուան նորա. եւ որդիք նոցա յետ նոցա` ամս բազումս. բազմացուցին զանօրէնութիւնս, եւ լցի՛ն զերկիր չարեօք իւրեանց:

1:10: թա՛գ կապեցին իւրաքանչիւր յետ մահուան նորա. եւ որդիք նոցա յետ նոցա՝ ամս բազումս. բազմացուցին զանօրէնութիւնս, եւ լցի՛ն զերկիր չարեօք իւրեանց։
10 նրա մահուանից յետոյ իւրաքանչիւրը թագ կապեց իր գլխին: Սրանց հետեւեցին նաեւ իրենց որդիները: Եւ այսպէս՝ երկար տարիներ: Սրանք բազմացրին անօրէնութիւններն ու երկիրը լցրին իրենց չարագործութիւններով:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:101:9 И по смерти его все они возложили на себя венцы, а после них и сыновья их в течение многих лет; и умножили зло на земле.
1:9 καὶ και and; even ἐπέθεντο επιτιθημι put on; put another πάντες πας all; every διαδήματα διαδημα diadem μετὰ μετα with; amid τὸ ο the ἀποθανεῖν αποθνησκω die αὐτὸν αυτος he; him καὶ και and; even οἱ ο the υἱοὶ υιος son αὐτῶν αυτος he; him ὀπίσω οπισω in back; after αὐτῶν αυτος he; him ἔτη ετος year πολλὰ πολυς much; many καὶ και and; even ἐπλήθυναν πληθυνω multiply κακὰ κακος bad; ugly ἐν εν in τῇ ο the γῇ γη earth; land
1:10. et inposuerunt sibi omnes diademata post mortem eius et filii eorum post eos annis multis et multiplicata sunt mala in terraAnd they all put crowns upon themselves after his death, and their sons after them, many years; and evils were multiplied in the earth.
9. And they did all put diadems upon themselves after that he was dead, and so did their sons after them many years: and they multiplied evils in the earth.
KJV [9] And after his death they all put crowns upon themselves; so did their sons after them many years: and evils were multiplied in the earth:

1:9 И по смерти его все они возложили на себя венцы, а после них и сыновья их в течение многих лет; и умножили зло на земле.
1:9
καὶ και and; even
ἐπέθεντο επιτιθημι put on; put another
πάντες πας all; every
διαδήματα διαδημα diadem
μετὰ μετα with; amid
τὸ ο the
ἀποθανεῖν αποθνησκω die
αὐτὸν αυτος he; him
καὶ και and; even
οἱ ο the
υἱοὶ υιος son
αὐτῶν αυτος he; him
ὀπίσω οπισω in back; after
αὐτῶν αυτος he; him
ἔτη ετος year
πολλὰ πολυς much; many
καὶ και and; even
ἐπλήθυναν πληθυνω multiply
κακὰ κακος bad; ugly
ἐν εν in
τῇ ο the
γῇ γη earth; land
1:10. et inposuerunt sibi omnes diademata post mortem eius et filii eorum post eos annis multis et multiplicata sunt mala in terra
And they all put crowns upon themselves after his death, and their sons after them, many years; and evils were multiplied in the earth.
9. And they did all put diadems upon themselves after that he was dead, and so did their sons after them many years: and they multiplied evils in the earth.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
10. «И вышел от них корень греха…» Смысл выражения «корень греха» ('ρίζα αμαρτωλός) уясняется из сопоставления его с подобными же выражениями у Исаии XI:1: — «корень Иессеев», цвет, отрасль, ветвь от него, а также у Сираха, XLVII:26: — «корень Давидов» . Во всех этих случаях — «корень» употребляется в смысле «отпрыск», «отросток» от чего-либо, но не в смысле — «начало» или «источник». «Корень греха» в данном случае значит «отпрыск греха», как злого начала в мире, порождение, воплощение этого начала в Антиохе и его нечестивой жизни. Этот «корень» «вышел от них», т. е. преемников Александра, в их совокупности представлявших удобную для этого среду или почву. Частнее — здесь разуметь можно и династию царей «Селевкидов», в ряду которых Антиох приходился 8-м, а с именем Антиоха — 4-м . Прозвание его Епифан — Επιφανής — означает «блестящий», «славный», «благородный». — «Сын царя Антиоха…», т. е. Ill-го или Великого, царствовавшего 223–187: г. и оставившего после себя двух сыновей — Селевка IV Филопатора (187–175: г.) и Антиоха Епифана (175–163: г.). — «Который был заложником в Риме…» — относится к ранее упомянутому Антиоху Епифану, а не к отцу его, тоже Антиоху, хотя имя его и ближе к определению «который». Это было после битвы при Магнезии, в 189: г. до Р. Х. — «В сто тридцать седьмом году царства Еллинского…», т. е. эры Селевкидовой, начало которой совпадает с 117, 1: г. эры Олимпиад, с 442: г. от основания Рима, и с 312: г. до Р. Х. При более точном вычислении и сопоставлении времени по всем этим эрам необходимо иметь в виду, во-первых, различные начальные пункты или времена года, с которых ведется счет каждой эры. Так, год основания Селевкидской монархии — от осени до осени — падает на 1-ю Олимпиаду 117: г., ведущую свой счет от лета до лета 312–311: г. до Р. Х., а этот последний (год христианской эры), как известно, ведет свой счет от зимы до зимы. Во-вторых, немало может запутывать в данном случае то обстоятельство, что писатель Маккавейской книги везде держится странной манеры считать годы по Селевкидовой эре, между тем как счет месяцев ведет по еврейскому обычаю от Нисана до Нисана (т. е. от апреля до апреля, или от весны до весны), как видно, напр., из IV:52; X:21: и др. мест, а иногда и по римскому обычаю — от января до января. Принимая во внимание эти соображения, можно точнее установить, что год воцарения Антиоха Епифана — 137-й по эре Селевкидовой — соответствовал 175: году до Р. Х., точнее — продолжаясь от осени 176: года до осени 175: года христианской эры. — Обстоятельства воцарения Антиоха Епифана заслуживают быть отмеченными, равно как не излишне для большей ясности и обстоятельности представить хотя краткий очерк событий, предшествовавших истории Антиоха. Селевк Никатор, родоначальник династии Селевкидов — один из замечательнейших полководцев великого Александра, был, между прочим, основателем особого Сиро-Македонского царства, в состав которого в 312: году вошел Вавилон, а также многие страны по прибрежьям Средиземного моря. Объединивший, таким образам, большую часть монархии Александра, Селевк открывает собою могущественную эру Селевкидов, с судьбами которой надолго связались судьбы иудейства, в продолжение, между прочим, всего периода Маккавеев. Время владычества Селевкидов над Сириею и Палестиною дало одну из наиболее оживленных и плодотворных эпох иудейства, когда борьба с увлечением обычаями эллинскими, возгоравшаяся в лучшей части иудейского народа, не только выдержала блестяще множество нахлынувших бедствий, но и успела на время воскресить счастливые времена лучших царей иудейских. Первые Селевкиды не только не были в большую тягость для Иудеев, но и ознаменовали себя многими по отношению к ним милостями. Так, Селевк Никатор пожаловал права гражданства многим иудеям в построенных им в Азии и нижней Сирии городах, и даже в самой столице своей — Антиохии. Это право поддерживали за иудеями и ближайшие преемники Селевка — Антиох I Сотер (282–262) и особенно Антиох II Феос (262–246). При Селевке Каллинике, преемнике Антиоха II (246–226), Иудея начала переживать много бедствий, сделавшись ареною борьбы Селевкидов с Птолемеями (царями египетскими), вынужденная угождать двум сторонам и расплачиваться одинаково как в победах одной, так и в поражениях другой стороны. Особенной силы достигли эти бедствия Иудеи с выступлением Антиоха III Великого (после Селевка III Керавна, 226–223: г.), увлекшегося в борьбу не только с Египтом, но и Римом (223–187: г.). Сражение с римлянами (при Магнезии, в 189: г.), очень неудачное для Антиоха, вынудило его на постыдный мир с Римом, одним из условий которого было, между прочим, и владычество Антиоха Епифана. Для самого Антиоха Епифана это имело ту добрую сторону, что помогло ему получить надлежащее, хотя и в Римском духе, воспитание, соответствовавшее его будущему предназначению, и завести связи с молодою знатью мощно расцветавшего мирового города. Когда Антиох III умер, и на престол вступил Селевк IV Филопатор, старший брат Антиоха Епифана, последний тотчас же был вызван к сирийскому двору. Но еще прежде, чем Антиох дошел до Сирии, его встретило известие о гибели его брата от руки Илиодора, который, однако, не успел утвердиться на престоле убитого, и сам погиб от сторонников Антиоха. Беспрепятственно унаследовав престол брата, Антиох не умедлил применить в своем положении все, чему научил его Рим. Хорошо понимая, что упадок и слабость Селевкидской монархии с самого начала обусловливались отсутствием действительного национального единства, Антиох не остановился перед тем, чтобы вступить для достижения и упрочения этого единства на новый путь усиленнейшего «эллинизирования» своих владений, т. е. введения в них повсюду одних обычаев, одного языка, веры и просвещения в тогдашнем языческом духе, — путь, который, между прочим, привел его к роковой борьбе с евреями, и создал ему столь печальную известность в истории. О всех этих событиях подробнее и начинает повествовать 1: книга Маккавейская, с дальнейшего стиха 11-го.
1:111:11: ՚Ի նոցանէ բղխէր արմատ չարի, շառաւի՛ղ դառնութեան անօրէնն Անտիոք, որդի Անտիոքայ արքայի, որ էր մնացեալ ՚ի պատա՛նդս ՚ի Հռոմ քաղաքի։ Եւ թագաւորեաց նա յամին հարիւրորդի երեսներորդի եւթներորդի թագաւորութեանն Յունաց[5573]։ [5573] Ոմանք. Արմատ չար, շառաւեղ... որ սերմանեալ ՚ի պատանդս։
11 Սրանցից է սերում չարիքի արմատ, դառնութեան շառաւիղ, անօրէն Անտիոքոսը՝ Անտիոքոս արքայի որդին, որ պատանդ էր մնացել Հռոմ քաղաքում: Նա թագաւորեց յոյների թագաւորութեան հարիւր երեսունեօթներորդ տարում:
՛Ի նոցանէ բղխէր արմատ չարի, շառաւի՛ղ դառնութեան անօրէնն Անտիոք, որդի Անտիոքայ արքայի, որ էր մնացեալ ՛ի պատա՛նդս ՛ի Հռոմ քաղաքի: Եւ թագաւորեաց նա յամին հարիւրորդի երեսներորդի եւթներորդի թագաւորութեանն Յունաց[6]:

1:11: ՚Ի նոցանէ բղխէր արմատ չարի, շառաւի՛ղ դառնութեան անօրէնն Անտիոք, որդի Անտիոքայ արքայի, որ էր մնացեալ ՚ի պատա՛նդս ՚ի Հռոմ քաղաքի։ Եւ թագաւորեաց նա յամին հարիւրորդի երեսներորդի եւթներորդի թագաւորութեանն Յունաց[5573]։
[5573] Ոմանք. Արմատ չար, շառաւեղ... որ սերմանեալ ՚ի պատանդս։
11 Սրանցից է սերում չարիքի արմատ, դառնութեան շառաւիղ, անօրէն Անտիոքոսը՝ Անտիոքոս արքայի որդին, որ պատանդ էր մնացել Հռոմ քաղաքում: Նա թագաւորեց յոյների թագաւորութեան հարիւր երեսունեօթներորդ տարում:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:111:10 И вышел от них корень греха Антиох Епифан, сын царя Антиоха, который был заложником в Риме, и воцарился в сто тридцать седьмом году царства Еллинского.
1:10 καὶ και and; even ἐξῆλθεν εξερχομαι come out; go out ἐξ εκ from; out of αὐτῶν αυτος he; him ῥίζα ριζα root ἁμαρτωλὸς αμαρτωλος sinful Ἀντίοχος αντιοχος.1 son Ἀντιόχου αντιοχος.1 the βασιλέως βασιλευς monarch; king ὃς ος who; what ἦν ειμι be ὅμηρα ομηρος in Ῥώμῃ ρωμη.1 Rome καὶ και and; even ἐβασίλευσεν βασιλευω reign ἐν εν in ἔτει ετος year ἑκατοστῷ εκατοστος and; even τριακοστῷ τριακοστος and; even ἑβδόμῳ εβδομος seventh βασιλείας βασιλεια realm; kingdom Ἑλλήνων ελλην Hellēn; Ellin
1:11. et exiit ex eis radix peccatrix Antiochus Inlustris filius Antiochi regis qui fuerat Romae obses et regnavit in anno centesimo tricesimo et septimo regni GraecorumAnd there came out of them a wicked root, Antiochus the Illustrious, the son of king Antiochus, who had been a hostage at Rome: and he reigned in the hundred and thirty-seventh year of the kingdom of the Greeks.
10. And there came forth out of them a sinful root, Antiochus Epiphanes, son of Antiochus the king, who had been a hostage at Rome, and he reigned in the hundred and thirty and seventh year of the kingdom of the Greeks.
KJV [10] And there came out of them a wicked root Antiochus surnamed Epiphanes, son of Antiochus the king, who had been an hostage at Rome, and he reigned in the hundred and thirty and seventh year of the kingdom of the Greeks:

1:10 И вышел от них корень греха Антиох Епифан, сын царя Антиоха, который был заложником в Риме, и воцарился в сто тридцать седьмом году царства Еллинского.
1:10
καὶ και and; even
ἐξῆλθεν εξερχομαι come out; go out
ἐξ εκ from; out of
αὐτῶν αυτος he; him
ῥίζα ριζα root
ἁμαρτωλὸς αμαρτωλος sinful
Ἀντίοχος αντιοχος.1 son
Ἀντιόχου αντιοχος.1 the
βασιλέως βασιλευς monarch; king
ὃς ος who; what
ἦν ειμι be
ὅμηρα ομηρος in
Ῥώμῃ ρωμη.1 Rome
καὶ και and; even
ἐβασίλευσεν βασιλευω reign
ἐν εν in
ἔτει ετος year
ἑκατοστῷ εκατοστος and; even
τριακοστῷ τριακοστος and; even
ἑβδόμῳ εβδομος seventh
βασιλείας βασιλεια realm; kingdom
Ἑλλήνων ελλην Hellēn; Ellin
1:11. et exiit ex eis radix peccatrix Antiochus Inlustris filius Antiochi regis qui fuerat Romae obses et regnavit in anno centesimo tricesimo et septimo regni Graecorum
And there came out of them a wicked root, Antiochus the Illustrious, the son of king Antiochus, who had been a hostage at Rome: and he reigned in the hundred and thirty-seventh year of the kingdom of the Greeks.
10. And there came forth out of them a sinful root, Antiochus Epiphanes, son of Antiochus the king, who had been a hostage at Rome, and he reigned in the hundred and thirty and seventh year of the kingdom of the Greeks.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
11-15. Успехам Антиоха Епифана в осуществлении своих замыслов на еврейском народе и самому возникновению этих замыслов немало должна была способствовать вдруг появившаяся в самом народе партия отступников от Иеговы, возлюбивших обычаи и установления языческие. О времени (и обстоятельствах) образования этой партии в народе, доселе отличавшемся верностью Иегове, писатель неопределенно выражается — «в те дни» — έν ταίς 'ημέραις έκείναις, т. е. во дни Антиоха. Из сопоставления данного места с 2: Мак IV:7: и д., 23: и д. и с датою ст. настоящей главы точнее можно установить, что это имело место в самом начало царствования Антиоха. Эти «сыны беззаконные», вышедшие, т. е. выступившие из среды Израиля, успели совратить своим примером и речами сначала «некоторых», а потом и «многих из народа» (; 2: Мак IV:13: и д.). Призыв: «пойдем и заключим союз с народами, окружающими нас» представляет сознательное намеренное нарушение заповеди закона: « (не смешивайся и) не заключай союза ни с ними, ни с богами их», т. е. язычников, чужеземных народов (Исх XXIII:32: и XXXIV:15). — Слово — «союз» — здесь употреблено в более широком смысле. Это не было политическое соглашение в целях взаимозащиты от угрожающей внешней опасности, но гораздо более соединение с ними в обычаях и образе жизни, до измены религиозным убеждениям включительно. Характерна мотивировка отступничества этих иудеев: «ибо с тех пор, как мы отделились от них (окружающих народов), постигли нас многие бедствия» — говорят они. Прежде всего, неправильно здесь уже то, что обособление иудеев от язычников рассматривается, по-видимому, как явление недавнее, между тем как оно установилось с самого начала посвящения Израиля в народ Божий, и как естественный результат этого посвящения; с другой стороны, противоречит истине и то, что это обособление будто бы породило «многие бедствия» . Вся история иудеев, напротив, ясно показывает самую тесную связь благополучия народа с его благочестием и верностью закону Моисея: когда это благочестие процветало, и народ израильский благоденствовал; но как только он увлекался до дружбы и подражания обычаям язычников, тотчас же начинал нести на себе кару Божию от этих самых язычников.
1:121:12: Յաւուրս ժամանակացն այնոցիկ, ելի՛ն զատա՛ն յորդւոցն Իսրայէլի ա՛րք անօրէնք, ՚ի բանս պատիրս՝ ՚ի բա՛նս հրապուրանաց արկի՛ն զբազումս՝ եւ ասեն. Եկայք՝ երթիցո՛ւք ո՛ւխտ դիցուք եւ դաշինս կռեսցուք՝ ընդ ամենայն ազգս հեթանոսաց՝ որ շուրջ զմեւքդ բնակեալ են. զի յաւուրցն ժամանակաց հետէ՝ յորմէ անջատաք մեկնեցաք մեք ՚ի նոցանէ, չարիք բազումք կարեւորք եկի՛ն հասին ՚ի վերայ մեր[5574]։ [5574] Ոմանք. Յորմէ անջատեցաք։
12 Սրանց ժամանակ էր, որ իսրայէլացիներից ծնուեցին անօրէն մարդիկ, որոնք շատերին դիւթելով պատիր ու շողոմ խօսքերով՝ ասացին. «Եկէք մեր շուրջը բնակուող բոլոր հեթանոս ազգերի հետ ուխտ դնենք ու դաշինք կնքենք, որովհետեւ այն օրից ի վեր, երբ մենք անջատուեցինք նրանցից ու մեկնեցինք, բազում մեծ չարիքներ պատահեցին մեզ»:
Յաւուրս ժամանակացն այնոցիկ, ելի՛ն զատա՛ն յորդւոցն Իսրայէլի ա՛րք անօրէնք, ՛ի բանս պատիրս` ՛ի բա՛նս հրապուրանաց արկի՛ն զբազումս` եւ ասեն. Եկայք` երթիցո՛ւք ո՛ւխտ դիցուք եւ դաշինս կռեսցուք` ընդ ամենայն ազգս հեթանոսաց` որ շուրջ զմեւքդ բնակեալ են. զի յաւուրցն ժամանակաց հետէ` յորմէ անջատաք մեկնեցաք մեք ՛ի նոցանէ, չարիք բազումք կարեւորք եկի՛ն հասին ՛ի վերայ մեր[7]:

1:12: Յաւուրս ժամանակացն այնոցիկ, ելի՛ն զատա՛ն յորդւոցն Իսրայէլի ա՛րք անօրէնք, ՚ի բանս պատիրս՝ ՚ի բա՛նս հրապուրանաց արկի՛ն զբազումս՝ եւ ասեն. Եկայք՝ երթիցո՛ւք ո՛ւխտ դիցուք եւ դաշինս կռեսցուք՝ ընդ ամենայն ազգս հեթանոսաց՝ որ շուրջ զմեւքդ բնակեալ են. զի յաւուրցն ժամանակաց հետէ՝ յորմէ անջատաք մեկնեցաք մեք ՚ի նոցանէ, չարիք բազումք կարեւորք եկի՛ն հասին ՚ի վերայ մեր[5574]։
[5574] Ոմանք. Յորմէ անջատեցաք։
12 Սրանց ժամանակ էր, որ իսրայէլացիներից ծնուեցին անօրէն մարդիկ, որոնք շատերին դիւթելով պատիր ու շողոմ խօսքերով՝ ասացին. «Եկէք մեր շուրջը բնակուող բոլոր հեթանոս ազգերի հետ ուխտ դնենք ու դաշինք կնքենք, որովհետեւ այն օրից ի վեր, երբ մենք անջատուեցինք նրանցից ու մեկնեցինք, բազում մեծ չարիքներ պատահեցին մեզ»:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:121:11 В те дни вышли из Израиля сыны беззаконные и убеждали многих, говоря: пойдем и заключим союз с народами, окружающими нас, ибо с тех пор, как мы отделились от них, постигли нас многие бедствия.
1:11 ἐν εν in ταῖς ο the ἡμέραις ημερα day ἐκείναις εκεινος that ἐξῆλθον εξερχομαι come out; go out ἐξ εκ from; out of Ισραηλ ισραηλ.1 Israel υἱοὶ υιος son παράνομοι παρανομος and; even ἀνέπεισαν αναπειθω re-persuade; seduce πολλοὺς πολυς much; many λέγοντες λεγω tell; declare πορευθῶμεν πορευομαι travel; go καὶ και and; even διαθώμεθα διατιθεμαι put through; make διαθήκην διαθηκη covenant μετὰ μετα with; amid τῶν ο the ἐθνῶν εθνος nation; caste τῶν ο the κύκλῳ κυκλω circling; in a circle ἡμῶν ημων our ὅτι οτι since; that ἀφ᾿ απο from; away ἧς ος who; what ἐχωρίσθημεν χωριζω separate; depart ἀπ᾿ απο from; away αὐτῶν αυτος he; him εὗρεν ευρισκω find ἡμᾶς ημας us κακὰ κακος bad; ugly πολλά πολυς much; many
1:12. in diebus illis exierunt ex Israhel filii iniqui et suaserunt multis dicentes eamus et disponamus testamentum cum gentibus quae circa nos sunt quia ex quo recessimus ab eis invenerunt nos multa malaIn those days there went out of Israel wicked men, and they persuaded many, saying: Let us go and make a covenant with thc heathens that are round about us: for since we departed from them, many evils have befallen us.
11. In those days came there forth out of Israel transgressors of the law, and persuaded many, saying, let us go and make a covenant with the Gentiles that are round about us; for since we were parted from them many evils have befallen us.
KJV [11] In those days went there out of Israel wicked men, who persuaded many, saying, Let us go and make a covenant with the heathen that are round about us: for since we departed from them we have had much sorrow:

1:11 В те дни вышли из Израиля сыны беззаконные и убеждали многих, говоря: пойдем и заключим союз с народами, окружающими нас, ибо с тех пор, как мы отделились от них, постигли нас многие бедствия.
1:11
ἐν εν in
ταῖς ο the
ἡμέραις ημερα day
ἐκείναις εκεινος that
ἐξῆλθον εξερχομαι come out; go out
ἐξ εκ from; out of
Ισραηλ ισραηλ.1 Israel
υἱοὶ υιος son
παράνομοι παρανομος and; even
ἀνέπεισαν αναπειθω re-persuade; seduce
πολλοὺς πολυς much; many
λέγοντες λεγω tell; declare
πορευθῶμεν πορευομαι travel; go
καὶ και and; even
διαθώμεθα διατιθεμαι put through; make
διαθήκην διαθηκη covenant
μετὰ μετα with; amid
τῶν ο the
ἐθνῶν εθνος nation; caste
τῶν ο the
κύκλῳ κυκλω circling; in a circle
ἡμῶν ημων our
ὅτι οτι since; that
ἀφ᾿ απο from; away
ἧς ος who; what
ἐχωρίσθημεν χωριζω separate; depart
ἀπ᾿ απο from; away
αὐτῶν αυτος he; him
εὗρεν ευρισκω find
ἡμᾶς ημας us
κακὰ κακος bad; ugly
πολλά πολυς much; many
1:12. in diebus illis exierunt ex Israhel filii iniqui et suaserunt multis dicentes eamus et disponamus testamentum cum gentibus quae circa nos sunt quia ex quo recessimus ab eis invenerunt nos multa mala
In those days there went out of Israel wicked men, and they persuaded many, saying: Let us go and make a covenant with thc heathens that are round about us: for since we departed from them, many evils have befallen us.
11. In those days came there forth out of Israel transgressors of the law, and persuaded many, saying, let us go and make a covenant with the Gentiles that are round about us; for since we were parted from them many evils have befallen us.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
1:131:13: Հաճո՛յ թուեցաւ բանն ՚ի միտս բազմաց,
13 Շատերին հաճելի թուացին այս խօսքերը,
Հաճո՛յ թուեցաւ բանն ՛ի միտս բազմաց:

1:13: Հաճո՛յ թուեցաւ բանն ՚ի միտս բազմաց,
13 Շատերին հաճելի թուացին այս խօսքերը,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:131:12 И добрым показалось это слово в глазах их.
1:12 καὶ και and; even ἠγαθύνθη αγαθυνω the λόγος λογος word; log ἐν εν in ὀφθαλμοῖς οφθαλμος eye; sight αὐτῶν αυτος he; him
1:13. et bonus visus est sermo in oculis eorumAnd the word seemed good in their eyes.
12. And the saying was good in their eyes.
KJV [12] So this device pleased them well:

1:12 И добрым показалось это слово в глазах их.
1:12
καὶ και and; even
ἠγαθύνθη αγαθυνω the
λόγος λογος word; log
ἐν εν in
ὀφθαλμοῖς οφθαλμος eye; sight
αὐτῶν αυτος he; him
1:13. et bonus visus est sermo in oculis eorum
And the word seemed good in their eyes.
12. And the saying was good in their eyes.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
13. «Право исполнять установления языческие…» — нуждалось в подтверждении и защите царя ввиду того, что остававшиеся верными в народе могли применить к отступникам наложенную Моисеем за подобное преступление смертную казнь через побиение камнями.
1:141:14: յօժարեցին ոմանք ՚ի ժողովրդենէ անտի երթալ յանդիմա՛ն լինել թագաւորին։ Եւ ե՛տ նոցա իշխանութիւն թագաւորն՝ գործել զամենայն իրաւունս ըստ օրինա՛ցն հեթանոսաց։
14 ժողովրդի միջից ոմանք համաձայնեցին գնալ հանդիպել թագաւորին, եւ թագաւորը նրանց իրաւունք տուեց ապրել հեթանոսների բոլոր օրէնքներով:
յօժարեցին ոմանք ՛ի ժողովրդենէ անտի երթալ յանդիմա՛ն լինել թագաւորին: Եւ ե՛տ նոցա իշխանութիւն թագաւորն` գործել զամենայն իրաւունս ըստ օրինա՛ցն հեթանոսաց:

1:14: յօժարեցին ոմանք ՚ի ժողովրդենէ անտի երթալ յանդիմա՛ն լինել թագաւորին։ Եւ ե՛տ նոցա իշխանութիւն թագաւորն՝ գործել զամենայն իրաւունս ըստ օրինա՛ցն հեթանոսաց։
14 ժողովրդի միջից ոմանք համաձայնեցին գնալ հանդիպել թագաւորին, եւ թագաւորը նրանց իրաւունք տուեց ապրել հեթանոսների բոլոր օրէնքներով:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:141:13 Некоторые из народа изъявили желание и отправились к царю; и он дал им право исполнять установления языческие.
1:13 καὶ και and; even προεθυμήθησάν προθυμεομαι anyone; someone ἀπὸ απο from; away τοῦ ο the λαοῦ λαος populace; population καὶ και and; even ἐπορεύθησαν πορευομαι travel; go πρὸς προς to; toward τὸν ο the βασιλέα βασιλευς monarch; king καὶ και and; even ἔδωκεν διδωμι give; deposit αὐτοῖς αυτος he; him ἐξουσίαν εξουσια authority; influence ποιῆσαι ποιεω do; make τὰ ο the δικαιώματα δικαιωμα justification τῶν ο the ἐθνῶν εθνος nation; caste
1:14. et destinaverunt aliqui de populo et abierunt ad regem et dedit illis potestatem ut facerent iustitiam gentiumAnd some of the people determined to do this, and went to the king: and he gave them license to do after the ordinances of the heathens.
13. And certain of the people were forward and went to the king, and he gave them licence to do after the ordinances of the Gentiles.
KJV [13] Then certain of the people were so forward herein, that they went to the king, who gave them licence to do after the ordinances of the heathen:

1:13 Некоторые из народа изъявили желание и отправились к царю; и он дал им право исполнять установления языческие.
1:13
καὶ και and; even
προεθυμήθησάν προθυμεομαι anyone; someone
ἀπὸ απο from; away
τοῦ ο the
λαοῦ λαος populace; population
καὶ και and; even
ἐπορεύθησαν πορευομαι travel; go
πρὸς προς to; toward
τὸν ο the
βασιλέα βασιλευς monarch; king
καὶ και and; even
ἔδωκεν διδωμι give; deposit
αὐτοῖς αυτος he; him
ἐξουσίαν εξουσια authority; influence
ποιῆσαι ποιεω do; make
τὰ ο the
δικαιώματα δικαιωμα justification
τῶν ο the
ἐθνῶν εθνος nation; caste
1:14. et destinaverunt aliqui de populo et abierunt ad regem et dedit illis potestatem ut facerent iustitiam gentium
And some of the people determined to do this, and went to the king: and he gave them license to do after the ordinances of the heathens.
13. And certain of the people were forward and went to the king, and he gave them licence to do after the ordinances of the Gentiles.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
14. «Они построили в Иерусалиме училище по обычаю языческому…» По 2: Мак IV:9: — это безбожное дело затеял Иасон, брат Онии. Домогаясь священноначалия, он обещал царю также большую денежную взятку, и само училище, открытия коего просил его царскою властью, обещал обеспечить большим денежным взносом. Все это было возможно допустить в кандидате первосвященства при условии, что он во всяком случае опирался на большую партию, для которой являлся главою и выразителем ее планов; можно допустить, что и сам он имел большое влияние на эту партию и без труда надеялся встретить ее полное сочувствие и содействие столь безбожному с точки зрения верных иудеев предприятию. — «Училище по обычаю языческому» — γυμνάσιον, гимназия, т. е. плац для гимнастических упражнений, состязаний и игр юношей, — украшенный портиками и с местами для зрителей. Устройством такого училища надеялись нанести вернейший удар Моисеевой религии, воспитав совершенно новое поколение юношей в духе языческом.
1:151:15: Եւ շինեցին հրապարակս մեհենիցն յԵրուսաղէմ ըստ օրինացն հեթանոսաց.
15 Նրանք Երուսաղէմում ըստ հեթանոսների օրէնքների մեհենական հրապարակներ կառուցեցին,
Եւ շինեցին հրապարակս մեհենիցն յԵրուսաղէմ ըստ օրինացն հեթանոսաց:

1:15: Եւ շինեցին հրապարակս մեհենիցն յԵրուսաղէմ ըստ օրինացն հեթանոսաց.
15 Նրանք Երուսաղէմում ըստ հեթանոսների օրէնքների մեհենական հրապարակներ կառուցեցին,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:151:14 Они построили в Иерусалиме училище по обычаю языческому
1:14 καὶ και and; even ᾠκοδόμησαν οικοδομεω build γυμνάσιον γυμνασιον in Ιεροσολύμοις ιεροσολυμος down; by τὰ ο the νόμιμα νομιμος the ἐθνῶν εθνος nation; caste
1:15. et aedificaverunt gymnasium in Hierosolymis secundum leges nationumAnd they built a place of excercise in Jerusalem, according to the laws of the nations:
14. And they built a place of exercise in Jerusalem according to the laws of the Gentiles;
KJV [14] Whereupon they built a place of exercise at Jerusalem according to the customs of the heathen:

1:14 Они построили в Иерусалиме училище по обычаю языческому
1:14
καὶ και and; even
ᾠκοδόμησαν οικοδομεω build
γυμνάσιον γυμνασιον in
Ιεροσολύμοις ιεροσολυμος down; by
τὰ ο the
νόμιμα νομιμος the
ἐθνῶν εθνος nation; caste
1:15. et aedificaverunt gymnasium in Hierosolymis secundum leges nationum
And they built a place of excercise in Jerusalem, according to the laws of the nations:
14. And they built a place of exercise in Jerusalem according to the laws of the Gentiles;
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
15. «Установили у себя необрезание…» Мысль подлинника несколько иная: «сделали себе крайние плоти», частью — новой хирургической операцией, частью — другими более простыми средствами замаскировали знак обрезания, чтобы при обнажении на гимнастических играх не вызывать насмешек необрезанных. — «Отступили от Святаго завета…» Обрезание было знаком этого завета, поэтому — его прекращение, и тем более уничтожение знаков его на теле являлось открытым разрушением завета, совершенным отказом от него, отступничеством. — «Соединились с язычниками …» — έζεύχθησαν τ. εθ. — точнее: «впряглись в ярмо язычников» — восприняв языческие убеждения и обычаи. — «Продались, чтобы делать зло…», — т. е. стали невольными рабами греха — выражение, буквально повторяющее 3: Цар XXI:20, где Илия говорит Ахаву: «ты продался тому, чтобы делать зло…» — πέπρασαι ποιήσαι τό πονηρόν… (ср. Рим VII:14: и д.). Насколько все это находило себе сочувствия в народе, видно из 2: Мак IV:13–17.
1:161:16: եւ հաստատեցին իւրեանց օրէնս անթլփատութեան, եւ ապստա՛մբ եղեն յուխտէ կտակարանացն սրբութեան. զուգեցա՛ն ընդ հեթանոսս, յօժարեցին կանխեցին առնել զչարիս։
16 իրենց համար անթլփատութեան օրէնք հաստատեցին, շեղուեցին սուրբ կտակարանների ուխտից, միաբանեցին հեթանոսների հետ եւ յօժարեցին չարիքներ գործել:
եւ հաստատեցին իւրեանց օրէնս անթլփատութեան, եւ ապստա՛մբ եղեն յուխտէ կտակարանացն սրբութեան. զուգեցա՛ն ընդ հեթանոսս, յօժարեցին կանխեցին առնել զչարիս:

1:16: եւ հաստատեցին իւրեանց օրէնս անթլփատութեան, եւ ապստա՛մբ եղեն յուխտէ կտակարանացն սրբութեան. զուգեցա՛ն ընդ հեթանոսս, յօժարեցին կանխեցին առնել զչարիս։
16 իրենց համար անթլփատութեան օրէնք հաստատեցին, շեղուեցին սուրբ կտակարանների ուխտից, միաբանեցին հեթանոսների հետ եւ յօժարեցին չարիքներ գործել:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:161:15 и установили у себя необрезание, и отступили от святаго завета, и соединились с язычниками, и продались, чтобы делать зло.
1:15 καὶ και and; even ἐποίησαν ποιεω do; make ἑαυτοῖς εαυτου of himself; his own ἀκροβυστίας ακροβυστια foreskin; uncircumcised καὶ και and; even ἀπέστησαν αφιστημι distance; keep distance ἀπὸ απο from; away διαθήκης διαθηκη covenant ἁγίας αγιος holy καὶ και and; even ἐζευγίσθησαν ζευγιζω the ἔθνεσιν εθνος nation; caste καὶ και and; even ἐπράθησαν πιπρασκω sell τοῦ ο the ποιῆσαι ποιεω do; make τὸ ο the πονηρόν πονηρος harmful; malignant
1:16. et fecerunt sibi praeputia et recesserunt a testamento sancto et iuncti sunt nationibus et venundati sunt ut facerent malumAnd they made themselves prepuces, and departed from the holy covenant, and joined themselves to the heathens, and were sold to do evil:
15. and they made themselves uncircumcised, and forsook the holy covenant, and joined themselves to the Gentiles, and sold themselves to do evil.
KJV [15] And made themselves uncircumcised, and forsook the holy covenant, and joined themselves to the heathen, and were sold to do mischief:

1:15 и установили у себя необрезание, и отступили от святаго завета, и соединились с язычниками, и продались, чтобы делать зло.
1:15
καὶ και and; even
ἐποίησαν ποιεω do; make
ἑαυτοῖς εαυτου of himself; his own
ἀκροβυστίας ακροβυστια foreskin; uncircumcised
καὶ και and; even
ἀπέστησαν αφιστημι distance; keep distance
ἀπὸ απο from; away
διαθήκης διαθηκη covenant
ἁγίας αγιος holy
καὶ και and; even
ἐζευγίσθησαν ζευγιζω the
ἔθνεσιν εθνος nation; caste
καὶ και and; even
ἐπράθησαν πιπρασκω sell
τοῦ ο the
ποιῆσαι ποιεω do; make
τὸ ο the
πονηρόν πονηρος harmful; malignant
1:16. et fecerunt sibi praeputia et recesserunt a testamento sancto et iuncti sunt nationibus et venundati sunt ut facerent malum
And they made themselves prepuces, and departed from the holy covenant, and joined themselves to the heathens, and were sold to do evil:
15. and they made themselves uncircumcised, and forsook the holy covenant, and joined themselves to the Gentiles, and sold themselves to do evil.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
16-28. Разграбление храма и кровопролитие, произведенное в Иерусалиме Антиохом, подробнее описывается во 2: Мак V:1–23. Это злое дело учинил он при возвращении с удачного для него похода на Египет ( ст.). Это был второй его поход (2: Мак V:1) туда, состоявшийся ( ст.) в 143: году эры Селевк., т. е. осенью 170: г. до Р. Х. — «Когда Антиох увидел, что царство укрепилось…» Это укрепление состояло в том, что был устранен Илиодор, узурпировавший трон после умерщвления Селевка, — затем, Антиох получил от Рима официальное признание царем, хотя прямым наследником престола приходился, собственно, сын Селевка Димитрий, только что отправившийся заложником в Рим, вместо Антиоха; — наконец, на основании одной заметки у блаж. Иеронима (ad Dan. XI, 1), можно думать, что Антиоху удалось привлечь на свою сторону сильную партию, тянувшую в сторону египетского Птоломея и мешавшую ему спокойно и прочно чувствовать себя на престоле Сирии. — Целью войны с Египтом было желание Антиоха «воцариться над Египтом, чтобы царствовать над двумя царствами», хотя предлог к войне был избран довольно благовидный, сообщавший властолюбивым планам его совсем безупречный вид. После смерти Клеопатры, сестры Антиоха, бывшей в замужестве за египетским царем Птоломеем V Епифаном, и правившей престолом на правах регента за сына своего Птоломея VI Филометора, опекуны юного царя — Евлей и Леней — потребовали у Антиоха отдачи Келе-Сирии, которая некогда Антиохом III Великим, отцом Клеопатры, была уступлена Египту в качестве приданого за своею дочерью. Антиох Епифан объявил теперь это требование не только несправедливым со смертью Клеопатры, но и сам предъявил права на Египет, как брат царицы.
1:171:17: Եւ իբրեւ աջողեցաւ թագաւորութիւնն առաջի Անտիոքայ, ե՛դ ՚ի մտի իւրում նա՝ թագաւորել եւ ՚ի վերայ երկրին Եգիպտացւոց՝ միաբանել զերկոսին թագաւորութիւնսն[5575]։ [5575] Յօրինակին պակասէր. Թագաւորել եւ ՚ի վերայ։ Ոմանք յաւելուն. Եւ ՚ի վերայ թագաւորութեան երկրին Ե՛՛։
17 Երբ Անտիոքոսի թագաւորութիւնը հզօրացաւ, նա մտադրուեց թագաւորել նաեւ Եգիպտացիների երկրի վրայ, որպէսզի միացնի երկու թագաւորութիւնները:
Եւ իբրեւ աջողեցաւ թագաւորութիւնն առաջի Անտիոքայ, ե՛դ ՛ի մտի իւրում նա` թագաւորել եւ ՛ի վերայ երկրին Եգիպտացւոց` միաբանել զերկոսին թագաւորութիւնսն[8]:

1:17: Եւ իբրեւ աջողեցաւ թագաւորութիւնն առաջի Անտիոքայ, ե՛դ ՚ի մտի իւրում նա՝ թագաւորել եւ ՚ի վերայ երկրին Եգիպտացւոց՝ միաբանել զերկոսին թագաւորութիւնսն[5575]։
[5575] Յօրինակին պակասէր. Թագաւորել եւ ՚ի վերայ։ Ոմանք յաւելուն. Եւ ՚ի վերայ թագաւորութեան երկրին Ե՛՛։
17 Երբ Անտիոքոսի թագաւորութիւնը հզօրացաւ, նա մտադրուեց թագաւորել նաեւ Եգիպտացիների երկրի վրայ, որպէսզի միացնի երկու թագաւորութիւնները:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:171:16 Когда Антиох увидел, что царство укрепилось, предпринял воцариться над Египтом, чтобы царствовать над двумя царствами,
1:16 καὶ και and; even ἡτοιμάσθη ετοιμαζω prepare ἡ ο the βασιλεία βασιλεια realm; kingdom ἐνώπιον ενωπιος in the face; facing Ἀντιόχου αντιοχος.1 and; even ὑπέλαβεν υπολαμβανω take up; suppose βασιλεῦσαι βασιλευω reign γῆς γη earth; land Αἰγύπτου αιγυπτος Aigyptos; Eyiptos ὅπως οπως that way; how βασιλεύσῃ βασιλευω reign ἐπὶ επι in; on τὰς ο the δύο δυο two βασιλείας βασιλεια realm; kingdom
1:17. et paratum est regnum in conspectu Antiochi et coepit regnare in terra Aegypti ut regnaret super duo regnaAnd the kingdom was established before Antiochus, and he had a mind to reign over the land of Egypt, that he might reign over two kingdoms.
16. And the kingdom was well ordered in the sight of Antiochus, and he thought to reign over Egypt, that he might reign over the two kingdoms.
KJV [16] Now when the kingdom was established before Antiochus, he thought to reign over Egypt that he might have the dominion of two realms:

1:16 Когда Антиох увидел, что царство укрепилось, предпринял воцариться над Египтом, чтобы царствовать над двумя царствами,
1:16
καὶ και and; even
ἡτοιμάσθη ετοιμαζω prepare
ο the
βασιλεία βασιλεια realm; kingdom
ἐνώπιον ενωπιος in the face; facing
Ἀντιόχου αντιοχος.1 and; even
ὑπέλαβεν υπολαμβανω take up; suppose
βασιλεῦσαι βασιλευω reign
γῆς γη earth; land
Αἰγύπτου αιγυπτος Aigyptos; Eyiptos
ὅπως οπως that way; how
βασιλεύσῃ βασιλευω reign
ἐπὶ επι in; on
τὰς ο the
δύο δυο two
βασιλείας βασιλεια realm; kingdom
1:17. et paratum est regnum in conspectu Antiochi et coepit regnare in terra Aegypti ut regnaret super duo regna
And the kingdom was established before Antiochus, and he had a mind to reign over the land of Egypt, that he might reign over two kingdoms.
16. And the kingdom was well ordered in the sight of Antiochus, and he thought to reign over Egypt, that he might reign over the two kingdoms.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
17. «Вошел в Египет с… множеством кораблей…» — не совсем точный перевод греческого έν στόλω μεγάλω собственно — в сильном вооружении. Xотя στόλος употреблено во 2: Мак XII:9, действительно, в смысле вооружений на море, т. е. кораблей, — однако, в данном случае контекст речи не требует с необходимостью такого же понимания.
1:181:18: Դիմեա՛ց խաղա՛ց գնա՛ց նա ՚ի վերայ երկրին Եգիպտացւոց զօրօք բազմօք՝ կառօք եւ փղօք, եւ նաւուք բազմօք,
18 Նա մեծ զօրքով, ռազմակառքերով, փղերով ու բազում նաւերով արշաւեց Եգիպտացիների երկրի վրայ,
Դիմեա՛ց խաղա՛ց գնա՛ց նա ՛ի վերայ երկրին Եգիպտացւոց զօրօք բազմօք` կառօք եւ փղօք, եւ նաւուք բազմօք:

1:18: Դիմեա՛ց խաղա՛ց գնա՛ց նա ՚ի վերայ երկրին Եգիպտացւոց զօրօք բազմօք՝ կառօք եւ փղօք, եւ նաւուք բազմօք,
18 Նա մեծ զօրքով, ռազմակառքերով, փղերով ու բազում նաւերով արշաւեց Եգիպտացիների երկրի վրայ,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:181:17 и вошел он в Египет с сильным ополчением, с колесницами, и слонами, и всадниками, и множеством кораблей;
1:17 καὶ και and; even εἰσῆλθεν εισερχομαι enter; go in εἰς εις into; for Αἴγυπτον αιγυπτος Aigyptos; Eyiptos ἐν εν in ὄχλῳ οχλος crowd; mass βαρεῖ βαρυς weighty; heavy ἐν εν in ἅρμασιν αρμα chariot καὶ και and; even ἐλέφασιν ελεφας and; even ἐν εν in ἱππεῦσιν ιππευς cavalry; rider καὶ και and; even ἐν εν in στόλῳ στολος great; loud
1:18. et intravit in Aegyptum in multitudine gravi in curribus et elefantis et equitibus et copiosa navium multitudineAnd he entered into Egypt with a great multitude, with chariots, and elephants, and horsemen, and a great number of ships:
17. And he entered into Egypt with a great multitude, with chariots, and with elephants, and with horsemen, and with a great navy;
KJV [17] Wherefore he entered into Egypt with a great multitude, with chariots, and elephants, and horsemen, and a great navy:

1:17 и вошел он в Египет с сильным ополчением, с колесницами, и слонами, и всадниками, и множеством кораблей;
1:17
καὶ και and; even
εἰσῆλθεν εισερχομαι enter; go in
εἰς εις into; for
Αἴγυπτον αιγυπτος Aigyptos; Eyiptos
ἐν εν in
ὄχλῳ οχλος crowd; mass
βαρεῖ βαρυς weighty; heavy
ἐν εν in
ἅρμασιν αρμα chariot
καὶ και and; even
ἐλέφασιν ελεφας and; even
ἐν εν in
ἱππεῦσιν ιππευς cavalry; rider
καὶ και and; even
ἐν εν in
στόλῳ στολος great; loud
1:18. et intravit in Aegyptum in multitudine gravi in curribus et elefantis et equitibus et copiosa navium multitudine
And he entered into Egypt with a great multitude, with chariots, and elephants, and horsemen, and a great number of ships:
17. And he entered into Egypt with a great multitude, with chariots, and with elephants, and with horsemen, and with a great navy;
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
18. «Убоялся Птоломей от лица его (Антиоха)…» — После Птоломея Епифана, умершего в 181: г. до Р. Х., остались два юных сына Птоломея: Филометор VI и Фискон VII. Который из этих Птоломеев разумеется в данном стихе, мнения толкователей расходятся. Большинство указывают на первого, но так как он еще в первую войну попал в руки Антиоха, то другие разумеют второго, и сам поход Антиоха объясняют желанием Антиоха использовать права Филометора против Фискона. Вообще описание этой войны показывает, что писатель нашей книги мало старался различать обоих братьев — Филометора и Фискона, тем более, что Антиох имел ввиду собственно завоевание Египта и желал свергнуть с престола обоих царей. — «Много пало раненых», по другим текстам точнее перевести «убитых» — (евр. ???, Syr. occisi, ср. Суд IX:40; 1: Цар XVII:52).
1:191:19: տա՛լ պատերազմ ընդ Պտղոմեայ թագաւորին Եգիպտացւոց։ ՚Ի պարտութի՛ւն մատնեցաւ Պտղոմէոս յերեսաց նորա, եւ փախստակա՛ն լինէր առաջի նորա։ Յա՛յնմ մարտի բազում վիրաւորք անկանէին[5576]։ [5576] Ոմանք. Եւ յայնմանէ բազում վիրաւորք անկա՛՛։
19 որպէսզի պատերազմի Եգիպտոսի Պտղոմէոս թագաւորի դէմ: Պտղոմէոսը պարտութիւն կրեց նրանից ու փախուստի դիմեց: Այդ կռւում բազմաթիւ մարդիկ վէրքեր ստանալով մեռան:
տա՛լ պատերազմ ընդ Պտղոմեայ թագաւորին Եգիպտացւոց: ՛Ի պարտութի՛ւն մատնեցաւ Պտղոմէոս յերեսաց նորա, եւ փախստակա՛ն լինէր առաջի նորա: Յա՛յնմ մարտի բազում վիրաւորք անկանէին[9]:

1:19: տա՛լ պատերազմ ընդ Պտղոմեայ թագաւորին Եգիպտացւոց։ ՚Ի պարտութի՛ւն մատնեցաւ Պտղոմէոս յերեսաց նորա, եւ փախստակա՛ն լինէր առաջի նորա։ Յա՛յնմ մարտի բազում վիրաւորք անկանէին[5576]։
[5576] Ոմանք. Եւ յայնմանէ բազում վիրաւորք անկա՛՛։
19 որպէսզի պատերազմի Եգիպտոսի Պտղոմէոս թագաւորի դէմ: Պտղոմէոսը պարտութիւն կրեց նրանից ու փախուստի դիմեց: Այդ կռւում բազմաթիւ մարդիկ վէրքեր ստանալով մեռան:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:191:18 и вступил в сражение с Птоломеем, царем Египетским; и убоялся Птоломей от лица его и обратился в бегство, и много пало раненых.
1:18 καὶ και and; even συνεστήσατο συνιστημι introduce; establish πόλεμον πολεμος battle πρὸς προς to; toward Πτολεμαῖον πτολεμαις Ptolemaΐs; Ptolemes βασιλέα βασιλευς monarch; king Αἰγύπτου αιγυπτος Aigyptos; Eyiptos καὶ και and; even ἐνετράπη εντρεπω defer; humiliate Πτολεμαῖος πτολεμαις Ptolemaΐs; Ptolemes ἀπὸ απο from; away προσώπου προσωπον face; ahead of αὐτοῦ αυτος he; him καὶ και and; even ἔφυγεν φευγω flee καὶ και and; even ἔπεσον πιπτω fall τραυματίαι τραυματιας much; many
1:19. et constituit bellum adversus Ptolomeum regem Aegypti et veritus est Ptolomeus a facie eius et fugit et ceciderunt vulnerati multiAnd he made war against Ptolemee king of Egypt; but Ptolemee was afraid at his presence and fled, and many were wounded unto death.
18. and he made war against Ptolemy king of Egypt; and Ptolemy was put to shame before him, and fled; and many fell wounded to death.
KJV [18] And made war against Ptolemee king of Egypt: but Ptolemee was afraid of him, and fled; and many were wounded to death:

1:18 и вступил в сражение с Птоломеем, царем Египетским; и убоялся Птоломей от лица его и обратился в бегство, и много пало раненых.
1:18
καὶ και and; even
συνεστήσατο συνιστημι introduce; establish
πόλεμον πολεμος battle
πρὸς προς to; toward
Πτολεμαῖον πτολεμαις Ptolemaΐs; Ptolemes
βασιλέα βασιλευς monarch; king
Αἰγύπτου αιγυπτος Aigyptos; Eyiptos
καὶ και and; even
ἐνετράπη εντρεπω defer; humiliate
Πτολεμαῖος πτολεμαις Ptolemaΐs; Ptolemes
ἀπὸ απο from; away
προσώπου προσωπον face; ahead of
αὐτοῦ αυτος he; him
καὶ και and; even
ἔφυγεν φευγω flee
καὶ και and; even
ἔπεσον πιπτω fall
τραυματίαι τραυματιας much; many
1:19. et constituit bellum adversus Ptolomeum regem Aegypti et veritus est Ptolomeus a facie eius et fugit et ceciderunt vulnerati multi
And he made war against Ptolemee king of Egypt; but Ptolemee was afraid at his presence and fled, and many were wounded unto death.
18. and he made war against Ptolemy king of Egypt; and Ptolemy was put to shame before him, and fled; and many fell wounded to death.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
1:201:20: Ասպատա՛կ սփռէր ընդ աշխարհն ամենայն Անտիոքոս. վա՛ղ հասանէին, արագ արա՛գ զաւարն ժողովէին, եւ առնուին զամուրս ամենայն երկրին Եգիպտացւոց[5577]։ [5577] Ոմանք. Արա՛գ արա՛գ զօրն ժողովէին։
20 Անտիոքոսն ասպատակեց ամբողջ երկիրը. նրա զօրքերը յանկարծակի վրայ էին հասնում, արագ հաւաքում էին աւարն ու գրաւում ողջ Եգիպտացիների երկրի բերդերը:
Ասպատա՛կ սփռէր ընդ աշխարհն ամենայն Անտիոքոս. վա՛ղ հասանէին, արագ արա՛գ զաւարն ժողովէին, եւ առնուին զամուրս ամենայն երկրին Եգիպտացւոց[10]:

1:20: Ասպատա՛կ սփռէր ընդ աշխարհն ամենայն Անտիոքոս. վա՛ղ հասանէին, արագ արա՛գ զաւարն ժողովէին, եւ առնուին զամուրս ամենայն երկրին Եգիպտացւոց[5577]։
[5577] Ոմանք. Արա՛գ արա՛գ զօրն ժողովէին։
20 Անտիոքոսն ասպատակեց ամբողջ երկիրը. նրա զօրքերը յանկարծակի վրայ էին հասնում, արագ հաւաքում էին աւարն ու գրաւում ողջ Եգիպտացիների երկրի բերդերը:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:201:19 И овладели они укрепленными городами в земле Египетской, и взял он добычу из земли Египетской.
1:19 καὶ και and; even κατελάβοντο καταλαμβανω apprehend τὰς ο the πόλεις πολις city τὰς ο the ὀχυρὰς οχυρος in γῇ γη earth; land Αἰγύπτῳ αιγυπτος Aigyptos; Eyiptos καὶ και and; even ἔλαβεν λαμβανω take; get τὰ ο the σκῦλα σκυλον spoil γῆς γη earth; land Αἰγύπτου αιγυπτος Aigyptos; Eyiptos
1:20. et conprehendit civitates munitas in terra Aegypti et accepit spolia terrae AegyptiAnd he took the strong cities in the land of Egypt: and he took the spoils of the land of Egypt.
19. And they got possession of the strong cities in the land of Egypt; and he took the spoils of Egypt.
KJV [19] Thus they got the strong cities in the land of Egypt and he took the spoils thereof:

1:19 И овладели они укрепленными городами в земле Египетской, и взял он добычу из земли Египетской.
1:19
καὶ και and; even
κατελάβοντο καταλαμβανω apprehend
τὰς ο the
πόλεις πολις city
τὰς ο the
ὀχυρὰς οχυρος in
γῇ γη earth; land
Αἰγύπτῳ αιγυπτος Aigyptos; Eyiptos
καὶ και and; even
ἔλαβεν λαμβανω take; get
τὰ ο the
σκῦλα σκυλον spoil
γῆς γη earth; land
Αἰγύπτου αιγυπτος Aigyptos; Eyiptos
1:20. et conprehendit civitates munitas in terra Aegypti et accepit spolia terrae Aegypti
And he took the strong cities in the land of Egypt: and he took the spoils of the land of Egypt.
19. And they got possession of the strong cities in the land of Egypt; and he took the spoils of Egypt.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
20. Поводом к нападению Антиоха на Иерусалим и столь жестокой расправе с ним были возникшие в городе беспорядки (собственно между Иасоном и Менелаем), которые были истолкованы царю и поняты им, как попытка Иудеи отложиться от Сирии (2: Мак V:5: и д.). Впрочем, сам повод давал гораздо меньше, чем использование его Антиохом: ему нужны были деньги для дальнейших воинственных предприятий, и этот мотив двигал варварскими его действиями в Иерусалиме и храме — не сообразуясь с поводами.
1:211:21: Եւ յետ հարուածոց Եգիպտացւոցն դարձաւ Անտիոքոս։ Յամին հարիւրորդի քառասներորդի երրորդի[5578] [5578] Յայլս պակասի. Քառասներորդի երրորդի։
21 Եգիպտացիներին յաղթելուց յետոյ Անտիոքոսը հարիւր քառասուներեք թուականին վերադարձաւ
Եւ յետ հարուածոց Եգիպտացւոցն դարձաւ Անտիոքոս: Յամին հարիւրորդի քառասներորդի երրորդի[11]:

1:21: Եւ յետ հարուածոց Եգիպտացւոցն դարձաւ Անտիոքոս։ Յամին հարիւրորդի քառասներորդի երրորդի[5578]
[5578] Յայլս պակասի. Քառասներորդի երրորդի։
21 Եգիպտացիներին յաղթելուց յետոյ Անտիոքոսը հարիւր քառասուներեք թուականին վերադարձաւ
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:211:20 После поражения Египта Антиох возвратился в сто сорок третьем году и пошел против Израиля,
1:20 καὶ και and; even ἐπέστρεψεν επιστρεφω turn around; return Ἀντίοχος αντιοχος.1 with; amid τὸ ο the πατάξαι πατασσω pat; impact Αἴγυπτον αιγυπτος Aigyptos; Eyiptos ἐν εν in τῷ ο the ἑκατοστῷ εκατοστος and; even τεσσαρακοστῷ τεσσαρακοστος and; even τρίτῳ τριτος third ἔτει ετος year
1:21. et convertit Antiochus postquam percussit Aegyptum in centesimo et quadragesimo et tertio anno et ascendit ad IsrahelAnd after Antiochus had ravaged Egypt, in the hundred and forty-third year, he returned and went up against Israel.
20. And Antiochus, after that he had smitten Egypt, returned in the hundred and forty and third year,
KJV [20] And after that Antiochus had smitten Egypt, he returned again in the hundred forty and third year:

1:20 После поражения Египта Антиох возвратился в сто сорок третьем году и пошел против Израиля,
1:20
καὶ και and; even
ἐπέστρεψεν επιστρεφω turn around; return
Ἀντίοχος αντιοχος.1 with; amid
τὸ ο the
πατάξαι πατασσω pat; impact
Αἴγυπτον αιγυπτος Aigyptos; Eyiptos
ἐν εν in
τῷ ο the
ἑκατοστῷ εκατοστος and; even
τεσσαρακοστῷ τεσσαρακοστος and; even
τρίτῳ τριτος third
ἔτει ετος year
1:21. et convertit Antiochus postquam percussit Aegyptum in centesimo et quadragesimo et tertio anno et ascendit ad Israhel
And after Antiochus had ravaged Egypt, in the hundred and forty-third year, he returned and went up against Israel.
20. And Antiochus, after that he had smitten Egypt, returned in the hundred and forty and third year,
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
21-24. Перечислив по частям взятое Антиохом, писатель повторяет и итогом все награбленное, а параллельное этому место во 2: Мак V:21: — указывает даже и ценность похищенного — 1: 8 талантов. — «Говорил с великою надменностью…», понося Господа Бога и Его народ хульными словами. Выражение, очевидно, позаимствованное у Даниила, VII:8: и XI:36. — Об этом событии, кроме Иосифа Флавия, упоминают историки Поливий, Страбон, Николай Дамаскин, Тимаген, Кастор, Аполлодор.
1:221:22: եկն եհաս ՚ի վերայ քաղաքին Երուսաղէմացւոց մեծա՛ւ պատերազմաւ[5579]։ [5579] Ոմանք յաւելուն. Եկն եհաս նա ՚ի վերայ։
22 եւ մեծ զօրքով յարձակուեց Երուսաղէմ քաղաքի վրայ,
եկն եհաս ՛ի վերայ քաղաքին Երուսաղէմացւոց մեծա՛ւ պատերազմաւ[12]:

1:22: եկն եհաս ՚ի վերայ քաղաքին Երուսաղէմացւոց մեծա՛ւ պատերազմաւ[5579]։
[5579] Ոմանք յաւելուն. Եկն եհաս նա ՚ի վերայ։
22 եւ մեծ զօրքով յարձակուեց Երուսաղէմ քաղաքի վրայ,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:22[1:20] и вступил в Иерусалим с сильным ополчением;
[1:20] καὶ και and; even ἀνέβη αναβαινω step up; ascend ἐπὶ επι in; on Ισραηλ ισραηλ.1 Israel καὶ και and; even ἀνέβη αναβαινω step up; ascend εἰς εις into; for Ιεροσόλυμα ιεροσολυμα Hierosolyma; Ierosolima ἐν εν in ὄχλῳ οχλος crowd; mass βαρεῖ βαρυς weighty; heavy
1:22. et ascendit Hierosolymis in multitudine graviAnd he went up to Jerusalem, with a great multitude.
[20] and went up against Israel and Jerusalem with a great multitude,
KJV [20] and went up against Israel and Jerusalem with a great multitude:

[1:20] и вступил в Иерусалим с сильным ополчением;
[1:20]
καὶ και and; even
ἀνέβη αναβαινω step up; ascend
ἐπὶ επι in; on
Ισραηλ ισραηλ.1 Israel
καὶ και and; even
ἀνέβη αναβαινω step up; ascend
εἰς εις into; for
Ιεροσόλυμα ιεροσολυμα Hierosolyma; Ierosolima
ἐν εν in
ὄχλῳ οχλος crowd; mass
βαρεῖ βαρυς weighty; heavy
1:22. et ascendit Hierosolymis in multitudine gravi
And he went up to Jerusalem, with a great multitude.
[20] and went up against Israel and Jerusalem with a great multitude,
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
1:231:23: Եւ եկն եմուտ ՚ի սրբութիւն անդր մեծաւ հպարտութեամբ. եւ ա՛ռ նա զսեղանն ոսկի, եւ զաշտանակն լուսոյ, եւ զամենայն կա՛հ գանձին. զսեղանն պատարագաց, զսկիհսն, եւ զտաշտսն, եւ զխնկաղացսն, եւ զվարագոյրսն ամենայն. զպսակսն, եւ զզարդն ոսկի[5580]։ [5580] ՚Ի լուս՛՛. ՚ի վերայ՝ Մեծաւ, նշանակի՝ բազում։ Որպէս եւ ոմանք. Անդր հպարտութեամբ բազմաւ։
23 յանդուգն գոռոզութեամբ մտաւ սուրբ տաճար, յափշտակեց ոսկէ զոհասեղանը, լոյսի աշտանակը, գանձատան բոլոր իրերը, առաջաւորութեան հացի սեղանը, սկիհներն ու տաշտերը, բոլոր խնկամաններն ու վարագոյրները, պսակներն ու ոսկէ զարդերը:
Եւ եկն եմուտ ՛ի սրբութիւն անդր մեծաւ հպարտութեամբ. եւ ա՛ռ նա զսեղանն ոսկի, եւ զաշտանակն լուսոյ, եւ զամենայն կա՛հ գանձին. զսեղանն պատարագաց, զսկիհսն, եւ զտաշտսն, եւ զխնկաղացսն, եւ զվարագոյրսն ամենայն. զպսակսն, եւ զզարդն ոսկի[13]:

1:23: Եւ եկն եմուտ ՚ի սրբութիւն անդր մեծաւ հպարտութեամբ. եւ ա՛ռ նա զսեղանն ոսկի, եւ զաշտանակն լուսոյ, եւ զամենայն կա՛հ գանձին. զսեղանն պատարագաց, զսկիհսն, եւ զտաշտսն, եւ զխնկաղացսն, եւ զվարագոյրսն ամենայն. զպսակսն, եւ զզարդն ոսկի[5580]։
[5580] ՚Ի լուս՛՛. ՚ի վերայ՝ Մեծաւ, նշանակի՝ բազում։ Որպէս եւ ոմանք. Անդր հպարտութեամբ բազմաւ։
23 յանդուգն գոռոզութեամբ մտաւ սուրբ տաճար, յափշտակեց ոսկէ զոհասեղանը, լոյսի աշտանակը, գանձատան բոլոր իրերը, առաջաւորութեան հացի սեղանը, սկիհներն ու տաշտերը, բոլոր խնկամաններն ու վարագոյրները, պսակներն ու ոսկէ զարդերը:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:231:21 вошел во святилище с надменностью и взял золотой жертвенник, светильник и все сосуды его,
1:21 καὶ και and; even εἰσῆλθεν εισερχομαι enter; go in εἰς εις into; for τὸ ο the ἁγίασμα αγιασμα in ὑπερηφανίᾳ υπερηφανια pride καὶ και and; even ἔλαβεν λαμβανω take; get τὸ ο the θυσιαστήριον θυσιαστηριον altar τὸ ο the χρυσοῦν χρυσεος of gold; golden καὶ και and; even τὴν ο the λυχνίαν λυχνια lamp stand τοῦ ο the φωτὸς φως light καὶ και and; even πάντα πας all; every τὰ ο the σκεύη σκευη equipment αὐτῆς αυτος he; him
1:23. et intravit in sanctificationem cum superbia et accepit altare aureum et candelabrum luminis et universa vasa eius et mensam propositionis et libatoria et fialas et mortariola aurea et velum et coronas et ornamentum aureum quod in facie templi erat et comminuit omniaAnd he proudly entered into the sanctuary, and took away the golden altar, and the candlestick of light, and all the vessels thereof, and the table of proposition, and the pouring vessels, and the vials, and the little mortars of gold, and the veil, and the crowns, and the golden ornament that was before the temple: and he broke them all in pieces.
21. and entered presumptuously into the sanctuary, and took the golden altar, and the candlestick of the light, and all that pertained thereto,
KJV [21] And entered proudly into the sanctuary, and took away the golden altar, and the candlestick of light, and all the vessels thereof:

1:21 вошел во святилище с надменностью и взял золотой жертвенник, светильник и все сосуды его,
1:21
καὶ και and; even
εἰσῆλθεν εισερχομαι enter; go in
εἰς εις into; for
τὸ ο the
ἁγίασμα αγιασμα in
ὑπερηφανίᾳ υπερηφανια pride
καὶ και and; even
ἔλαβεν λαμβανω take; get
τὸ ο the
θυσιαστήριον θυσιαστηριον altar
τὸ ο the
χρυσοῦν χρυσεος of gold; golden
καὶ και and; even
τὴν ο the
λυχνίαν λυχνια lamp stand
τοῦ ο the
φωτὸς φως light
καὶ και and; even
πάντα πας all; every
τὰ ο the
σκεύη σκευη equipment
αὐτῆς αυτος he; him
1:23. et intravit in sanctificationem cum superbia et accepit altare aureum et candelabrum luminis et universa vasa eius et mensam propositionis et libatoria et fialas et mortariola aurea et velum et coronas et ornamentum aureum quod in facie templi erat et comminuit omnia
And he proudly entered into the sanctuary, and took away the golden altar, and the candlestick of light, and all the vessels thereof, and the table of proposition, and the pouring vessels, and the vials, and the little mortars of gold, and the veil, and the crowns, and the golden ornament that was before the temple: and he broke them all in pieces.
21. and entered presumptuously into the sanctuary, and took the golden altar, and the candlestick of the light, and all that pertained thereto,
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
1:241:24: Եւ զառաջինն դիմեաց յանդիման տաճարին. կեղեւեաց ձուլեաց զամենայն. եւ ա՛ռ նա զարծաթն եւ զոսկին, զզէնն եւ զզարդն, եւ զամենայն զկահն պատերազմին. եւ ա՛ռ նա զգանձս ծածկեալս զոր եգիտ, եւ զամենայն անօթ ցանկալի. եւ գնաց նա յերկիր իւր։
24 Առաջինն ինքը մտաւ տաճար, յափշտակեց ու ձուլեց ամէն ինչ, վերցրեց արծաթն ու ոսկին, զէնքն ու զրահը, ռազմական բոլոր իրերը, գտաւ ու վերցրեց թաքցրած գանձերն ու սրբազան բոլոր անօթները եւ գնաց իր երկիրը:
Եւ զառաջինն դիմեաց յանդիման տաճարին. կեղեւեաց ձուլեաց զամենայն. եւ ա՛ռ նա զարծաթն եւ զոսկին, զզէնն եւ զզարդն, եւ զամենայն զկահն պատերազմին. եւ ա՛ռ նա զգանձս ծածկեալս զոր եգիտ, եւ զամենայն անօթ ցանկալի. եւ գնաց նա յերկիր իւր:

1:24: Եւ զառաջինն դիմեաց յանդիման տաճարին. կեղեւեաց ձուլեաց զամենայն. եւ ա՛ռ նա զարծաթն եւ զոսկին, զզէնն եւ զզարդն, եւ զամենայն զկահն պատերազմին. եւ ա՛ռ նա զգանձս ծածկեալս զոր եգիտ, եւ զամենայն անօթ ցանկալի. եւ գնաց նա յերկիր իւր։
24 Առաջինն ինքը մտաւ տաճար, յափշտակեց ու ձուլեց ամէն ինչ, վերցրեց արծաթն ու ոսկին, զէնքն ու զրահը, ռազմական բոլոր իրերը, գտաւ ու վերցրեց թաքցրած գանձերն ու սրբազան բոլոր անօթները եւ գնաց իր երկիրը:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:241:22 и трапезу предложения, и возлияльники, и чаши, и кадильницы золотые, и завесу, и венцы, и золотое украшение, бывшее снаружи храма, и всё обобрал.[1:23] Взял и серебро, и золото, и драгоценные сосуды, и взял скрытые сокровища, какие отыскал.
1:22 καὶ και and; even τὴν ο the τράπεζαν τραπεζα table; bank τῆς ο the προθέσεως προθεσις presentation; proposal καὶ και and; even τὰ ο the σπονδεῖα σπονδειον and; even τὰς ο the φιάλας φιαλη bowl καὶ και and; even τὰς ο the θυΐσκας θυισκη the χρυσᾶς χρυσεος of gold; golden καὶ και and; even τὸ ο the καταπέτασμα καταπετασμα veil καὶ και and; even τοὺς ο the στεφάνους στεφανος.1 wreath; laurel καὶ και and; even τὸν ο the κόσμον κοσμος world; adornment τὸν ο the χρυσοῦν χρυσεος of gold; golden τὸν ο the κατὰ κατα down; by πρόσωπον προσωπον face; ahead of τοῦ ο the ναοῦ ναος sanctuary καὶ και and; even ἐλέπισεν λεπιζω all; every[1:23] καὶ και and; even ἔλαβεν λαμβανω take; get τὸ ο the ἀργύριον αργυριον silver piece; money καὶ και and; even τὸ ο the χρυσίον χρυσιον gold piece; gold leaf καὶ και and; even τὰ ο the σκεύη σκευη equipment τὰ ο the ἐπιθυμητὰ επιθυμητος and; even ἔλαβεν λαμβανω take; get τοὺς ο the θησαυροὺς θησαυρος treasure τοὺς ο the ἀποκρύφους αποκρυφος hidden away οὓς ος who; what εὗρεν ευρισκω find
1:24. et accepit argentum et aurum et vasa concupiscibilia et accepit thesauros occultos quos invenit et sublatis omnibus abiit in terram suamAnd he took the silver and gold, and the precious vessels: and he took the hidden treasures, which he found: and when he had taken all away, he departed into his own country.
22. and the table of the shewbread, and the cups to pour withal, and the bowls, and the golden censers, and the veil, and the crowns, and the adorning of gold which was on the face of the temple, and he scaled it all off.
KJV [22] And the table of the shewbread, and the pouring vessels, and the vials. and the censers of gold, and the veil, and the crown, and the golden ornaments that were before the temple, all which he pulled off. KJV [23] He took also the silver and the gold, and the precious vessels: also he took the hidden treasures which he found:

1:22 и трапезу предложения, и возлияльники, и чаши, и кадильницы золотые, и завесу, и венцы, и золотое украшение, бывшее снаружи храма, и всё обобрал.
[1:23] Взял и серебро, и золото, и драгоценные сосуды, и взял скрытые сокровища, какие отыскал.
1:22
καὶ και and; even
τὴν ο the
τράπεζαν τραπεζα table; bank
τῆς ο the
προθέσεως προθεσις presentation; proposal
καὶ και and; even
τὰ ο the
σπονδεῖα σπονδειον and; even
τὰς ο the
φιάλας φιαλη bowl
καὶ και and; even
τὰς ο the
θυΐσκας θυισκη the
χρυσᾶς χρυσεος of gold; golden
καὶ και and; even
τὸ ο the
καταπέτασμα καταπετασμα veil
καὶ και and; even
τοὺς ο the
στεφάνους στεφανος.1 wreath; laurel
καὶ και and; even
τὸν ο the
κόσμον κοσμος world; adornment
τὸν ο the
χρυσοῦν χρυσεος of gold; golden
τὸν ο the
κατὰ κατα down; by
πρόσωπον προσωπον face; ahead of
τοῦ ο the
ναοῦ ναος sanctuary
καὶ και and; even
ἐλέπισεν λεπιζω all; every

[1:23]
καὶ και and; even
ἔλαβεν λαμβανω take; get
τὸ ο the
ἀργύριον αργυριον silver piece; money
καὶ και and; even
τὸ ο the
χρυσίον χρυσιον gold piece; gold leaf
καὶ και and; even
τὰ ο the
σκεύη σκευη equipment
τὰ ο the
ἐπιθυμητὰ επιθυμητος and; even
ἔλαβεν λαμβανω take; get
τοὺς ο the
θησαυροὺς θησαυρος treasure
τοὺς ο the
ἀποκρύφους αποκρυφος hidden away
οὓς ος who; what
εὗρεν ευρισκω find
1:24. et accepit argentum et aurum et vasa concupiscibilia et accepit thesauros occultos quos invenit et sublatis omnibus abiit in terram suam
And he took the silver and gold, and the precious vessels: and he took the hidden treasures, which he found: and when he had taken all away, he departed into his own country.
22. and the table of the shewbread, and the cups to pour withal, and the bowls, and the golden censers, and the veil, and the crowns, and the adorning of gold which was on the face of the temple, and he scaled it all off.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
1:251:25: Եհեղ արիւն բազում, եւ գործեաց մահունս անհամարս. խօսեցաւ զամբարտաւանութիւն մեծա՛ւ հպարտութեամբ[5581]։ [5581] Ոմանք. Եւ հեղ արիւն բազում։
25 Նա շատ արիւն թափեց, շատ մարդկանց սպանեց, մեծ ամբարտաւանութեամբ խօսեց շատերի հետ:
Եհեղ արիւն բազում, եւ գործեաց մահունս անհամարս. խօսեցաւ զամբարտաւանութիւն մեծա՛ւ հպարտութեամբ[14]:

1:25: Եհեղ արիւն բազում, եւ գործեաց մահունս անհամարս. խօսեցաւ զամբարտաւանութիւն մեծա՛ւ հպարտութեամբ[5581]։
[5581] Ոմանք. Եւ հեղ արիւն բազում։
25 Նա շատ արիւն թափեց, շատ մարդկանց սպանեց, մեծ ամբարտաւանութեամբ խօսեց շատերի հետ:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:251:24 И, взяв всё, отправился в землю свою и совершил убийства, и говорил с великою надменностью.
1:24 καὶ και and; even λαβὼν λαμβανω take; get πάντα πας all; every ἀπῆλθεν απερχομαι go off; go away εἰς εις into; for τὴν ο the γῆν γη earth; land αὐτοῦ αυτος he; him καὶ και and; even ἐποίησεν ποιεω do; make φονοκτονίαν φονοκτονια and; even ἐλάλησεν λαλεω talk; speak ὑπερηφανίαν υπερηφανια pride μεγάλην μεγας great; loud
1:25. et fecit caedem hominum et locutus est superbia magnaAnd he made a great slaughter of men, and spoke very proudly.
23. And he took the silver and the gold and the precious vessels; and he took the hidden treasures which he found.
KJV [24] And when he had taken all away, he went into his own land, having made a great massacre, and spoken very proudly:

1:24 И, взяв всё, отправился в землю свою и совершил убийства, и говорил с великою надменностью.
1:24
καὶ και and; even
λαβὼν λαμβανω take; get
πάντα πας all; every
ἀπῆλθεν απερχομαι go off; go away
εἰς εις into; for
τὴν ο the
γῆν γη earth; land
αὐτοῦ αυτος he; him
καὶ και and; even
ἐποίησεν ποιεω do; make
φονοκτονίαν φονοκτονια and; even
ἐλάλησεν λαλεω talk; speak
ὑπερηφανίαν υπερηφανια pride
μεγάλην μεγας great; loud
1:25. et fecit caedem hominum et locutus est superbia magna
And he made a great slaughter of men, and spoke very proudly.
23. And he took the silver and the gold and the precious vessels; and he took the hidden treasures which he found.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
1:261:26: Եւ եղեւ սո՛ւգ մեծ ՚ի վերայ Իսրայէլի. ընդ ամենայն տեղիս իւրեանց
26 Մեծ սուգ պատեց Իսրայէլին:
Եւ եղեւ սո՛ւգ մեծ ՛ի վերայ Իսրայէլի. ընդ ամենայն տեղիս իւրեանց:

1:26: Եւ եղեւ սո՛ւգ մեծ ՚ի վերայ Իսրայէլի. ընդ ամենայն տեղիս իւրեանց
26 Մեծ սուգ պատեց Իսրայէլին:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:261:25 Посему был великий плач в Израиле, во всех местах его.
1:25 καὶ και and; even ἐγένετο γινομαι happen; become πένθος πενθος sadness μέγα μεγας great; loud ἐπὶ επι in; on Ισραηλ ισραηλ.1 Israel ἐν εν in παντὶ πας all; every τόπῳ τοπος place; locality αὐτῶν αυτος he; him
1:26. et factus est planctus magnus in Israhel et in omni loco eorumAnd there was great mourning in Israel, and in every place where they were:
24. And when he had taken all, he went away into his own land, and he made a great slaughter, and spake very presumptuously.
KJV [25] Therefore there was a great mourning in Israel, in every place where they were:

1:25 Посему был великий плач в Израиле, во всех местах его.
1:25
καὶ και and; even
ἐγένετο γινομαι happen; become
πένθος πενθος sadness
μέγα μεγας great; loud
ἐπὶ επι in; on
Ισραηλ ισραηλ.1 Israel
ἐν εν in
παντὶ πας all; every
τόπῳ τοπος place; locality
αὐτῶν αυτος he; him
1:26. et factus est planctus magnus in Israhel et in omni loco eorum
And there was great mourning in Israel, and in every place where they were:
24. And when he had taken all, he went away into his own land, and he made a great slaughter, and spake very presumptuously.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
26. «Стенали начальники и старейшины…» — άρχοντες καί πρεσβύτεροι; άρχοντες — главы колен, πρεσβύτεροι — главы фамилий. — «Изменилась красота женская…», т. е. от скорби и горя исхудала, поблекла.
1:271:27: հեծեցին իշխանք եւ ծերք. կուսանք եւ երիտասարդք տկարացան. եղծա՛ւ գեղ կանանց.
27 Իրենց բոլոր տեղերում հեծեցին իշխաններն ու ծերերը, թուլացան աղջիկներն ու երիտասարդները, խամրեց կանանց գեղեցկութիւնը,
հեծեցին իշխանք եւ ծերք. կուսանք եւ երիտասարդք տկարացան. եղծա՛ւ գեղ կանանց:

1:27: հեծեցին իշխանք եւ ծերք. կուսանք եւ երիտասարդք տկարացան. եղծա՛ւ գեղ կանանց.
27 Իրենց բոլոր տեղերում հեծեցին իշխաններն ու ծերերը, թուլացան աղջիկներն ու երիտասարդները, խամրեց կանանց գեղեցկութիւնը,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:271:26 Стенали начальники и старейшины, изнемогали девы и юноши, и изменилась красота женская.
1:26 καὶ και and; even ἐστέναξαν στεναζω groan ἄρχοντες αρχων ruling; ruler καὶ και and; even πρεσβύτεροι πρεσβυτερος senior; older παρθένοι παρθενος virginal; virgin καὶ και and; even νεανίσκοι νεανισκος young man ἠσθένησαν ασθενεω infirm; ail καὶ και and; even τὸ ο the κάλλος καλλος the γυναικῶν γυνη woman; wife ἠλλοιώθη αλλοιοω make different; change
1:27. et ingemuerunt principes et seniores virgines et iuvenes infirmati sunt et speciositas mulierum inmutata estAnd the princes, and the ancients mourned, and the virgins and the young men were made feeble, and the beauty of the women was changed.
25. And there came great mourning upon Israel, in every place where they were;
KJV [26] So that the princes and elders mourned, the virgins and young men were made feeble, and the beauty of women was changed:

1:26 Стенали начальники и старейшины, изнемогали девы и юноши, и изменилась красота женская.
1:26
καὶ και and; even
ἐστέναξαν στεναζω groan
ἄρχοντες αρχων ruling; ruler
καὶ και and; even
πρεσβύτεροι πρεσβυτερος senior; older
παρθένοι παρθενος virginal; virgin
καὶ και and; even
νεανίσκοι νεανισκος young man
ἠσθένησαν ασθενεω infirm; ail
καὶ και and; even
τὸ ο the
κάλλος καλλος the
γυναικῶν γυνη woman; wife
ἠλλοιώθη αλλοιοω make different; change
1:27. et ingemuerunt principes et seniores virgines et iuvenes infirmati sunt et speciositas mulierum inmutata est
And the princes, and the ancients mourned, and the virgins and the young men were made feeble, and the beauty of the women was changed.
25. And there came great mourning upon Israel, in every place where they were;
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
1:281:28: եւ ամենայն փեսայից լի՛ եղեն բերանք ողբոց լալութեան. եւ ամենայն հարսանց եղեն արգելանք սգոյ սրսկապանք իւրեանց[5582]. [5582] Այլք. Լի՛ էին բերանք ող՛՛։
28 բոլոր փեսաների դէմքերից անպակաս դարձաւ ողբն ու լացը, սգոյ բանտի վերածուեցին բոլոր հարսների ննջասենեակները,
եւ ամենայն փեսայից լի՛ եղեն բերանք ողբոց լալութեան. եւ ամենայն հարսանց եղեն արգելանք սգոյ սրսկապանք իւրեանց[15]:

1:28: եւ ամենայն փեսայից լի՛ եղեն բերանք ողբոց լալութեան. եւ ամենայն հարսանց եղեն արգելանք սգոյ սրսկապանք իւրեանց[5582].
[5582] Այլք. Լի՛ էին բերանք ող՛՛։
28 բոլոր փեսաների դէմքերից անպակաս դարձաւ ողբն ու լացը, սգոյ բանտի վերածուեցին բոլոր հարսների ննջասենեակները,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:281:27 Всякий жених предавался плачу, и сидящая в брачном чертоге была в скорби.
1:27 πᾶς πας all; every νυμφίος νυμφιος groom ἀνέλαβεν αναλαμβανω take up; take along θρῆνον θρηνος lament καὶ και and; even καθημένη καθημαι sit; settle ἐν εν in παστῷ παστος sad
1:28. omnis maritus sumpsit lamentum quae sedebant in toro maritali lugebantEvery bridegroom took up lamentation: and the bride that sat in the marriage bed, mourned:
26. and the rulers and elders groaned, the virgins and young men were made feeble, and the beauty of the women was changed.
KJV [27] Every bridegroom took up lamentation, and she that sat in the marriage chamber was in heaviness:

1:27 Всякий жених предавался плачу, и сидящая в брачном чертоге была в скорби.
1:27
πᾶς πας all; every
νυμφίος νυμφιος groom
ἀνέλαβεν αναλαμβανω take up; take along
θρῆνον θρηνος lament
καὶ και and; even
καθημένη καθημαι sit; settle
ἐν εν in
παστῷ παστος sad
1:28. omnis maritus sumpsit lamentum quae sedebant in toro maritali lugebant
Every bridegroom took up lamentation: and the bride that sat in the marriage bed, mourned:
26. and the rulers and elders groaned, the virgins and young men were made feeble, and the beauty of the women was changed.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
28. «Вострепетала земля за обитающих на ней…», т. е. ради своих обитателей, как бы разделяя участие в их страданиях и позоре. Все другие переводы греч. έπί с вин., как-то: против обитателей, под обитателями, через обитателей и т. п. — менее точны и подходящи. — «Весь дом Иакова облекся стыдом…», собств., «каждый дом Иакова…», «каждое семейство», что в общем давало и «весь дом Иакова…». — «Облекся стыдом» — за позорное осквернение своего святилища и поношение своей религии.
1:291:29: եւ շարժեցաւ երկիր ՚ի վերայ բնակչաց իւրոց. եւ ամենայն տունն Յակոբայ զգեցաւ զամօթ զանարգանաց։
29 երկիրը սարսռաց իր բնակիչների համար, եւ անարգանքն ու ամօթը համակեց Յակոբի ամբողջ տունը:
եւ շարժեցաւ երկիր ՛ի վերայ բնակչաց իւրոց. եւ ամենայն տունն Յակոբայ զգեցաւ զամօթ զանարգանաց:

1:29: եւ շարժեցաւ երկիր ՚ի վերայ բնակչաց իւրոց. եւ ամենայն տունն Յակոբայ զգեցաւ զամօթ զանարգանաց։
29 երկիրը սարսռաց իր բնակիչների համար, եւ անարգանքն ու ամօթը համակեց Յակոբի ամբողջ տունը:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:291:28 Вострепетала земля за обитающих на ней, и весь дом Иакова облекся стыдом.
1:28 καὶ και and; even ἐσείσθη σειω shake ἡ ο the γῆ γη earth; land ἐπὶ επι in; on τοὺς ο the κατοικοῦντας κατοικεω settle αὐτήν αυτος he; him καὶ και and; even πᾶς πας all; every ὁ ο the οἶκος οικος home; household Ιακωβ ιακωβ Iakōb; Iakov ἐνεδύσατο ενδυω dress in; wear αἰσχύνην αισχυνη shame
1:29. et commota est terra super habitantes in ea et universa domus Iacob induit confusionemAnd the land was moved for the inhabitants thereof, and all the house of Jacob was covered with confusion.
27. Every bridegroom took up lamentation, she that sat in the marriage chamber was in heaviness.
KJV [28] The land also was moved for the inhabitants thereof, and all the house of Jacob was covered with confusion:

1:28 Вострепетала земля за обитающих на ней, и весь дом Иакова облекся стыдом.
1:28
καὶ και and; even
ἐσείσθη σειω shake
ο the
γῆ γη earth; land
ἐπὶ επι in; on
τοὺς ο the
κατοικοῦντας κατοικεω settle
αὐτήν αυτος he; him
καὶ και and; even
πᾶς πας all; every
ο the
οἶκος οικος home; household
Ιακωβ ιακωβ Iakōb; Iakov
ἐνεδύσατο ενδυω dress in; wear
αἰσχύνην αισχυνη shame
1:29. et commota est terra super habitantes in ea et universa domus Iacob induit confusionem
And the land was moved for the inhabitants thereof, and all the house of Jacob was covered with confusion.
27. Every bridegroom took up lamentation, she that sat in the marriage chamber was in heaviness.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
29. «По прошествии двух лет…» — μετά δύο 'ετη 'ημερων — буквально: «через два года дней, или времени» — гебраизм, обычный в Библии при обозначении времени (Быт LXI; ср. 2: Цар XIII:23; XIV:28; Иер XVIII:3, 11). Так как первое разграбление Иерусалима и храма было в 143: г. э. Селевк., то это второе было, следовательно, в 145: г. (той же эры), или в 168: г. до Р. Х. ( ст. «в 15-й день Xаслева»). Это был как раз тот год, когда успехи Антиоха в Египте были неожиданно остановлены властным римским veto, и он вынужден был оставить пределы Египта. Тогда-то он, озлобленный столь досадною неудачею, и, вместе, мстя за обиду (содействие, оказанное иудеями в попытке Иасона вытеснить Менелая и сочтенное за дерзкое возмущение против царской особы, см. 2: Мак V:5: и д.), обрушился на Иерусалим, где мог хозяйничать сколько угодно, не встречая отпора. С другой стороны, он преследовал здесь и ту положительную цель, чтобы провести решительнее свои намерения — оязычить иудейство, с понятным злорадством приветствовавшее позор царя-разбойника и грабителя храма, как начало Божьей кары над ним, и давно уже бывшее на виду царя, как главное препятствие создать единую эллинистическую силу, способную противостоять напорам такой силы, как римская. — «Послал царь начальника податей…» — άρχών της φορολογίας, — во 2: Мак V:24: — он назван по имени — Аполлоний. — «С большою толпою…» — έν οχλώ βαρεί, по 2: Мак в указ. месте — с 22: 0 человек. — «Поразил его великим поражением…» — гебраизм, усиленное выражение — наподобие — «смертию умреши».
1:301:30: Զհետ երկուց ամաց ժամանակացն այնոցիկ, արձակեա՛ց արքայ Անտիոքոս իշխա՛ն հարկահա՛ն ՚ի քաղաքսն Հրէաստանի, եւ եկն յԵրուսաղէմ զօրօք բազմօք,
30 Այդ դէպքերից երկու տարի յետոյ Անտիոքոս արքան հարկահան մի իշխան ուղարկեց Հրէաստանի քաղաքները: Սա Երուսաղէմ եկաւ բազմաթիւ զօրքերով
Զհետ երկուց ամաց ժամանակացն այնոցիկ, արձակեա՛ց արքայ Անտիոքոս իշխա՛ն հարկահա՛ն ՛ի քաղաքսն Հրէաստանի, եւ եկն յԵրուսաղէմ զօրօք բազմօք:

1:30: Զհետ երկուց ամաց ժամանակացն այնոցիկ, արձակեա՛ց արքայ Անտիոքոս իշխա՛ն հարկահա՛ն ՚ի քաղաքսն Հրէաստանի, եւ եկն յԵրուսաղէմ զօրօք բազմօք,
30 Այդ դէպքերից երկու տարի յետոյ Անտիոքոս արքան հարկահան մի իշխան ուղարկեց Հրէաստանի քաղաքները: Սա Երուսաղէմ եկաւ բազմաթիւ զօրքերով
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:301:29 По прошествии двух лет послал царь начальника податей в города Иуды, и он пришел в Иерусалим с большою толпою;
1:29 μετὰ μετα with; amid δύο δυο two ἔτη ετος year ἡμερῶν ημερα day ἀπέστειλεν αποστελλω send off / away ὁ ο the βασιλεὺς βασιλευς monarch; king ἄρχοντα αρχων ruling; ruler φορολογίας φορολογια into; for τὰς ο the πόλεις πολις city Ιουδα ιουδα Iouda; Iutha καὶ και and; even ἦλθεν ερχομαι come; go εἰς εις into; for Ιερουσαλημ ιερουσαλημ Jerusalem ἐν εν in ὄχλῳ οχλος crowd; mass βαρεῖ βαρυς weighty; heavy
1:30. et post duos annos dierum misit rex principem tributorum in civitates Iuda et venit Hierusalem cum turba magnaAnd after two full years, the king sent the chief collector of his tributes to the cities of Juda, and he came to Jerusalem with a great multitude.
28. And the land was moved for the inhabitants thereof, and all the house of Jacob was clothed with shame.
KJV [29] And after two years fully expired the king sent his chief collector of tribute unto the cities of Juda, who came unto Jerusalem with a great multitude:

1:29 По прошествии двух лет послал царь начальника податей в города Иуды, и он пришел в Иерусалим с большою толпою;
1:29
μετὰ μετα with; amid
δύο δυο two
ἔτη ετος year
ἡμερῶν ημερα day
ἀπέστειλεν αποστελλω send off / away
ο the
βασιλεὺς βασιλευς monarch; king
ἄρχοντα αρχων ruling; ruler
φορολογίας φορολογια into; for
τὰς ο the
πόλεις πολις city
Ιουδα ιουδα Iouda; Iutha
καὶ και and; even
ἦλθεν ερχομαι come; go
εἰς εις into; for
Ιερουσαλημ ιερουσαλημ Jerusalem
ἐν εν in
ὄχλῳ οχλος crowd; mass
βαρεῖ βαρυς weighty; heavy
1:30. et post duos annos dierum misit rex principem tributorum in civitates Iuda et venit Hierusalem cum turba magna
And after two full years, the king sent the chief collector of his tributes to the cities of Juda, and he came to Jerusalem with a great multitude.
28. And the land was moved for the inhabitants thereof, and all the house of Jacob was clothed with shame.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
30-32. По 2: Мак V:25: и д. это нарочно было отнесено на субботу, когда иудеи соблюдали строгий покой. Ближайший повод к нападению неизвестен; вероятно, город не хотел принимать столь сильного сирийского войска.
1:311:31: խօսե՛լ սկսաւ բանիւք խաղաղութեան նենգութեամբ. եւ նոքա հաւատացին նմա։
31 եւ սկսեց նենգութեամբ խաղաղութիւն քարոզել: Նրանք հաւատացին սրան,
խօսե՛լ սկսաւ բանիւք խաղաղութեան նենգութեամբ. եւ նոքա հաւատացին նմա:

1:31: խօսե՛լ սկսաւ բանիւք խաղաղութեան նենգութեամբ. եւ նոքա հաւատացին նմա։
31 եւ սկսեց նենգութեամբ խաղաղութիւն քարոզել: Նրանք հաւատացին սրան,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:311:30 коварно говорил им слова мира, и они поверили ему;
1:30 καὶ και and; even ἐλάλησεν λαλεω talk; speak αὐτοῖς αυτος he; him λόγους λογος word; log εἰρηνικοὺς ειρηνικος peaceful ἐν εν in δόλῳ δολος cunning; treachery καὶ και and; even ἐνεπίστευσαν εμπιστευω he; him
1:31. et locutus est ad eos verba pacifica in dolo et crediderunt eiAnd he spoke to them peaceable words in deceit; and they believed him.
29. And after two full years the king sent a chief collector of tribute unto the cities of Judah, and he came unto Jerusalem with a great multitude.
KJV [30] And spake peaceable words unto them, but all was deceit: for when they had given him credence:

1:30 коварно говорил им слова мира, и они поверили ему;
1:30
καὶ και and; even
ἐλάλησεν λαλεω talk; speak
αὐτοῖς αυτος he; him
λόγους λογος word; log
εἰρηνικοὺς ειρηνικος peaceful
ἐν εν in
δόλῳ δολος cunning; treachery
καὶ και and; even
ἐνεπίστευσαν εμπιστευω he; him
1:31. et locutus est ad eos verba pacifica in dolo et crediderunt ei
And he spoke to them peaceable words in deceit; and they believed him.
29. And after two full years the king sent a chief collector of tribute unto the cities of Judah, and he came unto Jerusalem with a great multitude.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
1:321:32: Եւ անկա՛ւ նա ՚ի վերայ քաղաքին յանկարծակի, եւ հար զնոսա հարուածս մեծամեծս. եւ սատակեա՛ց ժողովս բազումս յԻսրայէլէ[5583]։ [5583] Այլք. Եւ սատակեաց ժողովուրդս բազումս։
32 բայց սա յանկարծակի յարձակուեց քաղաքի վրայ, մեծ հարուածներ հասցրեց բնակիչներին եւ բազմաթիւ իսրայէլացիներ սպանեց:
Եւ անկա՛ւ նա ՛ի վերայ քաղաքին յանկարծակի, եւ հար զնոսա հարուածս մեծամեծս. եւ սատակեա՛ց ժողովս բազումս յԻսրայէլէ[16]:

1:32: Եւ անկա՛ւ նա ՚ի վերայ քաղաքին յանկարծակի, եւ հար զնոսա հարուածս մեծամեծս. եւ սատակեա՛ց ժողովս բազումս յԻսրայէլէ[5583]։
[5583] Այլք. Եւ սատակեաց ժողովուրդս բազումս։
32 բայց սա յանկարծակի յարձակուեց քաղաքի վրայ, մեծ հարուածներ հասցրեց բնակիչներին եւ բազմաթիւ իսրայէլացիներ սպանեց:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:32но он внезапно напал на город и поразил его великим поражением, и погубил множество народа Израильского;
[1:30] καὶ και and; even ἐπέπεσεν επιπιπτω fall on / upon ἐπὶ επι in; on τὴν ο the πόλιν πολις city ἐξάπινα εξαπινα all at once καὶ και and; even ἐπάταξεν πατασσω pat; impact αὐτὴν αυτος he; him πληγὴν πληγη plague; stroke μεγάλην μεγας great; loud καὶ και and; even ἀπώλεσεν απολλυμι destroy; lose λαὸν λαος populace; population πολὺν πολυς much; many ἐξ εκ from; out of Ισραηλ ισραηλ.1 Israel
1:32. et inruit super civitatem repente et percussit eam plaga et perdidit populum multum ex IsrahelAnd he fell upon the city suddenly, and struck it with a great slaughter, and destroyed much people in Israel.
30. And he spake words of peace unto them in subtilty, and they gave him credence: and he fell upon the city suddenly, and smote it very sore, and destroyed much people out of Israel.
KJV [30] he fell suddenly upon the city, and smote it very sore, and destroyed much people of Israel:

но он внезапно напал на город и поразил его великим поражением, и погубил множество народа Израильского;
[1:30]
καὶ και and; even
ἐπέπεσεν επιπιπτω fall on / upon
ἐπὶ επι in; on
τὴν ο the
πόλιν πολις city
ἐξάπινα εξαπινα all at once
καὶ και and; even
ἐπάταξεν πατασσω pat; impact
αὐτὴν αυτος he; him
πληγὴν πληγη plague; stroke
μεγάλην μεγας great; loud
καὶ και and; even
ἀπώλεσεν απολλυμι destroy; lose
λαὸν λαος populace; population
πολὺν πολυς much; many
ἐξ εκ from; out of
Ισραηλ ισραηλ.1 Israel
1:32. et inruit super civitatem repente et percussit eam plaga et perdidit populum multum ex Israhel
And he fell upon the city suddenly, and struck it with a great slaughter, and destroyed much people in Israel.
30. And he spake words of peace unto them in subtilty, and they gave him credence: and he fell upon the city suddenly, and smote it very sore, and destroyed much people out of Israel.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
1:331:33: Եւ ա՛ռ նա զաւար քաղաքին, եւ հրձի՛գ արար զամենայն փայտակերտ զապարանից նորա. քակեաց եւ աւերեաց շուրջ զպարիսպս քաղաքին, եւ զամենայն զորմս շինուածոց զապարանի՛ց նորա։
33 Նա աւարի մատնեց քաղաքը, հրկիզեց նրա բոլոր փայտակերտ շինութիւնները, քանդեց, աւերեց քաղաքը շրջափակող պարիսպներն ու նրա ապարանքների բոլոր պատերը:
Եւ ա՛ռ նա զաւար քաղաքին, եւ հրձի՛գ արար զամենայն փայտակերտ զապարանից նորա. քակեաց եւ աւերեաց շուրջ զպարիսպս քաղաքին, եւ զամենայն զորմս շինուածոց զապարանի՛ց նորա:

1:33: Եւ ա՛ռ նա զաւար քաղաքին, եւ հրձի՛գ արար զամենայն փայտակերտ զապարանից նորա. քակեաց եւ աւերեաց շուրջ զպարիսպս քաղաքին, եւ զամենայն զորմս շինուածոց զապարանի՛ց նորա։
33 Նա աւարի մատնեց քաղաքը, հրկիզեց նրա բոլոր փայտակերտ շինութիւնները, քանդեց, աւերեց քաղաքը շրջափակող պարիսպներն ու նրա ապարանքների բոլոր պատերը:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:331:31 взял добычи из города и сожег его огнем, и разрушил домы его и стены его кругом;
1:31 καὶ και and; even ἔλαβεν λαμβανω take; get τὰ ο the σκῦλα σκυλον spoil τῆς ο the πόλεως πολις city καὶ και and; even ἐνέπρησεν εμπρηθω blow up αὐτὴν αυτος he; him πυρὶ πυρ fire καὶ και and; even καθεῖλεν καθαιρεω take down; demolish τοὺς ο the οἴκους οικος home; household αὐτῆς αυτος he; him καὶ και and; even τὰ ο the τείχη τειχος wall κύκλῳ κυκλω circling; in a circle
1:33. et accepit spolia civitatis et succendit eam igni et destruxit domos eius et muros eius in circuituAnd he took the spoils of the city, and burnt it with fire, and threw down the houses thereof, and the walls thereof round about:
31. And he took the spoils of the city, and set it on fire, and pulled down the houses thereof and the walls thereof on every side.
KJV [31] And when he had taken the spoils of the city, he set it on fire, and pulled down the houses and walls thereof on every side:

1:31 взял добычи из города и сожег его огнем, и разрушил домы его и стены его кругом;
1:31
καὶ και and; even
ἔλαβεν λαμβανω take; get
τὰ ο the
σκῦλα σκυλον spoil
τῆς ο the
πόλεως πολις city
καὶ και and; even
ἐνέπρησεν εμπρηθω blow up
αὐτὴν αυτος he; him
πυρὶ πυρ fire
καὶ και and; even
καθεῖλεν καθαιρεω take down; demolish
τοὺς ο the
οἴκους οικος home; household
αὐτῆς αυτος he; him
καὶ και and; even
τὰ ο the
τείχη τειχος wall
κύκλῳ κυκλω circling; in a circle
1:33. et accepit spolia civitatis et succendit eam igni et destruxit domos eius et muros eius in circuitu
And he took the spoils of the city, and burnt it with fire, and threw down the houses thereof, and the walls thereof round about:
31. And he took the spoils of the city, and set it on fire, and pulled down the houses thereof and the walls thereof on every side.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
33. «Оградили город Давидов…» — это не то же, что Иерусалим, а лишь укрепленная юго-западная часть его — на холме Сионе (2: Цар V:7; ср. 3: Цар VIII:1). Различение это делается в самой книге несколько раз, см. VI:26; X:11; XI:41; XII:35–37; XIII:10, ср. также — II:31; XIV:36: и мн. др. — Что касается наименования гора Сион, то здесь надо иметь в виду, что писатель книги часто применяет это наименование не к крепости Сионской, где был «город Давидов», а к «горе храма», тоже укрепленной, в противовес Сирийской крепости (IV:60; VI:62; X:11; еще яснее — IV:37: и д., V:54: и VII:33). Основание к этому давалось в поэтическом и пророческом употреблении имени Сион, которым обозначалась и храмовая гора в качестве жилища Иеговы (Пс II:6; LXXIII:2; Ис VIII:18) и весь Иерусалим, как город, в котором Иегова, Бог Израилев, владычествует (Пс XLVII:2–3; Ис XVI:1; XXIV:23; Иер VIII:19: и др.). — К усвоению наименования Сион храмовой горе особенно побуждало занятие Сиона языческою крепостью, что мешало соединять с понятием Сиона мысль о жилище Иеговы.
1:341:34: ՚Ի գերութիւն վարեցին զկանայս եւ զմանկունս, եւ զամենայն անասունս նոցա ՚ի ժառանգութիւն իւրեանց։
34 Գերեվարեցին կանանց ու մանուկներին, տիրացան նրանց բոլոր անասուններին:
՛Ի գերութիւն վարեցին զկանայս եւ զմանկունս, եւ զամենայն անասունս նոցա ՛ի ժառանգութիւն իւրեանց:

1:34: ՚Ի գերութիւն վարեցին զկանայս եւ զմանկունս, եւ զամենայն անասունս նոցա ՚ի ժառանգութիւն իւրեանց։
34 Գերեվարեցին կանանց ու մանուկներին, տիրացան նրանց բոլոր անասուններին:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:341:32 и увели в плен жен и детей, и овладели скотом.
1:32 καὶ και and; even ᾐχμαλώτισαν αιχμαλωτιζω take captive τὰς ο the γυναῖκας γυνη woman; wife καὶ και and; even τὰ ο the τέκνα τεκνον child καὶ και and; even τὰ ο the κτήνη κτηνος livestock; animal ἐκληρονόμησαν κληρονομεω inherit; heir
1:34. et captivas duxerunt mulieres et natos et pecora possederuntAnd they took the women captive, and the chil- dren, and the cattle they possessed.
32. And they led captive the women and the children, and the cattle they took in possession.
KJV [32] But the women and children took they captive, and possessed the cattle:

1:32 и увели в плен жен и детей, и овладели скотом.
1:32
καὶ και and; even
ᾐχμαλώτισαν αιχμαλωτιζω take captive
τὰς ο the
γυναῖκας γυνη woman; wife
καὶ και and; even
τὰ ο the
τέκνα τεκνον child
καὶ και and; even
τὰ ο the
κτήνη κτηνος livestock; animal
ἐκληρονόμησαν κληρονομεω inherit; heir
1:34. et captivas duxerunt mulieres et natos et pecora possederunt
And they took the women captive, and the chil- dren, and the cattle they possessed.
32. And they led captive the women and the children, and the cattle they took in possession.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
34. «Народ нечестивый…» — έθνος «αμαρτωλόν — иудейское обозначение язычников (II:48; III:15; ср. Тов XII:6; Гал II:15); напротив: святой, праведный народ δικαίων или δίκαιον έθνος — обозначение иудеев (Есф I:7, 9: прибавление).
1:351:35: Եւ շինեցին զամրակողմնն զգլո՛ւխ քաղաքին ՚ի պարիսպս ամուր, յաշտարակս հզօրաց. եւ եղեւ նոցա այն իբրեւ բե՛րդ ՚ի բերդի ամրացեալ քաղաքին.
35 Նրանք քաղաքի վերին կողմը հզօր աշտարակներով ամուր պարիսպ շինեցին, եւ դա նրանց համար ամրացուած քաղաքի միջնաբերդը եղաւ:
Եւ շինեցին զամրակողմնն զգլո՛ւխ քաղաքին ՛ի պարիսպս ամուր, յաշտարակս հզօրաց. եւ եղեւ նոցա այն իբրեւ բե՛րդ ՛ի բերդի ամրացեալ քաղաքին:

1:35: Եւ շինեցին զամրակողմնն զգլո՛ւխ քաղաքին ՚ի պարիսպս ամուր, յաշտարակս հզօրաց. եւ եղեւ նոցա այն իբրեւ բե՛րդ ՚ի բերդի ամրացեալ քաղաքին.
35 Նրանք քաղաքի վերին կողմը հզօր աշտարակներով ամուր պարիսպ շինեցին, եւ դա նրանց համար ամրացուած քաղաքի միջնաբերդը եղաւ:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:351:33 Оградили город Давидов большою и крепкою стеною и крепкими башнями, и сделался он для них крепостью.
1:33 καὶ και and; even ᾠκοδόμησαν οικοδομεω build τὴν ο the πόλιν πολις city Δαυιδ δαβιδ Dabid; Thavith τείχει τειχος wall μεγάλῳ μεγας great; loud καὶ και and; even ὀχυρῷ οχυρος tower ὀχυροῖς οχυρος and; even ἐγένετο γινομαι happen; become αὐτοῖς αυτος he; him εἰς εις into; for ἄκραν ακρα headland; foreland
1:35. et aedificaverunt civitatem David muro magno et firmo et turribus firmis et facta est illis in arcemAnd they built the city of David with a great and strong wall, and with strong towers, and made it a fortress for them:
33. And they builded the city of David with a great and strong wall, with strong towers, and it became unto them a citadel.
KJV [33] Then builded they the city of David with a great and strong wall, and with mighty towers, and made it a strong hold for them:

1:33 Оградили город Давидов большою и крепкою стеною и крепкими башнями, и сделался он для них крепостью.
1:33
καὶ και and; even
ᾠκοδόμησαν οικοδομεω build
τὴν ο the
πόλιν πολις city
Δαυιδ δαβιδ Dabid; Thavith
τείχει τειχος wall
μεγάλῳ μεγας great; loud
καὶ και and; even
ὀχυρῷ οχυρος tower
ὀχυροῖς οχυρος and; even
ἐγένετο γινομαι happen; become
αὐτοῖς αυτος he; him
εἰς εις into; for
ἄκραν ακρα headland; foreland
1:35. et aedificaverunt civitatem David muro magno et firmo et turribus firmis et facta est illis in arcem
And they built the city of David with a great and strong wall, and with strong towers, and made it a fortress for them:
33. And they builded the city of David with a great and strong wall, with strong towers, and it became unto them a citadel.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
35. «И сделались большою сетью…», — т. е. очень опасными, страшными для жителей Иерусалима, так как при обладании этою горою во всякое время можно было господствовать над всем городом.
1:361:36: եւ ա՛նդր մուծին ազգ մեղաւոր զարս անօրէնս, ամրացուցին լցին զինու. հանդերձեցին լցին համբարօք, եւ զամենայն զօրն Երուսաղեմի[5584] [5584] Ոմանք. Լցուցին զինու... եւ զամենայն զաւարն Երուսաղեմի։
36 Այնտեղ լցրին մեղսագործ, անօրէն մարդկանց, զէնքերով զինեցին նրանց, մթերքներով ապահովեցին եւ Երուսաղէմի ողջ աւարը կուտակեցին ներսում:
եւ ա՛նդր մուծին ազգ մեղաւոր զարս անօրէնս, ամրացուցին լցին զինու. հանդերձեցին լցին համբարօք, եւ զամենայն զօրն Երուսաղեմի[17]:

1:36: եւ ա՛նդր մուծին ազգ մեղաւոր զարս անօրէնս, ամրացուցին լցին զինու. հանդերձեցին լցին համբարօք, եւ զամենայն զօրն Երուսաղեմի[5584]
[5584] Ոմանք. Լցուցին զինու... եւ զամենայն զաւարն Երուսաղեմի։
36 Այնտեղ լցրին մեղսագործ, անօրէն մարդկանց, զէնքերով զինեցին նրանց, մթերքներով ապահովեցին եւ Երուսաղէմի ողջ աւարը կուտակեցին ներսում:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:361:34 И поместили там народ нечестивый, людей беззаконных, и они укрепились в ней;
1:34 καὶ και and; even ἔθηκαν τιθημι put; make ἐκεῖ εκει there ἔθνος εθνος nation; caste ἁμαρτωλόν αμαρτωλος sinful ἄνδρας ανηρ man; husband παρανόμους παρανομος and; even ἐνίσχυσαν ενισχυω fortify; prevail ἐν εν in αὐτῇ αυτος he; him1:35 καὶ και and; even παρέθεντο παρατιθημι pose; serve ὅπλα οπλον armament; weapon καὶ και and; even τροφὴν τροφη nourishment; provisions καὶ και and; even συναγαγόντες συναγω gather τὰ ο the σκῦλα σκυλον spoil Ιερουσαλημ ιερουσαλημ Jerusalem
1:36. et posuerunt illic gentem peccatorum viros iniquos et convaluerunt in ea et posuerunt arma et escas et congregaverunt spolia HierusalemAnd they placed there a sinful nation, wicked men, and they fortified themselves therein: and they stored up armour;and victuals, and gathered together the spoils of Jerusalem;
34. And they put there a sinful nation, transgressors of the law, and they strengthened themselves therein.
KJV [34] And they put therein a sinful nation, wicked men, and fortified themselves therein. KJV [35] They stored it also with armour and victuals, and when they had gathered together the spoils of Jerusalem:

1:34 И поместили там народ нечестивый, людей беззаконных, и они укрепились в ней;
1:34
καὶ και and; even
ἔθηκαν τιθημι put; make
ἐκεῖ εκει there
ἔθνος εθνος nation; caste
ἁμαρτωλόν αμαρτωλος sinful
ἄνδρας ανηρ man; husband
παρανόμους παρανομος and; even
ἐνίσχυσαν ενισχυω fortify; prevail
ἐν εν in
αὐτῇ αυτος he; him

1:35
καὶ και and; even
παρέθεντο παρατιθημι pose; serve
ὅπλα οπλον armament; weapon
καὶ και and; even
τροφὴν τροφη nourishment; provisions
καὶ και and; even
συναγαγόντες συναγω gather
τὰ ο the
σκῦλα σκυλον spoil
Ιερουσαλημ ιερουσαλημ Jerusalem
1:36. et posuerunt illic gentem peccatorum viros iniquos et convaluerunt in ea et posuerunt arma et escas et congregaverunt spolia Hierusalem
And they placed there a sinful nation, wicked men, and they fortified themselves therein: and they stored up armour;and victuals, and gathered together the spoils of Jerusalem;
34. And they put there a sinful nation, transgressors of the law, and they strengthened themselves therein.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
36. «И было это (т. е. укрепление города Давидова с засевшим в нем сирийским войском) постоянною засадою для святилища…», так как с горы было очень удобно препятствовать восстановлению этого святилища (1: Мак VI:18), почему и Иуда, приступая к этому восстановлению и очищению святилища, вынужден был отрядить особых «мужей воевать против находившихся в крепости, доколе он очистит святилище» (1: Мак IV:41). — «И было это… злым диаволом для Израиля…» — εις διάβλον πονηρόν — перевод евр. ???. К уяснению этого образного выражения служит дальнейший 37: ст.: язычники оскверняли и заставляли бездействовать святилище иудейское — не только своим присутствием на этом месте, но и своими нечестивыми и кровопролитными деяниями (ср. 2: Мак VI:4: и д.), намеренно творимыми для большего унижения и осквернения Иудейской святыни.
1:371:37: ՚ի նե՛րքս կուտեցին. եւ եղեն յորոգայթ մեծ,
37 Դրանք Իսրայէլի երկրի համար մշտապէս եղան մեծ որոգայթ,
՛ի նե՛րքս կուտեցին. եւ եղեն յորոգայթ մեծ:

1:37: ՚ի նե՛րքս կուտեցին. եւ եղեն յորոգայթ մեծ,
37 Դրանք Իսրայէլի երկրի համար մշտապէս եղան մեծ որոգայթ,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:371:35 запаслись оружием и продовольствием и, собрав добычи Иерусалимские, сложили там, и сделались большою сетью.
[1:35]ἀπέθεντο αποτιθημι put away; put off ἐκεῖ εκει there καὶ και and; even ἐγένοντο γινομαι happen; become εἰς εις into; for μεγάλην μεγας great; loud παγίδα παγις trap
1:37. et reposuerunt illic et facti sunt in laqueum magnumAnd laid them up there: and they became a great snare.
35. And they stored up arms and victuals, and gathering together the spoils of Jerusalem, they laid them up there, and they became a sore snare:
KJV [35] they laid them up there, and so they became a sore snare:

1:35 запаслись оружием и продовольствием и, собрав добычи Иерусалимские, сложили там, и сделались большою сетью.
[1:35]
ἀπέθεντο αποτιθημι put away; put off
ἐκεῖ εκει there
καὶ και and; even
ἐγένοντο γινομαι happen; become
εἰς εις into; for
μεγάλην μεγας great; loud
παγίδα παγις trap
1:37. et reposuerunt illic et facti sunt in laqueum magnum
And laid them up there: and they became a great snare.
35. And they stored up arms and victuals, and gathering together the spoils of Jerusalem, they laid them up there, and they became a sore snare:
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
1:381:38: եւ ՚ի խափան սրբութեանն եւ ՚ի սատանայ չա՛ր տանն Իսրայէլի հանապազորդ[5585]. [5585] Ոսկան. Եւ ՚ի սատան չար տանն։
38 սրբութեան արգելքներ ու չար սատանայ:
եւ ՛ի խափան սրբութեանն եւ ՛ի սատանայ չա՛ր տանն Իսրայէլի հանապազորդ[18]:

1:38: եւ ՚ի խափան սրբութեանն եւ ՚ի սատանայ չա՛ր տանն Իսրայէլի հանապազորդ[5585].
[5585] Ոսկան. Եւ ՚ի սատան չար տանն։
38 սրբութեան արգելքներ ու չար սատանայ:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:381:36 И было это постоянною засадою для святилища и злым диаволом для Израиля.
1:36 καὶ και and; even ἐγένετο γινομαι happen; become εἰς εις into; for ἔνεδρον ενεδρον ambush τῷ ο the ἁγιάσματι αγιασμα and; even εἰς εις into; for διάβολον διαβολος devilish; devil πονηρὸν πονηρος harmful; malignant τῷ ο the Ισραηλ ισραηλ.1 Israel διὰ δια through; because of παντός πας all; every
1:38. et factum est hoc ad insidias sanctificationi et in diabolum malum in IsrahelAnd this was a place to lie in wait against the sanctuary, and an evil devil in Israel.
36. and it became a place to lie in wait in against the sanctuary, and an evil adversary to Israel continually.
KJV [36] For it was a place to lie in wait against the sanctuary, and an evil adversary to Israel:

1:36 И было это постоянною засадою для святилища и злым диаволом для Израиля.
1:36
καὶ και and; even
ἐγένετο γινομαι happen; become
εἰς εις into; for
ἔνεδρον ενεδρον ambush
τῷ ο the
ἁγιάσματι αγιασμα and; even
εἰς εις into; for
διάβολον διαβολος devilish; devil
πονηρὸν πονηρος harmful; malignant
τῷ ο the
Ισραηλ ισραηλ.1 Israel
διὰ δια through; because of
παντός πας all; every
1:38. et factum est hoc ad insidias sanctificationi et in diabolum malum in Israhel
And this was a place to lie in wait against the sanctuary, and an evil devil in Israel.
36. and it became a place to lie in wait in against the sanctuary, and an evil adversary to Israel continually.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
38-40. Выражениями Ветхого Завета (пророчества) описываются последствия поселения и разбойнического хозяйничания язычников на Св. горе (ср. Ам VIII:10; Тов II:6); подробнее см. IV:38. — «По мере славы его увеличилось бесчестие его…» — т. е., чем блестящее некогда была его слава, тем бесчестнее представлялся наступивший позор, и «высота (т. е. величие, достоинство) его обратилась в печаль» .
1:391:39: եւ հեղին զարիւն զարդար շուրջ զսրբութեամբն, եւ պղծեցին զսրբութիւնսն։
39 Նրանք սուրբ տաճարի շուրջը անմեղ արիւն թափեցին եւ պղծեցին սրբավայրերը:
եւ հեղին զարիւն զարդար շուրջ զսրբութեամբն, եւ պղծեցին զսրբութիւնսն:

1:39: եւ հեղին զարիւն զարդար շուրջ զսրբութեամբն, եւ պղծեցին զսրբութիւնսն։
39 Նրանք սուրբ տաճարի շուրջը անմեղ արիւն թափեցին եւ պղծեցին սրբավայրերը:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:391:37 Они проливали невинную кровь вокруг святилища и оскверняли святилище.
1:37 καὶ και and; even ἐξέχεαν εκχεω pour out; drained αἷμα αιμα blood; bloodstreams ἀθῷον αθωος guiltless κύκλῳ κυκλω circling; in a circle τοῦ ο the ἁγιάσματος αγιασμα and; even ἐμόλυναν μολυνω dirty; pollute τὸ ο the ἁγίασμα αγιασμα sanctuary
1:39. et effuderunt sanguinem innocentem per circuitum sanctificationis et contaminaverunt sanctificationemAnd they shed innocent blood round about the sanctuary, and defiled the holy place.
37. And they shed innocent blood on every side of the sanctuary, and defiled the sanctuary.
KJV [37] Thus they shed innocent blood on every side of the sanctuary, and defiled it:

1:37 Они проливали невинную кровь вокруг святилища и оскверняли святилище.
1:37
καὶ και and; even
ἐξέχεαν εκχεω pour out; drained
αἷμα αιμα blood; bloodstreams
ἀθῷον αθωος guiltless
κύκλῳ κυκλω circling; in a circle
τοῦ ο the
ἁγιάσματος αγιασμα and; even
ἐμόλυναν μολυνω dirty; pollute
τὸ ο the
ἁγίασμα αγιασμα sanctuary
1:39. et effuderunt sanguinem innocentem per circuitum sanctificationis et contaminaverunt sanctificationem
And they shed innocent blood round about the sanctuary, and defiled the holy place.
37. And they shed innocent blood on every side of the sanctuary, and defiled the sanctuary.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
1:401:40: Փախստեա՛յ գնացին այնուհետեւ բնակիչքն Երուսաղեմի վասն նոցա. եւ եղեւ նա բնակութիւն օտարաց, եւ ինքն օտարացաւ ՚ի զաւակէ յիւրոց ծննդոց. զի որդիք նորա թողին զնա[5586]. [5586] Ոմանք. Բնակիչքն յԵրուսաղեմէ վասն նոցա։
40 Դրանից յետոյ Երուսաղէմի բնակիչները նրանց պատճառով փախստական դարձան: Երուսաղէմը օտարների բնակավայր դարձաւ եւ օտարացաւ իր հարազատ զաւակներից, որովհետեւ նրա որդիները հեռացան այնտեղից:
Փախստեա՛յ գնացին այնուհետեւ բնակիչքն Երուսաղեմի վասն նոցա. եւ եղեւ նա բնակութիւն օտարաց, եւ ինքն օտարացաւ ՛ի զաւակէ յիւրոց ծննդոց. զի որդիք նորա թողին զնա[19]:

1:40: Փախստեա՛յ գնացին այնուհետեւ բնակիչքն Երուսաղեմի վասն նոցա. եւ եղեւ նա բնակութիւն օտարաց, եւ ինքն օտարացաւ ՚ի զաւակէ յիւրոց ծննդոց. զի որդիք նորա թողին զնա[5586].
[5586] Ոմանք. Բնակիչքն յԵրուսաղեմէ վասն նոցա։
40 Դրանից յետոյ Երուսաղէմի բնակիչները նրանց պատճառով փախստական դարձան: Երուսաղէմը օտարների բնակավայր դարձաւ եւ օտարացաւ իր հարազատ զաւակներից, որովհետեւ նրա որդիները հեռացան այնտեղից:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:401:38 Жители же Иерусалима разбежались ради них, и он сделался жилищем чужих и стал чужим для своего рода, и дети его оставили его.
1:38 καὶ και and; even ἔφυγον φευγω flee οἱ ο the κάτοικοι κατοικος Jerusalem δι᾿ δια through; because of αὐτούς αυτος he; him καὶ και and; even ἐγένετο γινομαι happen; become κατοικία κατοικια settlement ἀλλοτρίων αλλοτριος another's; stranger καὶ και and; even ἐγένετο γινομαι happen; become ἀλλοτρία αλλοτριος another's; stranger τοῖς ο the γενήμασιν γεννημα spawn; product αὐτῆς αυτος he; him καὶ και and; even τὰ ο the τέκνα τεκνον child αὐτῆς αυτος he; him ἐγκατέλιπον εγκαταλειπω abandon; leave behind αὐτήν αυτος he; him
1:40. et fugerunt habitatores Hierusalem propter eos et facta est habitatio exterorum et facta est extera semini suo et nati eius reliquerunt eamAnd the inhabitants of Jerusalem fled away by reason of them and the city was made the habitation of strangers, and she became a stranger to her own seed, and her children forsook her.
38. And the inhabitants of Jerusalem fled because of them; and she became a habitation of strangers, and she became strange to them that were born in her, and her children forsook her.
KJV [38] Insomuch that the inhabitants of Jerusalem fled because of them: whereupon the city was made an habitation of strangers, and became strange to those that were born in her; and her own children left her:

1:38 Жители же Иерусалима разбежались ради них, и он сделался жилищем чужих и стал чужим для своего рода, и дети его оставили его.
1:38
καὶ και and; even
ἔφυγον φευγω flee
οἱ ο the
κάτοικοι κατοικος Jerusalem
δι᾿ δια through; because of
αὐτούς αυτος he; him
καὶ και and; even
ἐγένετο γινομαι happen; become
κατοικία κατοικια settlement
ἀλλοτρίων αλλοτριος another's; stranger
καὶ και and; even
ἐγένετο γινομαι happen; become
ἀλλοτρία αλλοτριος another's; stranger
τοῖς ο the
γενήμασιν γεννημα spawn; product
αὐτῆς αυτος he; him
καὶ και and; even
τὰ ο the
τέκνα τεκνον child
αὐτῆς αυτος he; him
ἐγκατέλιπον εγκαταλειπω abandon; leave behind
αὐτήν αυτος he; him
1:40. et fugerunt habitatores Hierusalem propter eos et facta est habitatio exterorum et facta est extera semini suo et nati eius reliquerunt eam
And the inhabitants of Jerusalem fled away by reason of them and the city was made the habitation of strangers, and she became a stranger to her own seed, and her children forsook her.
38. And the inhabitants of Jerusalem fled because of them; and she became a habitation of strangers, and she became strange to them that were born in her, and her children forsook her.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
1:411:41: եւ սրբութիւն նորա աւերեցաւ եւ եղեւ յանապատ։ Դարձան տօնք տարեկանաց նորա ՚ի սուգ, եւ շաբաթք նորա յամօթ նախատանաց. պատի՛ւ նորա անարգեցաւ[5587], [5587] Այլք. Պատիւ նորա անգոսնեցաւ։
41 Աւերուեց նրա սրբարանն ու վերածուեց անապատի: Նրա տարեկան տօները սգի վերածուեցին, իսկ նրա շաբաթ օրերը՝ նախատինքի ու ամօթի: Արհամարհուեց նրա պատիւը,
եւ սրբութիւն նորա աւերեցաւ եւ եղեւ յանապատ: Դարձան տօնք տարեկանաց նորա ՛ի սուգ, եւ շաբաթք նորա յամօթ նախատանաց. պատի՛ւ նորա անարգեցաւ[20]:

1:41: եւ սրբութիւն նորա աւերեցաւ եւ եղեւ յանապատ։ Դարձան տօնք տարեկանաց նորա ՚ի սուգ, եւ շաբաթք նորա յամօթ նախատանաց. պատի՛ւ նորա անարգեցաւ[5587],
[5587] Այլք. Պատիւ նորա անգոսնեցաւ։
41 Աւերուեց նրա սրբարանն ու վերածուեց անապատի: Նրա տարեկան տօները սգի վերածուեցին, իսկ նրա շաբաթ օրերը՝ նախատինքի ու ամօթի: Արհամարհուեց նրա պատիւը,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:411:39 Святилище его запустело, как пустыня, праздники его обратились в плач, субботы его в поношение, честь его в уничижение.
1:39 τὸ ο the ἁγίασμα αγιασμα he; him ἠρημώθη ερημοω desolate; desert ὡς ως.1 as; how ἔρημος ερημος lonesome; wilderness αἱ ο the ἑορταὶ εορτη festival; feast αὐτῆς αυτος he; him ἐστράφησαν στρεφω turn; turned around εἰς εις into; for πένθος πενθος sadness τὰ ο the σάββατα σαββατον Sabbath; week αὐτῆς αυτος he; him εἰς εις into; for ὀνειδισμόν ονειδισμος disparaging; reproach ἡ ο the τιμὴ τιμη honor; value αὐτῆς αυτος he; him εἰς εις into; for ἐξουδένωσιν εξουδενωσις contempt; scorn
1:41. sanctificatio eius desolata est sicut solitudo dies festi eius conversi sunt in luctum sabbata eius in obprobrium honores eius in nihilumHer sanctuary was desolate like a wilderness, her festival days were turned into mourning, her sabbaths into reproach, her honours were brought to nothing.
39. Her sanctuary was laid waste like a wilderness, her feasts were turned into mourning, her sabbaths into reproach, her honour into contempt.
KJV [39] Her sanctuary was laid waste like a wilderness, her feasts were turned into mourning, her sabbaths into reproach her honour into contempt:

1:39 Святилище его запустело, как пустыня, праздники его обратились в плач, субботы его в поношение, честь его в уничижение.
1:39
τὸ ο the
ἁγίασμα αγιασμα he; him
ἠρημώθη ερημοω desolate; desert
ὡς ως.1 as; how
ἔρημος ερημος lonesome; wilderness
αἱ ο the
ἑορταὶ εορτη festival; feast
αὐτῆς αυτος he; him
ἐστράφησαν στρεφω turn; turned around
εἰς εις into; for
πένθος πενθος sadness
τὰ ο the
σάββατα σαββατον Sabbath; week
αὐτῆς αυτος he; him
εἰς εις into; for
ὀνειδισμόν ονειδισμος disparaging; reproach
ο the
τιμὴ τιμη honor; value
αὐτῆς αυτος he; him
εἰς εις into; for
ἐξουδένωσιν εξουδενωσις contempt; scorn
1:41. sanctificatio eius desolata est sicut solitudo dies festi eius conversi sunt in luctum sabbata eius in obprobrium honores eius in nihilum
Her sanctuary was desolate like a wilderness, her festival days were turned into mourning, her sabbaths into reproach, her honours were brought to nothing.
39. Her sanctuary was laid waste like a wilderness, her feasts were turned into mourning, her sabbaths into reproach, her honour into contempt.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
41-42. «Антиох написал (т. е. издал эдикт) всему царству своему, чтобы все были одним народом, и чтобы каждый оставил свой закон…», т. е. поступился своими национальными особенностями. Указ был явно направлен против иудеев. Это было не простое увлечение несбыточной мечтой всеобщего уравнения народов и слияния их в один идеальный народ, уступки в пользу какового столько же требовались бы от иудейства, как и от язычества. Для последнего эти уступки не представляли ничего чувствительного, в виду его космополитически равнодушного отношения и безразличия ко всяким своим и чужим богам и обычаям. Но для иудеев, с их исключительным религиозным мировоззрением, это было полным уничтожением их веры и убеждений и самой возможности жить и существовать. После Иеговы они не могли ни в каком случае поставить никакого другого бога, и подле Его закона, проникавшего всю их не только духовно-церковную, но и гражданскую жизнь, они не смели следовать никаким языческим законам и обычаям. Для Антиоха, знавшего все это — однако, не казалось совершенно непреодолимым это препятствие. — «Все царство его», кроме Иудеев, уже было тем, о чем он мечтал; остававшийся противник этим мечтаниям казался слишком одиноким и слабым в своем сопротивлении; и если бы даже это сопротивление стоило иудеям слишком дорого, тем лучше казалось для Антиоха, который являлся не только жертвою печального увлечения, но и злобным мстителем за прежние счеты с иудейством и ненавистником их. Наконец, немало должно было окрылять надежды Антиоха на успех и то обстоятельство, что среди самих иудеев уже создалось движение в сторону эллинизма, давшее и до эдикта столь характерные случаи отпадений, а после эдикта принявшее даже и довольно серьезный характер. Эдикт издается по всему царству — как для того, чтобы эллинистический идеал представился в более ярком свете и непререкаемом авторитете, так и в тех соображениях, чтобы он мог найти иудеев по всем областям царства, которые они тогда уже достаточно засеяли своим рассеянием.
1:421:42: եւ փառք նորա լցա՛ն անարգանօք. եւ բարձրութիւն նորա ՚ի սո՛ւգ կործանեցաւ։
42 նրա փառքը լցուեց անարգանքով, նրա վեհութիւնը դարձաւ սգի արժանի:
եւ փառք նորա լցա՛ն անարգանօք. եւ բարձրութիւն նորա ՛ի սո՛ւգ կործանեցաւ:

1:42: եւ փառք նորա լցա՛ն անարգանօք. եւ բարձրութիւն նորա ՚ի սո՛ւգ կործանեցաւ։
42 նրա փառքը լցուեց անարգանքով, նրա վեհութիւնը դարձաւ սգի արժանի:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:421:40 По мере славы его увеличилось бесчестие его, и высота его обратилась в печаль.
1:40 κατὰ κατα down; by τὴν ο the δόξαν δοξα glory αὐτῆς αυτος he; him ἐπληθύνθη πληθυνω multiply ἡ ο the ἀτιμία ατιμια dishonor αὐτῆς αυτος he; him καὶ και and; even τὸ ο the ὕψος υψος height; on high αὐτῆς αυτος he; him ἐστράφη στρεφω turn; turned around εἰς εις into; for πένθος πενθος sadness
1:42. secundum gloriam eius multiplicata est ignominia eius et sublimitas eius conversa est in luctumHer dishonour was increased according to her glory, and her excellency was turned into mourning.
40. According to her glory, so was her dishonour multiplied, and her high estate was turned into mourning.
KJV [40] As had been her glory, so was her dishonour increased, and her excellency was turned into mourning:

1:40 По мере славы его увеличилось бесчестие его, и высота его обратилась в печаль.
1:40
κατὰ κατα down; by
τὴν ο the
δόξαν δοξα glory
αὐτῆς αυτος he; him
ἐπληθύνθη πληθυνω multiply
ο the
ἀτιμία ατιμια dishonor
αὐτῆς αυτος he; him
καὶ και and; even
τὸ ο the
ὕψος υψος height; on high
αὐτῆς αυτος he; him
ἐστράφη στρεφω turn; turned around
εἰς εις into; for
πένθος πενθος sadness
1:42. secundum gloriam eius multiplicata est ignominia eius et sublimitas eius conversa est in luctum
Her dishonour was increased according to her glory, and her excellency was turned into mourning.
40. According to her glory, so was her dishonour multiplied, and her high estate was turned into mourning.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
1:431:43: Ընդ ամենայն աշխարհս հրովարտակք արձակեցան, զի թողցեն ամենայն բնակիչք երկրի զօրէնս իւրաքանչիւր, եւ ՚ի մի օրէնս նորա կացցեն։
43 Ողջ աշխարհում հրովարտակներ արձակուեցին, որ երկրի բոլոր բնակիչները հրաժարուեն իրենց օրէնքներից եւ ընդունեն մէկ օրէնք՝ նրա՛ օրէնքը:
Ընդ ամենայն աշխարհս հրովարտակք արձակեցան, զի թողցեն ամենայն բնակիչք երկրի զօրէնս իւրաքանչիւր, եւ ՛ի մի օրէնս նորա կացցեն:

1:43: Ընդ ամենայն աշխարհս հրովարտակք արձակեցան, զի թողցեն ամենայն բնակիչք երկրի զօրէնս իւրաքանչիւր, եւ ՚ի մի օրէնս նորա կացցեն։
43 Ողջ աշխարհում հրովարտակներ արձակուեցին, որ երկրի բոլոր բնակիչները հրաժարուեն իրենց օրէնքներից եւ ընդունեն մէկ օրէնք՝ նրա՛ օրէնքը:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:431:41 Царь Антиох написал всему царству своему, чтобы все были одним народом
1:41 καὶ και and; even ἔγραψεν γραφω write ὁ ο the βασιλεὺς βασιλευς monarch; king πάσῃ πας all; every τῇ ο the βασιλείᾳ βασιλεια realm; kingdom αὐτοῦ αυτος he; him εἶναι ειμι be πάντας πας all; every εἰς εις into; for λαὸν λαος populace; population ἕνα εις.1 one; unit
1:43. et scripsit rex Antiochus omni regno suo ut esset omnis populus unus et reliquerunt unusquisque legem suamAnd king Antiochus wrote to all his kingdom, that all the people should be one: and every one should leave his own law.
41. And king Antiochus wrote to his whole kingdom, that all should be one people,
KJV [41] Moreover king Antiochus wrote to his whole kingdom, that all should be one people, KJV [42] And every one should leave his laws:

1:41 Царь Антиох написал всему царству своему, чтобы все были одним народом
1:41
καὶ και and; even
ἔγραψεν γραφω write
ο the
βασιλεὺς βασιλευς monarch; king
πάσῃ πας all; every
τῇ ο the
βασιλείᾳ βασιλεια realm; kingdom
αὐτοῦ αυτος he; him
εἶναι ειμι be
πάντας πας all; every
εἰς εις into; for
λαὸν λαος populace; population
ἕνα εις.1 one; unit
1:43. et scripsit rex Antiochus omni regno suo ut esset omnis populus unus et reliquerunt unusquisque legem suam
And king Antiochus wrote to all his kingdom, that all the people should be one: and every one should leave his own law.
41. And king Antiochus wrote to his whole kingdom, that all should be one people,
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
1:441:44: Յա՛նձն առին ազգք ամենայն, ըստ հրամանին արքունի.
44 Բոլոր ազգերը ենթարկուեցին արքունի հրամանին:
Յա՛նձն առին ազգք ամենայն, ըստ հրամանին արքունի:

1:44: Յա՛նձն առին ազգք ամենայն, ըստ հրամանին արքունի.
44 Բոլոր ազգերը ենթարկուեցին արքունի հրամանին:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:441:42 и чтобы каждый оставил свой закон. И согласились все народы по слову царя.
1:42 καὶ και and; even ἐγκαταλιπεῖν εγκαταλειπω abandon; leave behind ἕκαστον εκαστος each τὰ ο the νόμιμα νομιμος he; him καὶ και and; even ἐπεδέξαντο επιδεχομαι welcome πάντα πας all; every τὰ ο the ἔθνη εθνος nation; caste κατὰ κατα down; by τὸν ο the λόγον λογος word; log τοῦ ο the βασιλέως βασιλευς monarch; king
1:44. et consenserunt omnes gentes secundum verbum regis AntiochiAnd all nations consented, according to the word of king Antiochus.
42. and that each should forsake his own laws. And all the nations agreed according to the word of the king;
KJV [42] so all the heathen agreed according to the commandment of the king:

1:42 и чтобы каждый оставил свой закон. И согласились все народы по слову царя.
1:42
καὶ και and; even
ἐγκαταλιπεῖν εγκαταλειπω abandon; leave behind
ἕκαστον εκαστος each
τὰ ο the
νόμιμα νομιμος he; him
καὶ και and; even
ἐπεδέξαντο επιδεχομαι welcome
πάντα πας all; every
τὰ ο the
ἔθνη εθνος nation; caste
κατὰ κατα down; by
τὸν ο the
λόγον λογος word; log
τοῦ ο the
βασιλέως βασιλευς monarch; king
1:44. et consenserunt omnes gentes secundum verbum regis Antiochi
And all nations consented, according to the word of king Antiochus.
42. and that each should forsake his own laws. And all the nations agreed according to the word of the king;
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
44-51. Излагается более подробно содержание указа.
1:451:45: եւ բազումք եւս յԻսրայէլացւոց անտի դարձա՛ն ՚ի պաշտօնն անօրէնութեան, եւ զոհեցին կռոց նոցա, եւ պղծեցին զշաբաթս իւրեանց։
45 Իսրայէլացիներից շատերը նոյնպէս դաւանեցին անօրէն կրօնը, զոհեր մատուցեցին նրանց կուռքերին ու պղծեցին իրենց շաբաթ օրերը:
եւ բազումք եւս յԻսրայէլացւոց անտի դարձա՛ն ՛ի պաշտօնն անօրէնութեան, եւ զոհեցին կռոց նոցա, եւ պղծեցին զշաբաթս իւրեանց:

1:45: եւ բազումք եւս յԻսրայէլացւոց անտի դարձա՛ն ՚ի պաշտօնն անօրէնութեան, եւ զոհեցին կռոց նոցա, եւ պղծեցին զշաբաթս իւրեանց։
45 Իսրայէլացիներից շատերը նոյնպէս դաւանեցին անօրէն կրօնը, զոհեր մատուցեցին նրանց կուռքերին ու պղծեցին իրենց շաբաթ օրերը:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:451:43 И многие из Израиля приняли идолослужение его и принесли жертвы идолам, и осквернили субботу.
1:43 καὶ και and; even πολλοὶ πολυς much; many ἀπὸ απο from; away Ισραηλ ισραηλ.1 Israel εὐδόκησαν ευδοκεω satisfied τῇ ο the λατρείᾳ λατρεια employment; service αὐτοῦ αυτος he; him καὶ και and; even ἔθυσαν θυω immolate; sacrifice τοῖς ο the εἰδώλοις ειδωλον idol καὶ και and; even ἐβεβήλωσαν βεβηλοω profane τὸ ο the σάββατον σαββατον Sabbath; week
1:45. et multi ex Israhel consenserunt ei et sacrificaverunt idolis et coinquinaverunt sabbatumAnd many of Israel consented to his service, and they sacrificed to idols, and profaned the sabbath.
43. and many of Israel consented to his worship, and sacrificed to the idols, and profaned the sabbath.
KJV [43] Yea, many also of the Israelites consented to his religion, and sacrificed unto idols, and profaned the sabbath:

1:43 И многие из Израиля приняли идолослужение его и принесли жертвы идолам, и осквернили субботу.
1:43
καὶ και and; even
πολλοὶ πολυς much; many
ἀπὸ απο from; away
Ισραηλ ισραηλ.1 Israel
εὐδόκησαν ευδοκεω satisfied
τῇ ο the
λατρείᾳ λατρεια employment; service
αὐτοῦ αυτος he; him
καὶ και and; even
ἔθυσαν θυω immolate; sacrifice
τοῖς ο the
εἰδώλοις ειδωλον idol
καὶ και and; even
ἐβεβήλωσαν βεβηλοω profane
τὸ ο the
σάββατον σαββατον Sabbath; week
1:45. et multi ex Israhel consenserunt ei et sacrificaverunt idolis et coinquinaverunt sabbatum
And many of Israel consented to his service, and they sacrificed to idols, and profaned the sabbath.
43. and many of Israel consented to his worship, and sacrificed to the idols, and profaned the sabbath.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
1:461:46: Հրեշտակս արձակեաց թագաւորն հրովարտակօք հանդերձ յԵրուսաղէմ, ՚ի քաղաքսն Հրէաստանի՝ դարձուցանել զնոսա յօրէնս օտարոտիս.
46 Թագաւորը բանագնացների միջոցով հրովարտակներ ուղարկեց Երուսաղէմ եւ Հրէաստանի քաղաքները՝ նրանց ընդունել տալու համար օտարոտի օրէնքներ,
Հրեշտակս արձակեաց թագաւորն հրովարտակօք հանդերձ յԵրուսաղէմ, ՛ի քաղաքսն Հրէաստանի` դարձուցանել զնոսա յօրէնս օտարոտիս:

1:46: Հրեշտակս արձակեաց թագաւորն հրովարտակօք հանդերձ յԵրուսաղէմ, ՚ի քաղաքսն Հրէաստանի՝ դարձուցանել զնոսա յօրէնս օտարոտիս.
46 Թագաւորը բանագնացների միջոցով հրովարտակներ ուղարկեց Երուսաղէմ եւ Հրէաստանի քաղաքները՝ նրանց ընդունել տալու համար օտարոտի օրէնքներ,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:461:44 Царь послал через вестников грамоты в Иерусалим и в города Иудейские, чтобы они следовали узаконениям, чужим для сей земли,
1:44 καὶ και and; even ἀπέστειλεν αποστελλω send off / away ὁ ο the βασιλεὺς βασιλευς monarch; king βιβλία βιβλιον scroll ἐν εν in χειρὶ χειρ hand ἀγγέλων αγγελος messenger εἰς εις into; for Ιερουσαλημ ιερουσαλημ Jerusalem καὶ και and; even τὰς ο the πόλεις πολις city Ιουδα ιουδα Iouda; Iutha πορευθῆναι πορευομαι travel; go ὀπίσω οπισω in back; after νομίμων νομιμος another's; stranger τῆς ο the γῆς γη earth; land
1:46. et misit rex Antiochus libros per manus nuntiorum in Hierusalem et in omnes civitates Iudae ut sequerentur legem gentium terraeAnd the king sent letters by the hands of messengers to Jerusalem, and to all the cities of Juda; that they should follow the law of the nations of the earth.
44. And the king sent letters by the hand of messengers unto Jerusalem and the cities of Judah, that they should follow laws strange to the land,
KJV [44] For the king had sent letters by messengers unto Jerusalem and the cities of Juda that they should follow the strange laws of the land:

1:44 Царь послал через вестников грамоты в Иерусалим и в города Иудейские, чтобы они следовали узаконениям, чужим для сей земли,
1:44
καὶ και and; even
ἀπέστειλεν αποστελλω send off / away
ο the
βασιλεὺς βασιλευς monarch; king
βιβλία βιβλιον scroll
ἐν εν in
χειρὶ χειρ hand
ἀγγέλων αγγελος messenger
εἰς εις into; for
Ιερουσαλημ ιερουσαλημ Jerusalem
καὶ και and; even
τὰς ο the
πόλεις πολις city
Ιουδα ιουδα Iouda; Iutha
πορευθῆναι πορευομαι travel; go
ὀπίσω οπισω in back; after
νομίμων νομιμος another's; stranger
τῆς ο the
γῆς γη earth; land
1:46. et misit rex Antiochus libros per manus nuntiorum in Hierusalem et in omnes civitates Iudae ut sequerentur legem gentium terrae
And the king sent letters by the hands of messengers to Jerusalem, and to all the cities of Juda; that they should follow the law of the nations of the earth.
44. And the king sent letters by the hand of messengers unto Jerusalem and the cities of Judah, that they should follow laws strange to the land,
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
46. «Оскверняли святилище и святых…», т. е. храм и служителей его — священников и левитов (Сир XLV:29). Древний латинский перевод имеет, впрочем, здесь и такую вариацию: sancta et sanctum populum Israel, откуда другие толкователи под святыми разумеют вообще верных Богу израильтян (αγιοι по Дан VII:18, 21, 25, 27; VIII:24); однако, это толкование по связи с предыдущим и последующим менее, кажется, пригодно.
1:471:47: եւ խափա՛ն առնել ողջակիզացն պատարագաց, եւ զոհիցն սրբութեան.
47 վերացնելու ողջակիզումն ու սուրբ զոհերը,
եւ խափա՛ն առնել ողջակիզացն պատարագաց, եւ զոհիցն սրբութեան:

1:47: եւ խափա՛ն առնել ողջակիզացն պատարագաց, եւ զոհիցն սրբութեան.
47 վերացնելու ողջակիզումն ու սուրբ զոհերը,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:471:45 и чтобы не допускались всесожжения и жертвоприношения, и возлияние в святилище,
1:45 καὶ και and; even κωλῦσαι κωλυω prevent; withhold ὁλοκαυτώματα ολοκαυτωμα whole offering καὶ και and; even θυσίαν θυσια immolation; sacrifice καὶ και and; even σπονδὴν σπονδη from; out of τοῦ ο the
1:47. et prohiberent holocausta et sacrificia et placationes fieri in templo DeiAnd should forbid holocausts and sacrifices, and atonements to be made in the temple of God.
45. and should forbid whole burnt offerings and sacrifice and drink offerings in the sanctuary;
KJV [45] And forbid burnt offerings, and sacrifice, and drink offerings, in the temple:

1:45 и чтобы не допускались всесожжения и жертвоприношения, и возлияние в святилище,
1:45
καὶ και and; even
κωλῦσαι κωλυω prevent; withhold
ὁλοκαυτώματα ολοκαυτωμα whole offering
καὶ και and; even
θυσίαν θυσια immolation; sacrifice
καὶ και and; even
σπονδὴν σπονδη from; out of
τοῦ ο the
1:47. et prohiberent holocausta et sacrificia et placationes fieri in templo Dei
And should forbid holocausts and sacrifices, and atonements to be made in the temple of God.
45. and should forbid whole burnt offerings and sacrifice and drink offerings in the sanctuary;
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
1:481:48: պղծե՛լ զշաբաթս՝ եւ զտօնս տարեկանաց.
48 պղծելու շաբաթ օրերն ու ամենամեայ տօները, ապականելու սրբարանը,
պղծե՛լ զշաբաթս` եւ զտօնս տարեկանաց:

1:48: պղծե՛լ զշաբաթս՝ եւ զտօնս տարեկանաց.
48 պղծելու շաբաթ օրերն ու ամենամեայ տօները, ապականելու սրբարանը,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:48чтобы ругались над субботами и праздниками
[1:45] ἁγιάσματος αγιασμα and; even βεβηλῶσαι βεβηλοω profane σάββατα σαββατον Sabbath; week καὶ και and; even ἑορτὰς εορτη festival; feast
1:48. et prohiberent celebrari sabbatum et dies sollemnesAnd should prohibit the sabbath, and the festival days to be celebrated.
[45] and should profane the sabbaths and feasts,
KJV [45] and that they should profane the sabbaths and festival days:

чтобы ругались над субботами и праздниками
[1:45]
ἁγιάσματος αγιασμα and; even
βεβηλῶσαι βεβηλοω profane
σάββατα σαββατον Sabbath; week
καὶ και and; even
ἑορτὰς εορτη festival; feast
1:48. et prohiberent celebrari sabbatum et dies sollemnes
And should prohibit the sabbath, and the festival days to be celebrated.
[45] and should profane the sabbaths and feasts,
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
1:491:49: եւ ապականել զսրբութիւնն. եւ նուիրեալ
49 որպէսզի դրանց փոխարէն կռապաշտական զոհասեղաններ կանգնեցնեն, մեհեաններին արտեր յատկացնեն,
եւ ապականել զսրբութիւնն. եւ նուիրեալ:

1:49: եւ ապականել զսրբութիւնն. եւ նուիրեալ
49 որպէսզի դրանց փոխարէն կռապաշտական զոհասեղաններ կանգնեցնեն, մեհեաններին արտեր յատկացնեն,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:491:46 и оскверняли святилище и святых,
1:46 καὶ και and; even μιᾶναι μιαινω taint; defile ἁγίασμα αγιασμα and; even ἁγίους αγιος holy
1:49. et coinquinari sancta et sanctum populum IsrahelAnd he commanded the holy places to be profaned, and the holy people of Israel.
46. and pollute the sanctuary and them that were holy;
KJV [46] And pollute the sanctuary and holy people:

1:46 и оскверняли святилище и святых,
1:46
καὶ και and; even
μιᾶναι μιαινω taint; defile
ἁγίασμα αγιασμα and; even
ἁγίους αγιος holy
1:49. et coinquinari sancta et sanctum populum Israhel
And he commanded the holy places to be profaned, and the holy people of Israel.
46. and pollute the sanctuary and them that were holy;
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
1:501:50: սեղանս կանգնել. երեւեցուցանել անդս մեհենից, յազել զխոզս, եւ խառնա՛կ զանասունս.
50 նաեւ խոզեր ու խառնածին անասուններ մորթեն,
սեղանս կանգնել. երեւեցուցանել անդս մեհենից, յազել զխոզս, եւ խառնա՛կ զանասունս:

1:50: սեղանս կանգնել. երեւեցուցանել անդս մեհենից, յազել զխոզս, եւ խառնա՛կ զանասունս.
50 նաեւ խոզեր ու խառնածին անասուններ մորթեն,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:501:47 чтобы строили жертвенники, храмы и капища идольские, и приносили в жертву свиные мяса и скотов нечистых,
1:47 οἰκοδομῆσαι οικοδομεω build βωμοὺς βωμος pedestal καὶ και and; even τεμένη τεμενος and; even εἰδώλια ειδωλιον and; even θύειν θυω immolate; sacrifice ὕεια υειος and; even κτήνη κτηνος livestock; animal κοινὰ κοινος common; vulgar
1:50. et iussit aedificari aras et templa et idola et immolari carnes suillas et pecora communiaAnd he commanded altars to be built, and temples, and idols, and swine's flesh to be immolated, and unclean beasts,
47. that they should build altars, and temples, and shrines for idols, and should sacrifice swine’s flesh and unclean beasts:
KJV [47] Set up altars, and groves, and chapels of idols, and sacrifice swine' s flesh, and unclean beasts:

1:47 чтобы строили жертвенники, храмы и капища идольские, и приносили в жертву свиные мяса и скотов нечистых,
1:47
οἰκοδομῆσαι οικοδομεω build
βωμοὺς βωμος pedestal
καὶ και and; even
τεμένη τεμενος and; even
εἰδώλια ειδωλιον and; even
θύειν θυω immolate; sacrifice
ὕεια υειος and; even
κτήνη κτηνος livestock; animal
κοινὰ κοινος common; vulgar
1:50. et iussit aedificari aras et templa et idola et immolari carnes suillas et pecora communia
And he commanded altars to be built, and temples, and idols, and swine's flesh to be immolated, and unclean beasts,
47. that they should build altars, and temples, and shrines for idols, and should sacrifice swine’s flesh and unclean beasts:
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
1:511:51: եւ թողուլ զորդիս նոցա անթլփատս. պղծե՛լ զանձինս նոցա յամենայն պղծութիւն անօրէնութեան. զի մոռասցին ամենեւին զօրէնս, եւ փոխեսցեն զիրաւունս[5588]. [5588] Ոմանք. Պղծութեան անօրէ՛՛։
51 որդիներին անթլփատ թողնեն, իրենց անձը պղծեն ամէն տեսակ անօրէն պղծութիւններով եւ բոլորովին մոռանան իրենց հաւատն ու փոխեն օրէնքները:
եւ թողուլ զորդիս նոցա անթլփատս. պղծե՛լ զանձինս նոցա յամենայն պղծութիւն անօրէնութեան. զի մոռասցին ամենեւին զօրէնս, եւ փոխեսցեն զիրաւունս[21]:

1:51: եւ թողուլ զորդիս նոցա անթլփատս. պղծե՛լ զանձինս նոցա յամենայն պղծութիւն անօրէնութեան. զի մոռասցին ամենեւին զօրէնս, եւ փոխեսցեն զիրաւունս[5588].
[5588] Ոմանք. Պղծութեան անօրէ՛՛։
51 որդիներին անթլփատ թողնեն, իրենց անձը պղծեն ամէն տեսակ անօրէն պղծութիւններով եւ բոլորովին մոռանան իրենց հաւատն ու փոխեն օրէնքները:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:511:48 и оставляли сыновей своих необрезанными, и оскверняли души их всякою нечистотою и мерзостью,
1:48 καὶ και and; even ἀφιέναι αφιημι dismiss; leave τοὺς ο the υἱοὺς υιος son αὐτῶν αυτος he; him ἀπεριτμήτους απεριτμητος uncircumcised βδελύξαι βδελυσσω abominate; loathsome τὰς ο the ψυχὰς ψυχη soul αὐτῶν αυτος he; him ἐν εν in παντὶ πας all; every ἀκαθάρτῳ ακαθαρτος unclean καὶ και and; even βεβηλώσει βεβηλοω profane
1:51. et relinquere filios suos incircumcisos et coinquinari animas eorum in omnibus inmundis et abominationibus ita ut obliviscerentur legem et inmutarent omnes iustificationes DeiAnd that they should leave their children uncircumcised, and let their souls be defiled with all uncleannesses, and abominations, to the end that they should forget the law, and should change all the justifications of God.
48. and that they should leave their sons uncircumcised, that they should make their souls abominable with all manner of uncleanness and profanation;
KJV [48] That they should also leave their children uncircumcised, and make their souls abominable with all manner of uncleanness and profanation:

1:48 и оставляли сыновей своих необрезанными, и оскверняли души их всякою нечистотою и мерзостью,
1:48
καὶ και and; even
ἀφιέναι αφιημι dismiss; leave
τοὺς ο the
υἱοὺς υιος son
αὐτῶν αυτος he; him
ἀπεριτμήτους απεριτμητος uncircumcised
βδελύξαι βδελυσσω abominate; loathsome
τὰς ο the
ψυχὰς ψυχη soul
αὐτῶν αυτος he; him
ἐν εν in
παντὶ πας all; every
ἀκαθάρτῳ ακαθαρτος unclean
καὶ και and; even
βεβηλώσει βεβηλοω profane
1:51. et relinquere filios suos incircumcisos et coinquinari animas eorum in omnibus inmundis et abominationibus ita ut obliviscerentur legem et inmutarent omnes iustificationes Dei
And that they should leave their children uncircumcised, and let their souls be defiled with all uncleannesses, and abominations, to the end that they should forget the law, and should change all the justifications of God.
48. and that they should leave their sons uncircumcised, that they should make their souls abominable with all manner of uncleanness and profanation;
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
1:521:52: եւ որ ո՛չ կացցէ ՚ի հրամանի թագաւորին, մահո՛ւ մեռցի։
52 Եւ նա, ով չէր ենթարկուի թագաւորի հրամանին, կը դատապարտուէր մահուան:
եւ որ ո՛չ կացցէ ՛ի հրամանի թագաւորին, մահո՛ւ մեռցի:

1:52: եւ որ ո՛չ կացցէ ՚ի հրամանի թագաւորին, մահո՛ւ մեռցի։
52 Եւ նա, ով չէր ենթարկուի թագաւորի հրամանին, կը դատապարտուէր մահուան:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:521:49 для того, чтобы забыли закон и изменили все постановления.
1:49 ὥστε ωστε as such; that ἐπιλαθέσθαι επιλανθανομαι forget τοῦ ο the νόμου νομος.1 law καὶ και and; even ἀλλάξαι αλλασσω change πάντα πας all; every τὰ ο the δικαιώματα δικαιωμα justification
1:52. et quicumque non fecisset secundum verbum regis Antiochi morereturAnd that whosoever would not do according to the word of king Antiochus, should be put to death.
49. so that they might forget the law, and change all the ordinances.
KJV [49] To the end they might forget the law, and change all the ordinances:

1:49 для того, чтобы забыли закон и изменили все постановления.
1:49
ὥστε ωστε as such; that
ἐπιλαθέσθαι επιλανθανομαι forget
τοῦ ο the
νόμου νομος.1 law
καὶ και and; even
ἀλλάξαι αλλασσω change
πάντα πας all; every
τὰ ο the
δικαιώματα δικαιωμα justification
1:52. et quicumque non fecisset secundum verbum regis Antiochi moreretur
And that whosoever would not do according to the word of king Antiochus, should be put to death.
49. so that they might forget the law, and change all the ordinances.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
52. «Собрались к ним…», т. е. к сирийцам, язычникам, — вступили в общение с ними.
1:531:53: Ըստ ամենայն բանի զոր գրեաց թագաւորն՝ արար ոստիկանս ըստ ամենայն տեղիս[5589]. [5589] Ոմանք. Ըստ ամենայն բանիցն զոր... ընդ ամենայն տե՛՛։
53 Բոլոր վայրերում ոստիկանն արեց այն ամէնը, ինչ գրել էր թագաւորը:
Ըստ ամենայն բանի զոր գրեաց թագաւորն` արար ոստիկանս ըստ ամենայն տեղիս[22]:

1:53: Ըստ ամենայն բանի զոր գրեաց թագաւորն՝ արար ոստիկանս ըստ ամենայն տեղիս[5589].
[5589] Ոմանք. Ըստ ամենայն բանիցն զոր... ընդ ամենայն տե՛՛։
53 Բոլոր վայրերում ոստիկանն արեց այն ամէնը, ինչ գրել էր թագաւորը:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:531:50 А если кто не сделает по слову царя, да будет предан смерти.
1:50 καὶ και and; even ὃς ος who; what ἂν αν perhaps; ever μὴ μη not ποιήσῃ ποιεω do; make κατὰ κατα down; by τὸν ο the λόγον λογος word; log τοῦ ο the βασιλέως βασιλευς monarch; king ἀποθανεῖται αποθνησκω die
1:53. secundum omnia verba haec scripsit omni regno suo et praeposuit principes populo qui haec fieri cogerentAccording to all these words he wrote to his whole kingdom: and he appointed rulers over the people that should force them to do these things.
50. And whosoever shall not do according to the word of the king, he shall die.
KJV [50] And whosoever would not do according to the commandment of the king, he said, he should die:

1:50 А если кто не сделает по слову царя, да будет предан смерти.
1:50
καὶ και and; even
ὃς ος who; what
ἂν αν perhaps; ever
μὴ μη not
ποιήσῃ ποιεω do; make
κατὰ κατα down; by
τὸν ο the
λόγον λογος word; log
τοῦ ο the
βασιλέως βασιλευς monarch; king
ἀποθανεῖται αποθνησκω die
1:53. secundum omnia verba haec scripsit omni regno suo et praeposuit principes populo qui haec fieri cogerent
According to all these words he wrote to his whole kingdom: and he appointed rulers over the people that should force them to do these things.
50. And whosoever shall not do according to the word of the king, he shall die.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
1:541:54: եւ պատուէ՛ր ետ քաղաքացն Հրէաստանի մատուցանե՛լ զոհս քաղաքի քաղաքի։
54 Հրէաստանի քաղաքացիներին պարտադրեց, որ ամէն մէկը զոհեր մատուցի իր քաղաքում:
եւ պատուէ՛ր ետ քաղաքացն Հրէաստանի մատուցանե՛լ զոհս քաղաքի քաղաքի:

1:54: եւ պատուէ՛ր ետ քաղաքացն Հրէաստանի մատուցանե՛լ զոհս քաղաքի քաղաքի։
54 Հրէաստանի քաղաքացիներին պարտադրեց, որ ամէն մէկը զոհեր մատուցի իր քաղաքում:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:541:51 Согласно этому писал он всему царству своему и поставил надзирателей над всем народом, и повелел городам Иудейским приносить жертвы во всяком городе.
1:51 κατὰ κατα down; by πάντας πας all; every τοὺς ο the λόγους λογος word; log τούτους ουτος this; he ἔγραψεν γραφω write πάσῃ πας all; every τῇ ο the βασιλείᾳ βασιλεια realm; kingdom αὐτοῦ αυτος he; him καὶ και and; even ἐποίησεν ποιεω do; make ἐπισκόπους επισκοπος supervisor ἐπὶ επι in; on πάντα πας all; every τὸν ο the λαὸν λαος populace; population καὶ και and; even ἐνετείλατο εντελλομαι direct; enjoin ταῖς ο the πόλεσιν πολις city Ιουδα ιουδα Iouda; Iutha θυσιάζειν θυσιαζω down; by πόλιν πολις city καὶ και and; even πόλιν πολις city
1:54. et iusserunt civitatibus Iudae sacrificareAnd they commanded the cities of Juda to sacrifice.
51. According to all these words wrote he to his whole kingdom; and he appointed overseers over all the people, and he commanded the cities of Judah to sacrifice, city by city.
KJV [51] In the selfsame manner wrote he to his whole kingdom, and appointed overseers over all the people, commanding the cities of Juda to sacrifice, city by city:

1:51 Согласно этому писал он всему царству своему и поставил надзирателей над всем народом, и повелел городам Иудейским приносить жертвы во всяком городе.
1:51
κατὰ κατα down; by
πάντας πας all; every
τοὺς ο the
λόγους λογος word; log
τούτους ουτος this; he
ἔγραψεν γραφω write
πάσῃ πας all; every
τῇ ο the
βασιλείᾳ βασιλεια realm; kingdom
αὐτοῦ αυτος he; him
καὶ και and; even
ἐποίησεν ποιεω do; make
ἐπισκόπους επισκοπος supervisor
ἐπὶ επι in; on
πάντα πας all; every
τὸν ο the
λαὸν λαος populace; population
καὶ και and; even
ἐνετείλατο εντελλομαι direct; enjoin
ταῖς ο the
πόλεσιν πολις city
Ιουδα ιουδα Iouda; Iutha
θυσιάζειν θυσιαζω down; by
πόλιν πολις city
καὶ και and; even
πόλιν πολις city
1:54. et iusserunt civitatibus Iudae sacrificare
And they commanded the cities of Juda to sacrifice.
51. According to all these words wrote he to his whole kingdom; and he appointed overseers over all the people, and he commanded the cities of Judah to sacrifice, city by city.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
54. «В 15-й день Xаслева, 145: года», — т. е. э. С. = в декабре 168: г. до Р. Х. — «Устроили на жертвеннике мерзость запустения…» (Дан XI:31), т. е. языческий алтарь, устранявший всякую возможность приносить истинному Богу законные жертвы.
1:551:55: Եւ ժողովեցան առ նոսա այր ամենայն որ ապստամբ լեալ էր յօրինաց անտի, եւ լցին չարեօք զերկիրն[5590]. [5590] Ոսկան. Արք ամենայնք որք ապստամբք լեալք էին յօ՛՛։
55 Նրանց մօտ հաւաքուեցին նախկին օրէնքներից դժգոհ բոլոր մարդիկ եւ չարագործութիւններով լցրին երկիրը:
Եւ ժողովեցան առ նոսա այր ամենայն որ ապստամբ լեալ էր յօրինաց անտի, եւ լցին չարեօք զերկիրն[23]:

1:55: Եւ ժողովեցան առ նոսա այր ամենայն որ ապստամբ լեալ էր յօրինաց անտի, եւ լցին չարեօք զերկիրն[5590].
[5590] Ոսկան. Արք ամենայնք որք ապստամբք լեալք էին յօ՛՛։
55 Նրանց մօտ հաւաքուեցին նախկին օրէնքներից դժգոհ բոլոր մարդիկ եւ չարագործութիւններով լցրին երկիրը:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:551:52 И собрались к ним многие из народа, все, которые оставили закон, и совершили зло в земле;
1:52 καὶ και and; even συνηθροίσθησαν συναθροιζω congregate; collect ἀπὸ απο from; away τοῦ ο the λαοῦ λαος populace; population πολλοὶ πολυς much; many πρὸς προς to; toward αὐτούς αυτος he; him πᾶς πας all; every ὁ ο the ἐγκαταλείπων εγκαταλειπω abandon; leave behind τὸν ο the νόμον νομος.1 law καὶ και and; even ἐποίησαν ποιεω do; make κακὰ κακος bad; ugly ἐν εν in τῇ ο the γῇ γη earth; land
1:55. et congregati sunt multi de populo ad eos qui dereliquerant legem Domini et fecerunt mala super terramThen many of the people were gathered to them that had forsaken the law of the Lord: and they committed evils in the land:
52. And from the people were gathered together unto them many, every one that had forsaken the law; and they did evil things in the land;
KJV [52] Then many of the people were gathered unto them, to wit every one that forsook the law; and so they committed evils in the land:

1:52 И собрались к ним многие из народа, все, которые оставили закон, и совершили зло в земле;
1:52
καὶ και and; even
συνηθροίσθησαν συναθροιζω congregate; collect
ἀπὸ απο from; away
τοῦ ο the
λαοῦ λαος populace; population
πολλοὶ πολυς much; many
πρὸς προς to; toward
αὐτούς αυτος he; him
πᾶς πας all; every
ο the
ἐγκαταλείπων εγκαταλειπω abandon; leave behind
τὸν ο the
νόμον νομος.1 law
καὶ και and; even
ἐποίησαν ποιεω do; make
κακὰ κακος bad; ugly
ἐν εν in
τῇ ο the
γῇ γη earth; land
1:55. et congregati sunt multi de populo ad eos qui dereliquerant legem Domini et fecerunt mala super terram
Then many of the people were gathered to them that had forsaken the law of the Lord: and they committed evils in the land:
52. And from the people were gathered together unto them many, every one that had forsaken the law; and they did evil things in the land;
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
55. «Перед дверями домов и на улицах совершали курения…», — таковые курения (и вообще жертвы) совершались в честь богов, почитавшихся хранителями домов и улиц, как у римлян — Янус, у греков — Гермес, Аполлон, Дионис, отчасти Артемида.
1:561:56: եւ արարին ամրախիտ զԻսրայէլ յամենայն տեղիս ամրութեան ապաստանաց նոցա։
56 Նրանք ստիպեցին Իսրայէլին քաշուել աւելի ամուր տեղեր եւ ապաստարաններ:
եւ արարին ամրախիտ զԻսրայէլ յամենայն տեղիս ամրութեան ապաստանաց նոցա:

1:56: եւ արարին ամրախիտ զԻսրայէլ յամենայն տեղիս ամրութեան ապաստանաց նոցա։
56 Նրանք ստիպեցին Իսրայէլին քաշուել աւելի ամուր տեղեր եւ ապաստարաններ:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:561:53 и заставили Израиля укрываться во всяком убежище его.
1:53 καὶ και and; even ἔθεντο τιθημι put; make τὸν ο the Ισραηλ ισραηλ.1 Israel ἐν εν in κρύφοις κρυφος in παντὶ πας all; every φυγαδευτηρίῳ φυγαδευτηριον he; him
1:56. et effugaverunt populum Israhel in abditis et in absconditis fugitivorum locisAnd they drove away the people of Israel into lurking holes, and into the secret places of fugitives.
53. and they made Israel to hide themselves in every place of refuge which they had.
KJV [53] And drove the Israelites into secret places, even wheresoever they could flee for succour:

1:53 и заставили Израиля укрываться во всяком убежище его.
1:53
καὶ και and; even
ἔθεντο τιθημι put; make
τὸν ο the
Ισραηλ ισραηλ.1 Israel
ἐν εν in
κρύφοις κρυφος in
παντὶ πας all; every
φυγαδευτηρίῳ φυγαδευτηριον he; him
1:56. et effugaverunt populum Israhel in abditis et in absconditis fugitivorum locis
And they drove away the people of Israel into lurking holes, and into the secret places of fugitives.
53. and they made Israel to hide themselves in every place of refuge which they had.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
56. «Книги закона…» — τά βιβλία τού νόμου, собственно, книги Моисея, Пятикнижие, хотя в широком смысле это может обозначать и вообще книги Ветхого Завета.
1:571:57: Յամին հարիւրորդի քառասներորդի հինգերորդի, ամսեանն որ օր քսան եւ հինգ էր ամսոյն. շինեա՛ց նա պատկեր պղծութեան անապատի ՚ի վերայ սեղանոյն[5591]. [5591] Ոմանք յաւելուն. Ամսեանն Քասղեւ, որ օր քսան եւ եւթն էր։
57 Հարիւր քառասունհինգ թուականի քասղեւ ամսի քսանհինգին նա զոհասեղանի վրայ բարձրացրեց անապատի մի պիղծ կուռք:
Յամին հարիւրորդի քառասներորդի հինգերորդի, ամսեանն որ օր քսան եւ հինգ էր ամսոյն. շինեա՛ց նա պատկեր պղծութեան անապատի ՛ի վերայ սեղանոյն[24]:

1:57: Յամին հարիւրորդի քառասներորդի հինգերորդի, ամսեանն որ օր քսան եւ հինգ էր ամսոյն. շինեա՛ց նա պատկեր պղծութեան անապատի ՚ի վերայ սեղանոյն[5591].
[5591] Ոմանք յաւելուն. Ամսեանն Քասղեւ, որ օր քսան եւ եւթն էր։
57 Հարիւր քառասունհինգ թուականի քասղեւ ամսի քսանհինգին նա զոհասեղանի վրայ բարձրացրեց անապատի մի պիղծ կուռք:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:571:54 В пятнадцатый день Хаслева, сто сорок пятого года, устроили на жертвеннике мерзость запустения, и в городах Иудейских вокруг построили жертвенники,
1:54 καὶ και and; even τῇ ο the πεντεκαιδεκάτῃ πεντεκαιδεκατος fifteenth ἡμέρᾳ ημερα day Χασελευ χασελευ the πέμπτῳ πεμπτος fifth καὶ και and; even τεσσαρακοστῷ τεσσαρακοστος and; even ἑκατοστῷ εκατοστος year ᾠκοδόμησεν οικοδομεω build βδέλυγμα βδελυγμα abomination ἐρημώσεως ερημωσις desolation ἐπὶ επι in; on τὸ ο the θυσιαστήριον θυσιαστηριον altar καὶ και and; even ἐν εν in πόλεσιν πολις city Ιουδα ιουδα Iouda; Iutha κύκλῳ κυκλω circling; in a circle ᾠκοδόμησαν οικοδομεω build βωμούς βωμος pedestal
1:57. die quintadecima mensis casleu quinto et quadragesimo anno aedificavit rex Antiochus abominandum idolum desolationis super altare Dei et per universas civitates Iudae in circuitu aedificaverunt arasOn the fifteenth day of the month, Casleu, in the hundred and forty-fifth year, king Antiochus set up the abominable idol of desolation upon the altar of God, and they built altars throughout all the cities of Juda round about:
54. And on the fifteenth day of Chislev, in the hundred and forty and fifth year, they builded an abomination of desolation upon the altar, and in the cities of Judah on every side they builded altars.
KJV [54] Now the fifteenth day of the month Casleu, in the hundred forty and fifth year, they set up the abomination of desolation upon the altar, and builded idol altars throughout the cities of Juda on every side:

1:54 В пятнадцатый день Хаслева, сто сорок пятого года, устроили на жертвеннике мерзость запустения, и в городах Иудейских вокруг построили жертвенники,
1:54
καὶ και and; even
τῇ ο the
πεντεκαιδεκάτῃ πεντεκαιδεκατος fifteenth
ἡμέρᾳ ημερα day
Χασελευ χασελευ the
πέμπτῳ πεμπτος fifth
καὶ και and; even
τεσσαρακοστῷ τεσσαρακοστος and; even
ἑκατοστῷ εκατοστος year
ᾠκοδόμησεν οικοδομεω build
βδέλυγμα βδελυγμα abomination
ἐρημώσεως ερημωσις desolation
ἐπὶ επι in; on
τὸ ο the
θυσιαστήριον θυσιαστηριον altar
καὶ και and; even
ἐν εν in
πόλεσιν πολις city
Ιουδα ιουδα Iouda; Iutha
κύκλῳ κυκλω circling; in a circle
ᾠκοδόμησαν οικοδομεω build
βωμούς βωμος pedestal
1:57. die quintadecima mensis casleu quinto et quadragesimo anno aedificavit rex Antiochus abominandum idolum desolationis super altare Dei et per universas civitates Iudae in circuitu aedificaverunt aras
On the fifteenth day of the month, Casleu, in the hundred and forty-fifth year, king Antiochus set up the abominable idol of desolation upon the altar of God, and they built altars throughout all the cities of Juda round about:
54. And on the fifteenth day of Chislev, in the hundred and forty and fifth year, they builded an abomination of desolation upon the altar, and in the cities of Judah on every side they builded altars.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
57. «Книга завета» — βιβλίον διαθήιης — cодеpжaшaя X Зaповeдeй Бoжииx с изложением основных законов Израиля, данных при Синае (Исх XX-XXIII, ср. XXIV:7). Для более полного поражения и уничтожения иудейства гонению должна была подвергнуться вся священная литература евреев.
1:581:58: ընդ ամենայն Հրէաստան շուրջ զքաղաքօք շինեցին մեհեանս, եւ ՚ի վերայ ամենայն դրանց ապարանիցն, եւ ընդ ամենայն գնացս քաղաքացն՝ խո՛ւնկս արկանէին։
58 Ամբողջ Հրէաստանի քաղաքների շուրջը մեհեաններ կառուցեցին եւ ապարանքների բոլոր դռների, քաղաքների բոլոր ճանապարհների վրայ խունկ ծխեցին:
ընդ ամենայն Հրէաստան շուրջ զքաղաքօք շինեցին մեհեանս, եւ ՛ի վերայ ամենայն դրանց ապարանիցն, եւ ընդ ամենայն գնացս քաղաքացն` խո՛ւնկս արկանէին:

1:58: ընդ ամենայն Հրէաստան շուրջ զքաղաքօք շինեցին մեհեանս, եւ ՚ի վերայ ամենայն դրանց ապարանիցն, եւ ընդ ամենայն գնացս քաղաքացն՝ խո՛ւնկս արկանէին։
58 Ամբողջ Հրէաստանի քաղաքների շուրջը մեհեաններ կառուցեցին եւ ապարանքների բոլոր դռների, քաղաքների բոլոր ճանապարհների վրայ խունկ ծխեցին:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:581:55 и перед дверями домов и на улицах совершали курения,
1:55 καὶ και and; even ἐπὶ επι in; on τῶν ο the θυρῶν θυρα door τῶν ο the οἰκιῶν οικια house; household καὶ και and; even ἐν εν in ταῖς ο the πλατείαις πλατυς broad; street ἐθυμίων θυμιαω burn incense
1:58. et ante ianuas domorum et in plateis incendebant tura et sacrificabantAnd they burnt incense, and sacrificed at the doors of the houses and in the streets.
55. And at the doors of the houses and in the streets they burnt incense.
KJV [55] And burnt incense at the doors of their houses, and in the streets:

1:55 и перед дверями домов и на улицах совершали курения,
1:55
καὶ και and; even
ἐπὶ επι in; on
τῶν ο the
θυρῶν θυρα door
τῶν ο the
οἰκιῶν οικια house; household
καὶ και and; even
ἐν εν in
ταῖς ο the
πλατείαις πλατυς broad; street
ἐθυμίων θυμιαω burn incense
1:58. et ante ianuas domorum et in plateis incendebant tura et sacrificabant
And they burnt incense, and sacrificed at the doors of the houses and in the streets.
55. And at the doors of the houses and in the streets they burnt incense.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
58. «С таким насилием поступали они с Израильтянами, приходившими каждый месяц в города» . Некоторые разумели здесь ежемесячный приход евреев в города для празднования новомесячий, чем и пользовались надзиратели царя, чтобы хватать и теснить этих ревнителей закона Моисеева. Другие толкователи придают определению «приходившими» страдательное значение, и разумеют здесь недобровольный приход их, а вызванный привлечением их к ответственности на местах за нежелание исполнить волю царя; другими словами это надо выразить так: «с таким насилием поступали они с израильтянами, арестовываемыми и приводимыми каждый месяц (для заключения в темницу и для расправы) в города (из окрестностей)».
1:591:59: Եւ զգիրս ամենայն կտակարանացն զոր գտանէին, պատառէին եւ հուրբ կիզուին։
59 Պատառոտում ու կրակն էին նետում իրենց ձեռքն ընկած Կտակարանի բոլոր գրքերը:
Եւ զգիրս ամենայն կտակարանացն զոր գտանէին, պատառէին եւ հուրբ կիզուին:

1:59: Եւ զգիրս ամենայն կտակարանացն զոր գտանէին, պատառէին եւ հուրբ կիզուին։
59 Պատառոտում ու կրակն էին նետում իրենց ձեռքն ընկած Կտակարանի բոլոր գրքերը:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:591:56 и книги закона, какие находили, разрывали и сожигали огнем;
1:56 καὶ και and; even τὰ ο the βιβλία βιβλιον scroll τοῦ ο the νόμου νομος.1 law ἃ ος who; what εὗρον ευρισκω find ἐνεπύρισαν εμπυριζω in πυρὶ πυρ fire κατασχίσαντες κατασχιζω cleave asunder; split up
1:59. et libros legis Dei conbuserunt igni scindentes eosAnd they cut in pieces, and burnt with fire the books of the law of God:
56. And they rent in pieces the books of the law which they found, and set them on fire.
KJV [56] And when they had rent in pieces the books of the law which they found, they burnt them with fire:

1:56 и книги закона, какие находили, разрывали и сожигали огнем;
1:56
καὶ και and; even
τὰ ο the
βιβλία βιβλιον scroll
τοῦ ο the
νόμου νομος.1 law
ος who; what
εὗρον ευρισκω find
ἐνεπύρισαν εμπυριζω in
πυρὶ πυρ fire
κατασχίσαντες κατασχιζω cleave asunder; split up
1:59. et libros legis Dei conbuserunt igni scindentes eos
And they cut in pieces, and burnt with fire the books of the law of God:
56. And they rent in pieces the books of the law which they found, and set them on fire.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
59. «В двадцать пятый день месяца…» началось принесение языческих жертв на месте алтаря Иеговы. Эта число надо отличить от «15-го дня» того же месяца (Xаслева), когда только «устроили на жертвеннике мерзость запустения», т. е. языческий алтарь, но собственно принесение жертв началось с 25-го (1: Мак IV:52; 2: Мак X:5).
1:601:60: Եւ ուր առ ումեք գտանէին գիրք կտակարանաց, կամ թէ ոք ուրեք ընդ օրէնս հաւասարէր, հրաման թագաւորին զնա մահո՛ւ սպանանէր։
60 Ում մօտ Կտակարանի գիրք էին գտնում, կամ ով իր հաւատն էր դաւանում, թագաւորի հրամանի համաձայն նրան մահապատժի էին ենթարկում:
Եւ ուր առ ումեք գտանէին գիրք կտակարանաց, կամ թէ ոք ուրեք ընդ օրէնս հաւասարէր, հրաման թագաւորին զնա մահո՛ւ սպանանէր:

1:60: Եւ ուր առ ումեք գտանէին գիրք կտակարանաց, կամ թէ ոք ուրեք ընդ օրէնս հաւասարէր, հրաման թագաւորին զնա մահո՛ւ սպանանէր։
60 Ում մօտ Կտակարանի գիրք էին գտնում, կամ ով իր հաւատն էր դաւանում, թագաւորի հրամանի համաձայն նրան մահապատժի էին ենթարկում:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:601:57 у кого находили книгу завета и кто держался закона, того, по повелению царя, предавали смерти.
1:57 καὶ και and; even ὅπου οπου where εὑρίσκετο ευρισκω find παρά παρα from; by τινι τις anyone; someone βιβλίον βιβλιον scroll διαθήκης διαθηκη covenant καὶ και and; even εἴ ει if; whether τις τις anyone; someone συνευδόκει συνευδοκεω content; consent τῷ ο the νόμῳ νομος.1 law τὸ ο the σύγκριμα συγκριμα the βασιλέως βασιλευς monarch; king ἐθανάτου θανατοω put to death αὐτόν αυτος he; him
1:60. et apud quemcumque inveniebantur libri testamenti Domini et quicumque observabant legem Domini secundum edictum regis trucidabant eumAnd every one with whom the books of the testament of the Lord were found, and whosoever observed the law of the Lord, they put to death, according to the edict of the king.
57. And wheresoever was found with any a book of the covenant, and if any consented to the law, the king’s sentence delivered him to death.
KJV [57] And whosoever was found with any the book of the testament, or if any committed to the law, the king' s commandment was, that they should put him to death:

1:57 у кого находили книгу завета и кто держался закона, того, по повелению царя, предавали смерти.
1:57
καὶ και and; even
ὅπου οπου where
εὑρίσκετο ευρισκω find
παρά παρα from; by
τινι τις anyone; someone
βιβλίον βιβλιον scroll
διαθήκης διαθηκη covenant
καὶ και and; even
εἴ ει if; whether
τις τις anyone; someone
συνευδόκει συνευδοκεω content; consent
τῷ ο the
νόμῳ νομος.1 law
τὸ ο the
σύγκριμα συγκριμα the
βασιλέως βασιλευς monarch; king
ἐθανάτου θανατοω put to death
αὐτόν αυτος he; him
1:60. et apud quemcumque inveniebantur libri testamenti Domini et quicumque observabant legem Domini secundum edictum regis trucidabant eum
And every one with whom the books of the testament of the Lord were found, and whosoever observed the law of the Lord, they put to death, according to the edict of the king.
57. And wheresoever was found with any a book of the covenant, and if any consented to the law, the king’s sentence delivered him to death.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
60. «Убивали жен, обрезавших детей своих…», — здесь нет нужды разуметь непременно собственноручное обрезание матерями своих детей вроде, напр., исключительного случая Исх IV:25; — речь идет просто о женщинах, позволявших обрезывать детей своих; настоящие совершители обрезания, подвергавшиеся той же печальной участи, упоминаются особо далее (61: ст.).
1:611:61: Եւ ա՛յդպէս սաստկացեալ էր հրամանն ՚ի վերայ Իսրայէլացւոց, առնել նոցա զոր գտանէին ամսոյ ամսոյ ՚ի մէջ քաղաքացն։
61 Այսպէս ամսէամիս սաստկանում էր հրամանը այն իսրայէլացիների նկատմամբ, որոնք գտնւում էին քաղաքներում:
Եւ ա՛յդպէս սաստկացեալ էր հրամանն ՛ի վերայ Իսրայէլացւոց, առնել նոցա զոր գտանէին ամսոյ ամսոյ ՛ի մէջ քաղաքացն:

1:61: Եւ ա՛յդպէս սաստկացեալ էր հրամանն ՚ի վերայ Իսրայէլացւոց, առնել նոցա զոր գտանէին ամսոյ ամսոյ ՚ի մէջ քաղաքացն։
61 Այսպէս ամսէամիս սաստկանում էր հրամանը այն իսրայէլացիների նկատմամբ, որոնք գտնւում էին քաղաքներում:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:611:58 С таким насилием поступали они с Израильтянами, приходившими каждый месяц в города.
1:58 ἐν εν in ἰσχύι ισχυς force αὐτῶν αυτος he; him ἐποίουν ποιεω do; make τῷ ο the Ισραηλ ισραηλ.1 Israel τοῖς ο the εὑρισκομένοις ευρισκω find ἐν εν in παντὶ πας all; every μηνὶ μην.1 month καὶ και and; even μηνὶ μην.1 month ἐν εν in ταῖς ο the πόλεσιν πολις city
1:61. in virtute sua faciebant haec populo Israhel qui inveniebantur in omni mense in civitatibusThus by their power did they deal with the people of Israel, that were found in the cities month after month.
58. Thus did they in their might unto Israel, to those that were found month by month in the cities.
KJV [58] Thus did they by their authority unto the Israelites every month, to as many as were found in the cities:

1:58 С таким насилием поступали они с Израильтянами, приходившими каждый месяц в города.
1:58
ἐν εν in
ἰσχύι ισχυς force
αὐτῶν αυτος he; him
ἐποίουν ποιεω do; make
τῷ ο the
Ισραηλ ισραηλ.1 Israel
τοῖς ο the
εὑρισκομένοις ευρισκω find
ἐν εν in
παντὶ πας all; every
μηνὶ μην.1 month
καὶ και and; even
μηνὶ μην.1 month
ἐν εν in
ταῖς ο the
πόλεσιν πολις city
1:61. in virtute sua faciebant haec populo Israhel qui inveniebantur in omni mense in civitatibus
Thus by their power did they deal with the people of Israel, that were found in the cities month after month.
58. Thus did they in their might unto Israel, to those that were found month by month in the cities.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
61. Как образец не единственной бесчеловечной расправы с матерями и детьми их за обрезание, 2: Мак VI:10: приводит случай умерщвления двух женщин с младенцами, привешенными к сосцам матерей: в таком положении несчастные были низвергнуты с высокой городской стены.
1:621:62: Եւ ըստ քսան եւ հինգ եւ քսան եւ հինգ ամսոյ զո՛հս ՚ի բագինս բագինս մատուցանէին, որ է ՚ի վերայ սեղանոյն[5592]։ [5592] Այսպէս կրկնեն ամենայն գրչագիրք՝ բաց յՈսկանայ որ ունի. Եւ ըստ քսան եւ հինգերորդի աւուր ամսոյ։
62 Ամսի քսանհինգին զոհասեղանի վրայ կառուցուած հեթանոսական բագինների վրայ զոհ էին մատուցում:
Եւ ըստ քսան եւ հինգ եւ քսան եւ հինգ ամսոյ զո՛հս ՛ի բագինս բագինս մատուցանէին, որ է ՛ի վերայ սեղանոյն[25]:

1:62: Եւ ըստ քսան եւ հինգ եւ քսան եւ հինգ ամսոյ զո՛հս ՚ի բագինս բագինս մատուցանէին, որ է ՚ի վերայ սեղանոյն[5592]։
[5592] Այսպէս կրկնեն ամենայն գրչագիրք՝ բաց յՈսկանայ որ ունի. Եւ ըստ քսան եւ հինգերորդի աւուր ամսոյ։
62 Ամսի քսանհինգին զոհասեղանի վրայ կառուցուած հեթանոսական բագինների վրայ զոհ էին մատուցում:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:621:59 И в двадцать пятый день месяца, принося жертвы на жертвеннике, который был над алтарем,
1:59 καὶ και and; even τῇ ο the πέμπτῃ πεμπτος fifth καὶ και and; even εἰκάδι εικας the μηνὸς μην.1 month θυσιάζοντες θυσιαζω in; on τὸν ο the βωμόν βωμος pedestal ὃς ος who; what ἦν ειμι be ἐπὶ επι in; on τοῦ ο the θυσιαστηρίου θυσιαστηριον altar
1:62. et quinta et vicesima die mensis sacrificabant super aram quae erat contra altareAnd on the five and twentieth day of the month they sacrificed upon the altar of the idol that was over against the altar of God.
59. And on the five and twentieth day of the month they sacrificed upon the altar
KJV [59] Now the five and twentieth day of the month they did sacrifice upon the idol altar, which was upon the altar of God:

1:59 И в двадцать пятый день месяца, принося жертвы на жертвеннике, который был над алтарем,
1:59
καὶ και and; even
τῇ ο the
πέμπτῃ πεμπτος fifth
καὶ και and; even
εἰκάδι εικας the
μηνὸς μην.1 month
θυσιάζοντες θυσιαζω in; on
τὸν ο the
βωμόν βωμος pedestal
ὃς ος who; what
ἦν ειμι be
ἐπὶ επι in; on
τοῦ ο the
θυσιαστηρίου θυσιαστηριον altar
1:62. et quinta et vicesima die mensis sacrificabant super aram quae erat contra altare
And on the five and twentieth day of the month they sacrificed upon the altar of the idol that was over against the altar of God.
59. And on the five and twentieth day of the month they sacrificed upon the altar
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
62. «Укрепились…» — όχυρούσθαι έν έαυτοις — укрепились в себе, крепко вознамерились.
1:631:63: Եւ զկանայսն որոց զմանկունսն իւրեանց թլփատեալ էր՝ սպանանէին ըստ հրամանին.
63 Հրամանի համաձայն՝ սպանում էին այն կանանց, որոնք թլփատել էին իրենց երեխաներին
Եւ զկանայսն որոց զմանկունսն իւրեանց թլփատեալ էր` սպանանէին ըստ հրամանին:

1:63: Եւ զկանայսն որոց զմանկունսն իւրեանց թլփատեալ էր՝ սպանանէին ըստ հրամանին.
63 Հրամանի համաձայն՝ սպանում էին այն կանանց, որոնք թլփատել էին իրենց երեխաներին
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:631:60 они, по данному повелению, убивали жен, обрезавших детей своих,
1:60 καὶ και and; even τὰς ο the γυναῖκας γυνη woman; wife τὰς ο the περιτετμηκυίας περιτεμνω circumcise τὰ ο the τέκνα τεκνον child αὐτῶν αυτος he; him ἐθανάτωσαν θανατοω put to death κατὰ κατα down; by τὸ ο the πρόσταγμα προσταγμα ordinance
1:63. et mulieres quae circumcidebant filios suos trucidabantur secundum iussum regis AntiochiNow the women that circumcised their children were slain according to the commandment of king Antiochus,
60. And the women that had circumcised their children they put to death according to the commandment.
KJV [60] At which time according to the commandment they put to death certain women, that had caused their children to be circumcised:

1:60 они, по данному повелению, убивали жен, обрезавших детей своих,
1:60
καὶ και and; even
τὰς ο the
γυναῖκας γυνη woman; wife
τὰς ο the
περιτετμηκυίας περιτεμνω circumcise
τὰ ο the
τέκνα τεκνον child
αὐτῶν αυτος he; him
ἐθανάτωσαν θανατοω put to death
κατὰ κατα down; by
τὸ ο the
πρόσταγμα προσταγμα ordinance
1:63. et mulieres quae circumcidebant filios suos trucidabantur secundum iussum regis Antiochi
Now the women that circumcised their children were slain according to the commandment of king Antiochus,
60. And the women that had circumcised their children they put to death according to the commandment.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
63. «Предпочли умереть… и умирали» . Здесь имеется в виду, вероятно, и мужественная страдальческая кончина семи братьев «Маккавеев» с матерью их Соломониею и учителем Елеазаром, ублажаемая и Христианскою Церковью 1: августа (2: Мак VI:18: и д. вся VII гл.).
1:641:64: եւ զմանկունսն զպարանոցէ մարցն կախէին ըստ հրամանին արքունի, եւ զթլփատիչսն եւ զորդիս նոցա ըստ նմի՛ն օրինակի։
64 եւ, ըստ արքունի հրամանի, երեխաներին կախում էին իրենց իսկ մայրերի պարանոցներից: Նոյն կերպ էին վարւում թլփատողների եւ նրանց որդիների հետ:
եւ զմանկունսն զպարանոցէ մարցն կախէին ըստ հրամանին արքունի, եւ զթլփատիչսն եւ զորդիս նոցա ըստ նմի՛ն օրինակի:

1:64: եւ զմանկունսն զպարանոցէ մարցն կախէին ըստ հրամանին արքունի, եւ զթլփատիչսն եւ զորդիս նոցա ըստ նմի՛ն օրինակի։
64 եւ, ըստ արքունի հրամանի, երեխաներին կախում էին իրենց իսկ մայրերի պարանոցներից: Նոյն կերպ էին վարւում թլփատողների եւ նրանց որդիների հետ:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:641:61 а младенцев вешали за шеи их, домы их расхищали и совершавших над ними обрезание убивали.
1:61 καὶ και and; even ἐκρέμασαν κρεμαννυμι hang τὰ ο the βρέφη βρεφος infant ἐκ εκ from; out of τῶν ο the τραχήλων τραχηλος neck αὐτῶν αυτος he; him καὶ και and; even τοὺς ο the οἴκους οικος home; household αὐτῶν αυτος he; him καὶ και and; even τοὺς ο the περιτετμηκότας περιτεμνω circumcise αὐτούς αυτος he; him
1:64. et suspendebant pueros a cervicibus per universas domos eorum et eos qui circumciderunt eos trucidabantAnd they hanged the children about their neck in all their houses: and those that had circumcised them, they put to death.
61. And they hanged their babes about their necks, and their houses, and them that had circumcised them.
KJV [61] And they hanged the infants about their necks, and rifled their houses, and slew them that had circumcised them:

1:61 а младенцев вешали за шеи их, домы их расхищали и совершавших над ними обрезание убивали.
1:61
καὶ και and; even
ἐκρέμασαν κρεμαννυμι hang
τὰ ο the
βρέφη βρεφος infant
ἐκ εκ from; out of
τῶν ο the
τραχήλων τραχηλος neck
αὐτῶν αυτος he; him
καὶ και and; even
τοὺς ο the
οἴκους οικος home; household
αὐτῶν αυτος he; him
καὶ και and; even
τοὺς ο the
περιτετμηκότας περιτεμνω circumcise
αὐτούς αυτος he; him
1:64. et suspendebant pueros a cervicibus per universas domos eorum et eos qui circumciderunt eos trucidabant
And they hanged the children about their neck in all their houses: and those that had circumcised them, they put to death.
61. And they hanged their babes about their necks, and their houses, and them that had circumcised them.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
1:651:65: Եւ բազումք յԵրուսաղեմացւոցն հաստատեցան պնդեցին զանձինս իւրեանց՝ զի մի՛ կերիցեն ՚ի պղծութենէ անտի. յա՛նձն առին յօժարութեամբ մեռանել, եւ ո՛չ պղծել զանձինս իւրեանց ՚ի խառնա՛կ կերակրոյ անտի[5593]. [5593] Բազումք. Եւ բազումք յԻսրայէլացւոցն հաստա՛՛։
65 Բազմաթիւ իսրայէլացիներ որոշեցին չուտել պիղծ բաներ, գերադասեցին յօժար կամքով մեռնել, բայց երբեք իրենց անձը չպղծել անմաքուր կերակուրներով,
Եւ բազումք յԵրուսաղեմացւոցն հաստատեցան պնդեցին զանձինս իւրեանց` զի մի՛ կերիցեն ՛ի պղծութենէ անտի. յա՛նձն առին յօժարութեամբ մեռանել, եւ ո՛չ պղծել զանձինս իւրեանց ՛ի խառնա՛կ կերակրոյ անտի[26]:

1:65: Եւ բազումք յԵրուսաղեմացւոցն հաստատեցան պնդեցին զանձինս իւրեանց՝ զի մի՛ կերիցեն ՚ի պղծութենէ անտի. յա՛նձն առին յօժարութեամբ մեռանել, եւ ո՛չ պղծել զանձինս իւրեանց ՚ի խառնա՛կ կերակրոյ անտի[5593].
[5593] Բազումք. Եւ բազումք յԻսրայէլացւոցն հաստա՛՛։
65 Բազմաթիւ իսրայէլացիներ որոշեցին չուտել պիղծ բաներ, գերադասեցին յօժար կամքով մեռնել, բայց երբեք իրենց անձը չպղծել անմաքուր կերակուրներով,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:651:62 Но многие в Израиле остались твердыми и укрепились, чтобы не есть нечистого,
1:62 καὶ και and; even πολλοὶ πολυς much; many ἐν εν in Ισραηλ ισραηλ.1 Israel ἐκραταιώθησαν κραταιοω have dominion καὶ και and; even ὠχυρώθησαν οχυροω in αὑτοῖς εαυτου of himself; his own τοῦ ο the μὴ μη not φαγεῖν φαγω swallow; eat κοινὰ κοινος common; vulgar
1:65. et multi de populo Israhel definierunt apud se ut non manducarent inmunda et elegerunt magis mori quam cibis coinquinari inmundisAnd many of the people of Israel determined with themselves, that they would not eat unclean things: and they chose rather to die, than to be defiled with unclean meats:
62. And many in Israel were fully resolved and confirmed in themselves not to eat unclean things.
KJV [62] Howbeit many in Israel were fully resolved and confirmed in themselves not to eat any unclean thing. KJV [63] Wherefore the rather to die, that they might not be defiled with meats:

1:62 Но многие в Израиле остались твердыми и укрепились, чтобы не есть нечистого,
1:62
καὶ και and; even
πολλοὶ πολυς much; many
ἐν εν in
Ισραηλ ισραηλ.1 Israel
ἐκραταιώθησαν κραταιοω have dominion
καὶ και and; even
ὠχυρώθησαν οχυροω in
αὑτοῖς εαυτου of himself; his own
τοῦ ο the
μὴ μη not
φαγεῖν φαγω swallow; eat
κοινὰ κοινος common; vulgar
1:65. et multi de populo Israhel definierunt apud se ut non manducarent inmunda et elegerunt magis mori quam cibis coinquinari inmundis
And many of the people of Israel determined with themselves, that they would not eat unclean things: and they chose rather to die, than to be defiled with unclean meats:
62. And many in Israel were fully resolved and confirmed in themselves not to eat unclean things.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
1:661:66: զի մի՛ սուրբ կտակարանքն պղծիցին։ Եւ մեռան բազումք ՚ի նոցանէ.
66 որպէսզի չպղծեն սուրբ ուխտը: Դրա համար էլ շատերը մեռան:
զի մի՛ սուրբ կտակարանքն պղծիցին: Եւ մեռան բազումք ՛ի նոցանէ:

1:66: զի մի՛ սուրբ կտակարանքն պղծիցին։ Եւ մեռան բազումք ՚ի նոցանէ.
66 որպէսզի չպղծեն սուրբ ուխտը: Դրա համար էլ շատերը մեռան:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:661:63 и предпочли умереть, чтобы не оскверниться пищею и не поругать святаго завета, и умирали.
1:63 καὶ και and; even ἐπεδέξαντο επιδεχομαι welcome ἀποθανεῖν αποθνησκω die ἵνα ινα so; that μὴ μη not μιανθῶσιν μιαινω taint; defile τοῖς ο the βρώμασιν βρωμα food καὶ και and; even μὴ μη not βεβηλώσωσιν βεβηλοω profane διαθήκην διαθηκη covenant ἁγίαν αγιος holy καὶ και and; even ἀπέθανον αποθνησκω die
1:66. et noluerunt infringere legem Dei sanctam et trucidati suntAnd they would not break the holy law of God and they were put to death:
63. And they chose to die, that they might not be defiled with the meats, and that they might not profane the holy covenant: and they died.
KJV [63] and that they might not profane the holy covenant: so then they died:

1:63 и предпочли умереть, чтобы не оскверниться пищею и не поругать святаго завета, и умирали.
1:63
καὶ και and; even
ἐπεδέξαντο επιδεχομαι welcome
ἀποθανεῖν αποθνησκω die
ἵνα ινα so; that
μὴ μη not
μιανθῶσιν μιαινω taint; defile
τοῖς ο the
βρώμασιν βρωμα food
καὶ και and; even
μὴ μη not
βεβηλώσωσιν βεβηλοω profane
διαθήκην διαθηκη covenant
ἁγίαν αγιος holy
καὶ και and; even
ἀπέθανον αποθνησκω die
1:66. et noluerunt infringere legem Dei sanctam et trucidati sunt
And they would not break the holy law of God and they were put to death:
63. And they chose to die, that they might not be defiled with the meats, and that they might not profane the holy covenant: and they died.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾
1:671:67: եւ եղեւ տօ՛ն ուրախութեան ՚ի վերայ Իսրայէլի մե՛ծ յոյժ։
67 Իսրայէլը դա համարեց իր համար մեծ տօն եւ ուրախութիւն[68]:[68] 68. MAC-1 - Այլ բնագրեր ունեն բոլորովին հակառակ իմաստ. Իսրայէլի վրայ սուգ իջաւ կամ Իսրայէլը մեծ սգի օրեր ապրեց:
եւ եղեւ տօ՛ն ուրախութեան ՛ի վերայ Իսրայէլի մե՛ծ յոյժ:

1:67: եւ եղեւ տօ՛ն ուրախութեան ՚ի վերայ Իսրայէլի մե՛ծ յոյժ։
67 Իսրայէլը դա համարեց իր համար մեծ տօն եւ ուրախութիւն[68]:
[68] 68. MAC-1 - Այլ բնագրեր ունեն բոլորովին հակառակ իմաստ. Իսրայէլի վրայ սուգ իջաւ կամ Իսրայէլը մեծ սգի օրեր ապրեց:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
1:671:64 И был весьма великий гнев над Израилем.
1:64 καὶ και and; even ἐγένετο γινομαι happen; become ὀργὴ οργη passion; temperament μεγάλη μεγας great; loud ἐπὶ επι in; on Ισραηλ ισραηλ.1 Israel σφόδρα σφοδρα vehemently; tremendously
1:67. et facta est ira magna super populum valdeAnd there was very great wrath upon the people.
64. And there came exceeding great wrath uponn Israel.
KJV [64] And there was very great wrath upon Israel:

1:64 И был весьма великий гнев над Израилем.
1:64
καὶ και and; even
ἐγένετο γινομαι happen; become
ὀργὴ οργη passion; temperament
μεγάλη μεγας great; loud
ἐπὶ επι in; on
Ισραηλ ισραηλ.1 Israel
σφόδρα σφοδρα vehemently; tremendously
1:67. et facta est ira magna super populum valde
And there was very great wrath upon the people.
64. And there came exceeding great wrath uponn Israel.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾